Osmanlı İmparatorluğu, Osmanlı Tarihi Krololojisi
Kısaltılmış olarak Osmanlı Devleti Tarihi
MUHTASAR OSMANLI DEVLETI TARIHI
Bazı tarihçilere göre Osmanlı Devletinin kurucusu Osman Bey'in babasi Ertugrul Gazi
Onun babası Gündüz Yüksek Dağ (Ya Da Süleyman Sah) Onun babasi Kaya Yüksek Dağ,
Onun babası ise Gündüz Yüksek Dağ'tir
Bu soylu aile Oguz Türklerinin 24 boyunun en soylusu olan Kayi asiretinin reisi olarak bulunuyordu
Osman Bey'in babasi Ertugrul Gazi, Selçuklu Sultani Sultan Alâaddin tarafindan Bizans sinirina bir kutup beyi olarak tayin edilmisti Ertugrul Gazi'ye yurt olarak verilen yer bugünkü Bursa, Kütahya ve Bilecik vilâyetlerinin sinirlarinin birlestigi yerdir Daha Sonra Sögüt kasabasi Bizans'tan alinarak merkez yapilmistir Selçuklu Devletinde Uç Beyliklerinin vazifesi devletin sinirini gözetmek ve Hiristiyanlara karsi cihat etmektiErtugrul Bey 1281 senesinde vefat etti Yerine çok üstün kabiliyetlerinden dolayi ailenin en ufak oglu olmasina ragmen ittifakla Osman Bey seçildi ve Sırık Beyi olduOsman Bey üstün siyaset ve savas kabiliyeti ile komsulari bulunan Bizans tekfurlari ile ara sıra dostluk kurdu, bazan da savasti Kisa zamanda Bizans'tan hüyük topraklar elde ettiBursa ve Iznik fetholundu Yarhisar ve Karacahisar tekfurlari ile birlik kurdu Bunun üzerine Osman Bey, Iznik üzerine yürüdü 1288 de Karacahisar'i ele geçirdi Kalenin kilisesi camiye çevrilerek Osman Bey adina hutbe okundu ve kadi tayini yapildi Osman Bey, Bilecik ve Yarhisar kalelerini aldi (1299) Yarhisar tekfurunun kizi Nilüfer'le oglu Orhan Bey'i evlendirdi Birinci Murad ile Süleyman Pasa bu evlilikten dünyaya geldiler Osman Bey 1299'da bagimsizligini ilân etti Gazilere timarlar verdi Kalelere subasi, dizdar ve kadi görev etti1301'de Yenisehir ile Yundhisar'i aldi ve Yenisehir'i merkez yaptiBundan sonra Yenisehir çevresindeki köy ve kasabalari alan Osman Bey, 1303'de Iznik'i kusatti Bursa tekfurunun topladigi birligi dagittiSonra da bu Sehri aldi (1326) Osman Bey, Bursa'nin fethinden sonradan ayni senede vefat ettiOsman Bey'den daha sonra yerine oglu Orhan Bey geçti Orhan Bey de fetihlere devam etti Bizanslilardan Iznik ve Izmit'i aldi Iznik kusatmasi sirasinda kalenin yardimina gelen Bizans ordusu yenildi ve Karesi Beyligi, Osmanlilarin eline geçti
Bizans Imparatoru elde etmek isteyen Kantakuzenos'a yardim gönderildi Daha Sonra sirasiyle Çimbi Kalesi, Gelibolu, Bolayir, Malkara, Çorlu ve Tekirdag ele geçirildi Ankara ahilerden alindiOsmanli Devletinde para birincil kez bu devirde basildiOrhan Gazi 1362'de ölünce yerine oglu I Murad geçti Ankara ahileri' Sehire hâkim oldular I Murad anında Ankara üstüne yürüdü ve sehri geri aldi (1363) Daha Sonra Çorlu ve Lüleburgaz'i ele geçirdi Kumandanlarindan Evranos Bey ve Haci Ilbeyi de Malkara, Kesan, Ipsala, Dedeagaç ve Dimatoka'yi Osmanli topraklarina kattilar Lala Sahin Pasa da Edirne'yi aldi Filibe ve Gümülcine de Osmanlilarin eline geçti Bunun üzerine Haçlilar Edirne'ye yürüdüler Lakin Haci Ilbeyi Haçlilari perisan ettiSonradan Kizilagaç, Yanbolu, Ihtiman, Samokov, Aydos, Karnabat, Sozapol ve Hayrabolu alindi Bulgar Krali, Osmanli himayesine girdi Kizkardesi Prenses Marya'yi I Murad'a verdiÇirmen'de Sirplar yenilgiye ugratilinca (1371), Sirp despotu Osmanlilara baglandi ve yilda 50 okka gümüsle, savaslarda yardimci asker