Bilirkişi Psikolog Ahmet Yılmaz, kişiyi istemediği davranışlardan ve kimi vakit da tehlikelerden koruyan “hayır kelimesinin ufak yaşlarda öğrenildiğini söyledi Anne ve babanın hatalı tutumları sebebiyle çocuğun bu davranışı edinemediğini bildiren Yılmaz, şu tavsiyelerde bulundu:
“Çocuğunuzdan yapmasını istemediğiniz bir tavır yapmasını istiyorsunuz, çocuğunuz size hayır diye yanıt veriyor Cebren yemek yediriyorsunuz size hayır diyor, yemiyor Kendisini sevdirmek, öptürmek istemiyor hayır diyor; siz ise zor kullanarak seviyorsunuz*
Kaç tane annebaba böyle bir durumda çocuklarının hayır kelimesine saygı gösterip onu zorlamaz? Kaç annebaba çocuğunun kendine çizdiği sınırı ihlal etmez ve ‘istemiyorsa zorlamayayım, onun da bir kişiliği, tercihleri var ve hürmet duymalıyım ’ der Sanırım çok eksik bilinçli aile bunu yapar*
Hayır çağırmak sınır koymaktır
Peki hayır çağrıda bulunmak nedir? Hayır aramak sınır koymaktır Hayır demek ‘Benim tercihime hürmet duy ’ veya ‘ben bunu gerçekleştirmek istemiyorum ’ demektir Hayır aramak, karşı tarafı durduran bir kelimedir Kimi aileler, çocukları hayır dedikleri halde onlara cebren istediklerini yaptırırlar ve bir süre sonra çocuk için bu kelimenin bir anlamı olmaz ‘Nasıl olsa hayır desem de istediğim olmuyor ’ diye düşünmeye başlar ve ‘hayır ’ içi manâsız, anlamını yitiren bir kelime olur*
Hayır diyerek kendini korumayı öğrenir
Kimi aileler ise çocukları ‘hayır ’ dediklerinde çocuklarına küserler; sevmediklerini, kırıldıklarını, üzüldüklerini söylerler ve çocukları şehvetli ikilem içerisinde bırakırlar Bu durumda ise çocuklar ilişkilerinde ‘ ’hayır ’ ’ demekten kaçınırlar; çünkü “hayır dersem sevilmem, kırarım, ilişkim biter diye düşünürler Şayet minik yaşlarda önemsiz gibi görünen bu şart, çocuklar buluğ çağı dönemlerine geldiklerinde fiilen yaşamları için çok ciddi problemlere niçin oluyor Özellikle buluğ çağı döneminde başlayan bu sorunlar yetişkinlikte de devam ediyor
Ergenlik döneminde çocukların arkadaşları tarafından kabul görmeleri fazla önemlidir Arkadaşlarının sevgi ve kabullerini kazanmak için, toplum kadar güzel görülmeyen davranışlar (kabahat, Alkol, madde teklifi, sigara, zor vb ) ona sunulduğunda, ‘ ’hayır ’ ’ demekten kaçınırlar ve bu cins davranışlara meylederler; ekseriyet döneminde de bu koşul aynı şekilde seyreder
‘Hayır ’a hürmet duyun
Hayır diyemeyen kişiler, istemedikleri durumlarda karşısındakilere hudut koyamazlar çünkü geçmişte hudut çizmeye kalkıştıklarında anne ve babaları kadar negatif tepkiyle karşılaşmışlardır bu nedenle çocuklarımız ‘ ’hayır ’ ’ dediklerinde saygı duyalım ve bırakalım bu kelimenin karşı tarafı durduran, istemediklerini karşı tarafa rahatça açıklama edebilen, paha biçilmez ve zinde bir kelime olduğunu keşfetsinler; bunun karşılığında da ergenliğe dürüst arkadaşlarına hudut koyarak “hayır diyebilsinler*
Ufak yaşlarda onları tehlikeye karşı koruyabiliriz fakat ergenliğe dürüst sürekli onların yanına olarak onları tehlikelerden korumamız mümkün değildir Onlara, hudut koymalarını öğreterek, yanlarında olmadığımız zamanlarda kendilerini korumalarını sağlamış oluruz Bırakalım da çocuklarımız kendi kendilerini korusunlar*
