18 Mart Canakkale Zaferi
Tarihteki ve Ulusal Yaşantımızdaki Yeri
Turhan OLCAYTU * ETumgeneral
3 Kasım 1914 ve 18 Mart 1915 tarihleri arasında Canakkale Boğazı'nda cereyan eden bir seri deniz savaşlarıyla Gelibolu Yarımadası'nda 25 Nisan 1915 89 Ocak 1916 tarihleri arasında yapılan kara savaşları, Turk tarihinin en şerefli sayfalarını dolduran birer zafer destanıdır
Canakkale Zaferini, buyuk Turk Ulusuna, Ataturk gibi dahi bir lider hediye etmiştir Turk bağımsızlık savaşının temelleri, Canakkale'nin sularında, Conkbayırı'nda ve Anafartalar'da atılmış, bu zaferler Turk Kurtuluş Savaşına maya calmıştır
Turk Ulusu; İstanbul'u kurtaran Anafartalar kahramanı Mustafa Kemal Paşayı Canakkale'den tanımış; 19 Mayıs 1919'da O, Samsun'a cıktığı gun Suriye ve Filistin cephelerinden terhis olarak Anadolu'ya donen Turk halkı, bu benim kahraman komutanımdıdiyerek O'nun etrafında kenetlenip İstiklal Savaşı'na katılmıştır
Turk Ulusu ve dunya O'nu boylece tanırken, O da Conkbayırı'nın, Kocacimen'in, kan deryası can pazarında ulusunun ve Turk askerinin asıl cevherini yakından tanıyarak daha sonra girişeceği Bağımsızlık Savaşını kesin zaferle sonuclandıracağı kanaatini daha o zamandan edinmiştir 18 Mart zaferi kazanılmasaydı, duşman donanması, daha 1915'in Mart ayında İstanbul'a girerek Osmanlı İmparatorluğu'nu cokertebilecekti
Canakkale Boğazı'nı denizden aşıp İstanbul'a giremeyen İtilaf Devletleri, 25 Nisan 1915'ten başlayarak 89 Ocak 1916'ya kadar suren Canakkale kara savaşlarında Mustafa Kemal tarafından durdurulamasaydı, Birinci Dunya Savaşında Carlık Rusyası en kısa yoldan muttefiklerinin yardımlarına kavuşacağı icin yıkılmayacak, muhtemelen Ekim 1917 Bolşevik İhtilali de olmayabilecekti Bu durumda Almanya'nın yenilgisi hızlanacak ve 1 Dunya Savaşı belki de 1915'te sona erecekti Canakkale Zaferi; harbin 4 yıl surmesine, uc imparatorluğun (Osmanlı, Carlık ve AvusturyaMacaristan İmparatorlukları) tarih sahnesinden silinmesine neden olmuştur Gelibolu Yarımadası'nda duşmana kesin darbeler vurarak onları yenilgiye uğratan Alb Mustafa Kemal'in Anafartalar tepesinde yaktığı zafer meşalesi, Kurtuluş savaşımızın da yolunu aydınlatmıştır
Boylece 18 Mart deniz zaferimizi taclandıran 25 Nisandan sonraki kara savaşlarında, Mustafa Kemal'in etkin liderliği sayesinde kazanılan zaferlerin, ulusal tarihimize ve dunya tarihine yon veren etkin rolunu yukarda belirtilen noktalarda toplamak mumkundur
18 Mart 1915 Canakkale Deniz Savaşı ve Oncesi
Boğaz savunması, girişten itibaren DışOrtaİc Tabyalarolmak uzere uc savunma grubu halinde tertiplenmişti Boğaz kıyıları boyunca 20 tabyamızda, coğunluğu kısa menzilli ve eski model, 170 adet top mevzilendirilmişti İtilaf Devletlerinin savaş gemilerinde coğunluğu buyuk caplı uzun menzilli 247 adet en modern toplar bulunmaktaydı
