Çocuklarda yaşanan uyku problemleri anne ve babaları en tedirgin eden konuların başında geliyor Çoğu ebeveyn, “Çocuğumu yatağına yatıramıyorum, kimsesiz yatmak istemiyor, korkuyor, sık sık uyanıyor, uykuda diş gıcırdatıyorgibi şikâyetlerle hekime başvuruyor Çocukta uyku sorununun pek fazla nedeni olabildiğini ifade eden Üsküdar Üniversitesi Etiler Polikliniği Çocuk ergen Uzman Psikoloğu Aynur Sayım, yaşanan uyku problemlerinin maddi olduğu kadar şehvetli kaynaklı da olabileceğini belirtiyor*
Annebabanın, bebeğin ihtiyaçlarına sağduyu olmaları gerektiğine dikkat çeken Sayım, onları ihmalkârlık etmemeleri, korkular veya anksiyete nedeniyle uyuyamayan çocukları anlamaları gerektiğini hatırlatıyor*
*
Doğumdan itibaren ilk sene bebeğin fiziki gereksinimleri ve şikâyetleri, etraf ısısı, şamata, annenin bebek ile kurduğu güven ilişkisi, ihtiyaçlarını karşılama biçimi, annenin psikolojisinin uykuyu etkileyebileceğine dikkat çeken Sayım, bu dönemlerde bebeklerin acıkıp, gaz çıkarabileceği gibi reflüsünün de olabileceğini açıklama ediyor*
*
Uykunun bebek gelişimi açısından esas ihtiyaç olduğunu, her çocuğun uyku alışkanlıkları ve gereksinimlerinin çeşitlilik gösterebileceğinin altını çizen Sayım, yeni doğan bir bebeğin günde 1617 saat uyuyabilmekte olduğunu kaydediyor
*
Çocuklar davranış diliyle konuşur
Uyku sorunlarının büyük kısmının ikinci yıldan itibaren göründüğünü sözlerine ekleyen Sayım laf konusu sorunları ise şu şekilde ifade ediyor*
*
Uykuya dalma sıklıkla kuvvet olur Sonraki dönemlerde de korkular, çocuğun anksiyetesinin yüksek olması, uyurgezerlik, diş gıcırdatma görülmeye başlar Çocuklar tavır diliyle konuşurlar Eğer bir sorun yaşıyorlarsa bunu, davranış sorunlarıyla ifade ederler Uykuya dalmada zorluk ve uyku bölünmeleri, uykuda daha aşağı ıslatma, genelde çocukta sorun alanının habercisidir
*
Çocuk, annebabadan ayrılıp odasına geçmek istemeyebilir Çünkü ayrılacağı odada bir hareket, dinamizm vardır veya çocuğun anne ve babasıyla aralarında tatmin edici iletişim yoktur Annebaba işten geç geliyordur veya çocuk, onlarla doyurucu bir ilişki yakalayamıyordu Bütün bu nedenlerle iletişimi devam ettirme arkasında olan çocuk, yatağına gitmek istemez
*
Anksiyete uyku kalitesini etkiliyor
Annebaba arasında sorunlar, kavgalar veya annebabanın psikolojik sorunları varsa, çocukla iyi, güven veren bir ilişki tarzları oluşmamışsa, çocuk, kardeş kıskançlığı yaşıyorsa, okul, öğrenme, ahenk sorunları varsa, çocuğun anksiyetesi yükselir Bu tedirginlik, uyku kalitesine yansır Korkuyorum diyebilir, annebabaya yakın elde etmek isteyebilir, hele ki küçük kardeş annebabanın odasında ve o farklı odada yatıyorsa, o odaya gelme girişimi genellikle olacaktır
*
Geçiş nesnesine kopamamak bayağı karşılanmalı
Çocuk anneden ayrışmaya dayanıklılık edemediği dönemde bu her çocukta akışkan olmakla birlikte 23 yaş arası olur bir geçiş nesnesine bağlanabilir Bu bir battaniye, annenin bir eşyası, yumuşak bir oyuncak olabilir Bundan nedeniyle çocuğu yargılamamak, o eşyayı yok etmemek gerekir Çünkü çocuğun gelişiminde bir anlamı vardır bu nesnenin Bir sonraki döneme geçebilmesi için çocuk kendisine bir yol bulmuştur
*
Sayım çocuklardaki uyku problemlerinin aşağıda nörolojik sorunların da olabileceğine uyarı çekiyor Bu durumlarda Sayım bir nörolog yardımının zorunlu olduğunu açıklama ediyor
*
Uyurgezerlik ve uykuda konuşmanın çocuklarda görülen uyku sorunlarından olduğunu gösteren Sayım bu problemlerin çocuk çok derin uykuda olduğu dönemde görüldüğünü söylüyor*
*
Sayım uyku sorunlarının çözümünde ailelere önemli uyarılarda bulunuyor*
*
Ailelere Öneriler Neler Olmalı?
