12 Eylül darbesinin nedenleri nelerdir?
12 eylül darbesi nedir,
12 eylül darbesi sebepleri,
12 eylül darbesi hakkında veri,
12 eylül darbesi resimleri,
12 Eylül Darbesi
12 Eylül Darbesi ya da 1980 İhtilali, Türkiye'de, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 12 Eylül 1980 günü diktekomuta zinciri içinde gerçekleştirdiği askeri müdahale 27 Mayıs 1960 darbesi ve 12 Mart 1971 muhtırasının arkasından Türkiye Cumhuriyeti tarihinde silahlı kuvvetlerin yönetime üçüncü açık müdahalesi Bu müdahale ile Süleyman Demirel'in Başbakan'ı olduğu hükümet görevden alındı, Türkiye Büyük Halk Müziği Meclisi lağvedildi, 1970 ardından değiştirilen 1961 Anayasası iyice rafa kaldırıldı ve Türkiye siyasetinin yeniden tasarlandığı bir askeri dönem başladı Bu dönem takriben dokuz sene sürdü 12 Eylül 1980 gerisinde partiler lağvedildi, parti liderleri önce askeri üslerde gözetim aşağıda tutuldu, arkasında yargılandı
2010 anayasa referandumunda, değişikliklerin kabul edilmesiyle 13 Eylül 2010 tarihinde İnsan Hakları Derneği (İHD), 78 ’liler Girişimi, İstanbul Tabip Odası'nın da dahil olduğu çeşitli sivil toplum kuruluşları, sendikalar ve derneklerden oluşan yaklaşık 40 kuruluş Sultanahmet Adliyesi ’nde 12 Eylül darbesini yapanlar hakkında suç duyurusunda bulundu
Darbenin gerekçeleri
Siyasi iktidarsızlık
12 Eylül 1980 askeri darbesinin gerekçeleri arasında ülkede yaygınlaşan siyasi cinayetler, Türkiye Büyük Irk Meclisi'nin çoğu tur arkasında Cumhurbaşkanı'nı seçememesi ve 6 Eylül günü Konya'da Necmettin Erbakan önderliğinde yapılan ve darbe liderlerinin şerîat amaçlı bir kalkışma girişimi olarak nitelediği Kudüs Mitingi gösterildi
Hesaplı sebepler
12 Eylül öncesi dönemin son Başbakanı Süleyman Demirel'in 70 sente muhtacızsözü ile özetlenen dış ticaret açığındaki artma ve döviz darboğazı; işsizlik, kıtlık ve işyeri anlaşmazlıkları ile beraber ekonomik sebepleri oluşturur
aynı zamanda 1980'lere dürüst bütün dünyada neoliberal bir hesaplı mutasyon yaşanmaktaydı Neoliberal reformları uygulayabilmek için toplumsal muhalefetin olmaması ve zorlama ortamı gerekliydi Amerika Birleşik Devletleri neoliberal politikaları hızlandırabilmek için dünyanın dağıtılmış ülkelerinde sağ hükümetleri işbaşına aşmak için askeri darbeleri desteklemekteydi O dönemde Türkiye'de yükselen bir toplumsal muhalefet bilhassa emekçi ve öğrenci hareketleriyle kendini göstermekteydi Fabrikalarda grevler artmıştı
Dış siyaset etkenleri
NATO güney kanadının en önemli üyelerinden olan Türkiye'nin siyasi ve idareli iktidarsızlığı bilhassa ABD göre gözleniyordu 1979 yılında meydana gelen İran İslam Devrimi, arkasından aynı sene içinde Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı işgal etmesi üstüne Türkiye'nin ABD politikaları için kararlı hale gelmesi önem kazandı
Darbenin sonuçları
650000 kişi göz altına alındı 1 milyon 683 bin birey fişlendi Açılan 210 bin davada 230 bin kişi yargılandı 7 bin birey için ölüm cezası istendi 517 kişiye idam cezası verildi Haklarında idam cezası verilenlerden 50'si asıldı (26 siyasi suçlu, 23 adli suçlu, 1'i Asala militanı) İdamları istenen 259 kişinin dosyası Meclis'e gönderildi 71 bin birey TCK'nin 141, 142 ve 163 maddelerinden yargılandı 98 bin 404 birey örgüt üyesi almak suçundan yargılandı 388 bin kişiye pasaport verilmedi 30 bin birey sakıncalı olduğu için işten atıldı 14 bin birey yurttaşlıktan çıkarıldı 30 bin birey siyasi mülteci olarak yurtdışına gitti 300 birey kuşkulu bir şekilde öldü 171 kişinin işkenceden öldüğü belgelendi 937 film sakıncalı bulunduğu için yasaklandı 23 bin 677 derneğin faaliyeti durduruldu 3 bin 854 hoca, üniversitede görevli 120 öğretim üyesi ve 47 hâkimin işine son verildi 400 gazeteci için toplam 4 bin sene hapis cezası istendi Gazetecilere 3 bin 315 sene 6 ay hapis cezası verildi 31 gazeteci cezaevine girdi 300 gazeteci saldırıya uğradı 3 gazeteci silahla öldürüldü Gazeteler 300 gün yayınlama yapamadı 13 büyük gazete için 303 dava açıldı 39 ton gazete ve dergi imha edildi Cezaevlerinde toplam 299 birey yaşamını yitirdi 144 kişi kuşkulu bir şekilde öldü 14 kişi istek grevinde öldü 16 kişi kaçarken vuruldu 95 kişi çatışmada öldü 73 kişiye doğal vefat raporu verildi 43 kişinin intihar ettiği bildirildi
