İslamiyetten Once İnanılan Dinler
İslamiyet Oncesi İnanclar
Tabiat Kuvvetlerine İnanma: Eski Turklere gore tabiatta bazı gizli gucler vardı Turkler; dağların, yuksek kayaların, ırmakların, denizlerin, ormanların, gizli gucleri ve ruhları olduğuna inanırlardı Ruhlar iyi ve kotu olduğu gibi, erkek ve kadın da olabiliyordu
Eski Turkler tabiat kuvvetlerine, at ve koyun kurban ederlerdi Ancak yersu kuvvetlerine tapmak soz konusu değildi Olen kişi adına duzenlenen cenaze torenlerine yuğ adı verilirdi Bu torenlerde olen kişi adına bir ziyafet verilir, olunun cadırının etrafında atlar dolaştırılıp, olenin atları kurban edilirdi Torenin ardından olen kişi ozenle, atı ve sevdiği değerli eşyaları ile birlikte kurgan adı verilen mezara gomulurdu Mezarların yanına, kişinin hayatta iken oldurduğu duşman sayısı kadar taştan yontulmuş insan şekilleri (balbal) dikilirdi
Atalar Kultu: Eski Turkler atalarına buyuk saygı duyarlar, onlar icin anıtlar dikerler, kutsal mağara onlerinde, kurban keserlerdi Turkler atalarına ait hatıraları kutsal kabul ettikleri icin Turk mezarlarına karşı yapılan herhangi bir saldırıya savaşla karşılık verirlerdi
Şamanizm: Şamanlık, insanlarla ruhlar arasında aracılar inancına dayalı bir inanış bicimidir Soz konusu aracılar, Turkcede Kam adı verilmiş bulunan, Şaman'lardır Şamanların ellerindeki boyalı defleri calarak gokyuzu ve yer kuvvetleri ile iletişime girme gucu vardı Gokyuzune cıktığında, Şaman, koruyucu ruhlarla ilişki kuruyor; onlardan aldığı gucle, geleceği bildirme, kotulukleri savma, sayrıları iyileştirme gibi, insanlara yardımlarda bulunabiliyordu Masal donemi Şamanları, oluleri diriltebiliyorlar, ya da guneştanrıdan, bir kuş gorunumunde yakalayıp olenin annesinin kucağına verebilecekleri yeni doğmuş bir ruh gondermesini isteyebiliyorlardı; kendileri de, kuş ya da bir başka canlı gorunumune girebilmekte, hatta Yada Taşı yardımıyla kar ve yağmur yağdırabilmekteydiler Şamanlar aynı zamanda doğal bitkilerden ilaclar hazırlayan doktorlar olarak da iş gorurlerdi Şamanlar Turkler gocebe yaşadıkları icin bir dini sınıf olarak guclenememişlerdir
Gok Tanrı İnancı: Turklerin asıl inanclarını Gok Tanrı dini oluşturuyordu Bu inanc sisteminde Gok Tanrı, en buyuk guce sahip semavi bir varlıktır Hakan; Gok Tanrının isteği uzerine tahta cıkar, savaşlarda onun yardımıyla zafere ulaşılırdı Gok Tanrı, Turklerin ve butun insanların hayatına mudahale ederek emirlerine uymayanı cezalandırır, can verir, can alır ve hukumdarlık yetkisini de layık olmayan kişiden geri alırdı
Butun bunlar eski Turklerde, gokyuzu ile temsil edilen tek tanrı inancının mevcut olduğunu gostermektedir Gok Tanrı icin torenler duzenlenir; ona, at ve koyun kurban ederlerdi Turkler Cennet (Ucmağ) ve Cehenneme de (tamu) inanırlardı Olulerinin mezarlarına balbal dikmeleri, cennet ve cehenneme inanmaları, savaşcıları atlarıyla birlikte gommeleri onların ahiret inancına sahip olduklarını gosterir
Diğer Dinler: Uygurlar arasında Budizm, Manizm, Hristiyanhk ve İslamiyet yayılmıştır Hazarlar da Museviliği kabul etmişlerdir Macarlar, Kumanlar, Pecenekler, Tuna Bulgarları Hristiyanlığı kabul etmiş, İtil Bulgarları ise İslamiyeti secmişlerdir İtil Bulgarları devletin resmi dini olarak İslamiyeti secen ilk Turk devletidir Karluklar ise İslamı secen ilk Turk boyudur İslamiyet dışındaki dinler genellikle Turklerin milli benliklerini kaybetmelerine ve diğer milletlerin arasında yok olmalarına sebep olmuştur
