10 Soruda "MARKA" nız ile ilgili herşey!

10 Soruda MARKAnız ile ilgili herşey! insanın yüzyıllardan beri süregelen üretme ve yeni şeyler ortaya koyma faaliyetinin koruma altına alınması, emeğin yüceltilmesi ve teşvik edilmesi ihtiyacı sınai mülkiyet haklarını ortaya koymuştur Üreten insan doğası gereği elindekini korumak ve ürettiğinden kar elde etmek isteyecektir Daha evvelden bilinmez usulleri keşfeden, belli bir alanda icat yapan, yepyeni bir görünümle ürünlerini pazarlayan veya ismi ile bir prestij sembolü haline gelen bir insan şüphesiz fakat emeği ile elde etmiş olduğu bu kazanımların korunmasını istek edecektir Bir nevi soyut nitelik taşıyan bu kazanımların korunması için sınai sahiplik müessesesi ortaya çıkmıştır Patent koruması ile fiziksel bir icada dönüşen akıl veya sistemler, tasarım koruması ile insan doğasının dışavurumu olan estetik anlayışın sahibinin ödüllendirilmesi, marka koruması ile de bir nevi asalet ve garanti işlevi görebilen isim ve işaretlerin en üst düzeyde muhafaza edilmesi amaçlanmaktadır Türkiye'de hesaplı inşa hızla değişirken, marka, berat ve endüstriyel tasarım tescillerini içeren sınai hakların önemi de her geçen gün daha fazla anlaşılıyor Oysa Türkiye için yeni ağırlık kazanan sınai haklar konusunda meslek dünyasının yeterince bilgi sahibi olmadığı görülüyor En fazla sorulan 10 soruda, marka olmanın sınai mülkiyet açısından aşamalarına bakalım • Marka tescili neden gereklidir? Firmaların ürettikleri hizmet ya da ürünlerin birbirinden ayrılmasında ve pazarda yer edinmelerinde en manâlı faktörlerden biri markaları mahsul veya hizmetin kalite, fiyat gibi unsurları yanında taşıdığı marka da tüketici tercihlerinde manâlı rol oynuyor Firmaların büyük emek ve kaynaklar ayırarak oluşturdukları markaların başarılı olmaları halinde karşılarına taklit gibi ciddi bir sorun çıkıyor Bazı firma veya kişiler ürün ya da hizmetin bu başarısına taklit yoluyla müşterek olup, haksız rekabet yaratıyorlar • Marka tescili için başvuru ederken dikkat edilmesi gereken esas unsurlar neler? Tescil müracaatı yapılırken dikkat edilmesi gereken hususların başında, müracaatı yapılacak markanın mutlak inkar nedenleri yönünden en iyi şekilde değerlendirmesi geliyor Markaların yasal yoldan koruma altına alınmaları için yapılan müracaatlarda mutlak inkar kararı ile karşılaşmak olası • Türk Berat Enstitüsü, marka tescili başvurularında öncelikli olarak neleri inceliyor? Müracaatı yapılan markaların Türk Patent Enstitüsü tarafından 556 sayılı Markalar Kanunu'nda sayılan mutlak inkar nedenleri açısından ilk olarak kayıtlı markalara benzerliğinin incelendiğini açıklayan uzmanlar, bununla beraber müracaatı yapılan marka örneği üstünde bulunan unsurların nesil, kalite, vasıf, arz ve coğrafi kaynak, ürünün karakteristik özelliklerini belirtip, belirtmediğini bakıldığını kaydediyor Uzmanlar, bunun yanına laf konusu markanın ticaret alanında kullanılan genel ifade ve ya bir meslek grubunu ayırt etmeye yarayan adlandırma olup olmadığını, ürünün doğal yapısından ve malın asli değerini taşıyan şekil ve ya işaretlerden meydana gelip gelmediğinin de incelendiğini bildiriyor • Patent başvurusundan önce neler yapılmalıdır? Başvurudan önce ve hatta ArGe çalışmasına başlamadan önce buluşun teknik alanıyla ilgili bir patent araştırmasının yapılması son derece önemlidir Bu araştırma sonucu ele geçen verilerle, buluşun dünyadaki benzerleri görülerek dilekçe,daha özenli hazırlanabilir ya da ArGe çalışmaları bu veriler ele alınarak yönlendirilebilirler Ayrıntılı bir patent araştırmasının maliyeti 10002000 dolar arasında değişmekle beraber, isteyenler http:wwwepespacenetwwwepespacenet adresinden sınırlı bir araştırma yapabilirler • Buluşla ilgili koruma ne süre başlar? Patent başvurusu için gereken evrakların Türk Patent Enstitüsü'ne doküman girişinin gerçekleştiği gün koruma başlar Oysa keşif henüz bir tahlil veya araştırmaya bağlı tutulmadığı için, patentin getirdiği yaptırım haklarını en azından buluş ilana çıkıncaya dek (bu vakit tatbik tarihinden itibaren 18 aydır) kullanmamak daha sağlıklı olur • Neler marka olarak tescil edilemez? Birey adları, sözcükler, şekiller, harfler, sayılar vb baskı yoluyla yayınlanamayan ve çoğaltılamayan her türlü göze çarpan dışarıya dışın da kalan, daha önce aynı mahsul ve hizmetler