2 Mehmet'in Tahta Cıkışı
Fatih Sultan Mehmet'in Tahta Cıkışı
2 Mehmet tahta 2 defa cıkmıştır
1 tahta cıkışı:
II Murat 1443 yazında Karaman beyi İbrahim'i Anadoluda yenilgiye uğrattıktan sonra Ekim ayında Edirne'ye donduğunde Hunyadi Yanoş, Macar Kralı Ladislas ve Sırp Despotu Yorgo Brankovic onderliğinde bir Hristiyan ordusunun Tunanın guneyindeki Osmanlı topraklarını istila etmeye başladığı haberini aldı Aynı donemde Amasyadan Şehzade Alinin olduğu haberi geldi İki ağabeyinin erken yaştaki olumleri sonucu Mehmed tahtın varisi oldu Murat Hıristiyan ordusunun 25 Aralıkta İzladi'de durdurulmasının ardından başlayan muzakereler sırasında Mehmedi Manisadan Edirneye getirtti 12 Haziran 1444te Edirnede Macarlarla antlaşma yaptıktan bir ay sonra oğlu Mehmedi Edirne'de Sadrazam Candarlı Halil Paşa denetiminde kaymakamolarak bırakarak Hamidili topraklarını işgal eden Karamanlıların uzerine yurumek uzere Anadoluya gecti ve Karamanlılarla Yenişehir'de bir anlaşma yaptı Yenişehirden ayrıldıkran sonra Ağustos ayında Mihalicte yeniceri ağası Hızır Ağa ve diğer beylere tahttan oğlundan yana resmen cekildiğini duyurdu ve ordusu Edirneye donerken kendisi Bursada kaldı
II Murad'ın 1444 yazında doğuda ve batıda barışı sağladığını duşunerek tahttan cekilmesi Edirnede bir otorite boşluğu yaratarak devleti buhrana surukledi Dış siyasette ihtiyatlı davranmayı tercih eden Sadrazam Candarlı Halil Paşa ile Mehmedin etrafında toplanmış olan Şahabeddin, Zağanos, Turahan paşalar arasında rekabet baş gosterdi Bu rekabet 14441453 yılları arasında Osmanlı Devletinde yaşanan başlıca politik gelişmelerin belirleyici etmenlerinden biri olmuştur Ağustos başında Kral Ladislasın Osmanlılarla yapılan barışı gecersiz sayarak yeni bir Haclı Seferine cıkacağını ilan etmesi başkent Edirne'de paniğe yol actı ve halk şehri terk etmeye başladı Konstantinopoliste Rumların himayesinde olan ve Osmanlı tahtında hak iddia eden Orhan Celebi de bu donemde Catalca yakınlarinda İnceğize ve Dobrucaya gecerek bir isyan girişiminde bulundu Bu girişim Şahabeddin Paşa tarafından onlendi ve Orhan Celebi Konstantinopolise kactı Aynı donemde başkentte kendini Hurufilik taraftarlarının elcisi olarak tanıtan bir İranlı halktan epey yandaş toplamıştı Mehmed de İranlının oğretisine ilgi duymuş ve koruması altına almıştı Ancak Mufti Fahreddin ve Sadrazam Halil Paşanın bu duruma tepki gostermesi uzerine Mehmed cok gecmeden desteğini cekmek zorunda kalmış ve sonunda başkentte bir Hurufi katliamı yaşanmıştı Bu sırada şehirde cıkan yangında bedesten ile birlikte 7000 ev kul olmuştu
Eylul ayı sonlarında Kral Ladislas onderliğindeki Hıristiyan ordusu Tunayı aşarak Edirneye doğru yururken bir Venedik filosu da Canakkale Boğazını kapattı
Sadrazam Halil Paşanın cağrısıyla II Murat Anadolu Hisarının bulunduğu noktadan Rumeliye gecerek Edirne'ye geldi ve 10 Kasım 1444te hıristiyan ordusunu Varnada ağır bir yenilgiye uğrattı Varna Savaşı sırasında ve sonrasında Mehmed tahttan cekilmemişse de fiilen padişah II Muradtı Zağanos ve Şahabeddin paşalar genc padişahın otoritesini guclendirmek icin Mehmedi Varna Savaşına goturmek istemişler ama Sadrazam Halil Paşa buna mani olmuş ve onlara karşı II Murada gercek padişah muamelesi yapmıştı Ancak II Murad savaştan sonra oğlunun konumunu Konstantinopolisteki Orhan Celebiye karşı zayıflatmamak icin fiili durumu hakiki bir culus haline getirmeden Manisaya cekildi
