Orşit, kabakulakla ilişkili virüsün bir ya da iki testiste iltihap oluşturmasıdır Ergenliğin sonlarına dürüst kabakulak geçirenlerin üçte birinde orşit olur Soruna yol açan başka nedenler de var
Gonore (belsoğukluğu) veya klamidya gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklar da orşite yol açabilir
Orşit
Bakteri nedenli orşit çoğunlukla epididimitle ilişkili gözlemleniyor Epididimit testislerin arkadaki kısımlarında sperm üreten ve taşıyan tüplerde (epididim) oluşan iltihaplanmanın bilimsel adı
Orşit epididimle ilişkiliyse soruna epididimoorşit adı veriliyorOrşitin belirtisi şişme ve ağrıdır
*
Orşit ve Belirtileri
Bu hastalığın semptomları bir anda belirir Bunlar:
Testislerde, birinde ya da ikisinde şişmeOrta şiddetli ya da yoğun ağrıOtururken rahatsızlık hissiTestislerde, birinde ya da ikisinde fazla hassasiyetBulantıYüksek ateşPeniste akıntıKasık ağrısı ve testis ağrısı genel olarak eş anlamda kullanılıyor lakin bu doğru değil Kasık ağrısı daha çok karnın daha alçak bölgesinde gözlemlenir Bu iki ağrı tipinin gerekçeleri birbirinden farklıdır
Orşit İçin Ne Süre Doktora Gidilmeli ?
Skrotumda (testis torbası) acı, şişlik, aniden giren sızı farkederseniz derhal doktora gitmelisiniz
Testislerin ağrıması pat diye fazla sorunla ilişkili olabilir Testiküler torsiyon (testislerin burulması) buna misal Testiküler torsiyon orşitle adeta aynı tipte ve yoğunlukta ağrıya yol açar Sorunu tanılamak için bir takım testler yapılması gerekebilir
Orşit bakteri veya virüs kökenli olabilir
Bakteriyel Orşit Nedir ?Bakteri kökenli orşit genelde epididimit sonucunda gelişiyor Vas deferens (testislerde üretilen spermi aktarıyor) ve testis arasında köprü görevi yapan tüpsü yapılarda (epididim) cerahat oluşuyor Epididim iltihabı testise sıçrarsa buna epididimoorşit deniyor
Epididimitin esas sorumlusu üretra ve mesane enfeksiyonları Bunlar da genelde cinsel bulaşıcı hastalıkların eseri Bilhassa gonore (belsoğukluğu) ve klamidya yaygın enfeksiyon nedenlerinden İdrar yolunda doğuma emrindeki aykırılık varsa, kateter veya penise takılı sağlık cihazı kullanılıyorsa da enfeksiyon gelişebilir
Viral Orşit Nedir ?Kabakulak virüsü orşite neden olabilir Ergenlikte kabakulak geçiren erkeklerin üçte biri kabakulağı atlatamadan orşite de yakalanıyor
Orşite Niçin Olan DurumlarBu hastalığın oluşumunda birden fazla etken etkili olabilir Önce cinsel yolla ilişkili olmayanlara bakalım:
Kabakulak aşısı yaptırmamış olmakYineleyen idrar yolu enfeksiyonlarıGenital bölgeye, idrar yoluna cerrahi müdahaleİdrar yolunda allah vergisi gelen anomaliBu hastalık hem cinsel yolla da aktarılabilir Cinsel yolla bulaşan hastalıklara yakalanma olasılığını arttıran riskli davranışlardan kaçınmak önemli Sıralayalım:
Pat Diye fazla partnerCinsel bulaşıcı hastalığı olanla ilişkiKorunmasız ilişkiÖnceden cinsel bulaşıcı hastalık geçirmiş olmakOrşitin Komplikasyonları Neler ?Testüküler atrofi Orşit testislerin boyca küçülmesine yol açabilirSkrotum apsesi Cerahat bölgesinde çıban oluşabilirYineleyen epididimit Orşit epididimitin sık nüksetmesine yol açabilirKısırlık Düşük olasılıkla da olsa orşit kısırlığa neden olabilir Sorun yalnızca bir testisteyse kısırlık ihtimali daha da azalırOrşit Tanısı Nasıl Konur ?Bu hastalığın tanısı için bazı testler gerçekleştirmek gerekiyor:
Bedensel muayene: Kasıklarda şiş lenf düğümleri olabilir Testislerden biri boyutça büyük gözlemlenebilir Her iki testiste fazla hassasiyet gelişebilir Prostat büyümesi ya da hassasiyeti olup olmadığını gözden geçirmek için hekim rektal muayeneye gerek duyabilir
Tahlil: Belsoğukluğu, klamidya gibi hastalıkların olup olmadığını çakmak için idrar tahlili yapılabilir Hekim pamuklu çubukla penis ucundan alınan numuneyi de laboratuvarda aynı amaçla inceletmek isteyebilir
Ultrason görüntüleme: Yüksek frekansta ses dalgalarıyla insan bedeninin içini ayrıntılı olarak görüntülemek muhtemel Bu teknolojiyle testislere gelen kan akışında artış veya azalma varsa hemencecik anlaşılabilir
Nükleer görüntüleme: Kan dolaşımına düşük düzeyde radyasyon taşıyan malzemeler enjekte ediliyor Özel bir kamera testislere gelen kan akışında dalgalanma olup olmadığına bakılıyor Orşit tanısı kesinleşiyor
Orşit Nasıl Tedavi Edilir ?Genellikle bu hastalığın nedeni bakteriyel olduğu için antibiyotik tedavisi uygulanmaktadır Eğer testislerde sancı, şişme veya kızarıklık görülürse bir bevliye uzmanına görünmekte yarar var İbuprofen, naproxen ve asetaminofen bazlı sancı kesiciler sancı için öğüt edilmektedir Ayrıca testislerin altına yumuşak bir yastık ayarlamak yatıştırıcı olabilir Ara Sıra doktorlar 1520 dakika her tarafında buz torbası koyulmasını önermektedirler Emrindeki bu buzun deriyle yelken direği temas etmememesi şartıyla
Antibiyotik tedavisi takriben 10 gün sürmektedir Eğer prostatta da iltihaplanma varsa çare süresi uzayabilmektedir Genel Olarak çare süresi boyunca cinsel ilişkiye girilmemesi ve girilirse de prezervatif kullanılması tavsiye edilmektedir
Gonore (belsoğukluğu) veya klamidya gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklar da orşite yol açabilir
Orşit
Bakteri nedenli orşit çoğunlukla epididimitle ilişkili gözlemleniyor Epididimit testislerin arkadaki kısımlarında sperm üreten ve taşıyan tüplerde (epididim) oluşan iltihaplanmanın bilimsel adı
Orşit epididimle ilişkiliyse soruna epididimoorşit adı veriliyorOrşitin belirtisi şişme ve ağrıdır
*
Orşit ve Belirtileri
Bu hastalığın semptomları bir anda belirir Bunlar:
Testislerde, birinde ya da ikisinde şişmeOrta şiddetli ya da yoğun ağrıOtururken rahatsızlık hissiTestislerde, birinde ya da ikisinde fazla hassasiyetBulantıYüksek ateşPeniste akıntıKasık ağrısı ve testis ağrısı genel olarak eş anlamda kullanılıyor lakin bu doğru değil Kasık ağrısı daha çok karnın daha alçak bölgesinde gözlemlenir Bu iki ağrı tipinin gerekçeleri birbirinden farklıdır
Orşit İçin Ne Süre Doktora Gidilmeli ?