vermeyi kabul etti (1381) I Murad, daha sonra Bursa'ya döndü Oglu Bayezid'i,Süleyman Sah'in kiziyla evlendirdi Kütahya, Tavsanli, Simav ve Emet gelinin çeyizi olarak Osmanlilara verildi Aksehir, Yalvaç, Yenisehir, Karaagaç ve Egridir Hamidoglu Hüseyin Bey'den satin alindi 1385'de Timurtas Pasa, Istip, Manastir ve Ohri'yi ele geçirdi Bulgaristan'da Sofya ve Nis Osmanli hakimiyetine geçti Sirp Krali ve Bosna Krali, Hirvat ve Arnavut Prensleri, Osmanlilara karsi birlesti ve 30000 kisilik bir güçlü olarak, Timurtas Pasa'yi Plosnik'te yendilerBundan muamele etmek isteyen Avrupa'lilar, Haçli Birligi kurdularI Murad, daha Haçlilar birlesmeden Ali Pasa ile Bulgar Kralini ve Dobruca Prensinin kuvvetlerini yenerek onlarin Haçlilarla birlesmesini önledi (1388) Sonra I Murad Rumeli'ye geçti ve iki ordu Kosova'da karsilasti Haçlilar yenildi Savastan daha sonra I Murad bir Sirpli tarafindan sehid edildi (1389) Yerine oglu Bayezid geçtiI Murad'in ölümünden yararlanmak isteyen Anadolu'da Aydinogullari, Saruhanogullari, Germiyanogullari, Menteseogullari, Hamidogullari Beylikleri, Osmanlilara savas açtilar 1389'da Yildirim Bayezid,onlarin Anadolu'daki hâkimiyetlerine son verdi Bir sene sonradan da Karamanlilar'la, Beysehir'i Osmanlilara birakmak sartiyle baris yapildi Yildirim Bayezid, 1396'da Istanbul'u kusatti Bu kusatma yeni bir Haçli seferine sebep oldu Nigbolu'da savas Haçlilarin yenilgisiyle sonuçlandiSonradan Istanbul kusatmasina devam edildi Anadolu Hisari yapildi Istanbul kusatmasm vezir Ali Pasa'ya birakan Yildirim, Anadolu'ya geçerek,Konya'yi Osmanli topraklarina katti Kadi Burhaneddin'in ülkesi ve Malatya ele geçirildiYildirirn Bayezid, Anadolu'da bulundugu sirada Boucicantkumandasinda bir deniz filosu Istanbul'a yardima geldi Istanbul'u Türklerin kusatmasindan kurtardi ve sehir yakinindaki kaleleri geri aldi Yildirim Bayezid buna çok üzüldü 1400'de Istanbul'u her yerde kusatti Bu kez da Timur'un Anadolu'ya girmesi kusatmayi kaldirmasina sebep oldu Anadolu'ya giren Timur, Sivas'i alarak yagmaladi Oradan Dogu Anadolu ve Suriye'ye döndü Yildirim ordusunu topladi ve 1402'de Timur ile Ankara'da karsilasti Savas Bayezid'in yenilmesi ve tutsak olmasi ile sonuçlandi 1403'de Yildirim Bayezid öldü Onun ölümünden daha sonra, ogullarindan Süleyman Rumeli'de, Isa Çelebi Balikesir'de Mehmed Çelebi Amasya'da ve Musa Çelebi Bursa'da padisahlik ilân ettiler Sonunda Çelebi Mehmed tek hâkim durumuna girdi Lakin 1421'de vefati üzerine yerine oglu Il Murad geçti Kardesi Mustafa'nin isyanini bastirdi Bizans'i kusatti Venediklilerle savasti Egriboz'a ve Mora'ya akinlar yapildi 1430'da Selânik, Venediklilerden alindi Eflak ve Sirbistan her tarafta Osmanli Devletine baglandi (1437) Hamidili, Tasili, Konya, Beysehir alindi Il Murad tahti oglu Mehmed'e birakti Bu ise Haçlilarin yeni saldirilarina sebep oldu Il Murad, Osmanli ordusunun bayna yeniden geçerek Haçlilari Varna'da yendi ve her yerde padisah oldu 1448'de bir Haçli ordusunu da Kosova'da yendi Il Murad buradan Arnavutluk'a bir sefer yapti Akçahisar kusatildi, lakin alinamadi1451'de Il Murad ölünce yerine oglu Mehmed padisah oldu Il Mehmed, Rumelihisarn yaptirorak Istanbul'u kusatti 53 gün süren bir kusatmadan daha sonra sehri fethetti (29 Mayis 1453) Sirbistan ve Mora ele geçirildi Ege'de Limni, Tosoz, Midilli, Imroz