Son Konu

Lubnanın Genel Ozellikleri

bilgiliadam

Yeni Üye
Katılım
16 Ağu 2017
Mesajlar
1,516,397
Tepkime
32
Puanları
48
Credits
-6,413
Geri Bildirim : 0 / 0 / 0
Lubnanın Ozellikleri
Lubnanın Coğrafi Ozellikleri
Lubnan Hakkında

DEVLETİN ADI: Lubnan Cumhuriyeti
BAŞŞEHRİ: Beyrut
YUZOLCUMU: 10400 km2
NUFUSU: 2900000
RESMİ DİLİ: Arapca
DİNİ: İslam, Hıristiyan, Durzi
PARA BİRİMİ: Lubnan Lirası

Guneybatı Asya ’da ve DoğuAkdeniz kıyısında bulunan bir Ortadoğu devleti Lubnan ’ın kuzey ve doğusunda Suriye, guneyinde İsrail ve batısında Akdeniz bulunur

Dinleri, ırkları ve kulturleri birbirinden cok farklı olan insanların yaşadığı, bitki ortusu ve iklim bakımından da tezatlara sahip, karışık bir ulkedir Bu yuzden Ortadoğu ’nun İsvicre ’si sayılır

Tarihi

Lubnan ’ın en eski tarihi Fenikeliler ’le başlar Fenikeliler ’den sonra Lubnan ’a sırasıyla asurlular, Yeni Babilliler, Persler, Makedonyalılar ve Romalılar sahip oldular

Hazreti Omer zamanında, 643 yılından itibaren Suriye ’nin fethi icin gonderilen İslam orduları, aynı tarihlerde Lubnan ’ı da fethetti Bu arada Suriye ’den goc eden Maruni Arapları, Lubnan Dağlarının kuzey bolgelerine yerleştiler Bugunku ic karışıklıkların sebebi olan Durziler ise on birinci yuzyılda guneyden Lubnan ’a girdiler

Lubnan daha sonra Haclı saldırılarına maruz kaldı ve bircok kucuk Haclı devletcikleri kuruldu Bunlar da Memlukler zamanında ozellikle Baybars ve Kalavun donemlerinde temizlendi

Osmanlı Devletinin ilk olarak Muslumanların halifesi unvanına da sahip olan padişahı Yavuz Sultan Selim Han, 1516 ve 1517 ’deki Mısır Seferi sırasında Memluk Devletine son vermiş ve Lubnan ’ı da Osmanlı sancağı yapmıştı

Osmanlı adalet ve idaresindeki Lubnan, ozel bir statuye sahipti Otonom idare sistemiyle yonetilirdi ve ayrı bir vergi (harac) sistemine tabiydi Dolayısıyla Lubnan, refah seviyesi yuksek, turlu kolaylıklara sahip ve harplerden uzak bir halde sakin bir sancaktı Komşu bolgelerin insanları akın akın Lubnan ’a goc ederek nufusu arttırmaya başladı Bu kadar rahatlığa rağmen Fakreddin Maan adlı bir Durzi yonetiminde iken, Osmanlı Devletiyle munasebetleri bozuldu Maan, 1613 ’te Osmanlı ordusunun korkusuyla İtalya ’ya kactıysa da 1618 ’de geri dondu Mısır ’a kadar sınırlarını genişletti Nihayet 1633 ’te gerekli cezası verildi

1799 ’da Napolyon ’a karşı Akka ’da, Lubnan idarecilerinden olan BaşirII muharebe ederek Fransızlar bozguna uğratıldı Lubnan tam 402 yıl Osmanlı idaresi altında kaldı Son donemlere doğru Lubnan ’da sayıları artan Durzi ve Maruniler, isyanlar cıkarmaya başlamıştı Fransızlar Marunileri, İngilizler ise Durzileri destekliyorlardı Nihayet Birinci Cihan Harbi sonunda Lubnan, Fransız mandası altına girdi 1926 ’da cıkan Durzi Atraş Paşa isyanı buyuk bir katliam sonucu bastırıldı