Murat 1446nın Mayıs ayında Sadrazam Halil Paşanın cağrısıyla bir kere daha Edirneye tahtına dondu Bunun sebebi Mehmedin Konstantinopolise saldırma planları yapıyor olmasıydı Halil Paşa kendi gucunu zayıflatacağı duşuncesiyle bu saldırıya karşı gelirken Mehmedin yandaşı olan Zağanos ve Şahabeddin bu planı destekliyordu Sonunda Halil Paşa bir yeniceri isyanı duzenleyerek Mehmed ve yandaşlarını iktidardan uzaklaştırdı Muratın yeniden tahta gecmesi uzerine Mehmed Manisaya cekildi, Zağanos Paşa da Balıkesire surgune gonderildi
2 tahta cıkışı
II Murat 1451in 3 Şubat gunu oldu Mehmed babasının olum haberini Sadrazam Halil Paşanın ozel ulakla Manisaya gonderdiği mektupla aldı Anlatılana gore Beni seven ardımdan gelsin!diyerek atına atlayıp, kuzeye doğru yola cıkmıştı Mehmed 19 Şubat 1451de Edirnede ikinci kez tahta cıktı Candarlı Halil Paşayı sadrazamlık makamında tuttu, İshak Paşayı da Anadolu Beylerbeyi olarak atadı ve babasının cenazesine eşlik etmek uzere Bursaya gonderdi Daha sonra babasının İsfendiyaroğulları beyinin kızından olan sekiz aylık oğlu Kucuk Ahmedi boğdurttu Bu şekilde kardeş katli yasası da uygulamaya konmuş oldu Ahmet Celebi'nin cenazesi de babası Murat'ınkiyle birlikte Bursa'ya gonderildi
Mehmed her ne kadar Candarlı Halil Paşayı gorevinde bıraktıysa da artık gercek iktidar kendisiyle birlikte lalaları Şahabeddin Paşa ve Zağanos paşaların başını cektiği savaşcı kesimin eline gecmişti Mehmedin amacı Tunanın guneyindeki Balkan toprakları ile Fırat'ın batısındaki Anadolu topraklarını alarak buyuk dedesi Yıldırım Bayezidin oluşturmaya calıştığı merkeziyetci imparatorluğu kurmaktı Ancak Bayezid'in aksine bunu yapmak icin once Konstantinopolisi alması gerektiğini duşunuyordu Ote yandan gerek batıda ve gerekse de Doğu Roma'da yeni padişah genc yaşı ve tecrubesizliği dolayısıyla ilk başta onemli bir tehdit olarak algılanmamıştı Bu goruş Mehmedin 1451de Venedik, Ceneviz Cumhuriyeti, Macaristan ve Sırp Despotluğu ile babasının yapmış olduğu anlaşmaları yenilemesiyle pekişmişti Mehmed Doğu Romaya da babası donemindeki dostane ilişkileri devam ettireceğini ve Suleyman Celebinin Konstantinopolis'teki oğlu Orhan icin yıllık 300 bin akce ayırdığını bildirmişti
Mehmedin yetersiz bir hukumdar olduğunu duşunen yalnızca hıristiyanlar değildi Tahta gecmesinin ardından Karamanlılar yerel beylikleri yeniden diriltmek uzere ayaklandılar ve Seydişehir ile Akşehiri ele gecirdiler Bunun uzerine 1451in yazında Mehmed Anadolu'ya gecti ve kısa surede bu isyanı bastırdı Bu sırada Mehmedin Anadoluda bulunmasını fırsat bilen Doğu Roma İmparatoru Konstantinos ulakları vasıtasıyla Suleyman Celebinin torunu Şehzade Orhanın odeneğinin yapılmadığını, odeneğin ikiye katlanmaması halinde Orhanın Osmanlı tahtında hak iddia etmesine izin vereceği tehdidinde bulundu Mehmed sorunu cozeceğini soyleyerek elcileri gonderdi ancak Edirne'ye dondukten sonra Orhan icin ayrılmış olan gelirlere el koydu ve Konstantinopolisin ablukaya alınmasını emretti