Skrotumda (testis torbası) acı, şişlik, aniden giren sızı farkederseniz derhal doktora gitmelisiniz
Testislerin ağrıması pat diye fazla sorunla ilişkili olabilir Testiküler torsiyon (testislerin burulması) buna misal Testiküler torsiyon orşitle adeta aynı tipte ve yoğunlukta ağrıya yol açar Sorunu tanılamak için bir takım testler yapılması gerekebilir
Orşit bakteri veya virüs kökenli olabilir
Bakteriyel Orşit Nedir ?Bakteri kökenli orşit genelde epididimit sonucunda gelişiyor Vas deferens (testislerde üretilen spermi aktarıyor) ve testis arasında köprü görevi yapan tüpsü yapılarda (epididim) cerahat oluşuyor Epididim iltihabı testise sıçrarsa buna epididimoorşit deniyor
Epididimitin esas sorumlusu üretra ve mesane enfeksiyonları Bunlar da genelde cinsel bulaşıcı hastalıkların eseri Bilhassa gonore (belsoğukluğu) ve klamidya yaygın enfeksiyon nedenlerinden İdrar yolunda doğuma emrindeki aykırılık varsa, kateter veya penise takılı sağlık cihazı kullanılıyorsa da enfeksiyon gelişebilir
Viral Orşit Nedir ?Kabakulak virüsü orşite neden olabilir Ergenlikte kabakulak geçiren erkeklerin üçte biri kabakulağı atlatamadan orşite de yakalanıyor
Orşite Niçin Olan DurumlarBu hastalığın oluşumunda birden fazla etken etkili olabilir Önce cinsel yolla ilişkili olmayanlara bakalım:
Kabakulak aşısı yaptırmamış olmakYineleyen idrar yolu enfeksiyonlarıGenital bölgeye, idrar yoluna cerrahi müdahaleİdrar yolunda allah vergisi gelen anomaliBu hastalık hem cinsel yolla da aktarılabilir Cinsel yolla bulaşan hastalıklara yakalanma olasılığını arttıran riskli davranışlardan kaçınmak önemli Sıralayalım:
Pat Diye fazla partnerCinsel bulaşıcı hastalığı olanla ilişkiKorunmasız ilişkiÖnceden cinsel bulaşıcı hastalık geçirmiş olmakOrşitin Komplikasyonları Neler ?Testüküler atrofi Orşit testislerin boyca küçülmesine yol açabilirSkrotum apsesi Cerahat bölgesinde çıban oluşabilirYineleyen epididimit Orşit epididimitin sık nüksetmesine yol açabilirKısırlık Düşük olasılıkla da olsa orşit kısırlığa neden olabilir Sorun yalnızca bir testisteyse kısırlık ihtimali daha da azalırOrşit Tanısı Nasıl Konur ?Bu hastalığın tanısı için bazı testler gerçekleştirmek gerekiyor:
Bedensel muayene: Kasıklarda şiş lenf düğümleri olabilir Testislerden biri boyutça büyük gözlemlenebilir Her iki testiste fazla hassasiyet gelişebilir Prostat büyümesi ya da hassasiyeti olup olmadığını gözden geçirmek için hekim rektal muayeneye gerek duyabilir
Tahlil: Belsoğukluğu, klamidya gibi hastalıkların olup olmadığını çakmak için idrar tahlili yapılabilir Hekim pamuklu çubukla penis ucundan alınan numuneyi de laboratuvarda aynı amaçla inceletmek isteyebilir
Ultrason görüntüleme: Yüksek frekansta ses dalgalarıyla insan bedeninin içini ayrıntılı olarak görüntülemek muhtemel Bu teknolojiyle testislere gelen kan akışında artış veya azalma varsa hemencecik anlaşılabilir
Nükleer görüntüleme: Kan dolaşımına düşük düzeyde radyasyon taşıyan malzemeler enjekte ediliyor Özel bir kamera testislere gelen kan akışında dalgalanma olup olmadığına bakılıyor Orşit tanısı kesinleşiyor
Orşit Nasıl Tedavi Edilir ?Genellikle bu hastalığın nedeni bakteriyel olduğu için antibiyotik tedavisi uygulanmaktadır Eğer testislerde sancı, şişme veya kızarıklık görülürse bir bevliye uzmanına görünmekte yarar var İbuprofen, naproxen ve asetaminofen bazlı sancı kesiciler sancı için öğüt edilmektedir Ayrıca testislerin altına yumuşak bir yastık ayarlamak yatıştırıcı olabilir Ara Sıra doktorlar 1520 dakika her tarafında buz torbası koyulmasını önermektedirler Emrindeki bu buzun deriyle yelken direği temas etmememesi şartıyla
Antibiyotik tedavisi takriben 10 gün sürmektedir Eğer prostatta da iltihaplanma varsa çare süresi uzayabilmektedir Genel Olarak çare süresi boyunca cinsel ilişkiye girilmemesi ve girilirse de prezervatif kullanılması tavsiye edilmektedir