Kıtalara hakim Osmanlı Devleti yıkılınca, butun bolgelerde olduğu gibi Lubnan ’da da idari sistem tamamen bozularak karışıklıklar arttı Sultan İkinci Abdulhamid Han zamanında Osmanlı Devletinin en buyuk ve en gelişmiş şehirlerinden biri olan Beyrut, savaş alanına dondu 1941 ’de Fransa mandası altında bağımsız oldu 1943 ’te manda da kaldırıldı, secimler yapıldı Hukumet ve idari sistemde dinlerin eşit etkisi esas olmak uzere hazırlanan Milli Pakt (1943 ’te) kabul edildi

Buna gore, Lubnan batı ile dost olan Arap Birliği uyesi bir devlet oluyordu 1945 ’te Birleşmiş Milletlere katıldı

Arapİsrail Harbinde,Arap devletleri safında İsrail ’e taarruz etti Harbin sonunda yurtsuz kalan 400000 Filistinli, Guney Lubnan ’da multeci kamplarına alındı Bugun dış guclerin mudahalesi ile Lubnan ic savaşı, tedavisi mumkun olmayan kangren haline gelmiştir 1975 ’ten bu yana ic savaş muhtelif şekiller değiştirerek devam etmektedir

Fiziki Yapı

Guneybatı Asya ’da 33°35° kuzey enlemleri ve 35°36° doğu boylamları arasında yer alan Lubnan, ismini, “Beyaz Karlar manasına gelen Lubnan Dağlarından alır

Kucuk bir ulke olmasına rağmen fiziki yapı oldukca farklıdır Kuzeyden guneye 217 km uzunluğa ve doğudan batıya 32 ila 80 km kadar genişliğe sahip olan ulke, başlıca dort bolgeye ayrılabilir: Kıyı bolgeleri, Bekaa Vadisi, Lubnan Dağları, Antil Lubnan Dağları Kıyı bolgeleri verimli olup, nufusu kalabalık olan tarım alanlarıdır Onemli ticaret merkezleri buradadır

169 km uzunluğunda ve yaklaşık 1056 km genişliğindeki Lubnan Dağları denizin yanısıra uzanır Yukseklikleri kuzeyde 3100 m ve Beyrut civarında ise 2500 m ’ye ulaşır Bu dağları yer yer yaklaşık 300 m derinliğindeki kanyonlar kesmektedir Bu dağlara paralel olan AntiLubnanlar ise Suriye sınırını teşkil ederler

Lubnan Dağlarının sona erdiği yerde yaklaşık 180 km uzunluğunda ve 10 ila 16 km genişliğindeki Bekaa vadisi yer alır Kuzeydeki Oronte ve guneydeki Litani nehirleri buradan doğar

10400 km2lik yuzolcumu olan Lubnan ’ın en yuksek yerleri Kurnetes Sauda ve 2814 m ile Hermon Dağıdır İki nehrin kaynaklarını ayıran Baalbek bolgesi ise yaklaşık 900 m yuksekliğindeki Bekaa Vadisinde yer alır

İklim

Tıpkı fiziki yapısı gibi iklimi de farklılık arz eder Cok değişken olan iklimi, yaz ayları sıcak ve kurak, kış ayları ise yağışlı gecer Yaz ayları sıcaklık ortalaması yaklaşık 30°C iken, kışın 11°C olur Lubnan Dağlarının batı etekleri yılda ortalama 1270 mm yağış alırken, AntiLubnan ’da bu rakam cok daha duşuktur Dağların zirveleri surekli karla kaplı olup, kış mevsimi hic bitmez Bekaa Vadisi ise yaklaşık 380 ila 635 mm yağış alır Bu bolgede kışlar soğuk, yazlar kurak ve sıcak gecer

Tabii Kaynakları

Lubnan yeterli yeraltı kaynaklardan mahrum olup, sadece toprakları nisbeten verimlidir Bu toprakların % 32 ’si daimi ekim alanıdır Bunların da ancak % 21 ’i sulanabilmekdedir Topraklarının % 35 ’i uretim potansiyeline haiz ise de su kaynaklarının kıtlığı yuzunden kullanılamamaktadır Sadece yaklaşık 68000 hektarlık bir arazi sulanabilmektedir

Lubnan diğer Ortadoğu ulkelerinde olduğu gibi, petrolce zengin ulkelerden biridir Bunun dışında diğer madenler hemen hemen yok gibidir

