Vücudumuz o kadar karmaşık sistemlere sahip bir makine olarak çalışıyor ki dışarıdan baktığımızda kolay görünebiliyor. Lakin gün içinde binlerce sefer nefes ile aldığımız oksijenin bedenimizde yayılması bile kırmızı kan hücrelerinin bir ekip oyunu sayesinde gerçekleşiyor. Bu nedenle kısaca RDW olarak anılan kırmızı kan hücrelerinin boyutları ve hacimleri son derece kıymetlidir.
RDW testi de tam olarak bu hücrelerin boyutunu ölçmek için yapılır. RDW aslında başlı başına bir kan testi değildir, geniş bir kan testi çalışmasının sırf bir modülüdür. Lakin sonuçlarının yüksek çıkması durumunda anemi başta olmak üzere pek çok farklı rahatsızlıktan şüphelenilebilir. Gelin RDW nedir, testi ile neler ölçülür yakından bakalım ve yüksekliği ya da düşüklüğü ne manaya geliyor tüm ayrıntılarıyla görelim.
RDW nedir, neyi gösterir? RDW yüksekliği ve düşüklüğü:
Kan analizindeki RDW nedir, neyi gösterir?
RDW testleri neden yapılır, neyi ölçer?
RDW yüksekliği nedir, neden yükselir?
RDW düşüklüğü nedir, neden düşer?
Normal RDW pahası kaç olmalı?
RDW kan testi nasıl yapılır?
RDW kıymeti neden kıymetli?
Kan analizindeki RDW nedir, neyi gösterir?
Red blood cell distribution width, kısaca RDW, direkt lisanımıza çevirmek gerekirse kırmızı kan hücresi dağılım genişliği; kanımızda bulunan kırmızı kan hücrelerinin boyut ve hacim bakımından çeşitliliğini gösteren bir pahadır. Kırmızı kan hücreleri akciğerde bulunan oksijeni güç olarak yakması için bedenimizdeki organ ve dokulara gönderirler, bu nedenle boyutları son derece değerlidir.
RDW testi ile tam kan sayımı testini birbirinden ayırmak gerekiyor. Tam kan testi kapsamında RDW incelemesi yapılabilir çünkü bu test sırasında hem beyaz hem kırmızı kan hücreleri hem de trombosit ölçülür. RDW testinde ise sırf kırmızı kan hücrelerinin boyutu ölçülmektedir. Yani her ikisi de kan ile ilgili olsalar bile ortalarında kapsam bakımından kıymetli bir ayrım vardır.
RDW testleri neden yapılır, neyi ölçer?
RDW testinde bedeninizde bulunan kırmızı kan hücrelerinin bir numunesi üzerinden hücrelerin genel durumu incelenir. Bu hücre dağılım genişliği histogram ismi verilen bir grafik üzerinden ölçülür. Histogramda hücrelerin bir bölgede toplanması ya da ortalarında farklı uzaklıklar olması sonucunda RDW bedeliniz düşük ya da yüksek olarak kıymetlendirilir.
RDW testinin yapılmasının pek çok farklı nedeni olabilir, zati hekiminiz belirtilere nazaran bu teste karar verecektir. Lakin RDW testi yapılmasının en değerli nedeni, bir tıp kan hastalığı olan anemi kuşkusudur. Anemi belirtilerinden ve RDW testi istenmesinin nedenlerinden kimileri şu halde;
- Tükenmişlik hissi
- Nefes darlığı
- Uzuvlarda soğukluk hissetmek
- Devamlı üşümek
- Sık yaşanan baş dönmesi
- Sık yaşanan baş ağrısı
- Cildin olağan olmayan bir biçimde solması ya da kuruması
- Kanser türleri
- Kalp damar hastalıkları
- Böbrek hastalıkları
- Karaciğer hastalıkları
- Akdeniz anemisi olarak da bilinen talasemi
- Diyabet
- AIDS
- Farklı vitamin ve mineral eksiklikleri
RDW yüksekliği nedir, neden yükselir?