İtilaf Devletlerinin Akdeniz Başkomutanı Amiral Carden, Boğazı gecerek İstanbul'a girmek icin uc aşamalı saldırı planı yapmıştı İstanbul'a bir ay icinde ulaşacağını hesaplamıştı Plan gereğince, 3 Kasım 1914 gunu 7 zırhlı ile Boğaza bir keşif taarruzu yaptı Girişteki tabyalarımız zarar gordu İkinci saldırıyı 1925 Şubat 1915 tarihleri arasında 7 gun sureyle devam ettirdi Turk topcusunun atış menzili dışından yapılan bombardımanlar etkili oldu 19 topumuz ve Boğaz girişindeki tabyalarımız kullanılamaz hale geldi 26 Şubat gunu duşman donanması Boğaza girdi orta kesimdeki tabyalar 8 saat sureyle kesintisiz bombardımana tabi tutulup sarsıldı Bu başarılar uzerine Amiral Carden, Londra'ya cektiği bir telgrafta, 14 gun icerisinde İstanbul'a ulaşabileceğini mujdeliyordu Amiral, hazırlıklarını tamamlamaktaydı Son darbe 18 Martta indirilecekti Ne var ki, kağıt uzerinde yapılan bu savaş planında, Turk'un kahramanlığı ve savaş azmi hesaba katılmadığı icin evdeki hesap carşıya uymayacaktı
18 Mart 1915 Gunu Savaşı
18 Mart gunu, bundan 85 yıl once, Canakkale'de ufukları umit ve zafer neşesi kaplayan bir gun daha doğdu İtilaf Donanması 18 savaş gemisiyle saat 1000'da boğazı yarıp gecmek uzere girmeye başladılar İlk ateşi TRIUMPH zırhlısı, Canakkale'ye 12 Km mesafedeyken saat 1115'te actı Savunma planımıza gore, gemiler topcularımızın ateş menziline girinceye kadar pusuda bekleyecek ve baskın tarzında ateş acılacaktı Nitekim boyle yapıldı Duşman; yaklaştıkca, topcularımızın giderek yoğunlaşan isabetli atışlarıyla karşılaşıyordu Saat 1200'ye geldiğinde orta kesimdeki 3 tabyamız ağır hasar almış, ama ayakta kalan diğer topcularımızın hedefini şaşmayan mermileri AGAMENNON zırhlısının celik yeleğini parcalamış, INFLEXIBLE zırhlısının komuta koprusu ucurulmuş ve bu arada duşman donanması Canakkale'ye 7 Km kadar sokulmayı başarmıştı Savaşın en şiddetli anları yaşanıyordu Turk topcuları Boğazı cehenneme ceviriyor, duşman zırhlıları da kıyı şeridindeki mevzilerimizi hallac pamuğu gibi atıyor, kıran kırana bir savaş oluyordu
Bu sırada Fransız GAULOIS zırhlısı aldığı ağır yaralarla saf dışı kalmış, BOUVET zırhlısı yırtılan celik gomleğini yenilemek uzere geriye kacarken, bir gece once Dz Yzb Hakkı'nın NUSRET mayın gemisiyle boğaza doşediği mayınlara carparak 639 personeli ile birlikte karanlık limanın sularına gomulerek kayboluyordu BOUVET'in imdadına koşan SUFFREN ve GAULOIS da aynı akıbete uğramıştır Saat 1500'te IRRESISTIBLE ve onu takiben 1600'da INFLEXIBLE ve 10 dakika sonra OCEAN zırhlıları, tam ileri atılacaklarken onların da ayakları Yzb Hakkı'nın tuzağına takılarak batarken, INFLEXIBLE guclukle kurtularak romorkor yedeğinde İmroz'a donuyordu Boylece 6 saatte 3 buyuk zırhlısını kaybeden, bir bu kadarı da ağır hasara uğrayan gemilerini acıyla seyreden Amiral De ROBECK, kalanları kurtarabilme telaşıyla saat 1730'da boynu bukuk cekilme emrini veriyordu