alıntı
İslamiyet Oncesi İnanclar
Tabiat Kuvvetlerine İnanma: Eski Turklere gore tabiatta bazı gizli gucler vardı Turkler; dağların, yuksek kayaların, ırmakların, denizlerin, ormanların, gizli gucleri ve ruhları olduğuna inanırlardı Ruhlar iyi ve kotu olduğu gibi, erkek ve kadın da olabiliyordu
Eski Turkler tabiat kuvvetlerine, at ve koyun kurban ederlerdi Ancak yersu kuvvetlerine tapmak soz konusu değildi Olen kişi adına duzenlenen cenaze torenlerine yuğ adı verilirdi Bu torenlerde olen kişi adına bir ziyafet verilir, olunun cadırının etrafında atlar dolaştırılıp, olenin atları kurban edilirdi Torenin ardından olen kişi ozenle, atı ve sevdiği değerli eşyaları ile birlikte kurgan adı verilen mezara gomulurdu Mezarların yanına, kişinin hayatta iken oldurduğu duşman sayısı kadar taştan yontulmuş insan şekilleri (balbal) dikilirdi
Atalar Kultu: Eski Turkler atalarına buyuk saygı duyarlar, onlar icin anıtlar dikerler, kutsal mağara onlerinde, kurban keserlerdi Turkler atalarına ait hatıraları kutsal kabul ettikleri icin Turk mezarlarına karşı yapılan herhangi bir saldırıya savaşla karşılık verirlerdi
Şamanizm: Şamanlık, insanlarla ruhlar arasında aracılar inancına dayalı bir inanış bicimidir Soz konusu aracılar, Turkcede Kam adı verilmiş bulunan, Şaman'lardır Şamanların ellerindeki boyalı defleri calarak gokyuzu ve yer kuvvetleri ile iletişime girme gucu vardı Gokyuzune cıktığında, Şaman, koruyucu ruhlarla ilişki kuruyor; onlardan aldığı gucle, geleceği bildirme, kotulukleri savma, sayrıları iyileştirme gibi, insanlara yardımlarda bulunabiliyordu Masal donemi Şamanları, oluleri diriltebiliyorlar, ya da guneştanrıdan, bir kuş gorunumunde yakalayıp olenin annesinin kucağına verebilecekleri yeni doğmuş bir ruh gondermesini isteyebiliyorlardı; kendileri de, kuş ya da bir başka canlı gorunumune girebilmekte, hatta Yada Taşı yardımıyla kar ve yağmur yağdırabilmekteydiler Şamanlar aynı zamanda doğal bitkilerden ilaclar hazırlayan doktorlar olarak da iş gorurlerdi Şamanlar Turkler gocebe yaşadıkları icin bir dini sınıf olarak guclenememişlerdir
Gok Tanrı İnancı: Turklerin asıl inanclarını Gok Tanrı dini oluşturuyordu Bu inanc sisteminde Gok Tanrı, en buyuk guce sahip semavi bir varlıktır Hakan; Gok Tanrının isteği uzerine tahta cıkar, savaşlarda onun yardımıyla zafere ulaşılırdı Gok Tanrı, Turklerin ve butun insanların hayatına mudahale ederek emirlerine uymayanı cezalandırır, can verir, can alır ve hukumdarlık yetkisini de layık olmayan kişiden geri alırdı
Butun bunlar eski Turklerde, gokyuzu ile temsil edilen tek tanrı inancının mevcut olduğunu gostermektedir Gok Tanrı icin torenler duzenlenir; ona, at ve koyun kurban ederlerdi Turkler Cennet (Ucmağ) ve Cehenneme de (tamu) inanırlardı Olulerinin mezarlarına balbal dikmeleri, cennet ve cehenneme inanmaları, savaşcıları atlarıyla birlikte gommeleri onların ahiret inancına sahip olduklarını gosterir
Diğer Dinler: Uygurlar arasında Budizm, Manizm, Hristiyanhk ve İslamiyet yayılmıştır Hazarlar da Museviliği kabul etmişlerdir Macarlar, Kumanlar, Pecenekler, Tuna Bulgarları Hristiyanlığı kabul etmiş, İtil Bulgarları ise İslamiyeti secmişlerdir İtil Bulgarları devletin resmi dini olarak İslamiyeti secen ilk Turk devletidir Karluklar ise İslamı secen ilk Turk boyudur İslamiyet dışındaki dinler genellikle Turklerin milli benliklerini kaybetmelerine ve diğer milletlerin arasında yok olmalarına sebep olmuştur
alıntı