? Bebeğin ihtiyaçlarına sağduyu olup, ihtiyaçlarını zamanında karşılayın, bebeği uykudan sık uyandırmayın, fazla uyaran vermeyin
? Çocuğunuzla güven veren bir ilişki kurun Ona bireyselleşmesi için destek olun, ona güvendiğinizi hissettirin, fazla korumayın, fakat dikkatsizlik de etmeyin
? Uyku öncesi ortamı sakinleştirin Şamata, hareketli ve eğlenceli bir etraf varsa, çocuk uyumak istemez
? Çocuğunuza düzenli süre ayırın ve onunla kaliteli, neşelendirici, etkileşim içeren paylaşımlarda bulunun Oyun oynamak, aktivite gerçekleştirmek gibi
? Çocuğunuzu bu sorundan dolayı yargılamayın, cezalandırmayın, hele oysa korkuları ve anksiyetesi nedeniyle uyuyamıyorsa, onu anlamaktan uzakta bir yaklaşma, hem ilişkinizi bozacak, keza çocuğun sorunu daha da büyüyecektir
? Onu anlamaya çalışın, dinleyin, rahatlatın
? Disiplin sorunu var ise, tutum, puanlama çalışmaları yaparak, ödül odaklı ve istikrar taşıyan bir sistem kullanabilirsiniz
? Çocuğun yanına tartışmayın, birbirinizi eleştirmeyin, aralıksız bitmiş bu sorundan bahsetmeyin
? Çocuğun uyumunda, dikkatinde, öğrenmesinde sorunlar varsa, daha aşağı ıslatıyorsa, saldırgan ya da içe kapanımı varsa, mutlaka bir uzman yardımı alın
Annebabanın, bebeğin ihtiyaçlarına sağduyu olmaları gerektiğine dikkat çeken Sayım, onları ihmalkârlık etmemeleri, korkular veya anksiyete nedeniyle uyuyamayan çocukları anlamaları gerektiğini hatırlatıyor*
*
Doğumdan itibaren ilk sene bebeğin fiziki gereksinimleri ve şikâyetleri, etraf ısısı, şamata, annenin bebek ile kurduğu güven ilişkisi, ihtiyaçlarını karşılama biçimi, annenin psikolojisinin uykuyu etkileyebileceğine dikkat çeken Sayım, bu dönemlerde bebeklerin acıkıp, gaz çıkarabileceği gibi reflüsünün de olabileceğini açıklama ediyor*
*
Uykunun bebek gelişimi açısından esas ihtiyaç olduğunu, her çocuğun uyku alışkanlıkları ve gereksinimlerinin çeşitlilik gösterebileceğinin altını çizen Sayım, yeni doğan bir bebeğin günde 1617 saat uyuyabilmekte olduğunu kaydediyor
*
Çocuklar davranış diliyle konuşur
Uyku sorunlarının büyük kısmının ikinci yıldan itibaren göründüğünü sözlerine ekleyen Sayım laf konusu sorunları ise şu şekilde ifade ediyor*
*
Uykuya dalma sıklıkla kuvvet olur Sonraki dönemlerde de korkular, çocuğun anksiyetesinin yüksek olması, uyurgezerlik, diş gıcırdatma görülmeye başlar Çocuklar tavır diliyle konuşurlar Eğer bir sorun yaşıyorlarsa bunu, davranış sorunlarıyla ifade ederler Uykuya dalmada zorluk ve uyku bölünmeleri, uykuda daha aşağı ıslatma, genelde çocukta sorun alanının habercisidir
*
Çocuk, annebabadan ayrılıp odasına geçmek istemeyebilir Çünkü ayrılacağı odada bir hareket, dinamizm vardır veya çocuğun anne ve babasıyla aralarında tatmin edici iletişim yoktur Annebaba işten geç geliyordur veya çocuk, onlarla doyurucu bir ilişki yakalayamıyordu Bütün bu nedenlerle iletişimi devam ettirme arkasında olan çocuk, yatağına gitmek istemez
