Özel Öğrenme Güçlüğü
Özel öğrenme güçlüğü; bireyin zekasının normal ve ya normalin üstünde olmasına rağmen okumada, yazmada, söylenenleri yorumlamada, matematiksel işlemlerde, iletişim kurma gibi alanlarda yaşıtlarından beklenen seviyenin altında davranışlar göstermesi durumudur.
Özel öğrenme güçlüğü tanısının konmasının ön koşulu çocuğun normal ya da normalin üstünde olmasıdır. Zeka geriliği olan çocukların yaşadığı öğrenme zorlukları özel öğrenme güçlüğü değildir.
Özel öğrenme güçlüğünün üç alt başlığı vardır:
-
Disleksi(okuma bozukluğu): Disleksi kısaca okuma güçlüğü olarak tanımlanır. Disleksi tanısı olan çocuklar sesler, harfler ve kelimeler arasındaki ilişkiyi kurmada ve anlamada zorlanırlar. Bu durum da okumayı öğrenmelerinde ve okuduklarını anlamalarında zorluk yaşamalarına neden olur. Disleksi tanılı çocuklarda yavaş ve heceleyerek okuma gözlemlenir. -
Disgrafi (yazma bozukluğu): Disgrafi kısaca yazma bozukluğu olarak tanımlanır. Disgrafi tanılı çocuklarda yazı yazmada bazı harfleri(p-g,b-d,g-h..) karıştırma, heceleri eksik yazma, yazarken hecelerin yerini değiştirme, noktalama işaretlerini kullanmama ve ya yanlış kullanma durumları gözlemlenir. -
Diskalkuli: Diskalkuli kışça matematikte öğrenme güçlüğü olarak tanımlanır. Diskalkuli tanılı çocuklarda bellek, sıralama gibi becerilerde zorluk çekildiği gözlemlenir. Matematiksel işlemlerde toplama(+) işareti ile çarpma(x) işaretleri karıştırılır. Saat okuma, yön bilgisi, sağ sol kavramlarını öğrenmede ve işlevsel kullanmakta zorlanırlar.
Özel öğrenme güçlüğü tanısı çocuğun okul öğretmeni ve ebeveynlerinin yaşıtlarından farklı akademik ve sosyal özellikler gösterdiğini gözlemlemesiyle çocuk psikiyatristi, klinik psikolog gibi yetkin kişilerin yaptığı testler sonucu konur. Özel öğrenme güçlüğü şüphesi taşıyan çocuklardaki belirtileri şu şekilde sıralayabiliriz:
-
Konuşmaya geç başlama -
Kelimeleri telaffuzda yanlışlıklar yapma -
Sözcüklerdeki harflerin yerini değiştirme(köpek-pökek) -
Sıklıkla devrik cümleler kurarak konuşma -
Sağını solunu karıştırma(ayakkabılarını ters giyme) -
Bağcık bağlama, top tutma, top atma, topa vurma, bisiklete binme gibi becerilerde zorluk yaşama -
Ritmik saymayı öğrenmede zorluk çekme -
Zıt kavramları anlamlandırmada renkleri öğrenmede zorluk çekme -
Haftanın günlerini, ayları, rakamları, alfabeyi sırasıyla saymada zorlanma -
Sınır alan boyamada zorluk çekme -
Dikkat dağınıklığı/eksikliği -
Bazı sayı ve rakamları ters yazma/karıştırma(b-d,m-n,2-5,d-t,g-y,3,7) -
Sözel yönergeleri takip etmede zorluk çekme -
Okumayı zor ve geç öğrenme -
Heceleri ters okuma(ve-ev, çok-koç) -
Okurken ve yazarken hece ve ya satır atlama -
Kelime sonlarını uydurarak okuma -
Okumaktan hoşlanmama ve başkasının okuduğunu daha iyi anlama -
Okuduğu metnin özetini çıkarmada zorluk çekme -
Çirkin ve okunaksız yazma -
Noktalama işaretlerini kullanmama ve ya yanlış kullanma -
Matematiksel işlemlerde hatalar yapma -
İşlemlerde çarpma(x) işareti ile toplama(+) işaretini karıştırma -
Analog saat okumada zorluk çekme -
Mantık yürütmede ve muhakeme becerisinde zorluk çekme