Eğer yapılan RDW testi sonuçlarında kırmızı kan hücrelerinizin hacimsel olarak beklenenden çok daha büyük olduğu ortaya çıkarsa bu durum RDW yüksekliği olarak isimlendirilir. RDW yüksekliği tehlikeli kabul edilir zira üstte bahsettiğimiz anemi ve öteki hastalıkların bir belirtisi olabilir. Bu türlü bir durumda hekiminiz öbür analizler de isteyecektir.
RDW düşüklüğü nedir, neden düşer?
Eğer yapılan RDW testi sonuçlarında kırmızı kan hücrelerinizin hacimsel olarak beklenenden çok daha küçük olduğu ortaya çıkarsa bu durum RDW düşüklüğü olarak isimlendirilir. RDW düşüklüğü tehlikeli bir durum olarak kabul edilmez. Lakin hekiminiz RDW düşüklüğünün farklı hastalıklara neden olduğundan şüphelenirse farklı analizler de isteyecektir.
Peki olağan RDW bedeli kaç olmalı?
Vücudunuzda bulunan kırmızı kan hücrelerinin RDW olarak isimlendirilen hacimsel boyutlarının sağlıklı kabul edilebilmesi için 6,2 ile 8,2 mikrometre ortasında olmaları gerekmektedir. Kırmızı kan hücrelerinizin bu orandan daha küçük, daha büyük ya da değişen oranlarda olması olağan dışı bir durum olarak kıymetlendirilir.
Gel gelelim RDW testi sonuçlarında kırmızı kan hücrelerinizin tek tek boyutlarından bahsedilmez. Zira RDW testinde histogram ismi verilen bir alandaki hücre hareketleri izlenir. Bu izleme sonucu yüzdelik bir paha verilir. %12 ile %15 ortasında değişen bir RDW bedeli olağan olarak kabul edilir. Ancak tam kan sayım testi ile birlikte inceleniyorsa bu bedellerden de şüphelenilebilir.
RDW kan testi nasıl yapılır?
RDW kan testi, standart kan analizlerinden bir adedidir. Tabibin yönlendirmesi ile sizden kan alınır ve bu kan laboratuvarda histogram alanı üzerinden incelenir. Yani hekiminiz sizden RDW testi istediği vakit yapmanız gereken tek şey kolunuzu sıyırmak ve kan vermektir.
Çoğu durumda RDW testi yapılacak kişinin evvelden rastgele bir hazırlık yapmasına gerek yoktur. Fakat RDW testi, tam kan sayım testi ve gibisi bir analizin bir kesimi ise doktorunuz sizden aç olmanızı, tok olmanızı ya da bir mühlet yağlı besinlerden uzak durmanızı isteyebilir. Bu büsbütün bireyde şüphelenilen hastalığa bağlı bir durumdur.
RDW pahası neden kıymetli?
Vücudumuz biz farkında olmasak bile art planda devamlı çalışan sayısız sistemin yanlışsız işlemesi sayesinde hayatta kalıyor. Gün içinde binlerce defa nefes ile aldığımız oksijen ise olmazsa olmazlardan bir tanesi. Oksijenin akciğerimize ulaşması kâfi değil. Oksijenin kırmızı kan hücreleri ile tüm organlarımıza ve uzuvlarımıza yayılması gerekiyor.
İşte RDW kıymeti bu noktada kıymetli hale geliyor. Kırmızı kan hücrelerimizin boyutları şayet olağandan daha yüksek ya da daha düşük ise oksijenin bedenimize yayılma süreci aksayacaktır. Yeterli oksijeni alıp da bunu güç olarak yakmayan organ ve uzuvlar yanlışsız çalışamayacağı için sayısız hastalık ortaya çıkabilir. Bu nedenle RDW testi başta olmak üzere tüm kan sayım testlerini önemsemeniz gerekiyor.
Kan testi sonuçlarında gördüğümüz RDW nedir, RDW testi neyi ölçer, düşüklüğü ya da yüksekliği ne manaya gelir gibi merak edilen soruları yanıtlayarak bahis hakkında bilmeniz gereken ayrıntılardan bahsettik. Anlattıklarımız sırf bilgilendirme maksatlıdır. Husus hakkında en gerçek ve size özel bilgiyi hekiminizden alacağınızı unutmayın.