ve Egriboz Osmanlilarin eline geçti Fatih Sultan Mehmed sonra 1461'de Trabzon Rum Imparatorlugu'na son verdi Kirim'daki Ceneviz Kolonileri ele geçirildi Kirim Osmanli Devletine baglandi 1473'de Akkoyunlular'a karsi sefere çikildi Fatih Sultan Mehmed Otlukbeli'nde Akkoyunlu hükümdari Uzun Hasan'i kesin olarak yendi Firat Nehrine kadar bütün Anadolu, Osmanlilarin eline geçti 1474'de Karaman Beyligi'ne son verildi 1480'de Gedik Ahmed Pasa, Italya'nin fethi için çikti Otranto Kalesi'ni ele geçirdi Fatih'in ölümü üzerine Italya'nin fethi muhtemel olmadi Fatih 1481'de Misir seferine çikti Fakat Gebze'de öldü Yerine oglu Bayezid geçti Cem Sultan Bayezid ile mücadele etti Gem Sultan Rodos sövalyelerine, oradan da Papa'ya sigindiNapoli'de 1595'de öldü Cem Avrupa'da bulundugu sirada, Bayezid önemli seferlere girismekten çekindi Bayezid zamaninda Hersek ve Bogdan Osmanli hâkimiyetine girdiMemlüklar'la Çukurova'da 1485'de baslayan savaslar alti sene sürdü Savaslar Tunus hükümdarinin araciligi ile sona erdi Çukurova'da Osmanlilarin eline geçirdigi yerler, Mekke ve Medine vakfi oldugundan,Misirlilara geri verildi Mora'da Inebahti, Modon, Koron ile Adriya kiyilarindaki Draç Limani ele geçirildi Sah Ismail, sii mezhebiyle iliskisi dolayisiyle, Sah Kulu isminde bir kimse vasitasiyla, Anadolu'da isyan kartti Asiler, Hadim Ali Pasa kumandasindaki orduya yenildiler Bayezid'in son zamanlarinda ogullari arasinda saltanat mücadelesi basladiYeniçeriler, kahramanligina ve cesaretine hayran olduklari Yavuz Selim'in tarafm tuttular 1512'de Bayezid, tahti Selim'e birakmak zorunda kaldiYavuz, Anadolu'da büyük bir nüfuz sahibi olan sii'lere karsi harekete geçti Devlete ayaklanma eden 40000 kisiyi öldürttü Sonradan da Sah Ismail'e savas açti Çaldiran'da yapilan savasta, Sah Ismail yenildi Dogu Anadolu Osmanlilarin eline geçti Sonradan Dulkadirogullari'mn ülkesi ile Maras ve Elbistan fethedildi Memlüklar önce Merci Dabik'da (1516),sonradan da Ridaniye'de (1517) yenildiler Suriye, Misir ve Hicaz Osmanli idaresine geçti Yavuz Sultan Selim yeni sefer için Edirne'ye bu vesileyle Çorlu'da öldü (1520) Yerine oglu Süleyman hükümdar olduMisir'da Canberdi lsyanibastirildi Belgrad ve Rodos Osmanli topraklarina katildi lohac;'ta yapilan savasta Macar ordusu yenildi Macaristan Osmanli Devleti'ne bagli bir krallik haline getirildi 1529'da Viyana kusatildi Lakin sehir alinamadi Osmanli ordusunun çekilmesinden sonradan, Avusturya'lilarin Budin'i baştan almaya tesebbüs etmeleri üstüne Kanuni 1532'de Alman Seferine çikti Avusturya topraklari yagmalandi Avusturya'lilar ile 1533'te baris yapildi Sadrazam Ibrahim Pasa Iran'a gönderildi Daha Sonra kendisi de hareket ettiTebriz ve Bagdat alindi Bundan sonradan Akdeniz seferleri basladi Venedik'e savas açildi Kanuni karadan, Barbaros Hayreddin ise denizden hareket etti 1537'de Korfu Adasi kusatildi, fakat alinamadan geri dönüldü Bir yil sonra da Barbaros Preveze'de, Hiristiyan donanmasini yenerek Osmanli Imparatorlugu'nun Akdeniz hâkimiyetini sagladi Bu sirada Misir Valisi Hadim Süleyman Pasa, Hint Okyanusu'nda Portekizlilerle savasti 1540 yilinda Macaristan bir Türk eyaleti haline getirildi 1543'te Barbaros Hayreddin Pasa, Fransa Krali I François'e yardim etmekle görevlendirildi Barbaros, Osmanli donanmasina katilan Fransiz donanmasiyla