için tescil edilmiş markalar, ticaret alanında cins, değişiklik, kalite, arz, niyet, değerinde, coğrafi kaynak vb belirten göze çarpan ve adlandırmaları münhasıran veya esas unsur olarak içeren markalar, ticaret alanında herkes kadar kullanılan dikkat çekici ve adları münhasıran veya öğe olarak içeren markalar, mülk veya hizmet niteliği, kalitesi veya imal yeri, coğrafi kaynağı gibi halkı yanıltacak markalar, yetkili mercilerden müsade alınmamış ve ünlü marka olarak korunan markalar, kamuyu ilgilendiren tarihi, kültürel değerler bakımından halka mülk olmuş, ilgili mercilerin müsade vermediği markalar, amblemler ya da nişanları içeren marka müracaatları reddedilir Yukarıda sanılan unsurların marka olarak kayıt edilerek kişi ya da tüzel şahsiyet adına korunması mümkün değildir • Hangi markaların tescili reddedilebiliyor? Örneğin kayıtlı “pyton markası sebebiyle “piton, “dragons markası nedeniyle “dragon, “kawis markası sebebiyle “kawı markalarının kabul edilmez Bir başka ilginç örneğin de seçkin anlamına gelen “select kelimesinin müracaatında ortaya çıktığını dile getiren uzmanlar, ürünün vasıf, kalite ve cins kriterleri dikkate alınarak başvurunun reddedildiğini söylüyorlar Bunun yanı sıra yabancı dildeki bir kelimenin ilgili ülke dilindeki okunuşunda redde gerekçe olabileceğini gösteren uzmanlar, misal olarak tescilli “oshin markası nedeniyle “oşın markasının kayıt ettirilemeyeceğini kaydediyor Firmaların mahsul ve hizmetlerinde kullanacakları markanın telaffuzunun kolaylığı, değişik bölgelerde ayrı anlayış gelip gelmediği, ürünle bütünlük sağlayıp sağlamadığı, ürünlerin hitap ettiği tüketici kitlesi ya da pazarlama bölgesi gibi noktaları da dikkatle ele almaları gerekir Tescili alınacak marka yalnızca bir bölgeye hitap edebileceği gibi öbür alan ve ülkelere de hitap edebilecek şekilde oluşturulabilir Bu durumda da müracaatçı firmalarının yeniden benzer kriterleri göz ardı etmemeleri gerekir Kayıt ettirilerek yasal yoldan koruma altına alınan markaların sağladığı hakların etkili şekilde kullanılabilmesi, taklit ya da kötü niyetli kullanımlarının engellenmesi için etkin şekilde takip edilmeleri de önemlidir Bu cins sorunların önlenmesi için tescilli markalar konusunda uzman firma ve vekiller yoluyla işlemleri yerine getirmek gerekir • Marka koruması ne süre başlar? Marka başvurusu için zorunlu müracaat, evraklarının Türk Berat Enstitüsü'nde kayda girdiği tarih, saat ve dakika itibariyle korumaya başlamaktadır Fakat müracaatı yapılan bir marka, yönetmelikte kayıtlı kriterlere kadar çözümleme ve araştırmaya yan tutulacağından marka hakkının getirdiği yaptırım haklarının en azından marka ilana çıkana dek (oysa bu uygulama tarihinden itibaren minimum 8 aydır) kullanmamak daha sağlıklı olacaktır • Tasarım tesciliyle korunacak tasarımlarda hangi kriterler aranır? Tasarımların koruna bilmesi için tasarımın “buluş ve ayırt edici özellik kriterlerini taşıması gerekir Buluş: Bir tasarımın aynısı kullanım veya rüçhan tarihinden önce dünyanın herhangi bir uygun ulus oyuna sunulmamışsa, o tasarım yenidir Tasarımlar yalnızca minik ayrıntılarda çeşitlilik gösteriyorlarsa aynısı kabul edilir Ayıt edici özellik: Bir tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olması, bu tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim ile herhangi bir tasarımın tekrar bilgilenmiş kullanıcıda yarattığı genel intiba arasında keskin bir farklılığın olması anlamındadır Eğer böyle bir farklılık yahut, tasarım ayırt edici niteliğe sahip değildir (Bilgilenmiş kullanıcı:Nihai tüketici ya da tescile konu tasarım üzerinde uzman olan birey anlamındadır) Ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde; birbirleriyle kıyaslanan tasarımların ilke olarak farklılıklarından fazla, iki taraflı özelliklerinin değerlendirilmesine yük verilir • “Faydalı model nedir, avantajları nelerdir? Yenilik ve sanayiye uygulanabilme kriterlerini taşıyan keşif sahiplerine verilen 10 takvim bir koruma hakkıdır Genel anlamda, KOBİ'lerin buluş üretme ve bunları sanayiye uygulamalarını teşvik atmak nedeniyle geliştirilmiş, patente oranla daha eksik maliyetli, işlemleri daha kısa süren basit bir sistemdir Fakat ‘yardımcı model' ile, kimyasal bileşikler, kısmen elektronik devreler, usuller ve usuller sonucu elde edilen ürünler korunamamaktadır