2 Mehmet'in Tahta Çıkışı
Fatih Sultan Mehmet'in Tahta Çıkışı
2 Mehmet tahta 2 kere çıkmıştır
1 tahta çıkışı:
II Murat 1443 yazında Karaman beyi İbrahim'i Anadoluda yenilgiye uğrattıktan sonra Ekim ayında Edirne'ye döndüğünde Hunyadi Yanoş, Macar Kralı Ladislas ve Sırp Despotu Yorgo Brankoviç önderliğinde bir Hristiyan ordusunun Tunanın güneyindeki Osmanlı topraklarını istila etmeye başladığı haberini aldı Benzer dönemde Amasyadan Şehzade Alinin öldüğü haberi geldi İki ağabeyinin erken yaştaki ölümleri sonucu Mehmed tahtın vârisi oldu Murat Hıristiyan ordusunun 25 Aralıkta İzladi'de durdurulmasının ardından başlayan müzakereler sırasında Mehmedi Manisadan Edirneye getirtti 12 Haziran 1444te Edirnede Macarlarla antlaşma yaptıktan bir ay daha sonra oğlu Mehmedi Edirne'de Sadrazam Çandarlı Halil Paşa denetiminde kaymakamolarak bırakarak Hamidili topraklarını işgal eden Karamanlıların üzerine yürümek üzere Anadoluya geçti ve Karamanlılarla Yenişehir'de bir uzlaşma yaptı Yenişehirden ayrıldıkran daha sonra Ağustos ayında Mihaliçte yeniçeri ağası Hızır Ağa ve diğer beylere tahttan oğlundan yana resmen çekildiğini duyurdu ve ordusu Edirneye dönerken kendisi Bursada kaldı
II Murad'ın 1444 yazında doğuda ve batıda barışı sağladığını düşünerek tahttan çekilmesi Edirnede bir otorite boşluğu yaratarak devleti buhrana sürükledi Dış siyasette ihtiyatlı davranmayı seçim eden Sadrazam Çandarlı Halil Paşa ile Mehmedin civarda toplanmış olan Şahabeddin, Zağanos, Turahan paşalar arasında rekabet baş gösterdi Bu rekabet 14441453 yılları arasında Osmanlı Devletinde yaşanan başlıca politik gelişmelerin belirleyici etmenlerinden biri olmuştur Ağustos başında Kral Ladislasın Osmanlılarla yapılan barışı geçersiz sayarak yeni bir Haçlı Seferine çıkacağını ilan etmesi başkent Edirne'de paniğe yol açtı ve halk şehri terk etmeye başladı Konstantinopoliste Rumların himayesinde olan ve Osmanlı tahtında yargı iddia eden Orhan Çelebi de bu dönemde Çatalca yakınlarinda İnceğize ve Dobrucaya geçerek bir isyan girişiminde bulundu Bu girişim Şahabeddin Paşa tarafından önlendi ve Orhan Çelebi Konstantinopolise kaçtı Aynı dönemde başkentte kendini Hurufilik taraftarlarının elçisi olarak tanıtan bir İranlı halktan epey yandaş toplamıştı Mehmed de İranlının öğretisine alaka duymuş ve koruması altına almıştı Fakat Müfti Fahreddin ve Sadrazam Halil Paşanın bu duruma tepki göstermesi üstüne Mehmed fazla geçmeden desteğini sürüklemek zorunda kalmış ve sonunda başkentte bir Hurufi katliamı yaşanmıştı Bu sırada şehirde meydana çıkan yangında bedesten ile birlikte 7000 ev kül olmuştu
Eylül ayı sonlarında Kral Ladislas önderliğindeki Hıristiyan ordusu Tunayı aşarak Edirneye içten yürürken bir Venedik filosu da Çanakkale Boğazını kapattı
Sadrazam Halil Paşanın çağrısıyla II Murat Anadolu Hisarının bulunduğu noktadan Rumeliye geçerek Edirne'ye geldi ve 10 Kasım 1444te hıristiyan ordusunu Varnada ağır bir yenilgiye uğrattı Varna Savaşı sırasında ve ardından Mehmed tahttan çekilmemişse de sahiden padişah II Muradtı Zağanos ve Şahabeddin paşalar genç padişahın otoritesini takviye etmek için Mehmedi Varna Savaşına götürmek istemişler ama Sadrazam Halil Paşa buna mani olmuş ve onlara karşı II Murada gerçek padişah muamelesi yapmıştı Oysa II Murad savaştan daha sonra oğlunun konumunu Konstantinopolisteki Orhan Çelebiye karşı zayıflatmamak için fiilî durumu reel bir cülus haline getirmeden Manisaya çekildi