birlikte, Nis'i bombardiman etti sırası gelmişken Kanuni de Estergon Kalesi'ni aldi Ertesi sene de Iran üstüne hareket edildi Sah Tahmasp, padisahin karsisina çikmaya yiğitlik edemedigi için, çoğu kale alindi1552'de Sah Tahmasp her yerde saldirdi Osmanli ordusu, Nahçivan'a değin ilerledi Daha Sonra geri dönüldü Sâhin elçisi gelerek baris yapilmasini istedi Azerbeycan, Dogu Anadolu, Irak Osmanlilarda kaldi Kanuni 1566'da Zigetvar Kalesi'ni olmak üzere yola çikti Kusatma devam ettigi sirada öldü Ölümünden kisa bir zaman daha sonra da kale alindi Yerine oglu Selim geçti Selim zamaninda Kibris ele geçirildi (1570) Osmanli donanmasinin büyük bir kismi, Inebahti'da Haçlilar tarafindan yok edildi IlSelim 1574 yilinda vefat edince, yerine oglu Ill Murad geçti Sokullu Mehmed Pasa sadrazamlikta birakildi Iran'la 12 yil süren savaslar, Osmanlilarin üstünlügü ile sonuçlandi 1590'da Istanbul Anlasmasi yapildiTebriz, Karabag, Gence, Kars, Tiflis, sehrizor, Nihavend, Luristan Osmanli hâkimiyetine geçtiOsmanli Avusturya savaslari her yerde basladi ve Osmanli Devleti'ne bagli olan Erdel Kraliyla, Eflak ve: Bogdan Voyvodalari da Avusturya Imparatoru Rudolf ile birleserek, Osmanli Devleti'ne ayaklanma ettiler Bu savaslar sirasinda Ill Murad öldü Yerine oglu Mehmed geçti (1595)1596'da Egri Kalesi alindi Hâçova'da Avusturya ordusu yenildi Bundan daha sonra Kanije Kalesi alindi 1601'de Avusturya'lilarin kaleyi geri almak için giristikleri saldirilar, Tiryâki Hasan Pasa'nin basarili savunmasi karsisinda bir netice vermedi Daha Sonra Estergon Kalesi alindi Erdel, Eflâk ve Bogdan tekrar Osmanlilara baglandi 1606'da Avusturya ile Zitvatorak Anlasmasi yapildi Egri, Kanije, Oyvar Osmanlilara geçti
Avusturya savasi devam ederken Ill Mehmed öldü Yerine oglu IAhmed geçti 1603'te Osmanlilar Avusturya savaslari ile ugrasirken, Iran Sahi Osmanli topraklarina saldirdi Iran savaslarinin bu ikinci safhasina da, Istanbul'da yapilan bir antlasmayla son verildi Iran'lilar her yil Osmanlilara iki yüz tartı ipek vermeyi kabul ettiler Sah Abbas 200 ağırlık ipegi vermeyince, Iran'a her tarafta savas açildi Bu kez bir basari elde edilemedi 1618'de yapilan yeni bir antlasma ile savaslara son verildi bu vesileyle Anadolu'da Celâli Isyânlari basladi Devleti Aliyye zayiflamaya yüz tuttu Askeri basarilar azaldi Karayamci, Deli Hasan, Tavil Ahmed,Kalenderoglu, Canbuladoglu gibi Celâli reisleri, senelerce merkez idâresine ve kapikulu askerlerine karsi savastilar Bu isyanlar Kuyucu Murad pasa zamaninda bastirildi I Ahmed'den sonra tahta geçen I Mustafa,hâstaydi Bu yüzden tahttan indirildi Yerine Il Osman pâdisah olduIl: Osman zamaninda Lehistan kazaklarinin Osmânli topraklarina saldirmalari yüzünden meydana gelen savasa Il Osman da katildi Il Osman bu savasta yeniçerilerin disiplinsizligini fark etti ve onlari ortadan kaldirmaya, yeni bir askeri teskilât kurmaya karar verdi Yeniçeriler ayaklanma ettiler 1622'de Il Osman tahttan indirildi ve öldürüldü Yerine ikinci kez I Mustafa getirildi I Mustafa kisa bir süre sonra tahttan indirilerek yerine IV Murad padisah oldu Iran'la savas baştan basladi 1624'de Bagdat Iran'lilar tarafindan ele geçirildi Anadolu'da Abaza Mehmed Pasa Isyani, Istanbul'da ise Kapikulu Ocaklari'nin isyani çikti IV Murad sıkı bir disiplin kurdu ve kanli temizleme hareketleriyle asayisi yeniden sagladi