Lubnan Dağlarında onceleri limon ve sedir ağacları pek fazlaydı Oyle ki sedir ağacı Lubnan ’ın sembolu olmuştu Fakat bugun bu ozellik oldukca azalmıştır Lubnan ormanlarının kerestesi cok makbuldur

Nufus ve Sosyal Hayat

Bircok etnik grubun birarada bulunduğu Lubnan ’da, butun Batı Asya ulkesinden insanlar mevcuttur Bu duruma, Osmanlı Devletine bağlı olarak yaşadığı 402 yıl boyunca sahip olduğu ozel statusu sebep olmuş denilebilir Değişik zamanlardaki istila ve gocler, Haclı Seferleri, ic catışmalar, cihan harpleri, Avrupalıların istila emelleri ve gunumuzdeki super guclerin karmakarışık olan Ortadoğu ’yu ellerine gecirme arzuları kucuk bir Ortadoğu ulkesi olan Lubnan ’ı mozaik taşına cevirmiştir Bu yuzden nufusun yarıdan fazlası yabancı kaynaklıdır

Diğer ozelliklerinde olduğu gibi din ve dilde de Lubnan karışıklık arz eder Nufusun % 50 ’den fazlası Musluman ise de bunun bir kısmı Şiilerden meydana gelir Diğer onemli buyuk topluluk Hıristiyanlar olup, coğunluğu Katoliktir Arap ırkına mensup olan Maruni Hıristiyanları oldukca fazladır Ayrıca Melehitler, Ermeniler, Gregoryanlar ve Suriye Ortadoksları da mevcuttur Ucuncu buyuk grup ise, Durziler olup, sayıları 80000 ’i bulmaktadır

Yaklaşık 2900000 nufuslu bir ulke olan Lubnan ’da kilometrekareye 279 kişi duşer ve coğunluğu resmi dil olan Arapcayı konuşur Ayrıca Turkce ve Ermenice de konuşulur Bunun yanında Fransızca da oldukca yaygındır

Nufusun % 90 ’ı Arap, % 6 ’sı Ermeni olup, diğerleri karışık ırklardandır Nufusun % 75 ’i okur yazardır Devletin actığı ve icinde Turkce oğrenim de yapılan Beyrut Universitesinden başka Amerikan ve Arap Universiteleri de mevcut olup, genellikle İngilizce, Fransızca ve Arapca oğrenim yapılır

Gunumuz Lubnan ’ı kardeş kanı dokulen ve her an ic harbin eşiğine gelebilen bir ulkedir Emperyalist ulkeler, gecmişte olduğu gibi bugun de “bolparcalayut prensibiyle Lubnan ’ı bolme cabasındadır Bugun Lubnan ’da bircok milis kuvvetleri bulunmaktadır Halen Lubnan ’da yaklaşık 400000 Filistinli multeci, kamplarda kalmaktadırlar

Hıristiyan dunyası Haclı zihniyetinden asla vazgecmiş değildir Evvelce Katolikler Fransızlarca ve Ortadokslar Ruslarca ve Durziler İngilizlerce destekleniyordu Durum bugun icin de aynıdır Hıristiyan gerillalar Avrupalılarca destek gormekte, İsrail ve Suriye birlikleriyle birlikte Lubnanlı Muslumanlara ve Filistinlilere kucuk Haclı seferleri duzenleyerek kan ve olumun sembolu olmaktadırlar

Bugun Lubnan ’da 7 ayrı ordu vardır; bunlar (50 bin kişilik) İsrail, (20 bin kişilik) Hıristiyan Falanjist, (12 bin kişilik) Lubnan, (30 bin kişilik) Suriye, (7 bin kişilik) Hur Lubnan, (15 bin kişilik) Filistinli gerillalar ve (7 bin kişilik) Amal ordularıdır Ayrıca barış gucu de mevcuttur (1993) Dolayısıyla Lubnan her an patlamaya hazır bir barut fıcısı gorunumundedir

1975 ’te başlayan ic savaştan bu yana silahlı catışmalar, bu kadar fazla asker ve sivil teşkilatlar bulunması dolayısıyla zaman zaman artmış ve ateşsiz bir gun hemen hemen hic gecmemiştir

