barometrenin mahareti

barometrenin mahareti Kısa bir zaman önce, benden bir fizik sınavı puanlamasında hakemlik yapmamı isteyen meslektaşımdan çağrı aldım Meslektaşım, fizik sınavındaki bir soruya verdiği yanıt nedeniyle öğrencilerinden birine sıfırpuan takdir etmişti Öğrencisi de, eğer puan yöntemi adaletli olsaydı en yüksek puanı alacağını, iddia etmekteydi Meslektaşım ve öğrencisi sonunda bahşedilen yanıtı, tarafsız bir hakeme puanlatmak için anlaşmaya varmışlardı Hakem olarak da beni seçmişler Arkadaşımdan çağrıyı alır almaz, kendisine uğradım ve sınavda sorulan soruyu okudum: Soru şuydu: Halkın Nabzını Ölçen Kimse yardımıyla bir binanın yüksekliğinin ne şekilde saptanacağını gösterinÖğrencinin yanıtı da şöyleydi: Barometreyi binanın en üst katına çıkarırız Barometrenin ucuna bir ip bağlar ve yukarıdan caddeye sarkıtırız Yeniden ipi yukarı çeker ve ipin uzunluğunu ölçeriz İpin uzunluğu bize binanın yüksekliğini verirCevap fazla ilginçti, lakin öğrenciye bunun için puan verilebilir miydi? Öğrencinin bu sorudan bütün puan olmak için enerjik bir nedene sahip olduğunu anladım bir de öğrenciye bütün puan verilecek olursa, öğrenci fizik dersinden iyi bir notla geçecekti İyi bir not ise öğrencinin fizik dersiyle ilgili davranışları kazandığının göstergesiydi Fakat sorunun yanıtı onun fizik bildiğini ortaya koymuyordu Bunun üstüne öğrenciye benzer soruyu yeniden yanıtlamasını önerdim Anlaşmaya vardıktan sonradan, öğrenciye soruyu yanıtlaması için altı dakikalık bir zaman tanıdım ve yanıtın içinde onun fizik dersinde kazandığı davranışları ortaya koyması gerektiğini söyledim Beş dakika geçmesine rağmen, öğrenci hiçbir şey yazmamıştı Diğer bir sınıfta dersimin açmak üzere olduğunu söyleyerek yanıt vermekten vazgeçip geçmediğini somdum; ama öğrencinin cevabı, Hayır, vazgeçmedimşeklindeydi Bu soruya verilebilecek o kadar çok yanıtı olduğunu, bunlardan en iyisini seçmeye çalıştığını, belirtti Karıştığım için özür dileyip, soruyu çözmeye devam etmesini söyledim Bir dakika daha sonra öğrenci yanıtını verdi: Barometreyi binanın en üstüne çıkarırım ve çatı katından aşağı eğilerek barometreyi bırakırım Bırakır bırakmaz kronometreyle vakit tutmaya başlarım Halkın Nabzını Ölçen Kimse yere çarpar çarpmaz kronometreyi durdurur ve S 12 at2(S eşit bir bolü iki beygir kare) formülü ile binanın yüksekliğini hesaplarımBu yanıt karsısında, meslektaşıma sürdürmek isteyip istemediğini sordum Meslektaşım öğrenciye yargı ettiği puanı vereceğini söyledi Tam yanlarından ayrılırken öğrencinin pek fazla yanıtı bulunduğunusöylediğini hatırlayarak, diğer yanıtların neler olduğunu sordum Evet, barometre yardımıyla yüksek bir binanın yüksekliğini bulmanın öyle çok yolu vardırdedi ve anlatmaya başladı, Mesela, güneşli bir günde dışarı çıkar, ayrıca barometrenin gölgesini keza de barometrenin boyunu, sonra da binanın gölgesini ölçerek, kolay bir oranlamayla yüksekliğini bulabilirizFazla güzel, dedim ve diğer yöntemlerin neler olduğunu sordum Öğrenci gayet sıcacık bir şekilde konuşmaya başladı: Fazla kolay bir usul daha var ancak onu siz de beğeneceksiniz Bu yöntemde, barometreyi elimize alır ve binanın merenlerinden en üst kata dürüst tırmanmaya başlarız Merenleri tırmanırken barometrenin boyu dek duvar boyunca işaretleyerek ilerleriz sonra işaretleri sayarız ve işaretlerin sayısı bize barometrenin birimi cinsinden binanın yüksekliğini verir Bu yöntem aracısız ölçmeye örnektir Daha karışık bir usul isterseniz, bunun için barometreyi bir ipin ucuna bağlar ve sarkaç gibi sallamaya başlarsınız Böylece en daha alçak katta ve binanın en üzerinde ‘g‘ değerini saptayabilirsiniz Bu iki ‘g‘ değerinin farkından ilke olarak binanın yüksekliğini bulabilirsinizSonunda öğrenci sözlerini şu şekilde tamamladı: Eğer çözüm için, fizikle bir sınırlama getirmezseniz daha böylece fazla yanıt bulunabilir Mesela, barometreyi alıp alt kattaki kapıcının odasına gidersiniz Kapıcıya eğer binanın yüksekliğini size söyleyecek olursa barometreyi ona vereceğinizi bildirir ve binanın yüksekliğini öğrenebilirsinizNe diyeceğimi adamakıllı şaşırmıştım Fizik öğretmeni arkadaşıma baktığımda onun bütün bir şok içinde olduğunu gördüm İkimiz de öğrencinin zekâsına ve düş gücüne hayran kalmıştık Neticede ben ve arkadaşım öğrenciyi tebrik ederek başarılar diledik