*
Kısaltılmış olarak Osmanlı Devleti Tarihi
MUHTASAR OSMANLI DEVLETI TARIHI
Bazı tarihçilere göre Osmanlı Devletinin kurucusu Osman Bey'in babasi Ertugrul Gazi
Onun babası Gündüz Yüksek Dağ (Ya Da Süleyman Sah) Onun babasi Kaya Yüksek Dağ,
Onun babası ise Gündüz Yüksek Dağ'tir
Bu soylu aile Oguz Türklerinin 24 boyunun en soylusu olan Kayi asiretinin reisi olarak bulunuyordu
Osman Bey'in babasi Ertugrul Gazi, Selçuklu Sultani Sultan Alâaddin tarafindan Bizans sinirina bir kutup beyi olarak tayin edilmisti Ertugrul Gazi'ye yurt olarak verilen yer bugünkü Bursa, Kütahya ve Bilecik vilâyetlerinin sinirlarinin birlestigi yerdir Daha Sonra Sögüt kasabasi Bizans'tan alinarak merkez yapilmistir Selçuklu Devletinde Uç Beyliklerinin vazifesi devletin sinirini gözetmek ve Hiristiyanlara karsi cihat etmektiErtugrul Bey 1281 senesinde vefat etti Yerine çok üstün kabiliyetlerinden dolayi ailenin en ufak oglu olmasina ragmen ittifakla Osman Bey seçildi ve Sırık Beyi olduOsman Bey üstün siyaset ve savas kabiliyeti ile komsulari bulunan Bizans tekfurlari ile ara sıra dostluk kurdu, bazan da savasti Kisa zamanda Bizans'tan hüyük topraklar elde ettiBursa ve Iznik fetholundu Yarhisar ve Karacahisar tekfurlari ile birlik kurdu Bunun üzerine Osman Bey, Iznik üzerine yürüdü 1288 de Karacahisar'i ele geçirdi Kalenin kilisesi camiye çevrilerek Osman Bey adina hutbe okundu ve kadi tayini yapildi Osman Bey, Bilecik ve Yarhisar kalelerini aldi (1299) Yarhisar tekfurunun kizi Nilüfer'le oglu Orhan Bey'i evlendirdi Birinci Murad ile Süleyman Pasa bu evlilikten dünyaya geldiler Osman Bey 1299'da bagimsizligini ilân etti Gazilere timarlar verdi Kalelere subasi, dizdar ve kadi görev etti1301'de Yenisehir ile Yundhisar'i aldi ve Yenisehir'i merkez yaptiBundan sonra Yenisehir çevresindeki köy ve kasabalari alan Osman Bey, 1303'de Iznik'i kusatti Bursa tekfurunun topladigi birligi dagittiSonra da bu Sehri aldi (1326) Osman Bey, Bursa'nin fethinden sonradan ayni senede vefat ettiOsman Bey'den daha sonra yerine oglu Orhan Bey geçti Orhan Bey de fetihlere devam etti Bizanslilardan Iznik ve Izmit'i aldi Iznik kusatmasi sirasinda kalenin yardimina gelen Bizans ordusu yenildi ve Karesi Beyligi, Osmanlilarin eline geçti
Bizans Imparatoru elde etmek isteyen Kantakuzenos'a yardim gönderildi Daha Sonra sirasiyle Çimbi Kalesi, Gelibolu, Bolayir, Malkara, Çorlu ve Tekirdag ele geçirildi Ankara ahilerden alindiOsmanli Devletinde para birincil kez bu devirde basildiOrhan Gazi 1362'de ölünce yerine oglu I Murad geçti Ankara ahileri' Sehire hâkim oldular I Murad anında Ankara üstüne yürüdü ve sehri geri aldi (1363) Daha Sonra Çorlu ve Lüleburgaz'i ele geçirdi Kumandanlarindan Evranos Bey ve Haci Ilbeyi de Malkara, Kesan, Ipsala, Dedeagaç ve Dimatoka'yi Osmanli topraklarina kattilar Lala Sahin Pasa da Edirne'yi aldi Filibe ve Gümülcine de Osmanlilarin eline geçti Bunun üzerine Haçlilar Edirne'ye yürüdüler Lakin Haci Ilbeyi Haçlilari perisan ettiSonradan Kizilagaç, Yanbolu, Ihtiman, Samokov, Aydos, Karnabat, Sozapol ve Hayrabolu alindi Bulgar Krali, Osmanli himayesine girdi Kizkardesi Prenses Marya'yi I Murad'a verdiÇirmen'de Sirplar yenilgiye ugratilinca (1371), Sirp despotu Osmanlilara baglandi ve yilda 50 okka gümüsle, savaslarda yardimci asker vermeyi kabul etti (1381) I