*
Anksiyete uyku kalitesini etkiliyor
Annebaba arasında sorunlar, kavgalar veya annebabanın psikolojik sorunları varsa, çocukla iyi, güven veren bir ilişki tarzları oluşmamışsa, çocuk, kardeş kıskançlığı yaşıyorsa, okul, öğrenme, ahenk sorunları varsa, çocuğun anksiyetesi yükselir Bu tedirginlik, uyku kalitesine yansır Korkuyorum diyebilir, annebabaya yakın elde etmek isteyebilir, hele ki küçük kardeş annebabanın odasında ve o farklı odada yatıyorsa, o odaya gelme girişimi genellikle olacaktır
*
Geçiş nesnesine kopamamak bayağı karşılanmalı
Çocuk anneden ayrışmaya dayanıklılık edemediği dönemde bu her çocukta akışkan olmakla birlikte 23 yaş arası olur bir geçiş nesnesine bağlanabilir Bu bir battaniye, annenin bir eşyası, yumuşak bir oyuncak olabilir Bundan nedeniyle çocuğu yargılamamak, o eşyayı yok etmemek gerekir Çünkü çocuğun gelişiminde bir anlamı vardır bu nesnenin Bir sonraki döneme geçebilmesi için çocuk kendisine bir yol bulmuştur
*
Sayım çocuklardaki uyku problemlerinin aşağıda nörolojik sorunların da olabileceğine uyarı çekiyor Bu durumlarda Sayım bir nörolog yardımının zorunlu olduğunu açıklama ediyor
*
Uyurgezerlik ve uykuda konuşmanın çocuklarda görülen uyku sorunlarından olduğunu gösteren Sayım bu problemlerin çocuk çok derin uykuda olduğu dönemde görüldüğünü söylüyor*
*
Sayım uyku sorunlarının çözümünde ailelere önemli uyarılarda bulunuyor*
*
Ailelere Öneriler Neler Olmalı?
? Bebeğin ihtiyaçlarına sağduyu olup, ihtiyaçlarını zamanında karşılayın, bebeği uykudan sık uyandırmayın, fazla uyaran vermeyin
? Çocuğunuzla güven veren bir ilişki kurun Ona bireyselleşmesi için destek olun, ona güvendiğinizi hissettirin, fazla korumayın, fakat dikkatsizlik de etmeyin
? Uyku öncesi ortamı sakinleştirin Şamata, hareketli ve eğlenceli bir etraf varsa, çocuk uyumak istemez
? Çocuğunuza düzenli süre ayırın ve onunla kaliteli, neşelendirici, etkileşim içeren paylaşımlarda bulunun Oyun oynamak, aktivite gerçekleştirmek gibi
? Çocuğunuzu bu sorundan dolayı yargılamayın, cezalandırmayın, hele oysa korkuları ve anksiyetesi nedeniyle uyuyamıyorsa, onu anlamaktan uzakta bir yaklaşma, hem ilişkinizi bozacak, keza çocuğun sorunu daha da büyüyecektir
? Onu anlamaya çalışın, dinleyin, rahatlatın
? Disiplin sorunu var ise, tutum, puanlama çalışmaları yaparak, ödül odaklı ve istikrar taşıyan bir sistem kullanabilirsiniz
? Çocuğun yanına tartışmayın, birbirinizi eleştirmeyin, aralıksız bitmiş bu sorundan bahsetmeyin
? Çocuğun uyumunda, dikkatinde, öğrenmesinde sorunlar varsa, daha aşağı ıslatıyorsa, saldırgan ya da içe kapanımı varsa, mutlaka bir uzman yardımı alın