Siyasi Hayat

Lubnan parlamenter cumhuriyet rejimi ile idare edilir Beş idari bolgeye ayrılır Dort yılda bir secilen 99 uyeli bir meclis bulunur Devlet Başkanı, Maruni Hıristiyanlarından olmak uzere altı yıllığına secilir Hukumeti kuran başbakan, Sunni Muslumandır Meclis başkanı ise Şii ’dir

Her ne kadar meclis sandalyeleri kontenjana tabi ise de, milletvekilleri oldukca karışık dini topluluklarca secildiğinden mecliste belli bir dini topluluğun coğunluğu elde ettiği pek gorulmez

Politik partiler din farklılıklarını goz onune alarak hareket etmektedirler Bugun Lubnan ’da Sağcı Falanjistler (Hıristiyanlar), sağcı Musluman Kardeşler, Yoksunlar Hareketi, Sosyalist Parti, Baascılar, Iraklı Baascılar, Nasırcılar, Komunistler, Sunniler, Şiiler olmak uzere cok sayıda grup vardır Bunlardan başka Maruni keşişlerinin idare ettikleri Sedir Savunucuları Cephesi ve Maruni Birliği Milisi ve yedi ayrı ordu, hususi milis kuvvetler ve Ermeni teşkilatları bulunmaktadır

Ortadoğu ’nun ticaret ve turizm merkezi iken 19751976 ic harbinden bu yana savaş, teror, kan ve barut icinde kalan ve imha olan Lubnan ’da 80000 ’in uzerinde yabancı asker vardır

Ekonomi

Ortadoğu ’nun ekonomik bakımdan en gelişmiş ulkelerinden biridir Lubnan ekonomisine ozel teşebbus hakim olup, ulke liberal iktisat sistemini uygulamaktadır

Halkın coğu tarımla uğraşır, bununla beraber milli hasılanın % 35 ’ini ticaret ve % 13 ’unu de imalatcılık meydana getirir Lubnan ekonomisi ozellikle 1950 ’den sonra gelişme gostermiştir Serbest pazar olması, Lubnan ’ı, Arap Ortadoğusu ’nun ticari ve mali merkezi haline getirmiştir Kişi başına duşen milli gelir, 884 dolardır Daha cok İtalya, Fransa, Suudi Arabistan, Kuveyt, Urdun ve Suriye ile ithalat ve ihracat munasebetleri icerisindedir

Temel gıda mahsulu (Creal) olmakla beraber, buğday, arpa, muz, uzum, şekerkamışı, zeytin, patates, pamuk ve ceşitli sebze ve meyveler yetiştirilir Tarım urunleri temel ihrac maddeleri olup, bunların yanında yunlu eşyalar, deri ve cimento da satılır Bunlara karşılık dışardan endustri hammaddeleri, makina, ceşitli eşyalarla hayvan ve hayvani urunler ithal edilir Gıda, şeker, tekstil, cimento ve petrol endustrileri mevcuttur İki buyuk petrol boru hattı Lubnan ’da son bulur Bu yuzden petrol ve transit taşımacılıktan Lubnan buyuk karlar sağlamaktadır

Bunlardan başka mobilya ve kağıt endustrileri cok onemlidir Lubnan, en fazla geliri, transit taşımacılıktan elde etmektedir Beyrut, dunyanın onemli ticari ve mali merkezlerindendir Normal devrelerde ticaret ve bankacılık merkezi olduğu gibi, aynı zamanda Arap Ortadoğusunun dağıtım kapısıdır Hava ulaşımı ağırlıkta olmak uzere, transit taşımacılığın ucte ikisi Beyrut ’tan gecmektedir Fakat bu ozellikleri ic savaşlar sebebiyle sarsılmaktadır

Lubnan ’ın diğer onemli gelir kaynaklarını mucevherat satımı ve turizm teşkil etmektedir Elektrik enerji ihtiyacının buyuk bir kısmını Litani Nehri uzerindeki Karun Barajından sağlamaktadır

Ulke mukemmel bir karayolu şebekesine sahiptir Ayrıca 420 km ’lik demiryolu da vardır Sayda, Beyrut ve Trablus limanlarına her turlu gemi yanaşabilmektedir Beyrut havaalanı ise Ortadoğu ’nun işlek hava limanıdır
 
Üst Alt