Murat 1446nın Mayıs ayında Sadrazam Halil Paşanın çağrısıyla bir kere daha Edirneye tahtına döndü Bunun sebebi Mehmedin Konstantinopolise saldırma planları yapıyor olmasıydı Halil Paşa kendi gücünü zayıflatacağı düşüncesiyle bu saldırıya karşı gelirken Mehmedin yandaşı olan Zağanos ve Şahabeddin bu planı destekliyordu Sonunda Halil Paşa bir yeniçeri isyanı düzenleyerek Mehmed ve yandaşlarını iktidardan uzaklaştırdı Muratın yeniden tahta geçmesi üzerine Mehmed Manisaya çekildi, Zağanos Paşa da Balıkesire sürgüne gönderildi
2 tahta çıkışı
II Murat 1451in 3 Şubat günü öldü Mehmed babasının ölüm haberini Sadrazam Halil Paşanın özel ulakla Manisaya gönderdiği mektupla aldı Anlatılana kadar Beni seven ardımdan gelsin!diyerek atına atlayıp, kuzeye doğru yola çıkmıştı Mehmed 19 Şubat 1451de Edirnede ikinci kez tahta çıktı Çandarlı Halil Paşayı sadrazamlık makamında tuttu, İshak Paşayı da Anadolu Beylerbeyi olarak atadı ve babasının cenazesine eşlik etmek üzere Bursaya yolladı sonra babasının İsfendiyaroğulları beyinin kızından olan sekiz aylık oğlu Küçük Ahmedi boğdurttu Bu şekilde kardeş katli yasası da uygulamaya konmuş oldu Ahmet Çelebi'nin cenazesi de babası Murat'ınkiyle birlikte Bursa'ya gönderildi
Mehmed her ne dek Çandarlı Halil Paşayı görevinde bıraktıysa da artık gerçek iktidar kendisiyle birlikte lalaları Şahabeddin Paşa ve Zağanos paşaların başını çektiği savaşçı kesimin eline geçmişti Mehmedin amacı Tunanın güneyindeki Balkan toprakları ile Fırat'ın batısındaki Anadolu topraklarını alarak büyük dedesi Şimşek Bayezidin oluşturmaya çalıştığı merkeziyetçi imparatorluğu kurmaktı Fakat Bayezid'in tersine bunu yerine getirmek için önce Konstantinopolisi alması gerektiğini düşünüyordu öte yandan gerek batıda ve gerekse de Doğu Roma'da yeni padişah genç yaşı ve tecrübesizliği dolayısıyla birincil başta kayda değer bir korkutma olarak algılanmamıştı Bu görüntü Mehmedin 1451de Venedik, Ceneviz Cumhuriyeti, Macaristan ve Sırp Despotluğu ile babasının yapmış olduğu anlaşmaları yenilemesiyle pekişmişti Mehmed Doğu Romaya da babası dönemindeki barışçıl ilişkileri devam ettireceğini ve Süleyman Çelebinin Konstantinopolis'teki oğlu Orhan için yıllık 300 bin akçe ayırdığını bildirmişti
Mehmedin beceriksiz bir hükümdar olduğunu düşünen yalnızca hıristiyanlar değildi Tahta geçmesinin arkasında Karamanlılar lokal beylikleri her yerde diriltmek üzere ayaklandılar ve Seydişehir ile Akşehiri ele geçirdiler Bunun üstüne 1451in yazında Mehmed Anadolu'ya geçti ve kısa sürede bu isyanı bastırdı Bu sırada Mehmedin Anadoluda bulunmasını fırsat haberdar olan Doğu Roma İmparatoru Konstantinos ulakları vasıtasıyla Süleyman Çelebinin torunu Şehzade Orhanın ödeneğinin yapılmadığını, ödeneğin ikiye katlanmaması halinde Orhanın Osmanlı tahtında adalet bahis etmesine müsade vereceği tehdidinde bulundu Mehmed sorunu çözeceğini söyleyerek elçileri gönderdi oysa Edirne'ye döndükten sonra Orhan için bölünmüş olan gelirlere el koydu ve Konstantinopolisin ablukaya alınmasını emretti
