Anne, baba ve öğretmenle yapılan Kitap *okuma etkinliklerinin, çocukların okuma, okuduğunu anlayış becerilerini ve *akademik başarısını artırdığı bildirildi*
*
Ankara Üniversitesi (AÜ) TÜBİTAK destekli Etkileşimli Kitap Okuma *Uygumasının Etkileri Projesi yürüttü*
*
AÜ eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Bölümü öğretim üyesi Doç *Dr Cevriye Ergül, AA muhabirine yaptığı açıklamada, erken çocukluktaki kitap *okuma deneyimleriyle sonraki yıllarda gösterilen akademik galibiyet aralarında güçlü *bir ilişki olduğunu belirtti*
*
Okul öncesi dönemde erişkin ile çocuğun birlikte kitap okumasının en *sık yapılan etkinliklerden biri olduğuna dikkati çeken Ergül, bu etkinliklerin, *çocukların yeni sözcükler öğrenmeleri için fırsatlar sunduğunu söyledi*
*
Küçük çocukların, sözcüklerin anlamlarının açıklanmadığı durumlarda *bile kitabın iki kez okunmasıyla yeni sözcükleri kolaylıkla öğrenebildiğini ve *kelime bilgilerinin önemli ölçüde arttıdıklarını açıklayan Ergül, Mesela, *kitap okuma sırasında öğrenilmesi hedeflenen sözcükler hakkındaki soruları *yanıtlayan çocukların, hedeflenen sözcükleri sadece tekrarlayan ve parmakla *belirten akranlarına tarafından daha fazla sözcük öğrendiği saptama edilmiştirdedi*
*
Bu temelde oluşturulan Etkileşimli Kitap Okumayönteminin ise çoğu *ülkede mektep öncesi eğitim kurumlarında ve annebabalar tarafından, çocukların dil *ve okuma yazmaya hazırlık becerilerinin gelişimini desteklemek nedeniyle *kullanıldığını anlatan Ergül, etkileşimli kitap okuma esnasında yetişkinin etkin *bir dinleyici ve soru soran konumunda olduğunu, öykünün okunması sırasında *çocuklara konuşmaları için çoğu kez fırsatlar vererek, sorular sorarak, bilinmeyen *sözcükleri açıklayarak ve okuma etkinliği baştan başa öğrenilen yeni sözcükleri *tekrarlayarak öğrenmeye yardımcı olduklarını açıklama etti*
*
Etkileşimli okumada, çocuğun kitap okuma etkinliğine katılımı için *desteklenmesinin, konuşmalarına ilişkin geribildirim sağlanmasının ve çocuğun dil *becerilerini ve ilgilerini temel alan kitapların seçilerek söylev konularının *belirlemenin önemine sinyâl eden Ergül, yetişkinlerin konuşma açılmak için *çocuktan öyküdeki bir ifadeyi, cümleyi veya resimlerde anlatılan olayı *tanımlamasını ya da sonra ne olacağını tahmin etmesini isteyebileceğini ya da *öyküdeki olaylar hakkında soru sorabileceğini dile getirdi*
*
Proje TÜBİTAK göre desteklendi*
Yurt haricen, etkileşimli kitap okuma yönteminin okul öncesi dönemde *öyle çok gelişimsel hüner üzerinde etkili olduğunu belirten fazla sayıda araştırma *sonucu olduğunu belirten Ergül, bu kapsamda kendilerinin de Türkiye'de TÜBİTAK *göre desteklenen bir projeye imza attıklarını kaydetti*
*
Ergül, projeyle mektep öncesi dönemde düşük sosyo ekonomik seviye *sebebiyle risk aşağı yer alan çocukların erken okuryazarlık becerilerinin *geliştirilmesine karşın bir müdahale programı olarak geliştirilen etkileşimli *kitap okuma uygulamalarının etkilerinin incelendiğini ifade etti*
*
Etkileşimli okuma yaygınlaştırılmalı*
Projenin, 3 aşamada ve 2 yılda tamamlandığını anlatan Ergül, *etkileşimli kitap okuma yönteminin, sınıf ve aile temelli uygulamaların yer *aldığı 6 şart temelinde incelendiğini kaydetti*