Murad, daha sonra Bursa'ya döndü Oglu Bayezid'i,Süleyman Sah'in kiziyla evlendirdi Kütahya, Tavsanli, Simav ve Emet gelinin çeyizi olarak Osmanlilara verildi Aksehir, Yalvaç, Yenisehir, Karaagaç ve Egridir Hamidoglu Hüseyin Bey'den satin alindi 1385'de Timurtas Pasa, Istip, Manastir ve Ohri'yi ele geçirdi Bulgaristan'da Sofya ve Nis Osmanli hakimiyetine geçti Sirp Krali ve Bosna Krali, Hirvat ve Arnavut Prensleri, Osmanlilara karsi birlesti ve 30000 kisilik bir güçlü olarak, Timurtas Pasa'yi Plosnik'te yendilerBundan muamele etmek isteyen Avrupa'lilar, Haçli Birligi kurdularI Murad, daha Haçlilar birlesmeden Ali Pasa ile Bulgar Kralini ve Dobruca Prensinin kuvvetlerini yenerek onlarin Haçlilarla birlesmesini önledi (1388) Sonra I Murad Rumeli'ye geçti ve iki ordu Kosova'da karsilasti Haçlilar yenildi Savastan daha sonra I Murad bir Sirpli tarafindan sehid edildi (1389) Yerine oglu Bayezid geçtiI Murad'in ölümünden yararlanmak isteyen Anadolu'da Aydinogullari, Saruhanogullari, Germiyanogullari, Menteseogullari, Hamidogullari Beylikleri, Osmanlilara savas açtilar 1389'da Yildirim Bayezid,onlarin Anadolu'daki hâkimiyetlerine son verdi Bir sene sonradan da Karamanlilar'la, Beysehir'i Osmanlilara birakmak sartiyle baris yapildi Yildirim Bayezid, 1396'da Istanbul'u kusatti Bu kusatma yeni bir Haçli seferine sebep oldu Nigbolu'da savas Haçlilarin yenilgisiyle sonuçlandiSonradan Istanbul kusatmasina devam edildi Anadolu Hisari yapildi Istanbul kusatmasm vezir Ali Pasa'ya birakan Yildirim, Anadolu'ya geçerek,Konya'yi Osmanli topraklarina katti Kadi Burhaneddin'in ülkesi ve Malatya ele geçirildiYildirirn Bayezid, Anadolu'da bulundugu sirada Boucicantkumandasinda bir deniz filosu Istanbul'a yardima geldi Istanbul'u Türklerin kusatmasindan kurtardi ve sehir yakinindaki kaleleri geri aldi Yildirim Bayezid buna çok üzüldü 1400'de Istanbul'u her yerde kusatti Bu kez da Timur'un Anadolu'ya girmesi kusatmayi kaldirmasina sebep oldu Anadolu'ya giren Timur, Sivas'i alarak yagmaladi Oradan Dogu Anadolu ve Suriye'ye döndü Yildirim ordusunu topladi ve 1402'de Timur ile Ankara'da karsilasti Savas Bayezid'in yenilmesi ve tutsak olmasi ile sonuçlandi 1403'de Yildirim Bayezid öldü Onun ölümünden daha sonra, ogullarindan Süleyman Rumeli'de, Isa Çelebi Balikesir'de Mehmed Çelebi Amasya'da ve Musa Çelebi Bursa'da padisahlik ilân ettiler Sonunda Çelebi Mehmed tek hâkim durumuna girdi Lakin 1421'de vefati üzerine yerine oglu Il Murad geçti Kardesi Mustafa'nin isyanini bastirdi Bizans'i kusatti Venediklilerle savasti Egriboz'a ve Mora'ya akinlar yapildi 1430'da Selânik, Venediklilerden alindi Eflak ve Sirbistan her tarafta Osmanli Devletine baglandi (1437) Hamidili, Tasili, Konya, Beysehir alindi Il Murad tahti oglu Mehmed'e birakti Bu ise Haçlilarin yeni saldirilarina sebep oldu Il Murad, Osmanli ordusunun bayna yeniden geçerek Haçlilari Varna'da yendi ve her yerde padisah oldu 1448'de bir Haçli ordusunu da Kosova'da yendi Il Murad buradan Arnavutluk'a bir sefer yapti Akçahisar kusatildi, lakin alinamadi1451'de Il Murad ölünce yerine oglu Mehmed padisah oldu Il Mehmed, Rumelihisarn yaptirorak Istanbul'u kusatti 53 gün süren bir kusatmadan daha sonra sehri fethetti (29 Mayis 1453) Sirbistan ve Mora ele geçirildi Ege'de Limni, Tosoz, Midilli, Imroz ve Egriboz Osmanlilarin