kaynak:vikipedi *
Fatih Sultan Mehmet'in Tahta Çıkışı
2 Mehmet tahta 2 kere çıkmıştır
1 tahta çıkışı:
II Murat 1443 yazında Karaman beyi İbrahim'i Anadoluda yenilgiye uğrattıktan sonra Ekim ayında Edirne'ye döndüğünde Hunyadi Yanoş, Macar Kralı Ladislas ve Sırp Despotu Yorgo Brankoviç önderliğinde bir Hristiyan ordusunun Tunanın güneyindeki Osmanlı topraklarını istila etmeye başladığı haberini aldı Benzer dönemde Amasyadan Şehzade Alinin öldüğü haberi geldi İki ağabeyinin erken yaştaki ölümleri sonucu Mehmed tahtın vârisi oldu Murat Hıristiyan ordusunun 25 Aralıkta İzladi'de durdurulmasının ardından başlayan müzakereler sırasında Mehmedi Manisadan Edirneye getirtti 12 Haziran 1444te Edirnede Macarlarla antlaşma yaptıktan bir ay daha sonra oğlu Mehmedi Edirne'de Sadrazam Çandarlı Halil Paşa denetiminde kaymakamolarak bırakarak Hamidili topraklarını işgal eden Karamanlıların üzerine yürümek üzere Anadoluya geçti ve Karamanlılarla Yenişehir'de bir uzlaşma yaptı Yenişehirden ayrıldıkran daha sonra Ağustos ayında Mihaliçte yeniçeri ağası Hızır Ağa ve diğer beylere tahttan oğlundan yana resmen çekildiğini duyurdu ve ordusu Edirneye dönerken kendisi Bursada kaldı
II Murad'ın 1444 yazında doğuda ve batıda barışı sağladığını düşünerek tahttan çekilmesi Edirnede bir otorite boşluğu yaratarak devleti buhrana sürükledi Dış siyasette ihtiyatlı davranmayı seçim eden Sadrazam Çandarlı Halil Paşa ile Mehmedin civarda toplanmış olan Şahabeddin, Zağanos, Turahan paşalar arasında rekabet baş gösterdi Bu rekabet 14441453 yılları arasında Osmanlı Devletinde yaşanan başlıca politik gelişmelerin belirleyici etmenlerinden biri olmuştur Ağustos başında Kral Ladislasın Osmanlılarla yapılan barışı geçersiz sayarak yeni bir Haçlı Seferine çıkacağını ilan etmesi başkent Edirne'de paniğe yol açtı ve halk şehri terk etmeye başladı Konstantinopoliste Rumların himayesinde olan ve Osmanlı tahtında yargı iddia eden Orhan Çelebi de bu dönemde Çatalca yakınlarinda İnceğize ve Dobrucaya geçerek bir isyan girişiminde bulundu Bu girişim Şahabeddin Paşa tarafından önlendi ve Orhan Çelebi Konstantinopolise kaçtı Aynı dönemde başkentte kendini Hurufilik taraftarlarının elçisi olarak tanıtan bir İranlı halktan epey yandaş toplamıştı Mehmed de İranlının öğretisine alaka duymuş ve koruması altına almıştı Fakat Müfti Fahreddin ve Sadrazam Halil Paşanın bu duruma tepki göstermesi üstüne Mehmed fazla geçmeden desteğini sürüklemek zorunda kalmış ve sonunda başkentte bir Hurufi katliamı yaşanmıştı Bu sırada şehirde meydana çıkan yangında bedesten ile birlikte 7000 ev kül olmuştu
Eylül ayı sonlarında Kral Ladislas önderliğindeki Hıristiyan ordusu Tunayı aşarak Edirneye içten yürürken bir Venedik filosu da Çanakkale Boğazını kapattı
Sadrazam Halil Paşanın çağrısıyla II Murat Anadolu Hisarının bulunduğu noktadan Rumeliye geçerek Edirne'ye geldi ve 10 Kasım 1444te hıristiyan ordusunu Varnada ağır bir yenilgiye uğrattı Varna Savaşı sırasında ve ardından Mehmed tahttan çekilmemişse de sahiden padişah II Muradtı Zağanos ve Şahabeddin paşalar genç padişahın otoritesini takviye etmek için Mehmedi Varna Savaşına götürmek istemişler ama Sadrazam Halil Paşa buna mani olmuş ve onlara karşı II Murada gerçek padişah muamelesi yapmıştı Oysa II Murad savaştan daha sonra oğlunun konumunu Konstantinopolisteki Orhan Çelebiye karşı zayıflatmamak için fiilî durumu reel bir cülus haline getirmeden Manisaya çekildi