*
Öğretmen ve aile eğitimlerinin ardından 7 hafta baştan başa, yaşları 5 ila *6 olan ve sayıları 14 ila 27 arasında değişen çocuklarla etkileşimli kitap okuma *uygulamaları gerçekleştirdiklerini anlatan Ergül, sözlerini şöyle sürdürdü:*
*
Çözümleme sonuçları, bu uygulamanın çoğunlukla çocukların açıklama edici *dil becerileri, yazı farkındalığı, sözcük ve anlam bilgisi ile sesbilgisel *farkındalık becerileri üzerinde etkin olduğunu gösterdi Projeye katılan *çocukların 1 sınıfta okuma hızı ve okuduğunu anlayış düzeyleri çalışmaya *katılmamış akranlarından oluşturulan denetim grubunun performans düzeyi ile *karşılaştırılarak programın uzun süreli etkisi de incelendi Analizler sonucunda *Etkileşimli Kitap Okuma uygulamalarına katılmış çocukların uygulamalara *katılmamış akranlarına kadar okuma ve okuduğunu kavrama becerilerinde daha yüksek *performans gösterdikleri bulundu Çalışmadan elde edilen bulgular, daha alçak sosyo *ekonomik düzey sebebiyle risk grubunda değerlendirilen çocuklara okul öncesi *dönemde uygulanan YANKI programının kısa dönemde dil ve erken okuryazarlık *becerileri, uzun dönemde ise okuma ve okuduğunu anlayış becerileri üstünde etkin *olduğunu gösterdi Yani akademik başarıyı artıyor Dolayısıyla projeden elde *edilen sonuçlar, etkileşimli kitap okuma yönteminin mektep öncesi eğitim *kurumlarında ve aileleri de içerecek şekilde yaygınlaştırılmasının son derece *kayda değer olduğunu göstermektedir*
*
Ergül, proje ekibi olarak kendilerinin yaygınlaştırma çalışmaları *yaptıklarını ancak kişisel çabalarının tatmin edici olmadığını, ilgili kurumların *desteğin elzem olduğunu da sözlerine ekledi *
*
Ankara Üniversitesi (AÜ) TÜBİTAK destekli Etkileşimli Kitap Okuma *Uygumasının Etkileri Projesi yürüttü*
*
AÜ eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Bölümü öğretim üyesi Doç *Dr Cevriye Ergül, AA muhabirine yaptığı açıklamada, erken çocukluktaki kitap *okuma deneyimleriyle sonraki yıllarda gösterilen akademik galibiyet aralarında güçlü *bir ilişki olduğunu belirtti*
*
Okul öncesi dönemde erişkin ile çocuğun birlikte kitap okumasının en *sık yapılan etkinliklerden biri olduğuna dikkati çeken Ergül, bu etkinliklerin, *çocukların yeni sözcükler öğrenmeleri için fırsatlar sunduğunu söyledi*
*
Küçük çocukların, sözcüklerin anlamlarının açıklanmadığı durumlarda *bile kitabın iki kez okunmasıyla yeni sözcükleri kolaylıkla öğrenebildiğini ve *kelime bilgilerinin önemli ölçüde arttıdıklarını açıklayan Ergül, Mesela, *kitap okuma sırasında öğrenilmesi hedeflenen sözcükler hakkındaki soruları *yanıtlayan çocukların, hedeflenen sözcükleri sadece tekrarlayan ve parmakla *belirten akranlarına tarafından daha fazla sözcük öğrendiği saptama edilmiştirdedi*
*
Bu temelde oluşturulan Etkileşimli Kitap Okumayönteminin ise çoğu *ülkede mektep öncesi eğitim kurumlarında ve annebabalar tarafından, çocukların dil *ve okuma yazmaya hazırlık becerilerinin gelişimini desteklemek nedeniyle *kullanıldığını anlatan Ergül, etkileşimli kitap okuma esnasında yetişkinin etkin *bir dinleyici ve soru soran konumunda olduğunu, öykünün okunması sırasında *çocuklara konuşmaları için çoğu kez fırsatlar vererek, sorular sorarak, bilinmeyen *sözcükleri açıklayarak ve okuma etkinliği baştan başa öğrenilen yeni sözcükleri *tekrarlayarak öğrenmeye yardımcı olduklarını açıklama etti*