ALINTIDIR
Tarihteki ve Ulusal Yaşantımızdaki Yeri
Turhan OLCAYTU * ETumgeneral
3 Kasım 1914 ve 18 Mart 1915 tarihleri arasında Canakkale Boğazı'nda cereyan eden bir seri deniz savaşlarıyla Gelibolu Yarımadası'nda 25 Nisan 1915 89 Ocak 1916 tarihleri arasında yapılan kara savaşları, Turk tarihinin en şerefli sayfalarını dolduran birer zafer destanıdır
Canakkale Zaferini, buyuk Turk Ulusuna, Ataturk gibi dahi bir lider hediye etmiştir Turk bağımsızlık savaşının temelleri, Canakkale'nin sularında, Conkbayırı'nda ve Anafartalar'da atılmış, bu zaferler Turk Kurtuluş Savaşına maya calmıştır
Turk Ulusu; İstanbul'u kurtaran Anafartalar kahramanı Mustafa Kemal Paşayı Canakkale'den tanımış; 19 Mayıs 1919'da O, Samsun'a cıktığı gun Suriye ve Filistin cephelerinden terhis olarak Anadolu'ya donen Turk halkı, bu benim kahraman komutanımdıdiyerek O'nun etrafında kenetlenip İstiklal Savaşı'na katılmıştır
Turk Ulusu ve dunya O'nu boylece tanırken, O da Conkbayırı'nın, Kocacimen'in, kan deryası can pazarında ulusunun ve Turk askerinin asıl cevherini yakından tanıyarak daha sonra girişeceği Bağımsızlık Savaşını kesin zaferle sonuclandıracağı kanaatini daha o zamandan edinmiştir 18 Mart zaferi kazanılmasaydı, duşman donanması, daha 1915'in Mart ayında İstanbul'a girerek Osmanlı İmparatorluğu'nu cokertebilecekti
Canakkale Boğazı'nı denizden aşıp İstanbul'a giremeyen İtilaf Devletleri, 25 Nisan 1915'ten başlayarak 89 Ocak 1916'ya kadar suren Canakkale kara savaşlarında Mustafa Kemal tarafından durdurulamasaydı, Birinci Dunya Savaşında Carlık Rusyası en kısa yoldan muttefiklerinin yardımlarına kavuşacağı icin yıkılmayacak, muhtemelen Ekim 1917 Bolşevik İhtilali de olmayabilecekti Bu durumda Almanya'nın yenilgisi hızlanacak ve 1 Dunya Savaşı belki de 1915'te sona erecekti Canakkale Zaferi; harbin 4 yıl surmesine, uc imparatorluğun (Osmanlı, Carlık ve AvusturyaMacaristan İmparatorlukları) tarih sahnesinden silinmesine neden olmuştur Gelibolu Yarımadası'nda duşmana kesin darbeler vurarak onları yenilgiye uğratan Alb Mustafa Kemal'in Anafartalar tepesinde yaktığı zafer meşalesi, Kurtuluş savaşımızın da yolunu aydınlatmıştır
Boylece 18 Mart deniz zaferimizi taclandıran 25 Nisandan sonraki kara savaşlarında, Mustafa Kemal'in etkin liderliği sayesinde kazanılan zaferlerin, ulusal tarihimize ve dunya tarihine yon veren etkin rolunu yukarda belirtilen noktalarda toplamak mumkundur
18 Mart 1915 Canakkale Deniz Savaşı ve Oncesi
Boğaz savunması, girişten itibaren DışOrtaİc Tabyalarolmak uzere uc savunma grubu halinde tertiplenmişti Boğaz kıyıları boyunca 20 tabyamızda, coğunluğu kısa menzilli ve eski model, 170 adet top mevzilendirilmişti İtilaf Devletlerinin savaş gemilerinde coğunluğu buyuk caplı uzun menzilli 247 adet en modern toplar bulunmaktaydı
