Mahkeme Ceşitleri Ve Gorev Dağılımları
Mahkeme Ceşitleri Ve Gorevleri Nelerdir
Mahkeme, taraflar arasındaki hukuki anlaşmazlıkları (davaları) hukukun ustunluğune uygun olarak, sivil, cezai ve idari konularda adaleti sağlamak uzere yetkilendirilmiş, toplum yapısına ve kulture gore değişiklikler gosterebilen bir yargılama formudur Mahkemeler genellikle bir devlet kurumu şeklinde teşkilatlanır
Mahkeme Ceşitleri Neler
Mahkeme esas itibariyle hukum sozcuğunden turetilmiştir Anayasanın 9 maddesinde yargı yetkisinin bağımsız mahkemelerce kullanıldığı belirtilmiştir
Hukuk Mahkemeleri
Ceza Mahkemeleri
Hukuk mahkemeleri şu bolumlere ayrılır
1 Sulh Hukuk Mahkemeleri (Bin liraya kadar alacak, nafaka, ev boşaltma davalarına bakar
2 Asliyle Hukuk Mahkemeleri (Bin liradan fazla alacak, boşanma davalarına bakar,
3 Ticaret Mahkemeleri (Ticaret işlerinden cıkan davalara bakar
4 İş Mahkemeleri (İşci ve işverenlerle ilgili davalara bakar
5 İcra Mahkemeleri (İcra takip işleri ile ilgili davalara bakar
Ceza Mahkemeleri, şu bolumlere ayrılır
1 Sulh Ceza Mahkemeleri (Kucuk suclara bakar,
2 Asliye Ceza Mahkemeleri (Sahte işlemler, hakaret gibi davalara bakar
3 Toplu Asliye Ceza Mahkemeleri: (Asliye ceza ile ağır ceza mahkemelerinin baktığı suclar dışında kalan davalara bakar)
4 Ağır Ceza Mahkemeleri (Cana, namusa, mala, devletin guvenliğine karşı suc işleyenlerin yargılandığı mahkemelerdir
Anayasa Mahkemesi Gorevleri
Yasaların Anayasaya Uygunluğu Denetimi
Parlamentonun cıkardığı yasaların Turkiye Cumhuriyeti Anayasi'na uygunluğunu incelemesi ve celişkilerin onlenmesi, Anayasa değişikliklerinin usul, kanunların, kanun hukmunde kararnamelerin ve TBMM İctuzuğu'nun hem usul hem de esas bakımından Anayasa'ya uygunluğunu denetlemek,
Yuce Divan
Cumhurbaşkanını, Bakanlar Kurulu uyelerini, yuksek mahkemelerin başkan ve uyelerini, başsavcıları, Cumhuriyet başsavcıvekilini, Hakimler ve Savcılar Yuksek Kurulu ile Sayıştay başkan ve uyelerini gorevleriyle ilgili suclardan dolayı Yuce Divan sıfatıyla yargılanmak
Yasama dokunulmazlıklarının kaldırılması
Siyasi partilerin siyasi partiler kanununa uygun faliyetlerde bulunduğuna dair, TBMM kararlarıyla milletvekillerinin yasama dokunulmazlıklarının kaldırıldığında veya uyeliklerinin duşurulduğunde bu kararların iptaline bakmak,
Uyuşmazlık Mahkemesi'ne başkanlık edecek uyeyi atamak
Partilerin Kapatılması Davaları
Yetkileri arasında siyasal partileri kapatma da bulunan Anayasa Mahkemesi, Turkiye'de azınlıklarla ilgili mevzuatın ana eğilimini oluşturan milletin bolunmez butunluğuanlayışına dayanarak siyasi partileri kapatmaktadır
Bu yondeki ilk uygulama, Turkiye İşci Partisinin (TİP) Temmuz 1971'de Anayasa'nın 57 maddesinde ifadesini bulan temel ilkesine (Devletin ulkesi ve milletiyle bolunmezliği) ve Siyasi Partiler Kanunu'nun 81 maddesindeki azınlıklar bulunduğunu ileri suremezler, azınlık yaratarak millet butunluğunun bozulması amacını gudemezlerkuralına aykırı goruş ve tutumları nedeniyle kapatılmasıdır
Partilerin Mali Denetiminin yapılması
Ceza Mahkemeleri:
İşlenen suclar, bir ceza vermeyi gerektiriyorsa, bu davalara Ceza Mahkemeleri bakar
Ceza Mahkemeleri, şu bolumlere ayrılır:
1 Sulh Ceza Mahkemeleri (Kucuk suclara bakar)
2 Asliye Ceza Mahkemeleri (Sahte işlemler, hakaret gibi davalara bakar)
3 Toplu Asliye Ceza Mahkemeleri: (Asliye ceza ile ağır ceza mahkemelerinin baktığı suclar dışında kalan davalara bakar)
4 Ağır Ceza Mahkemeleri (Cana, namusa, mala, devletin guvenliğine karşı suc işleyenlerin yargılandığı mahkemelerdir)
Askeri Mahkemeler:
Subay, asker ya da askerlikle ilgili kimseler tarafından işlenen askerlik suclarına bakar Asliye ceza Mahkemelerinde, Toplu Asliye Ceza Mahkemelerinde, Ağır Ceza Mahkemelerinde, yargıclardan başka Cumhuriyet Savcısı da bulunur Cumhuriyet Savcısı, suc işleyenleri, Turk milleti adına davacı olarak takip eder
Bu mahkemelerde, kendisine bir sucu işlediği soylenen kimse sanık adını alır Sucu, mahkeme kararı ile kesinleşirse, suclu adını alır
Yargıclar, verdikleri hukumlerde,kanunlara gore hareket ederler ve hicbir etki altında kalmazlar Kararlarında serbesttirler Her davalı, her davacı, her sanık, istediği zaman, mahkemelerde davasını daha iyi takip edebilmek icin avukat tutabilir Avukatlar, Hukuk Fakultelerini bitiren ve mahkemelerde başkalarının haklarım savunabilme yetkisini almış olan kimselerdir
Bu mahkemelerden başka, Yuksek Mahkemeler de vardır
Yuksek Mahkemeler şunlardır:
Yargıtay, Askeri Yargıtay, Anayasa Mahkemesi
Yargıtay
Butun mahkemelerin ustunde olan yuksek bir mahkemedir En tecrubeli yargıclardan meydana gelmiştir, Ankaradadır Yukarda gorulen mahkemelerin herhangi birinde davası gorulmuş olan her vatandaş, yargıc tarafından verilen hukmu, kendine gore, kanunlara uygun gormez ve beğenmezse, bu hukmun bir daha incelenebilmesi icin Yargıtaya başvurur, yargıtayda bu hukum incelenir Yargıcın verdiği karar doğru bulunursa, onaylanır, boylece hukum yerine getirilir Yargıcın verdiği karar, Yargıtayca uygun gorulmezse, bozulur ve davaya yeniden bakılır Mahkeme, davaya, bu bozulma kararını goz onunde tutarak, yeniden bakar Ya yeni bir hukum verir ya da ilk verdiği kararda ısrar eder O zaman, dava yeniden Yargıtaya gider ve orada, Yargıtaydaki butun yargıcların katılması ile incelenir Bunların vereceği karar, artık kesin olur
Ağır Ceza Mahkemeleri tarafından verilmiş olan olum cezaları, Yargıtayda da onaylandıktan sonra, olum cezasının yerine getirilmesi icin, Buyuk Millet Meclisinden karar alınır Olum cezası Meclis tarafından onaylanırsa, suclu, asılmak suretiyle cezalandırılmış olur
Askeri Yargıtay:
Askeri mahkemelerin vermiş olduğu kararların Yargıtay gibi, incelenmesinin ve onaylanmasının yapıldığı yuksek bir mahkemedir
Anayasa Mahkemesi:
Yeni Anayasamıza gore kurulmuş yuksek bir yargı organıdır Anayasa Mahkemesi, Bakanların işledikleri suclara ve Turkiye Buyuk Millet Meclisi tarafından cıkarılan kanunların Anayasaya aykırı olup olmadığına bakar
Uyuşmazlık Mahkemesi:
Adliye, idare mahkemeleri ve askeri mahkemeler arasındaki gorev ve hukum uyuşmazlıklarını kesin olarak cozmekle gorevli bir mahkemedir
Uyuşmazlık Mahkemesi'nin Başkan ve başkanvekilini secmek
