20Yüzyıl Tarihi 1 Dünya Savaşı Nedenleri
1 Dünya Savaşı Sebepleri
Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılıp yokoluşu ve yıkıntıları üzerinde yeni bir bağımsız Türk Devleti'nin kurulmasını hazırlayan I Dünya Savaşı, dünya tarihi açısından olduğu kadar, Türkiye açısından da büyük önem taşır
1 Dünya Savaşı Nedenleri 20 Yüzyıl Tarihi
Bu savaşın çıkışı, olayların büyük bir savaşa doğru akışı, Osmanlı İmparatorluğu'nun bu savaşa sürüklenişi, tarihsel bir gelişimin bir sonucudur Bu savaş, Fransız Devrimi ve 25 yıla yakın süren devrim savaşlarının meydana getirdiği politik, sosyal ve hesaplı gelişmelerin aralıksız ve doğal sonucu oldu
Ulusalcılık hareketlerinin, liberalizmden daha büyük güç kazandığı, ulusal devletlerin hammadde kaynakları ve imal mallarına pazar bulmak için yaptıkları çaba, sömürgecilik ve emperyalizm adı aşağıda 19 yüzyılının 20 yüzyıla bıraktığı kötü bir mirastı
19 yüzyılın ikinci yarısında, İtalya ve Almanya siyasal birliklerinin kuruluşu, Avrupa dengesini bozmakla kalmadı, özellikle Balkan Uluslarının, ulusalcılık ve özgürlük hareketlerini kamçıladı Avrupa'daki hesaplıpolitikaskeri gelişmeler AlmanAvusturyaİtalyan yakınlaşmasına, Üçlü İttifak'ın kurulmasına yol açtı Buna karşılık İngilizFransızRus yakınlaşması da Üçlü İtilaf'ı oluşturdu
1871'de Alman Birliği'nin kurulmasından daha sonra Başbakan Bismark, Almanya'yı FransızRus birleşmesi karşı bırakmamak, Fransa'nın AlsasLoren'i geri almak için bir intikam savaşı çıkarmasına fırsat vermemek nedeniyle, barışcı bir politika izledi Slavcılık tehlikesi aleyhinde, 1879 yılında Avusturya ile bir Rus saldırısı tehlikesine aleyhinde anlaştı
1881'de Fransa'nın Tunus'u işgal etmesi, burada gözü olan İtalya'yı, Almanya'nın yanına itti 1882'de Üçlü İttifak oluştu Bu mukavele 1892, 1907, 1912 yıllarında üç kez yenilendi Lakin İtalya, 1902 yılında Fransa ile gizli bir antlaşma yapmıştı
Bismark'ın politikası 1890'a dek sürdü Yeni Alman İmparatoru II Wilhelm, Bismark'ın politikasını beğenmediği için onu görevden uzaklaştırdı ve bu nedenle Almanya'nın da politikası değiştirilmiş oldu Almanya'nın, Avrupa'nın en kuvvetli kara devleti oluşu, endüstrisinin her geçen gün dünya piyasalarında İngiliz mallarına üstün gelmesi ve bilhassa Alman Savaş Donanması'nın denizlerde İngiltere'ye rakip olması, Kırım Savaşı'ndan beri Avrupa sorunlarıyla ilgilenmeyen İngiltere'yi uyandırıdı
Üçlü İttifak'a dayanarak Avrupa'da menfaat kurmaya çalışan Almanya, 1894'ten sonra, FransızRus, Fransızİngiliz ve en son 1907 yılında İngilizRus Antlaşmalarıyla oluşan Üçlü İtilaf Bloku ile karşılaştı Bismark'ın korkulu rüyası gerçekleşmiş oldu ve Almanya bu nedenle Avrupa'da çember içine alınmış oldu
Güçlenen Almanya ekonomisi için kendisine hayat alanıolarak Osmanlı İmparatorluğu'nu seçmişti Böylece Osmanlı Devleti ile yakın ilişkiler kurup, İngiltere'nin Hindistan yolu için büyük risk olan, Bağdat Demiryoluprojesini kabul ettirmişti Bu Nedenle Üçlü İttifak'la, Üçlü İtilaf'ın çıkarlarının çatıştığı kayda değer bir alan da Osmanlı İmparatorluğu oluyordu
1905 yılından itibaren, Almanya'nın her olayda karşısında tarafla arası açıldı Fas Buhranları'nda birşey elde edemeyen Almanya, Balkan Savaşları'nın çıkmasına da engel olamadı Ancak, Balkan Savaşı, Almanya'ya hesaplı açıdan büyük hasar vermişti Ayrıca BağdatBerlin Demiryolu'nun gerçekleşmesi de, Almanya ile Bulgaristan'ın arkadaş olup olmamalarına emrindeki idi
