Prostat idrar yollarının son kısmına yakın bölümde “üretra” adı verilen dış idrar kanalı ve mesane arasına yerleşmiş, kestane şekli ve büyüklüğünde bir organdır. Meni sıvısının içeriğinde bulunan, spermleri besleyen ve onları kadın üreme sistemi içerisine ilerlerken koruyan özel bir sıvı salgılar.
Prostat kanseri nedir?
Prostat, salgı hücreleri ve bu hücreleri çevreleyen destek dokusundan meydana gelir. Prostat kanseri salgı yapan bu hücrelerden köken alır.
Ereklerde görülen en yaygın kanserlerden biridir ve kansere bağlı ölümlerde ise ikinci sırada yer alır. Büyümesi genellikle yavaştır. Erken evrelerde şikayetlere neden olmaz ve bulgu vermeyebilir.
Prostat biyopsisi nedir?
Prostat biyopsisi prostat bezinden özel yöntemler ile doku örneği alınmasıdır.
Neden yapılır?
PSA (Prostat Spesifik Antijen) yüksekliği ya da makattan parmakla muayene sonucunda prostat kanserinden şüphelenildiği durumlarda yapılır.
Bu sebepler ile daha önceden prostat biyopsisi uygulanan ve kanser saptanmayan hastalara PSA yüksekliğinin deva etmesi durumunda ya da daha önce alınan doku örneklerinde normal dışı bulgular saptanması durumunda da yapılabilir.
Yapılmaz ise ne olur?
Eğer PSA yüksekliği ve makattan parmakla muayenede tespit edilen bulgular prostat kanserinden kaynaklanıyor ise tanı koyulamaz ve kanserin erken tanı ve tedavi şansı kaçırılır.
İşlem öncesinde nelere dikkat edilmelidir?
Öncelikle enfeksiyon olmadığından emin olunması gerekir. Bu nedenle işlem öncesi idrar analizi yapılmalıdır. Kanama riskini arttıran kan inceltici ilaçların işlemden 5-7 gün öncesinde kullanımına ara verilmesi gerekir. İşlem öncesi uygulanması gerek özel bir diyet yoktur. İşleme aç gelinmemesi, sabah hafif bir kahvaltı yapılması önerilir. Biyopsi öncesi uygun barsak temizliğinin sağlanması için lavman kullanılmalıdır. Enfeksiyon gelişmesini önlemek amacıyla işlemden 1 saat önce ilaca başlanması ve birkaç gün devam edilmesi gerekir.
Nasıl yapılır?
İşlem üroloji uzmanı tarafından gerçekleştirilir, 15-20 dakika gibi kısa bir sürede tamamlanır. Makattan içeri yerleştirilen ince bir ultrason ucu kılavuzluğunda ilerletilen özel bir iğne ile şüpheli prostat dokusundan çok sayıda küçük örnek alınır.
-
Hastadan yan yatması ve dizlerini göğsüne kadar çekmesi istenir -
Makat bölgesine uyuşturucu uygulanır -
İnce bir ultrason ucu kayganlaştırıcı jel uygulanarak makatta içeri ilerletilir -
Prostat çevresine uyuşturucu uygulanır -
Ultrason içerisinden ilerletilen özel bir iğne yardımıyla örnekler alınır -
Alınan doku örnekleri incelenmesi için laboratuvara gönderilir
İşlem sonrası normal günlük yaşama ve beslenme düzenine dönülebilir. İşlem öncesi başlanan antibiyotik tedavisine birkaç gün daha devam edilmelidir. Makat bölgesinde rahatsızlık hissi birkaç gün devam edebilir. İşlem sonrası ortaya çıkan pek çok sıkıntılı durum genellikle hafiftir ve birkaç gün içerisinde kendiliğinden düzelir.
-
Makattan kanama olabilir ya da dışkıda kan görülebilir. Genellikle 3-5 gün içinde kendiliğinden düzelir. -
İdrarda kan görülebilir. Genellikle 3-5 gün içerisinde kendiliğinde düzelir. -
Menide kan görülebilir. Menide kırmızı ya da pas rengi görünüm ile karakterizedir. Kalıcı bir soruna neden olmaz. Kadın partner için risk teşkil etmez. Genellikle 2-3 ay içerisinde kendiliğinden düzelir. -
İdrar yapma güçlüğü olabilir. Birkaç gün içerisinde kendiliğinden düzelir. -
İdrar yollarında ya da prostat bezine enfeksiyon gelişebilir. Oldukça nadir görülür. Uygun antibiyotik tedavisi ile düzelir.
-
Ateş yüksekliği, halsizlik, üşüme titreme. -
Uzun süren ve şiddetli kanama. -
Uzamış idrar yapma güçlüğü. -
Giderek kötüleşen ağrı.