*
“Çocuğunuzdan yapmasını istemediğiniz bir tavır yapmasını istiyorsunuz, çocuğunuz size hayır diye yanıt veriyor Cebren yemek yediriyorsunuz size hayır diyor, yemiyor Kendisini sevdirmek, öptürmek istemiyor hayır diyor; siz ise zor kullanarak seviyorsunuz*
Kaç tane annebaba böyle bir durumda çocuklarının hayır kelimesine saygı gösterip onu zorlamaz? Kaç annebaba çocuğunun kendine çizdiği sınırı ihlal etmez ve ‘istemiyorsa zorlamayayım, onun da bir kişiliği, tercihleri var ve hürmet duymalıyım ’ der Sanırım çok eksik bilinçli aile bunu yapar*
Hayır çağırmak sınır koymaktır
Peki hayır çağrıda bulunmak nedir? Hayır aramak sınır koymaktır Hayır demek ‘Benim tercihime hürmet duy ’ veya ‘ben bunu gerçekleştirmek istemiyorum ’ demektir Hayır aramak, karşı tarafı durduran bir kelimedir Kimi aileler, çocukları hayır dedikleri halde onlara cebren istediklerini yaptırırlar ve bir süre sonra çocuk için bu kelimenin bir anlamı olmaz ‘Nasıl olsa hayır desem de istediğim olmuyor ’ diye düşünmeye başlar ve ‘hayır ’ içi manâsız, anlamını yitiren bir kelime olur*
Hayır diyerek kendini korumayı öğrenir
Kimi aileler ise çocukları ‘hayır ’ dediklerinde çocuklarına küserler; sevmediklerini, kırıldıklarını, üzüldüklerini söylerler ve çocukları şehvetli ikilem içerisinde bırakırlar Bu durumda ise çocuklar ilişkilerinde ‘ ’hayır ’ ’ demekten kaçınırlar; çünkü “hayır dersem sevilmem, kırarım, ilişkim biter diye düşünürler Şayet minik yaşlarda önemsiz gibi görünen bu şart, çocuklar buluğ çağı dönemlerine geldiklerinde fiilen yaşamları için çok ciddi problemlere niçin oluyor Özellikle buluğ çağı döneminde başlayan bu sorunlar yetişkinlikte de devam ediyor
Ergenlik döneminde çocukların arkadaşları tarafından kabul görmeleri fazla önemlidir Arkadaşlarının sevgi ve kabullerini kazanmak için, toplum kadar güzel görülmeyen davranışlar (kabahat, Alkol, madde teklifi, sigara, zor vb ) ona sunulduğunda, ‘ ’hayır ’ ’ demekten kaçınırlar ve bu cins davranışlara meylederler; ekseriyet döneminde de bu koşul aynı şekilde seyreder
‘Hayır ’a hürmet duyun
Hayır diyemeyen kişiler, istemedikleri durumlarda karşısındakilere hudut koyamazlar çünkü geçmişte hudut çizmeye kalkıştıklarında anne ve babaları kadar negatif tepkiyle karşılaşmışlardır bu nedenle çocuklarımız ‘ ’hayır ’ ’ dediklerinde saygı duyalım ve bırakalım bu kelimenin karşı tarafı durduran, istemediklerini karşı tarafa rahatça açıklama edebilen, paha biçilmez ve zinde bir kelime olduğunu keşfetsinler; bunun karşılığında da ergenliğe dürüst arkadaşlarına hudut koyarak “hayır diyebilsinler*
Ufak yaşlarda onları tehlikeye karşı koruyabiliriz fakat ergenliğe dürüst sürekli onların yanına olarak onları tehlikelerden korumamız mümkün değildir Onlara, hudut koymalarını öğreterek, yanlarında olmadığımız zamanlarda kendilerini korumalarını sağlamış oluruz Bırakalım da çocuklarımız kendi kendilerini korusunlar*
*