1914 yılına gelindiğinde, blokların çatışmasının temel sorunları olan idareli çıkar, AlsasLoren sorunu, fayda kurma, deniz silahlanması, Fas Buhranları, Bağdat Demiryolu sorunu, Balkanlar'da AvusturyaRusya çatışması, Balkan Savaşı gibi nedenlerden dolayı, savaşın çıkması sadece bir bahaneye bakıyordu
Savaşın yakın nedeni de hazırdı Avusturya'nın Sırbistan üzerindeki üstünlüğünü sürdürmek ve kendi sınırları içindeki Sırpların yaşadığı şehirleri kaybetmemek için her fırsatta Sırbistan üstüne baskı yapıyordu Bu sürtüşmeler, 28 Haziran'da AvusturyaMacaristan Veliahtı Franz Ferdinant ve eşinin bir Sırplı kadar öldürülmesi sebebiyle, dünyayı 4 yıl kana bulayacak bir savaşa dönüştü
Sırp sorununu kökünden çözmek isteyen Avusturya, Almanya'nın da benzer görüşte olduğunu öğrenince Sırbistan'na 23 Temmuz'da sert bir nota verdi İçişlerine karışma hükümleri taşıyan bu nota, Rusya'nın Sırbistan'ı yalnız bırakırsa, Balkanlar ve Boğazlar üstünde AlmanyaAvusturya egemenliği kurulucağı endişesiyle, Sırbistan'ı desteklemesi üstüne reddedildi
Rus desteğini karşılayan Sırbistan, seferberlik bildiri edince de Avusturya, Sırbistan'a 28 Temmuz'da savaş duyuru etti Almanya'nın uyarılarına rağmen Rusya'nın 30 Temmuz'da seferberlik bildiri etmesi üzerine Almanya, 1 Ağustos'ta Rusya'ya savaş bildiri etti Benzer tarihlerde Fransa da seferberlik duyuru etmişti
Fransa'ya Belçika üzerinden saldırmayı planlayan Almanya, Belçika'ya bir nota vererek, tüm zararlarının ödeneceğini ve toprak bütünlüğüne dokunulmayacağı konusunda güvence vererek, topraklarından geçiş izni istedi Belçika, bunu reddedince de 3 Ağustos'ta Belçika'ya saldırdı Bunun üstüne İngiltere, 4 Ağustos'ta Almanya'ya bir nota vererek Belçika'yı boşaltmasını istedi Almanya bu isteği reddedince, İngiltere benzer gece Almanya'ya savaş ilan etti Bu Nedenle Avrupa Savaşı çıkmış oldu
Ilk Olarak derhal cümbür cemaat bu savaşın 19 yüzyıldaki gibi cephe savaşları olacağını, en çok 11,5 yıl süreceğini sanıyorlardı 1871'den beri Avrupa, uzun bir barış dönemi geçirmişti giderken idareli ilişkiler, teknik buluşlar, savaş sanayiinin gelişmesi ile yeni savaş silahlarının imha gücü artmış, savaş yöntemleri değişmişti
Bu savaş, yalnız Avrupa Topraklarında kalsaydı belki bu tahminler dürüst çıkabilirdi Lakin savaşın lüzum yer, gerekse zaman bakımından sınırlarını büyüten bir durum oldu Osmanlı İmparatorluğu, kısa bir vakit daha sonra savaşa katıldı Bu yüzden savaş bir Dünya Savaşı oldu Daha savaş başladığı zaman kuvvetler dengesi, İtilaf Devletleri'nin tarafına ağır basıyordu
Almanya, AvusturyaMacaristan'ın toplam nüfusu 120 milyon kadardı ve savaş için bütün kaynakları Avrupa'da sahip oldukları topraklarda idi Halbuki İngiltere, Fransa ve Rusya'nın oluşturduğu İtilaf Devletleri'nin yalnızca Avrupa Topraklarındaki nüfusları 238 milyon idi
Hem sömürgelerde sınırsız hammadde ve insan kaynakları bulunduğu gibi, savaşın birincil üç yılında ABD de kendilerine büyük idareli destek sağladı Almanya'nın kara ordusu dinç olmakla beraber, Rusya'nın da varlıklı insan kaynakları bulunuyordu Denizlerde ise tek başına İngiltere bile üstün durumdaydı
Savaş başladıktan sonra İngiltere, denizlerde üstünlüğü sağladı Savaşı kim daha zengin kaynaklara sahipse onun kazanacağı daha Marn Savaşı'nda anlaşılmıştı *