kaynak:vikipedi
Fatih Sultan Mehmet'in Tahta Cıkışı
2 Mehmet tahta 2 defa cıkmıştır
1 tahta cıkışı:
II Murat 1443 yazında Karaman beyi İbrahim'i Anadoluda yenilgiye uğrattıktan sonra Ekim ayında Edirne'ye donduğunde Hunyadi Yanoş, Macar Kralı Ladislas ve Sırp Despotu Yorgo Brankovic onderliğinde bir Hristiyan ordusunun Tunanın guneyindeki Osmanlı topraklarını istila etmeye başladığı haberini aldı Aynı donemde Amasyadan Şehzade Alinin olduğu haberi geldi İki ağabeyinin erken yaştaki olumleri sonucu Mehmed tahtın varisi oldu Murat Hıristiyan ordusunun 25 Aralıkta İzladi'de durdurulmasının ardından başlayan muzakereler sırasında Mehmedi Manisadan Edirneye getirtti 12 Haziran 1444te Edirnede Macarlarla antlaşma yaptıktan bir ay sonra oğlu Mehmedi Edirne'de Sadrazam Candarlı Halil Paşa denetiminde kaymakamolarak bırakarak Hamidili topraklarını işgal eden Karamanlıların uzerine yurumek uzere Anadoluya gecti ve Karamanlılarla Yenişehir'de bir anlaşma yaptı Yenişehirden ayrıldıkran sonra Ağustos ayında Mihalicte yeniceri ağası Hızır Ağa ve diğer beylere tahttan oğlundan yana resmen cekildiğini duyurdu ve ordusu Edirneye donerken kendisi Bursada kaldı
II Murad'ın 1444 yazında doğuda ve batıda barışı sağladığını duşunerek tahttan cekilmesi Edirnede bir otorite boşluğu yaratarak devleti buhrana surukledi Dış siyasette ihtiyatlı davranmayı tercih eden Sadrazam Candarlı Halil Paşa ile Mehmedin etrafında toplanmış olan Şahabeddin, Zağanos, Turahan paşalar arasında rekabet baş gosterdi Bu rekabet 14441453 yılları arasında Osmanlı Devletinde yaşanan başlıca politik gelişmelerin belirleyici etmenlerinden biri olmuştur Ağustos başında Kral Ladislasın Osmanlılarla yapılan barışı gecersiz sayarak yeni bir Haclı Seferine cıkacağını ilan etmesi başkent Edirne'de paniğe yol actı ve halk şehri terk etmeye başladı Konstantinopoliste Rumların himayesinde olan ve Osmanlı tahtında hak iddia eden Orhan Celebi de bu donemde Catalca yakınlarinda İnceğize ve Dobrucaya gecerek bir isyan girişiminde bulundu Bu girişim Şahabeddin Paşa tarafından onlendi ve Orhan Celebi Konstantinopolise kactı Aynı donemde başkentte kendini Hurufilik taraftarlarının elcisi olarak tanıtan bir İranlı halktan epey yandaş toplamıştı Mehmed de İranlının oğretisine ilgi duymuş ve koruması altına almıştı Ancak Mufti Fahreddin ve Sadrazam Halil Paşanın bu duruma tepki gostermesi uzerine Mehmed cok gecmeden desteğini cekmek zorunda kalmış ve sonunda başkentte bir Hurufi katliamı yaşanmıştı Bu sırada şehirde cıkan yangında bedesten ile birlikte 7000 ev kul olmuştu
Eylul ayı sonlarında Kral Ladislas onderliğindeki Hıristiyan ordusu Tunayı aşarak Edirneye doğru yururken bir Venedik filosu da Canakkale Boğazını kapattı
Sadrazam Halil Paşanın cağrısıyla II Murat Anadolu Hisarının bulunduğu noktadan Rumeliye gecerek Edirne'ye geldi ve 10 Kasım 1444te hıristiyan ordusunu Varnada ağır bir yenilgiye uğrattı Varna Savaşı sırasında ve sonrasında Mehmed tahttan cekilmemişse de fiilen padişah II Muradtı Zağanos ve Şahabeddin paşalar genc padişahın otoritesini guclendirmek icin Mehmedi Varna Savaşına goturmek istemişler ama Sadrazam Halil Paşa buna mani olmuş ve onlara karşı II Murada gercek padişah muamelesi yapmıştı Ancak II Murad savaştan sonra oğlunun konumunu Konstantinopolisteki Orhan Celebiye karşı zayıflatmamak icin fiili durumu hakiki bir culus haline getirmeden Manisaya cekildi