Mahkeme Ceşitleri Ve Gorevleri Nelerdir
Mahkeme, taraflar arasındaki hukuki anlaşmazlıkları (davaları) hukukun ustunluğune uygun olarak, sivil, cezai ve idari konularda adaleti sağlamak uzere yetkilendirilmiş, toplum yapısına ve kulture gore değişiklikler gosterebilen bir yargılama formudur Mahkemeler genellikle bir devlet kurumu şeklinde teşkilatlanır
Mahkeme Ceşitleri Neler
Mahkeme esas itibariyle hukum sozcuğunden turetilmiştir Anayasanın 9 maddesinde yargı yetkisinin bağımsız mahkemelerce kullanıldığı belirtilmiştir
Hukuk Mahkemeleri
Ceza Mahkemeleri
Hukuk mahkemeleri şu bolumlere ayrılır
1 Sulh Hukuk Mahkemeleri (Bin liraya kadar alacak, nafaka, ev boşaltma davalarına bakar
2 Asliyle Hukuk Mahkemeleri (Bin liradan fazla alacak, boşanma davalarına bakar,
3 Ticaret Mahkemeleri (Ticaret işlerinden cıkan davalara bakar
4 İş Mahkemeleri (İşci ve işverenlerle ilgili davalara bakar
5 İcra Mahkemeleri (İcra takip işleri ile ilgili davalara bakar
Ceza Mahkemeleri, şu bolumlere ayrılır
1 Sulh Ceza Mahkemeleri (Kucuk suclara bakar,
2 Asliye Ceza Mahkemeleri (Sahte işlemler, hakaret gibi davalara bakar
3 Toplu Asliye Ceza Mahkemeleri: (Asliye ceza ile ağır ceza mahkemelerinin baktığı suclar dışında kalan davalara bakar)
4 Ağır Ceza Mahkemeleri (Cana, namusa, mala, devletin guvenliğine karşı suc işleyenlerin yargılandığı mahkemelerdir
Anayasa Mahkemesi Gorevleri
Yasaların Anayasaya Uygunluğu Denetimi
Parlamentonun cıkardığı yasaların Turkiye Cumhuriyeti Anayasi'na uygunluğunu incelemesi ve celişkilerin onlenmesi, Anayasa değişikliklerinin usul, kanunların, kanun hukmunde kararnamelerin ve TBMM İctuzuğu'nun hem usul hem de esas bakımından Anayasa'ya uygunluğunu denetlemek,
Yuce Divan
Cumhurbaşkanını, Bakanlar Kurulu uyelerini, yuksek mahkemelerin başkan ve uyelerini, başsavcıları, Cumhuriyet başsavcıvekilini, Hakimler ve Savcılar Yuksek Kurulu ile Sayıştay başkan ve uyelerini gorevleriyle ilgili suclardan dolayı Yuce Divan sıfatıyla yargılanmak
Yasama dokunulmazlıklarının kaldırılması
Siyasi partilerin siyasi partiler kanununa uygun faliyetlerde bulunduğuna dair, TBMM kararlarıyla milletvekillerinin yasama dokunulmazlıklarının kaldırıldığında veya uyeliklerinin duşurulduğunde bu kararların iptaline bakmak,
Uyuşmazlık Mahkemesi'ne başkanlık edecek uyeyi atamak
Partilerin Kapatılması Davaları
Yetkileri arasında siyasal partileri kapatma da bulunan Anayasa Mahkemesi, Turkiye'de azınlıklarla ilgili mevzuatın ana eğilimini oluşturan milletin bolunmez butunluğuanlayışına dayanarak siyasi partileri kapatmaktadır
Bu yondeki ilk uygulama, Turkiye İşci Partisinin (TİP) Temmuz 1971'de Anayasa'nın 57 maddesinde ifadesini bulan temel ilkesine (Devletin ulkesi ve milletiyle bolunmezliği) ve Siyasi Partiler Kanunu'nun 81 maddesindeki azınlıklar bulunduğunu ileri suremezler, azınlık yaratarak millet butunluğunun bozulması amacını gudemezlerkuralına aykırı goruş ve tutumları nedeniyle kapatılmasıdır
Partilerin Mali Denetiminin yapılması
Ceza Mahkemeleri:
İşlenen suclar, bir ceza vermeyi gerektiriyorsa, bu davalara Ceza Mahkemeleri bakar