1 Dünya Savaşı Sebepleri
Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılıp yokoluşu ve yıkıntıları üzerinde yeni bir bağımsız Türk Devleti'nin kurulmasını hazırlayan I Dünya Savaşı, dünya tarihi açısından olduğu kadar, Türkiye açısından da büyük önem taşır
1 Dünya Savaşı Nedenleri 20 Yüzyıl Tarihi
Bu savaşın çıkışı, olayların büyük bir savaşa doğru akışı, Osmanlı İmparatorluğu'nun bu savaşa sürüklenişi, tarihsel bir gelişimin bir sonucudur Bu savaş, Fransız Devrimi ve 25 yıla yakın süren devrim savaşlarının meydana getirdiği politik, sosyal ve hesaplı gelişmelerin aralıksız ve doğal sonucu oldu
Ulusalcılık hareketlerinin, liberalizmden daha büyük güç kazandığı, ulusal devletlerin hammadde kaynakları ve imal mallarına pazar bulmak için yaptıkları çaba, sömürgecilik ve emperyalizm adı aşağıda 19 yüzyılının 20 yüzyıla bıraktığı kötü bir mirastı
19 yüzyılın ikinci yarısında, İtalya ve Almanya siyasal birliklerinin kuruluşu, Avrupa dengesini bozmakla kalmadı, özellikle Balkan Uluslarının, ulusalcılık ve özgürlük hareketlerini kamçıladı Avrupa'daki hesaplıpolitikaskeri gelişmeler AlmanAvusturyaİtalyan yakınlaşmasına, Üçlü İttifak'ın kurulmasına yol açtı Buna karşılık İngilizFransızRus yakınlaşması da Üçlü İtilaf'ı oluşturdu
1871'de Alman Birliği'nin kurulmasından daha sonra Başbakan Bismark, Almanya'yı FransızRus birleşmesi karşı bırakmamak, Fransa'nın AlsasLoren'i geri almak için bir intikam savaşı çıkarmasına fırsat vermemek nedeniyle, barışcı bir politika izledi Slavcılık tehlikesi aleyhinde, 1879 yılında Avusturya ile bir Rus saldırısı tehlikesine aleyhinde anlaştı
1881'de Fransa'nın Tunus'u işgal etmesi, burada gözü olan İtalya'yı, Almanya'nın yanına itti 1882'de Üçlü İttifak oluştu Bu mukavele 1892, 1907, 1912 yıllarında üç kez yenilendi Lakin İtalya, 1902 yılında Fransa ile gizli bir antlaşma yapmıştı
Bismark'ın politikası 1890'a dek sürdü Yeni Alman İmparatoru II Wilhelm, Bismark'ın politikasını beğenmediği için onu görevden uzaklaştırdı ve bu nedenle Almanya'nın da politikası değiştirilmiş oldu Almanya'nın, Avrupa'nın en kuvvetli kara devleti oluşu, endüstrisinin her geçen gün dünya piyasalarında İngiliz mallarına üstün gelmesi ve bilhassa Alman Savaş Donanması'nın denizlerde İngiltere'ye rakip olması, Kırım Savaşı'ndan beri Avrupa sorunlarıyla ilgilenmeyen İngiltere'yi uyandırıdı
Üçlü İttifak'a dayanarak Avrupa'da menfaat kurmaya çalışan Almanya, 1894'ten sonra, FransızRus, Fransızİngiliz ve en son 1907 yılında İngilizRus Antlaşmalarıyla oluşan Üçlü İtilaf Bloku ile karşılaştı Bismark'ın korkulu rüyası gerçekleşmiş oldu ve Almanya bu nedenle Avrupa'da çember içine alınmış oldu
Güçlenen Almanya ekonomisi için kendisine hayat alanıolarak Osmanlı İmparatorluğu'nu seçmişti Böylece Osmanlı Devleti ile yakın ilişkiler kurup, İngiltere'nin Hindistan yolu için büyük risk olan, Bağdat Demiryoluprojesini kabul ettirmişti Bu Nedenle Üçlü İttifak'la, Üçlü İtilaf'ın çıkarlarının çatıştığı kayda değer bir alan da Osmanlı İmparatorluğu oluyordu
1905 yılından itibaren, Almanya'nın her olayda karşısında tarafla arası açıldı Fas Buhranları'nda birşey elde edemeyen Almanya, Balkan Savaşları'nın çıkmasına da engel olamadı Ancak, Balkan Savaşı, Almanya'ya hesaplı açıdan büyük hasar vermişti Ayrıca BağdatBerlin Demiryolu'nun gerçekleşmesi de, Almanya ile Bulgaristan'ın arkadaş olup olmamalarına emrindeki idi