eline geçti Fatih Sultan Mehmed sonra 1461'de Trabzon Rum Imparatorlugu'na son verdi Kirim'daki Ceneviz Kolonileri ele geçirildi Kirim Osmanli Devletine baglandi 1473'de Akkoyunlular'a karsi sefere çikildi Fatih Sultan Mehmed Otlukbeli'nde Akkoyunlu hükümdari Uzun Hasan'i kesin olarak yendi Firat Nehrine kadar bütün Anadolu, Osmanlilarin eline geçti 1474'de Karaman Beyligi'ne son verildi 1480'de Gedik Ahmed Pasa, Italya'nin fethi için çikti Otranto Kalesi'ni ele geçirdi Fatih'in ölümü üzerine Italya'nin fethi muhtemel olmadi Fatih 1481'de Misir seferine çikti Fakat Gebze'de öldü Yerine oglu Bayezid geçti Cem Sultan Bayezid ile mücadele etti Gem Sultan Rodos sövalyelerine, oradan da Papa'ya sigindiNapoli'de 1595'de öldü Cem Avrupa'da bulundugu sirada, Bayezid önemli seferlere girismekten çekindi Bayezid zamaninda Hersek ve Bogdan Osmanli hâkimiyetine girdiMemlüklar'la Çukurova'da 1485'de baslayan savaslar alti sene sürdü Savaslar Tunus hükümdarinin araciligi ile sona erdi Çukurova'da Osmanlilarin eline geçirdigi yerler, Mekke ve Medine vakfi oldugundan,Misirlilara geri verildi Mora'da Inebahti, Modon, Koron ile Adriya kiyilarindaki Draç Limani ele geçirildi Sah Ismail, sii mezhebiyle iliskisi dolayisiyle, Sah Kulu isminde bir kimse vasitasiyla, Anadolu'da isyan kartti Asiler, Hadim Ali Pasa kumandasindaki orduya yenildiler Bayezid'in son zamanlarinda ogullari arasinda saltanat mücadelesi basladiYeniçeriler, kahramanligina ve cesaretine hayran olduklari Yavuz Selim'in tarafm tuttular 1512'de Bayezid, tahti Selim'e birakmak zorunda kaldiYavuz, Anadolu'da büyük bir nüfuz sahibi olan sii'lere karsi harekete geçti Devlete ayaklanma eden 40000 kisiyi öldürttü Sonradan da Sah Ismail'e savas açti Çaldiran'da yapilan savasta, Sah Ismail yenildi Dogu Anadolu Osmanlilarin eline geçti Sonradan Dulkadirogullari'mn ülkesi ile Maras ve Elbistan fethedildi Memlüklar önce Merci Dabik'da (1516),sonradan da Ridaniye'de (1517) yenildiler Suriye, Misir ve Hicaz Osmanli idaresine geçti Yavuz Sultan Selim yeni sefer için Edirne'ye bu vesileyle Çorlu'da öldü (1520) Yerine oglu Süleyman hükümdar olduMisir'da Canberdi lsyanibastirildi Belgrad ve Rodos Osmanli topraklarina katildi lohac;'ta yapilan savasta Macar ordusu yenildi Macaristan Osmanli Devleti'ne bagli bir krallik haline getirildi 1529'da Viyana kusatildi Lakin sehir alinamadi Osmanli ordusunun çekilmesinden sonradan, Avusturya'lilarin Budin'i baştan almaya tesebbüs etmeleri üstüne Kanuni 1532'de Alman Seferine çikti Avusturya topraklari yagmalandi Avusturya'lilar ile 1533'te baris yapildi Sadrazam Ibrahim Pasa Iran'a gönderildi Daha Sonra kendisi de hareket ettiTebriz ve Bagdat alindi Bundan sonradan Akdeniz seferleri basladi Venedik'e savas açildi Kanuni karadan, Barbaros Hayreddin ise denizden hareket etti 1537'de Korfu Adasi kusatildi, fakat alinamadan geri dönüldü Bir yil sonra da Barbaros Preveze'de, Hiristiyan donanmasini yenerek Osmanli Imparatorlugu'nun Akdeniz hâkimiyetini sagladi Bu sirada Misir Valisi Hadim Süleyman Pasa, Hint Okyanusu'nda Portekizlilerle savasti 1540 yilinda Macaristan bir Türk eyaleti haline getirildi 1543'te Barbaros Hayreddin Pasa, Fransa Krali I François'e yardim etmekle görevlendirildi Barbaros, Osmanli donanmasina katilan Fransiz donanmasiyla birlikte, Nis'i bombardiman