Mide kanaması sindirim sistemi kanamaları

[bilgiliadam]

Mide kanaması sindirim sistemi kanamaları mide kanaması belirtileri siyah dışkının nedenleri dışkının siyah olması ishalden kan gelmesi hamilelikte olması Sindirim sistemi kanaması nedeni ne olursa olsun ciddiyetle değerlendirilmesi gereken klinik bir tablodur Nedenine yönelik değerlendirmeye geçmeden hastanın hemodinamik dengesi sağlanmalı, faal kanama durdurulmalı, tekrarından korunulmalıdır Sindirim sistemi kanamaları 5 şekilde ortaya çıkar 1 Hematemez ( Kanlı kusma ) taze kırmızı veya kahve rengi olabilir 2 Melena ( dışkının siyah gelmesi ) Aydınlık, yapışkan, siyah ve kötü kokuludur 3 Hematoşeziya ( Makattan kırmızı kan gelmesi ) dışkı ile karışık ya da bambaşka olabilir 4 Dışkıda rahat kan fakat dışkının kimyasal reaksiyonu ile ortaya çıkarılabilir 5 Keskin bir semptom olmaksızın hastanın baş dönmesi, solunum güçlüğü, angina veya şok gibi bulgularla gelmesi HASTANIN DEĞERLENDİRİLMESİ : Kanamalı hasta da önce kanamanın akut mu, kronik mi ? Genel şart stabil mi, yok mi ? değerlendirmesi hemencecik yapılır İkinci olarak burundan mide ye sonda sokularak mide de etkin kanama olup olmadığı dahası da tuşe rektal ile dışkı gözlenir melena olup olmadığına bakılır, icabında gizli kan testi yapılır Akut kanamanın en bariz bulgusu hematemez ve melena kanamanın üst sindirim sisteminden, Hemotoşeziya ise daha aşağı sindirim sisteminden kanama olduğu yönünde önemli bulgulardır Kanamalı hasta önemli gözlem altında olmalı arteryel tansiyon , nabız kan değerleri, solunum, dolaşım bulguları değerlendirilmeli ve çare edilmelidir Bu değerlendirme ve tedavi devam ederken kanamanın üst sindirim sisteminden veya daha alçak sindirim sisteminden olup olmadığı ve hangi hastalıklar nedeni ile olabileceği yönünde kanaat oluşturulmaya çalışılır ÜSTTEKI SİNDİRİM SİSTEMİ KANAMASI : Üstteki sindirim sistemi çoğunlukla yemek yemek borusu, mide, on iki parmak bağırsağını içine ( Treit’s ligament ine değin ) alan kısımlardan olan kanamalardır Hastanın titiz öyküsü alınır fizik muayenesi yapılır, böylece belirlenmiş tanıya gidilecek bir takım ip uçları elde edilebilir Daha evvel kanama olması, ailede kanamaya sebep olabilecek hastalıklar bulunması, hasta da kanamaya sebep olabilecek öteki sistem hastalıklarının bulunması ( siroz, kanser, koagulopati, konnektif doku bozuklukları ve amiloidozis gibi) daha evvel ameliyat geçirip geçirmediği ( pülser, bypass ) içki alışkanlığının varlığı, ağrı kesici ve antiromatizmal ilaçlar kullanılması, yanık nedeni olacak içeceklerin alınması, kanamanın karın ağrısı, sindirim güçlüğü, hıçkırık, kusma gibi bulgulardan daha sonra başlaması, burun kanaması olup olmadığı özenle sorgulanmalıdır Fizik Tetkik : Deride siroz ve kansere göze çarpan eden bulgular araştırılmalıdır Herediter damar anomalileri ya da EhlersDanlos sendromu gibi tanısal önemi olan bulgular aranır Lenf büyümesi, karında kitle, hassasiyet, dalak karaciğer büyüklüğü gibi bulgular saptanabilir YAPILMASI GEREKEN TETKİKLER ENDOSKOPİ : Buraya dek belli bir kanaat oluşturulur ancak kanamanın belirlenmiş yerini ve nedenini ortaya kurmak fazla zordur Onun için hastanın genel durumu müsaade ettiği an yapılması zorunlu en ideal muayene endoskopidir Endoskopi öncesi hem hastayı izlemek