1914 yılına gelindiğinde, blokların çatışmasının temel sorunları olan idareli çıkar, AlsasLoren sorunu, fayda kurma, deniz silahlanması, Fas Buhranları, Bağdat Demiryolu sorunu, Balkanlar'da AvusturyaRusya çatışması, Balkan Savaşı gibi nedenlerden dolayı, savaşın çıkması sadece bir bahaneye bakıyordu
Savaşın yakın nedeni de hazırdı Avusturya'nın Sırbistan üzerindeki üstünlüğünü sürdürmek ve kendi sınırları içindeki Sırpların yaşadığı şehirleri kaybetmemek için her fırsatta Sırbistan üstüne baskı yapıyordu Bu sürtüşmeler, 28 Haziran'da AvusturyaMacaristan Veliahtı Franz Ferdinant ve eşinin bir Sırplı kadar öldürülmesi sebebiyle, dünyayı 4 yıl kana bulayacak bir savaşa dönüştü
Sırp sorununu kökünden çözmek isteyen Avusturya, Almanya'nın da benzer görüşte olduğunu öğrenince Sırbistan'na 23 Temmuz'da sert bir nota verdi İçişlerine karışma hükümleri taşıyan bu nota, Rusya'nın Sırbistan'ı yalnız bırakırsa, Balkanlar ve Boğazlar üstünde AlmanyaAvusturya egemenliği kurulucağı endişesiyle, Sırbistan'ı desteklemesi üstüne reddedildi
Rus desteğini karşılayan Sırbistan, seferberlik bildiri edince de Avusturya, Sırbistan'a 28 Temmuz'da savaş duyuru etti Almanya'nın uyarılarına rağmen Rusya'nın 30 Temmuz'da seferberlik bildiri etmesi üzerine Almanya, 1 Ağustos'ta Rusya'ya savaş bildiri etti Benzer tarihlerde Fransa da seferberlik duyuru etmişti
Fransa'ya Belçika üzerinden saldırmayı planlayan Almanya, Belçika'ya bir nota vererek, tüm zararlarının ödeneceğini ve toprak bütünlüğüne dokunulmayacağı konusunda güvence vererek, topraklarından geçiş izni istedi Belçika, bunu reddedince de 3 Ağustos'ta Belçika'ya saldırdı Bunun üstüne İngiltere, 4 Ağustos'ta Almanya'ya bir nota vererek Belçika'yı boşaltmasını istedi Almanya bu isteği reddedince, İngiltere benzer gece Almanya'ya savaş ilan etti Bu Nedenle Avrupa Savaşı çıkmış oldu
Ilk Olarak derhal cümbür cemaat bu savaşın 19 yüzyıldaki gibi cephe savaşları olacağını, en çok 11,5 yıl süreceğini sanıyorlardı 1871'den beri Avrupa, uzun bir barış dönemi geçirmişti giderken idareli ilişkiler, teknik buluşlar, savaş sanayiinin gelişmesi ile yeni savaş silahlarının imha gücü artmış, savaş yöntemleri değişmişti
Bu savaş, yalnız Avrupa Topraklarında kalsaydı belki bu tahminler dürüst çıkabilirdi Lakin savaşın lüzum yer, gerekse zaman bakımından sınırlarını büyüten bir durum oldu Osmanlı İmparatorluğu, kısa bir vakit daha sonra savaşa katıldı Bu yüzden savaş bir Dünya Savaşı oldu Daha savaş başladığı zaman kuvvetler dengesi, İtilaf Devletleri'nin tarafına ağır basıyordu
Almanya, AvusturyaMacaristan'ın toplam nüfusu 120 milyon kadardı ve savaş için bütün kaynakları Avrupa'da sahip oldukları topraklarda idi Halbuki İngiltere, Fransa ve Rusya'nın oluşturduğu İtilaf Devletleri'nin yalnızca Avrupa Topraklarındaki nüfusları 238 milyon idi
Hem sömürgelerde sınırsız hammadde ve insan kaynakları bulunduğu gibi, savaşın birincil üç yılında ABD de kendilerine büyük idareli destek sağladı Almanya'nın kara ordusu dinç olmakla beraber, Rusya'nın da varlıklı insan kaynakları bulunuyordu Denizlerde ise tek başına İngiltere bile üstün durumdaydı
Savaş başladıktan sonra İngiltere, denizlerde üstünlüğü sağladı Savaşı kim daha zengin kaynaklara sahipse onun kazanacağı daha Marn Savaşı'nda anlaşılmıştı *