balık iskeletinin yapısı nasıldır
Balık iskeleti nelerden oluşur
balık iskelet yapısı hakkında bilgi
Balıkların iskeleti, genellikle kemikten olmakla beraber (Teleostei), bazı tatlı su balıklarında az cok kalsiyum iceren (Acipenseridae) bir kıkırdaktan meydana gelmiştir
Diğer omurgalılarda olduğu gibi balıklarda da iskelet sistemi ic ve dış iskelet olmak uzere iki kısımdan ibarettir
A Dış İskelet: Bu iskelet genellikle vucudun dış yuzeyini orten pullar, kemik plaklar, yuzgec ışınları ve ic iskeletin bir kısmını teşkil eden dermal orijinli kemiklerle deri altındaki zarımsı iskeletten ibarettir Dış iskelet daima kemikleşmiş veya keratinleşmiş elementlerden yapılmıştır Burada balıklar icin karakteristik olan zarımsı veya membranoz iskelet olup, bu yapı derinin altındaki bağ dokusu tabakasından teşkil edilmiştir Bu zarımsı iskelet sayesinde butun vucut kasları, başın hemen arkasından başlamak uzere bircok segmentlere bolunmuşlerdir Membranoz iskeletin myoseptum adı verilen bağ dokusu lifleri hem kasların bircok bolumlere ayrılmasını sağlamakta hem de deriyi kaslara ve iskelet sistemine sıkı bir şekilde bağlamaktadırlar Bu iskelet sayesindedir ki balığın vucudundaki her bir kas segmenti kolaylıkla hareket etme imkanı bulmuştur
B İc İskelet: İc iskeletin esas itibariyle 2 kısım halinde incelenmesi uygun olacaktır
a) Aksiyal (Eksen) İskelet: Buna eksensel iskelet de denilebilir ve esas itibariyle 3 bolumden meydana gelmiştir
1 Baş İskeleti: Kemikli balıklarda baş iskeletini meydana getiren başlıca kemikler burun, goz ve kulak kapsulu bolgelerini koruyan ve solungaclar gibi organları destekleyen bir seri kemik yaylardan teşkil edilmiştir Baş iskeletini teşkil eden kemiklerin sayısı oldukca fazladır Orneğin, bir alabalığın başında 138 parca kemik bulunur
2 Omur Şeridi (Notochorda): Sırt ipliği denilen ve omurgalıların esas karakterlerinden birisi olan notochorda baştan itibaren kuyruk ucuna kadar devam eden bir seri omurlardan meydana gelmiştir Omurga bir taraftan vucudun normal duzlemde durmasını sağlarken diğer taraftan da cizgili kasların ve ekstremitelerin doğrudan veya dolaylı olarak bağlandıkları bir yerdir Balıkların omurgası amfisel tip denilen ve ucları konkav olan govde ve kuyruk omurlarından meydana gelmiştir Omur sayısı balık turlerine gore farklılık gosterdiğinden genellikle turlerin sistematik ayrımında onemli bir diagnostik karakter olarak kullanılabilir
3 Kaburgalar: Balıklarda kaburga kemikleri pek cok sayıdadır, hem de gayet iyi gelişmiş bulunmaktadır Bunlar kaideleri ile omurlara birleşmiş olduğu halde diğer ucları serbesttir Zira balıklarda, kaburgaların ventral tarafa bağlandığı goğus kemiği (sternum) mevcut değildirBazı teleostlarda (Salmonidae, Esocidae, Clupeidae) esas kaburgaların haricinde, myoseptumlar boyunca uzanan ve ligamentlerle omurgaya bağlanan gayet ince yapılı sekonder kaburgalar da vardır ki bunlar halk arasında kılcık tabir edilir Kaburgalar daima goğus bolgesi omurlarına bağlı olarak bulunduklarından kuyruk bolgesinde mevcut değildir
b) Apendikular (ekstremite) İskeleti: Buna aynı zamanda yuzgecler iskeleti de denilebilir ve esas itibariyle cift ve tek yuzgeclerin omurgaya veya başka vucut kısımlarına bağlanmasını sağlayan kemerlere ait iskelettir Tek yuzgeclerden olan dorsal ve anal yuzgecler Pterigiofor denilen kemik parcalarıyla omurgaya bağlanmaktadırlar Kuyruk yuzgecleri ise doğrudan doğruya omurların neural ve hemal spinleri ile desteklenmektedir Cift yuzgeclerden olan pektoral ve ventral ’ler ise ic iskelete goğus ve kalca kemerleri ile bağlanmaktadır Genellikle pektoral yuzgecler birtakım kucuk kemiklerden yapılmış olan goğus kemeri ile omurgaya doğrudan irtibat sağladığı halde ventral yuzgecler ise omurgaya doğrudan bağlanmazlar, ancak bulundukları bolgenin kas dokusu icine gomulu olarak bulunurlar