keza de hastayı endoskopiye planlamak için mideye sonda yerleştirilebilir ve aspire edilebilir Endoskopik gözlem ile kanamanın yeri kesin olarak saptanabileceği gibi kanamanın durdurulması için tedavi girişimine de olasılık sağlar Hem kanayan lezyonun dokusal niteliğini ortaya koyabilmek için biyopsi alınabilir Bu Nedenle hastaya spesifik çare uygulanmasına ve hastanın erken hastaneden çıkmasına olanak sağlar ÇİFT KONTRAST RADYOLOJİK MUAYENE : Her merkezde şu anda yapılma şansı yoktur ve yüzeyel mukozal lezyonları görüş olasılığı endoskopi ye göre oldukça düşüktür DIĞER TESTLER : Angiografi : Endoskopinin yapılamadığı ve Cerrahi zorluğu olan durumlarda gerekebilir Radyonüklear tetkikler de çok özel durumlarda müracaat edilecek tetkiklerdir ÜSTTEKI SİNDİRİM SİSTEMİ KANAMALARINA NIÇIN OLABİLECEK HASTALIKLAR : 1 ÖZOFAGUS a ait Olanlar : id Özofajitler Peptik ülser Özofagus varisleri Özofagus ertikülleri Özofagus tümörleri Özofagusun mukoza yırtıkları 2 MİDE ye ait Olanlar : Peptik ülser Gastrik erozyonlar Gastrik tümörler Vasküler lezyolar 3 İNCE BARSAK a ait Olanlar : Peptik ülser Tümörler Safra yolu kanamaları Divertiküller Vasküler lezyonlar DAHA AŞAĞI SİNDİRİM SİSTEMİ KANAMALARI Hastanın öyküsü ve Fizik muayenesi ile de hemoroid ve iltihabi barsak hastalığına ait manâlı bulgular elde edilebilir Kanamanın şiddetli karın ağrısı ve ishalle birlikte olup olmadığı sorgulanır ( Kolitis ) Kilo kaybı ve dışkılama alışkanlığının değişmesi ( Barsak kanseri ) Deri lezyonlarının varlığı, karında kitle araştırılmalı Rektal tuşe de kitle olup olmadigi aranmalidır TETKIK Anoskopi ve Sigmoidoskopi Daha Aşaği sindirim sistemi kanaması düşünülen hasta da anoskopi ve sigmoidoskopi hemencecik planlanmalı ve yapılmalıdır Basur, anal fissür, rektal ülser, kolit ve kanser gibi hastalıklar ortaya konabilir Kanamanın daha yukardan geldiği düşünülürse kolonoskopi planlanır Kanama fazla ağır yok ve rektosigmoidoskopi ile tanı konulamıyorsa kolonoskop mutlak yararlı bir yöntemdir Angiografi : Ağır kanamalarda kanamanın yeri muhtemel cerrahi teşebbüs için lokalizasyon yerine getirmek için yararlıdır Çare girişimine ihtimal sağlar Angiodisplazi ve ince barsak damar anomalilerinin tanısı için yardımsever olabilir Radyonüklear tetkik : Fazla özel durumlarda özellikle tekrarlayan kanamaların yerini tesbitte yardımcı olabilir SİNDİRİM SİSTEMİNDEN RAHAT KANAMA : Bariz kanaması olmayan olgularda demir eksikliği anemisi saptanırsa dışkıda kimyasal tetkik ile kanama araştırılmasıdır Kronik kanamalarda kayda değer klinik bir durumdur Kronik kanama sebebleri Antiromatizmal ilaç kullanılması Özellikle sağ sütun kanserleri Bazen her iki lezyonun birlik te olabileceği unutulmamalıdır Kronik Kanamalarda daha alçak ve üst sindirim sistemi endoskopik tetkiki mutlak yapılmalıdır ALT SİNDİRİM SİSTEMİ KANAMA SEBEBLERİ : Basur Anal fissür Barsak polipleri İltihabi barsak hastalıkları Barsak tümörleri Divertiküller Vasküler anomaliler SİNDİRİM SİSTEMİ KANAMALARINDA ÇARE PRENSİBLERİ Kanayan lezyon kesin olarak saptandıktan sonra ona özel tedaviler uygulanır Bunlar çoğunlukla ; 1 Hap tedavisi 2 Endoskopik yöntem eşliginde yapilan tedaviler İnjeksiyon Termal yöntemler Termal yöntem + hap injeksiyonu Ligasyon Angiografik tedaviler 3 Cerrahi tedaviler