Murat 1446nın Mayıs ayında Sadrazam Halil Paşanın cağrısıyla bir kere daha Edirneye tahtına dondu Bunun sebebi Mehmedin Konstantinopolise saldırma planları yapıyor olmasıydı Halil Paşa kendi gucunu zayıflatacağı duşuncesiyle bu saldırıya karşı gelirken Mehmedin yandaşı olan Zağanos ve Şahabeddin bu planı destekliyordu Sonunda Halil Paşa bir yeniceri isyanı duzenleyerek Mehmed ve yandaşlarını iktidardan uzaklaştırdı Muratın yeniden tahta gecmesi uzerine Mehmed Manisaya cekildi, Zağanos Paşa da Balıkesire surgune gonderildi
2 tahta cıkışı
II Murat 1451in 3 Şubat gunu oldu Mehmed babasının olum haberini Sadrazam Halil Paşanın ozel ulakla Manisaya gonderdiği mektupla aldı Anlatılana gore Beni seven ardımdan gelsin!diyerek atına atlayıp, kuzeye doğru yola cıkmıştı Mehmed 19 Şubat 1451de Edirnede ikinci kez tahta cıktı Candarlı Halil Paşayı sadrazamlık makamında tuttu, İshak Paşayı da Anadolu Beylerbeyi olarak atadı ve babasının cenazesine eşlik etmek uzere Bursaya gonderdi Daha sonra babasının İsfendiyaroğulları beyinin kızından olan sekiz aylık oğlu Kucuk Ahmedi boğdurttu Bu şekilde kardeş katli yasası da uygulamaya konmuş oldu Ahmet Celebi'nin cenazesi de babası Murat'ınkiyle birlikte Bursa'ya gonderildi
Mehmed her ne kadar Candarlı Halil Paşayı gorevinde bıraktıysa da artık gercek iktidar kendisiyle birlikte lalaları Şahabeddin Paşa ve Zağanos paşaların başını cektiği savaşcı kesimin eline gecmişti Mehmedin amacı Tunanın guneyindeki Balkan toprakları ile Fırat'ın batısındaki Anadolu topraklarını alarak buyuk dedesi Yıldırım Bayezidin oluşturmaya calıştığı merkeziyetci imparatorluğu kurmaktı Ancak Bayezid'in aksine bunu yapmak icin once Konstantinopolisi alması gerektiğini duşunuyordu Ote yandan gerek batıda ve gerekse de Doğu Roma'da yeni padişah genc yaşı ve tecrubesizliği dolayısıyla ilk başta onemli bir tehdit olarak algılanmamıştı Bu goruş Mehmedin 1451de Venedik, Ceneviz Cumhuriyeti, Macaristan ve Sırp Despotluğu ile babasının yapmış olduğu anlaşmaları yenilemesiyle pekişmişti Mehmed Doğu Romaya da babası donemindeki dostane ilişkileri devam ettireceğini ve Suleyman Celebinin Konstantinopolis'teki oğlu Orhan icin yıllık 300 bin akce ayırdığını bildirmişti
Mehmedin yetersiz bir hukumdar olduğunu duşunen yalnızca hıristiyanlar değildi Tahta gecmesinin ardından Karamanlılar yerel beylikleri yeniden diriltmek uzere ayaklandılar ve Seydişehir ile Akşehiri ele gecirdiler Bunun uzerine 1451in yazında Mehmed Anadolu'ya gecti ve kısa surede bu isyanı bastırdı Bu sırada Mehmedin Anadoluda bulunmasını fırsat bilen Doğu Roma İmparatoru Konstantinos ulakları vasıtasıyla Suleyman Celebinin torunu Şehzade Orhanın odeneğinin yapılmadığını, odeneğin ikiye katlanmaması halinde Orhanın Osmanlı tahtında hak iddia etmesine izin vereceği tehdidinde bulundu Mehmed sorunu cozeceğini soyleyerek elcileri gonderdi ancak Edirne'ye dondukten sonra Orhan icin ayrılmış olan gelirlere el koydu ve Konstantinopolisin ablukaya alınmasını emretti
kaynak:vikipedi