Murat 1446nın Mayıs ayında Sadrazam Halil Paşanın çağrısıyla bir kere daha Edirneye tahtına döndü Bunun sebebi Mehmedin Konstantinopolise saldırma planları yapıyor olmasıydı Halil Paşa kendi gücünü zayıflatacağı düşüncesiyle bu saldırıya karşı gelirken Mehmedin yandaşı olan Zağanos ve Şahabeddin bu planı destekliyordu Sonunda Halil Paşa bir yeniçeri isyanı düzenleyerek Mehmed ve yandaşlarını iktidardan uzaklaştırdı Muratın yeniden tahta geçmesi üzerine Mehmed Manisaya çekildi, Zağanos Paşa da Balıkesire sürgüne gönderildi
2 tahta çıkışı
II Murat 1451in 3 Şubat günü öldü Mehmed babasının ölüm haberini Sadrazam Halil Paşanın özel ulakla Manisaya gönderdiği mektupla aldı Anlatılana kadar Beni seven ardımdan gelsin!diyerek atına atlayıp, kuzeye doğru yola çıkmıştı Mehmed 19 Şubat 1451de Edirnede ikinci kez tahta çıktı Çandarlı Halil Paşayı sadrazamlık makamında tuttu, İshak Paşayı da Anadolu Beylerbeyi olarak atadı ve babasının cenazesine eşlik etmek üzere Bursaya yolladı sonra babasının İsfendiyaroğulları beyinin kızından olan sekiz aylık oğlu Küçük Ahmedi boğdurttu Bu şekilde kardeş katli yasası da uygulamaya konmuş oldu Ahmet Çelebi'nin cenazesi de babası Murat'ınkiyle birlikte Bursa'ya gönderildi
Mehmed her ne dek Çandarlı Halil Paşayı görevinde bıraktıysa da artık gerçek iktidar kendisiyle birlikte lalaları Şahabeddin Paşa ve Zağanos paşaların başını çektiği savaşçı kesimin eline geçmişti Mehmedin amacı Tunanın güneyindeki Balkan toprakları ile Fırat'ın batısındaki Anadolu topraklarını alarak büyük dedesi Şimşek Bayezidin oluşturmaya çalıştığı merkeziyetçi imparatorluğu kurmaktı Fakat Bayezid'in tersine bunu yerine getirmek için önce Konstantinopolisi alması gerektiğini düşünüyordu öte yandan gerek batıda ve gerekse de Doğu Roma'da yeni padişah genç yaşı ve tecrübesizliği dolayısıyla birincil başta kayda değer bir korkutma olarak algılanmamıştı Bu görüntü Mehmedin 1451de Venedik, Ceneviz Cumhuriyeti, Macaristan ve Sırp Despotluğu ile babasının yapmış olduğu anlaşmaları yenilemesiyle pekişmişti Mehmed Doğu Romaya da babası dönemindeki barışçıl ilişkileri devam ettireceğini ve Süleyman Çelebinin Konstantinopolis'teki oğlu Orhan için yıllık 300 bin akçe ayırdığını bildirmişti
Mehmedin beceriksiz bir hükümdar olduğunu düşünen yalnızca hıristiyanlar değildi Tahta geçmesinin arkasında Karamanlılar lokal beylikleri her yerde diriltmek üzere ayaklandılar ve Seydişehir ile Akşehiri ele geçirdiler Bunun üstüne 1451in yazında Mehmed Anadolu'ya geçti ve kısa sürede bu isyanı bastırdı Bu sırada Mehmedin Anadoluda bulunmasını fırsat haberdar olan Doğu Roma İmparatoru Konstantinos ulakları vasıtasıyla Süleyman Çelebinin torunu Şehzade Orhanın ödeneğinin yapılmadığını, ödeneğin ikiye katlanmaması halinde Orhanın Osmanlı tahtında adalet bahis etmesine müsade vereceği tehdidinde bulundu Mehmed sorunu çözeceğini söyleyerek elçileri gönderdi oysa Edirne'ye döndükten sonra Orhan için bölünmüş olan gelirlere el koydu ve Konstantinopolisin ablukaya alınmasını emretti
kaynak:vikipedi *