etti sırası gelmişken Kanuni de Estergon Kalesi'ni aldi Ertesi sene de Iran üstüne hareket edildi Sah Tahmasp, padisahin karsisina çikmaya yiğitlik edemedigi için, çoğu kale alindi1552'de Sah Tahmasp her yerde saldirdi Osmanli ordusu, Nahçivan'a değin ilerledi Daha Sonra geri dönüldü Sâhin elçisi gelerek baris yapilmasini istedi Azerbeycan, Dogu Anadolu, Irak Osmanlilarda kaldi Kanuni 1566'da Zigetvar Kalesi'ni olmak üzere yola çikti Kusatma devam ettigi sirada öldü Ölümünden kisa bir zaman daha sonra da kale alindi Yerine oglu Selim geçti Selim zamaninda Kibris ele geçirildi (1570) Osmanli donanmasinin büyük bir kismi, Inebahti'da Haçlilar tarafindan yok edildi IlSelim 1574 yilinda vefat edince, yerine oglu Ill Murad geçti Sokullu Mehmed Pasa sadrazamlikta birakildi Iran'la 12 yil süren savaslar, Osmanlilarin üstünlügü ile sonuçlandi 1590'da Istanbul Anlasmasi yapildiTebriz, Karabag, Gence, Kars, Tiflis, sehrizor, Nihavend, Luristan Osmanli hâkimiyetine geçtiOsmanli Avusturya savaslari her yerde basladi ve Osmanli Devleti'ne bagli olan Erdel Kraliyla, Eflak ve: Bogdan Voyvodalari da Avusturya Imparatoru Rudolf ile birleserek, Osmanli Devleti'ne ayaklanma ettiler Bu savaslar sirasinda Ill Murad öldü Yerine oglu Mehmed geçti (1595)1596'da Egri Kalesi alindi Hâçova'da Avusturya ordusu yenildi Bundan daha sonra Kanije Kalesi alindi 1601'de Avusturya'lilarin kaleyi geri almak için giristikleri saldirilar, Tiryâki Hasan Pasa'nin basarili savunmasi karsisinda bir netice vermedi Daha Sonra Estergon Kalesi alindi Erdel, Eflâk ve Bogdan tekrar Osmanlilara baglandi 1606'da Avusturya ile Zitvatorak Anlasmasi yapildi Egri, Kanije, Oyvar Osmanlilara geçti
Avusturya savasi devam ederken Ill Mehmed öldü Yerine oglu IAhmed geçti 1603'te Osmanlilar Avusturya savaslari ile ugrasirken, Iran Sahi Osmanli topraklarina saldirdi Iran savaslarinin bu ikinci safhasina da, Istanbul'da yapilan bir antlasmayla son verildi Iran'lilar her yil Osmanlilara iki yüz tartı ipek vermeyi kabul ettiler Sah Abbas 200 ağırlık ipegi vermeyince, Iran'a her tarafta savas açildi Bu kez bir basari elde edilemedi 1618'de yapilan yeni bir antlasma ile savaslara son verildi bu vesileyle Anadolu'da Celâli Isyânlari basladi Devleti Aliyye zayiflamaya yüz tuttu Askeri basarilar azaldi Karayamci, Deli Hasan, Tavil Ahmed,Kalenderoglu, Canbuladoglu gibi Celâli reisleri, senelerce merkez idâresine ve kapikulu askerlerine karsi savastilar Bu isyanlar Kuyucu Murad pasa zamaninda bastirildi I Ahmed'den sonra tahta geçen I Mustafa,hâstaydi Bu yüzden tahttan indirildi Yerine Il Osman pâdisah olduIl: Osman zamaninda Lehistan kazaklarinin Osmânli topraklarina saldirmalari yüzünden meydana gelen savasa Il Osman da katildi Il Osman bu savasta yeniçerilerin disiplinsizligini fark etti ve onlari ortadan kaldirmaya, yeni bir askeri teskilât kurmaya karar verdi Yeniçeriler ayaklanma ettiler 1622'de Il Osman tahttan indirildi ve öldürüldü Yerine ikinci kez I Mustafa getirildi I Mustafa kisa bir süre sonra tahttan indirilerek yerine IV Murad padisah oldu Iran'la savas baştan basladi 1624'de Bagdat Iran'lilar tarafindan ele geçirildi Anadolu'da Abaza Mehmed Pasa Isyani, Istanbul'da ise Kapikulu Ocaklari'nin isyani çikti IV Murad sıkı bir disiplin kurdu ve kanli temizleme hareketleriyle asayisi yeniden sagladi
*