İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Meclisi'nce 9 yıl evvel oy birliğiyle kapatılan, Moda kıyısının problemli imar belgesi, yine gündeme geldi. 'Moda Teras Kafe' olarak da bilinen arazinin sahipleri, 9 yıl sonra yeni taleple İBB'ye başvurdu. Toprakta anıt ağaç bulunduğu için İBB tarafından müracaat belgesi, Tabiat Varlıklarını Muhafaza Bölge Komisyonu'na gönderildi. Arazi sahiplerinin yeni talebi konusunda yetkililer, bilgi vermezken, İBB idaresine yakın kaynaklar ise 2011'dekinden farklı karar alınmasının kelam konusu olmadığını söyledi.
İstanbul'un en beğenilen yerlerinden Kadıköy'deki Moda sahilinin 44 yıllık geçmişe dayanan problemli imar belgesi, yeniden gündeme geldi. İmar evrakı, İBB Planlama Müdürlüğü'nün 20 Kasım 2019'daki başvurusuyla İstanbul 1 No'lu Tabiat Varlıklarını Müdafaa Bölge Komisyonu'nun gündemine alındı. İBB yetkilileri, belgenin, mal sahibinin talebi üzerine komiteye gönderildiğini söyledi.
Moda kıyısında bulunan 75 ada 1 ve 2 No'lu parsellerle ilgili imar belgesi, İBB Meclisi'nin 13 Aralık 2011'de oy birliğiyle aldığı kararla 9 yıl evvel kapatılmıştı. 2011 yılına kadar birçok kere İBB Meclis gündemine gelen, davalara husus olan, Moda kıyısında betonlaşmaya yol açacağı için kamuoyunda tartışılan toplam 5 bin 605 metrekarelik arazi, 'Moda Teras Kafe' olarak biliniyordu.
Bilhassa periyodun Kadıköy Belediye Lideri CHP'li Selami Öztürk ve o devir İBB Meclis üyesi olan Gürsel Tekin ile Hüseyin Sağ, kelam konusu alanın imara açılmak istenmesine reaksiyon göstermişti. Mimarlar Odası'nca açılan dava ve kamuoyundan gelen yansıların akabinde 2011'de İBB Meclisi, 1994 tarihli plan kararlarına dönülmesine karar vermiş, bu karara arsa sahiplerinin yaptığı itirazı da oy birliğiyle reddetmişti.
44 yıllık sorun
İBB Meclisi'nin 2011'de aldığı kararla ilgili imar evrakında yer alan bilgilere nazaran, kelam konusu arazinin mülkiyeti Soytaş Holding'e ilişkin. 3 Mayıs 2005 tarihli bir gazetede yer alan haberde, Soytaş Holding İdare Şurası Başkanı İsmail Kolat, konuyla ilgili olarak şunları söylemişti:
"30 yıldır hakkını arayan yerin sahiplerinden İsmail Kolat, burada gerçek mağdurun kendileri olduğunu söylüyor. Arsayı satın aldıkları 1976 yılında imar durumu turistik tesis olarak ve 30 metre yükseklik 10 katlı bina yapma müsaadesi olduğunu belirten Soytaş Holding A.Ş. İdare Konseyi Lideri İsmail Kolat, '1981 yılında Anıtlar Konseyi bölgeyi sit alanı ilan edince elimiz kolumuz bağlandı. Fakat bir müddet sonra bölge sit alanından çıkarıldı' diyor. Kendisinin de bir Modalı olduğunu ve Moda burnuna 30,50 yüksekliğinde bir yapının yapılmasının bölge için cinayet olacağını tabir eden Kolat, '30 metre yüksekliğinde bir yapı müsaadesi verseler bile, oraya o yapıyı yapmaya etraf ve kamu anlayışıma aykırı düşer. Biz oraya bölgenin gereksinimine karşılık verecek, silueti bozmayacak çok işlevli bir tesis yapmak istiyoruz. Emlak vergimizi veriyoruz. Kamulaştırma yahut takas üzere her türlü tahlile de razıyız' dedi."
O devir arsa sahipleri, 2011 yılında İBB'ye sundukları; ancak İBB Meclisi tarafından kabul edilmeyen tekliflerinde ise arazinin 1800 metrekarelik kısmının yeşil alana ayrılmasını öbür kısmına ise 5 kat yüksekliğinde konut yapılmasına müsaade verilmesini önermişti.
İBB Meclisi neden reddetmişti?
İBB Meclisi'nce 2011 yılında istenen imar planı değişikliği özetle şu münasebetle reddedilmişti:
"İstanbul II No'lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Muhafaza Konseyi kararında kelam konusu parsellerdeki ağaçların korunması gerekli anıt ağaçlar olarak tescil edildiğinden, parsellere önerilen konut+ticaret işlevleri 3621-3830 sayılı maddelere ve yönetmeliğine muhalif olduğundan, kıyı kanununa nazaran hazırlanmış olan mer'i plan kararlarına alışılmamış, plan bütünlüğünü bozucu, yapı ve nüfus yoğunluğunu artırıcı, donatı azaltıcı, emsal teşkil edici olduğundan müdürlüğümüzce uygun görülmemektedir."
Tabiat Varlıkları'na gönderilen, Moda'daki arazi ile ilgili yeni talebin ne olduğu konusunda İBB yetkilileri, bilgi vermedi. İBB idaresine yakın kaynaklardan edinilen bilgiye nazaran, arazi sahiplerinin talebi ne olursa olsun, 2011 yılında İBB Meclisi'nin oy birliğiyle aldığından farklı bir karar alınması kelam konusu olmayacak.
"5-10 katlı bina kıyameti koparır"
Kadıköy Belediyesi eski Lideri Selami Öztürk ise bahisle ilgili yaptığı açıklamada, "10- 15 yıl sonra bahsin tekrar gündeme gelmesi enteresan. Hatırlıyorum, mal sahipleri yurt dışından bir fotoğraf bulup, getirmişlerdi. Anıtlar Kurulu'nu o fotoğrafla ikna etmeye çalışmışlardı; imara kapalı olduğu için 'İşte bakın, burada evvelce bina vardı' diyerek. Lakin bölgede oturan eski sakinlerden kimse, öyle bir binanın olduğunu hatırlamıyor. Oraya 5- 10 katlı bina yapılmaya kalkılması, kıyameti kopartır. Fakat mal sahibini de fazla mağdur etmeden tahminen 1- 2 katlı bir şeyle yapılabilir. 5- 10 katlı bina, artta bölgede oturan insanları mağdur eder. O bölgedeki insanların yansısını çeker. Anladığım kadarıyla tekrar bir fotoğraf bulup, getirmişlerdir. O fotoğrafla heyeti ikna etmek isteyeceklerdir, diye düşünüyorum" dedi.
Selami Öztürk, hususla ilgili 2005 yılında ise şunları söylemişti:
"Burası Moda'nın en hoş yeri. Daha evvel sit alanı olan bölgeye Büyükşehir Belediye Meclisi'nin çok yoğunluk vermesi beni hayrete düşürdü. 1973 yılında imar planlarında bir imar hakkı kazanan arsa sahipleri, bölge sit alanına alındıktan sonra bu planı uygulama bahtını yitirdi. O devir plan uygulaması Anıtlar Kurulu'nun görüşü alınmadan yapılmış. 15,50 metre yüksekliğinde yapı Moda'nın silüetini büsbütün bozar. Berbat emsaller hiçbir vakit emsal olamaz. Birileri yaptı, diye bir diğerine müsaade vermek, gerçek değil. Aslına bakarsanız oradaki yapılaşmanın tamamının kaldırılması gerekir."