*
12 eylül darbesi nedir,
12 eylül darbesi sebepleri,
12 eylül darbesi hakkında veri,
12 eylül darbesi resimleri,
12 Eylül Darbesi
12 Eylül Darbesi ya da 1980 İhtilali, Türkiye'de, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 12 Eylül 1980 günü diktekomuta zinciri içinde gerçekleştirdiği askeri müdahale 27 Mayıs 1960 darbesi ve 12 Mart 1971 muhtırasının arkasından Türkiye Cumhuriyeti tarihinde silahlı kuvvetlerin yönetime üçüncü açık müdahalesi Bu müdahale ile Süleyman Demirel'in Başbakan'ı olduğu hükümet görevden alındı, Türkiye Büyük Halk Müziği Meclisi lağvedildi, 1970 ardından değiştirilen 1961 Anayasası iyice rafa kaldırıldı ve Türkiye siyasetinin yeniden tasarlandığı bir askeri dönem başladı Bu dönem takriben dokuz sene sürdü 12 Eylül 1980 gerisinde partiler lağvedildi, parti liderleri önce askeri üslerde gözetim aşağıda tutuldu, arkasında yargılandı
2010 anayasa referandumunda, değişikliklerin kabul edilmesiyle 13 Eylül 2010 tarihinde İnsan Hakları Derneği (İHD), 78 ’liler Girişimi, İstanbul Tabip Odası'nın da dahil olduğu çeşitli sivil toplum kuruluşları, sendikalar ve derneklerden oluşan yaklaşık 40 kuruluş Sultanahmet Adliyesi ’nde 12 Eylül darbesini yapanlar hakkında suç duyurusunda bulundu
Darbenin gerekçeleri
Siyasi iktidarsızlık
12 Eylül 1980 askeri darbesinin gerekçeleri arasında ülkede yaygınlaşan siyasi cinayetler, Türkiye Büyük Irk Meclisi'nin çoğu tur arkasında Cumhurbaşkanı'nı seçememesi ve 6 Eylül günü Konya'da Necmettin Erbakan önderliğinde yapılan ve darbe liderlerinin şerîat amaçlı bir kalkışma girişimi olarak nitelediği Kudüs Mitingi gösterildi
Hesaplı sebepler
12 Eylül öncesi dönemin son Başbakanı Süleyman Demirel'in 70 sente muhtacızsözü ile özetlenen dış ticaret açığındaki artma ve döviz darboğazı; işsizlik, kıtlık ve işyeri anlaşmazlıkları ile beraber ekonomik sebepleri oluşturur
aynı zamanda 1980'lere dürüst bütün dünyada neoliberal bir hesaplı mutasyon yaşanmaktaydı Neoliberal reformları uygulayabilmek için toplumsal muhalefetin olmaması ve zorlama ortamı gerekliydi Amerika Birleşik Devletleri neoliberal politikaları hızlandırabilmek için dünyanın dağıtılmış ülkelerinde sağ hükümetleri işbaşına aşmak için askeri darbeleri desteklemekteydi O dönemde Türkiye'de yükselen bir toplumsal muhalefet bilhassa emekçi ve öğrenci hareketleriyle kendini göstermekteydi Fabrikalarda grevler artmıştı
Dış siyaset etkenleri
NATO güney kanadının en önemli üyelerinden olan Türkiye'nin siyasi ve idareli iktidarsızlığı bilhassa ABD göre gözleniyordu 1979 yılında meydana gelen İran İslam Devrimi, arkasından aynı sene içinde Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı işgal etmesi üstüne Türkiye'nin ABD politikaları için kararlı hale gelmesi önem kazandı
Darbenin sonuçları
650000 kişi göz altına alındı 1 milyon 683 bin birey fişlendi Açılan 210 bin davada 230 bin kişi yargılandı 7 bin birey için ölüm cezası istendi 517 kişiye idam cezası verildi Haklarında idam cezası verilenlerden 50'si asıldı (26 siyasi suçlu, 23 adli suçlu, 1'i Asala militanı) İdamları istenen 259 kişinin dosyası Meclis'e gönderildi 71 bin birey TCK'nin 141, 142 ve 163 maddelerinden yargılandı 98 bin 404 birey örgüt üyesi almak suçundan yargılandı 388 bin kişiye pasaport verilmedi 30 bin birey sakıncalı olduğu için işten atıldı 14 bin birey yurttaşlıktan çıkarıldı 30 bin birey siyasi mülteci olarak yurtdışına gitti 300 birey kuşkulu bir şekilde öldü 171 kişinin işkenceden öldüğü belgelendi 937 film sakıncalı bulunduğu için yasaklandı 23 bin 677 derneğin faaliyeti durduruldu 3 bin 854 hoca, üniversitede görevli 120 öğretim üyesi ve 47 hâkimin işine son verildi 400 gazeteci için toplam 4 bin sene hapis cezası istendi Gazetecilere 3 bin 315 sene 6 ay hapis cezası verildi 31 gazeteci cezaevine girdi 300 gazeteci saldırıya uğradı 3 gazeteci silahla öldürüldü Gazeteler 300 gün yayınlama yapamadı 13 büyük gazete için 303 dava açıldı 39 ton gazete ve dergi imha edildi Cezaevlerinde toplam 299 birey yaşamını yitirdi 144 kişi kuşkulu bir şekilde öldü 14 kişi istek grevinde öldü 16 kişi kaçarken vuruldu 95 kişi çatışmada öldü 73 kişiye doğal vefat raporu verildi 43 kişinin intihar ettiği bildirildi
*