*
Etkileşimli okumada, çocuğun kitap okuma etkinliğine katılımı için *desteklenmesinin, konuşmalarına ilişkin geribildirim sağlanmasının ve çocuğun dil *becerilerini ve ilgilerini temel alan kitapların seçilerek söylev konularının *belirlemenin önemine sinyâl eden Ergül, yetişkinlerin konuşma açılmak için *çocuktan öyküdeki bir ifadeyi, cümleyi veya resimlerde anlatılan olayı *tanımlamasını ya da sonra ne olacağını tahmin etmesini isteyebileceğini ya da *öyküdeki olaylar hakkında soru sorabileceğini dile getirdi*
*
Proje TÜBİTAK göre desteklendi*
Yurt haricen, etkileşimli kitap okuma yönteminin okul öncesi dönemde *öyle çok gelişimsel hüner üzerinde etkili olduğunu belirten fazla sayıda araştırma *sonucu olduğunu belirten Ergül, bu kapsamda kendilerinin de Türkiye'de TÜBİTAK *göre desteklenen bir projeye imza attıklarını kaydetti*
*
Ergül, projeyle mektep öncesi dönemde düşük sosyo ekonomik seviye *sebebiyle risk aşağı yer alan çocukların erken okuryazarlık becerilerinin *geliştirilmesine karşın bir müdahale programı olarak geliştirilen etkileşimli *kitap okuma uygulamalarının etkilerinin incelendiğini ifade etti*
*
Etkileşimli okuma yaygınlaştırılmalı*
Projenin, 3 aşamada ve 2 yılda tamamlandığını anlatan Ergül, *etkileşimli kitap okuma yönteminin, sınıf ve aile temelli uygulamaların yer *aldığı 6 şart temelinde incelendiğini kaydetti*
*
Öğretmen ve aile eğitimlerinin ardından 7 hafta baştan başa, yaşları 5 ila *6 olan ve sayıları 14 ila 27 arasında değişen çocuklarla etkileşimli kitap okuma *uygulamaları gerçekleştirdiklerini anlatan Ergül, sözlerini şöyle sürdürdü:*
*
Çözümleme sonuçları, bu uygulamanın çoğunlukla çocukların açıklama edici *dil becerileri, yazı farkındalığı, sözcük ve anlam bilgisi ile sesbilgisel *farkındalık becerileri üzerinde etkin olduğunu gösterdi Projeye katılan *çocukların 1 sınıfta okuma hızı ve okuduğunu anlayış düzeyleri çalışmaya *katılmamış akranlarından oluşturulan denetim grubunun performans düzeyi ile *karşılaştırılarak programın uzun süreli etkisi de incelendi Analizler sonucunda *Etkileşimli Kitap Okuma uygulamalarına katılmış çocukların uygulamalara *katılmamış akranlarına kadar okuma ve okuduğunu kavrama becerilerinde daha yüksek *performans gösterdikleri bulundu Çalışmadan elde edilen bulgular, daha alçak sosyo *ekonomik düzey sebebiyle risk grubunda değerlendirilen çocuklara okul öncesi *dönemde uygulanan YANKI programının kısa dönemde dil ve erken okuryazarlık *becerileri, uzun dönemde ise okuma ve okuduğunu anlayış becerileri üstünde etkin *olduğunu gösterdi Yani akademik başarıyı artıyor Dolayısıyla projeden elde *edilen sonuçlar, etkileşimli kitap okuma yönteminin mektep öncesi eğitim *kurumlarında ve aileleri de içerecek şekilde yaygınlaştırılmasının son derece *kayda değer olduğunu göstermektedir*
*
Ergül, proje ekibi olarak kendilerinin yaygınlaştırma çalışmaları *yaptıklarını ancak kişisel çabalarının tatmin edici olmadığını, ilgili kurumların *desteğin elzem olduğunu da sözlerine ekledi *