Son Konu

Çinko ve immün sistem

makaleci

Yeni Üye
Katılım
14 Ocak 2020
Mesajlar
351,088
Tepkime
0
Puanları
36
Yaş
35
Credits
0
Geri Bildirim : 0 / 0 / 0
Çinko vücudumuzun hayati pek çok mekanizmasında katalitik ve regülatör özellik gösteren bir iyondur. DNA replikasyon ve transkripsiyonunda rol oynayan DNA polimeraz üzere enzimlerin komponentlerinden biridir. İmmün sistem hücreleri süratli bölünen hücreler olup bu durum mahsusen enfeksiyon esnasında daha da sarih hale geldiğinden, bu periyotta DNA replikasyonundaki bozukluklara hassaslıkları artar. Çinko, DNA transkripsiyon faktörleri için gerekli olan çinko parmaklarının oluşumunda gereklidir. T hücre aktivasyonu ve T-B hücre etkileşiminde kıymetli olan sinyal proteinlerinin yapısında nokta alır.

Çinko eksikliği immün karşılıkta basınçlanma, lenfopeni, dolaşımdaki T ve B hücre sayılarında azalma, nötrofil, monosit ve makrofaj kemotaksisinde bozulmaya yol açabilmektedir. T hücrelerinin alışılagelmiş fonksiyonları azalırken, alloreaktivite ve otoreaktivite artmıştır. B hücrelerinde apoptozis artmıştır.

NK hücre sitotoksisitesinde azalma ve granülositlerin fagositozunda bozulmaya neden olmaktadır. Çinko eksikliğinde kan glukokortikoid seviyesi artmakta, timulin seviyesi azalmakta, sitokin seviyelerinde değişim gözlenmektedir. Lenfositleri etkileyen sitokin seviyeleri azalırken proinflamatuar sitokin (IL1, IL6, TNF alfa and interferon gama) seviyeleri artmaktadır. Uzun vadeli çinko eksikliği timus hacminde değerli bir küçülmeye, dalak ve lenf nodlarında T hücre eksikliğine, kemik iliğinde preB ve immatür B hücrelerinde azalmaya yol açmaktadır. Lakin immün sistemdeki tüm bu negatif tesirlerin çinko tedavisi ile geri dönüşümü mümkündür. Lakin çinkonun yüksek seviyelerde immün sistem baskılanmasına yol açabildiği bildirilmektedir. Çinko konsantrasyonu 100 mol/L iken T hücre fonksiyonları ve NK hücre öldürme fonksiyonları bozulur.

Yaşlılardaki düşük çinko biyoyararlanımı infeksiyonlara direnci azaltır. Destek tedavi ile çinkonun fizyolojik seviyelere getirlmesi sonrasında infeksiyonların azaldığı, ömür müddetinin arttığı gözlenmiştir. Çok çinko alımı ise bakır eksikliği, anemi, büyüme geriliği ve immün baskılanmaya yol açar. Çinko eksikliği olan şahıslarda diyetin çinko ile desteklenmesi infeksiyonun tedavisi ve engellenmesinde yararlıdır.

Gelişmekte olan devletlerde çinko eksikliği sık görülen bir durum olup immünitede azalma enfeksiyonlarda artmayla önümüze çıkar. Bu memleketlerin malnütrisyonlu evlatlarına çinko desteğinde bulunulduğunda akut alt teneffüs yolu infeksiyonları ve diyarenin azaldığı gözlenmiştir.

 
Üst Alt