Balık iskeleti nelerden oluşur
balık iskelet yapısı hakkında bilgi
Balıkların iskeleti, genellikle kemikten olmakla beraber (Teleostei), bazı tatlı su balıklarında az cok kalsiyum iceren (Acipenseridae) bir kıkırdaktan meydana gelmiştir
Diğer omurgalılarda olduğu gibi balıklarda da iskelet sistemi ic ve dış iskelet olmak uzere iki kısımdan ibarettir
A Dış İskelet: Bu iskelet genellikle vucudun dış yuzeyini orten pullar, kemik plaklar, yuzgec ışınları ve ic iskeletin bir kısmını teşkil eden dermal orijinli kemiklerle deri altındaki zarımsı iskeletten ibarettir Dış iskelet daima kemikleşmiş veya keratinleşmiş elementlerden yapılmıştır Burada balıklar icin karakteristik olan zarımsı veya membranoz iskelet olup, bu yapı derinin altındaki bağ dokusu tabakasından teşkil edilmiştir Bu zarımsı iskelet sayesinde butun vucut kasları, başın hemen arkasından başlamak uzere bircok segmentlere bolunmuşlerdir Membranoz iskeletin myoseptum adı verilen bağ dokusu lifleri hem kasların bircok bolumlere ayrılmasını sağlamakta hem de deriyi kaslara ve iskelet sistemine sıkı bir şekilde bağlamaktadırlar Bu iskelet sayesindedir ki balığın vucudundaki her bir kas segmenti kolaylıkla hareket etme imkanı bulmuştur
B İc İskelet: İc iskeletin esas itibariyle 2 kısım halinde incelenmesi uygun olacaktır
a) Aksiyal (Eksen) İskelet: Buna eksensel iskelet de denilebilir ve esas itibariyle 3 bolumden meydana gelmiştir
1 Baş İskeleti: Kemikli balıklarda baş iskeletini meydana getiren başlıca kemikler burun, goz ve kulak kapsulu bolgelerini koruyan ve solungaclar gibi organları destekleyen bir seri kemik yaylardan teşkil edilmiştir Baş iskeletini teşkil eden kemiklerin sayısı oldukca fazladır Orneğin, bir alabalığın başında 138 parca kemik bulunur
2 Omur Şeridi (Notochorda): Sırt ipliği denilen ve omurgalıların esas karakterlerinden birisi olan notochorda baştan itibaren kuyruk ucuna kadar devam eden bir seri omurlardan meydana gelmiştir Omurga bir taraftan vucudun normal duzlemde durmasını sağlarken diğer taraftan da cizgili kasların ve ekstremitelerin doğrudan veya dolaylı olarak bağlandıkları bir yerdir Balıkların omurgası amfisel tip denilen ve ucları konkav olan govde ve kuyruk omurlarından meydana gelmiştir Omur sayısı balık turlerine gore farklılık gosterdiğinden genellikle turlerin sistematik ayrımında onemli bir diagnostik karakter olarak kullanılabilir
3 Kaburgalar: Balıklarda kaburga kemikleri pek cok sayıdadır, hem de gayet iyi gelişmiş bulunmaktadır Bunlar kaideleri ile omurlara birleşmiş olduğu halde diğer ucları serbesttir Zira balıklarda, kaburgaların ventral tarafa bağlandığı goğus kemiği (sternum) mevcut değildirBazı teleostlarda (Salmonidae, Esocidae, Clupeidae) esas kaburgaların haricinde, myoseptumlar boyunca uzanan ve ligamentlerle omurgaya bağlanan gayet ince yapılı sekonder kaburgalar da vardır ki bunlar halk arasında kılcık tabir edilir Kaburgalar daima goğus bolgesi omurlarına bağlı olarak bulunduklarından kuyruk bolgesinde mevcut değildir
b) Apendikular (ekstremite) İskeleti: Buna aynı zamanda yuzgecler iskeleti de denilebilir ve esas itibariyle cift ve tek yuzgeclerin omurgaya veya başka vucut kısımlarına bağlanmasını sağlayan kemerlere ait iskelettir Tek yuzgeclerden olan dorsal ve anal yuzgecler Pterigiofor denilen kemik parcalarıyla omurgaya bağlanmaktadırlar Kuyruk yuzgecleri ise doğrudan doğruya omurların neural ve hemal spinleri ile desteklenmektedir Cift yuzgeclerden olan pektoral ve ventral ’ler ise ic iskelete goğus ve kalca kemerleri ile bağlanmaktadır Genellikle pektoral yuzgecler birtakım kucuk kemiklerden yapılmış olan goğus kemeri ile omurgaya doğrudan irtibat sağladığı halde ventral yuzgecler ise omurgaya doğrudan bağlanmazlar, ancak bulundukları bolgenin kas dokusu icine gomulu olarak bulunurlar