Ceza Mahkemeleri, şu bolumlere ayrılır:
1 Sulh Ceza Mahkemeleri (Kucuk suclara bakar)
2 Asliye Ceza Mahkemeleri (Sahte işlemler, hakaret gibi davalara bakar)
3 Toplu Asliye Ceza Mahkemeleri: (Asliye ceza ile ağır ceza mahkemelerinin baktığı suclar dışında kalan davalara bakar)
4 Ağır Ceza Mahkemeleri (Cana, namusa, mala, devletin guvenliğine karşı suc işleyenlerin yargılandığı mahkemelerdir)
Askeri Mahkemeler:
Subay, asker ya da askerlikle ilgili kimseler tarafından işlenen askerlik suclarına bakar Asliye ceza Mahkemelerinde, Toplu Asliye Ceza Mahkemelerinde, Ağır Ceza Mahkemelerinde, yargıclardan başka Cumhuriyet Savcısı da bulunur Cumhuriyet Savcısı, suc işleyenleri, Turk milleti adına davacı olarak takip eder
Bu mahkemelerde, kendisine bir sucu işlediği soylenen kimse sanık adını alır Sucu, mahkeme kararı ile kesinleşirse, suclu adını alır
Yargıclar, verdikleri hukumlerde,kanunlara gore hareket ederler ve hicbir etki altında kalmazlar Kararlarında serbesttirler Her davalı, her davacı, her sanık, istediği zaman, mahkemelerde davasını daha iyi takip edebilmek icin avukat tutabilir Avukatlar, Hukuk Fakultelerini bitiren ve mahkemelerde başkalarının haklarım savunabilme yetkisini almış olan kimselerdir
Bu mahkemelerden başka, Yuksek Mahkemeler de vardır
Yuksek Mahkemeler şunlardır:
Yargıtay, Askeri Yargıtay, Anayasa Mahkemesi
Yargıtay
Butun mahkemelerin ustunde olan yuksek bir mahkemedir En tecrubeli yargıclardan meydana gelmiştir, Ankaradadır Yukarda gorulen mahkemelerin herhangi birinde davası gorulmuş olan her vatandaş, yargıc tarafından verilen hukmu, kendine gore, kanunlara uygun gormez ve beğenmezse, bu hukmun bir daha incelenebilmesi icin Yargıtaya başvurur, yargıtayda bu hukum incelenir Yargıcın verdiği karar doğru bulunursa, onaylanır, boylece hukum yerine getirilir Yargıcın verdiği karar, Yargıtayca uygun gorulmezse, bozulur ve davaya yeniden bakılır Mahkeme, davaya, bu bozulma kararını goz onunde tutarak, yeniden bakar Ya yeni bir hukum verir ya da ilk verdiği kararda ısrar eder O zaman, dava yeniden Yargıtaya gider ve orada, Yargıtaydaki butun yargıcların katılması ile incelenir Bunların vereceği karar, artık kesin olur
Ağır Ceza Mahkemeleri tarafından verilmiş olan olum cezaları, Yargıtayda da onaylandıktan sonra, olum cezasının yerine getirilmesi icin, Buyuk Millet Meclisinden karar alınır Olum cezası Meclis tarafından onaylanırsa, suclu, asılmak suretiyle cezalandırılmış olur
Askeri Yargıtay:
Askeri mahkemelerin vermiş olduğu kararların Yargıtay gibi, incelenmesinin ve onaylanmasının yapıldığı yuksek bir mahkemedir
Anayasa Mahkemesi:
Yeni Anayasamıza gore kurulmuş yuksek bir yargı organıdır Anayasa Mahkemesi, Bakanların işledikleri suclara ve Turkiye Buyuk Millet Meclisi tarafından cıkarılan kanunların Anayasaya aykırı olup olmadığına bakar
Uyuşmazlık Mahkemesi:
Adliye, idare mahkemeleri ve askeri mahkemeler arasındaki gorev ve hukum uyuşmazlıklarını kesin olarak cozmekle gorevli bir mahkemedir
Uyuşmazlık Mahkemesi'nin Başkan ve başkanvekilini secmek