İtilaf Devletlerinin Akdeniz Başkomutanı Amiral Carden, Boğazı gecerek İstanbul'a girmek icin uc aşamalı saldırı planı yapmıştı İstanbul'a bir ay icinde ulaşacağını hesaplamıştı Plan gereğince, 3 Kasım 1914 gunu 7 zırhlı ile Boğaza bir keşif taarruzu yaptı Girişteki tabyalarımız zarar gordu İkinci saldırıyı 1925 Şubat 1915 tarihleri arasında 7 gun sureyle devam ettirdi Turk topcusunun atış menzili dışından yapılan bombardımanlar etkili oldu 19 topumuz ve Boğaz girişindeki tabyalarımız kullanılamaz hale geldi 26 Şubat gunu duşman donanması Boğaza girdi orta kesimdeki tabyalar 8 saat sureyle kesintisiz bombardımana tabi tutulup sarsıldı Bu başarılar uzerine Amiral Carden, Londra'ya cektiği bir telgrafta, 14 gun icerisinde İstanbul'a ulaşabileceğini mujdeliyordu Amiral, hazırlıklarını tamamlamaktaydı Son darbe 18 Martta indirilecekti Ne var ki, kağıt uzerinde yapılan bu savaş planında, Turk'un kahramanlığı ve savaş azmi hesaba katılmadığı icin evdeki hesap carşıya uymayacaktı
18 Mart 1915 Gunu Savaşı
18 Mart gunu, bundan 85 yıl once, Canakkale'de ufukları umit ve zafer neşesi kaplayan bir gun daha doğdu İtilaf Donanması 18 savaş gemisiyle saat 1000'da boğazı yarıp gecmek uzere girmeye başladılar İlk ateşi TRIUMPH zırhlısı, Canakkale'ye 12 Km mesafedeyken saat 1115'te actı Savunma planımıza gore, gemiler topcularımızın ateş menziline girinceye kadar pusuda bekleyecek ve baskın tarzında ateş acılacaktı Nitekim boyle yapıldı Duşman; yaklaştıkca, topcularımızın giderek yoğunlaşan isabetli atışlarıyla karşılaşıyordu Saat 1200'ye geldiğinde orta kesimdeki 3 tabyamız ağır hasar almış, ama ayakta kalan diğer topcularımızın hedefini şaşmayan mermileri AGAMENNON zırhlısının celik yeleğini parcalamış, INFLEXIBLE zırhlısının komuta koprusu ucurulmuş ve bu arada duşman donanması Canakkale'ye 7 Km kadar sokulmayı başarmıştı Savaşın en şiddetli anları yaşanıyordu Turk topcuları Boğazı cehenneme ceviriyor, duşman zırhlıları da kıyı şeridindeki mevzilerimizi hallac pamuğu gibi atıyor, kıran kırana bir savaş oluyordu
Bu sırada Fransız GAULOIS zırhlısı aldığı ağır yaralarla saf dışı kalmış, BOUVET zırhlısı yırtılan celik gomleğini yenilemek uzere geriye kacarken, bir gece once Dz Yzb Hakkı'nın NUSRET mayın gemisiyle boğaza doşediği mayınlara carparak 639 personeli ile birlikte karanlık limanın sularına gomulerek kayboluyordu BOUVET'in imdadına koşan SUFFREN ve GAULOIS da aynı akıbete uğramıştır Saat 1500'te IRRESISTIBLE ve onu takiben 1600'da INFLEXIBLE ve 10 dakika sonra OCEAN zırhlıları, tam ileri atılacaklarken onların da ayakları Yzb Hakkı'nın tuzağına takılarak batarken, INFLEXIBLE guclukle kurtularak romorkor yedeğinde İmroz'a donuyordu Boylece 6 saatte 3 buyuk zırhlısını kaybeden, bir bu kadarı da ağır hasara uğrayan gemilerini acıyla seyreden Amiral De ROBECK, kalanları kurtarabilme telaşıyla saat 1730'da boynu bukuk cekilme emrini veriyordu
ALINTIDIR