Bu yaşta ışık hızıyla hareket ederler Merenleri koşarak cıkarlar, bisiklet ile fırlarlar, evin bir ucundan diğer ucuna tabana kuvvet koşarlar Uc yaşındaki nispeten daha sakin cocuğunuz, bir fişeğe donuşur Ara sıra davranışları (gurultulu, sert, kavgacı) size yeni yurumeye başladığı calkantılı donemdeki davranışları hatırlatabilir Fakat korkmayın Bu zor donem genellikle kısa surelidir ve beşinci doğum gunlerine ulaştıklarında sakin, aklı başında ve kendine guven duygusuyla dolu olacaklardır
DİL YETENEKLERİ
Dort yaş cocuğunuzun kelime haznesi, şimdi ortalama 1500 sozcuğe ulaşmıştır Beşinci doğum gunune kadar, bu rakam 2500’e ulaşacaktır Bir seferde sekiz kelimeyi birbirine bağlayarak, ayrıntılı hikayeler anlatabilir Anlatımları, yalnızca başından gecmiş olaylara dair değil, aynı zamanda ruya ve imgeleriyle ilgili olacaktır
Konuşmasının coğu gayet acıktır Bununla birlikte 5 yaş ortalarına kadar “F , “V, “S ve “Z sesleri hala sıkıntı verebilir
Dil bilgisi hataları daha az meydana gelir Orneğin “hayır gitme , “oraya gitme olur “Nerde ayakkabılar, “ayakkabılarım neredeye donuşur
“Nasıl ve “nerede sozcuklerini kullanarak sorular sorar ve hatta sizin pek cok “neden sorularınıza cevap verebilir
SOSYAL YETENEKLER
Cocuğunuz, arkadaş ve tanıdıklarıyla duzenli olarak iletişim kurar Hatta bir “en iyi arkadaş secmiş olabilir Genellikle fakat her zaman değil secilen cocuk aynı cinsiyetten olacaktır Cocuğunuzun akranları, onun davranışı uzerinde gercek bir etkiye sahip olmaya başlayacaktır Orneğin, eğer yeni arkadaşı birtakım ayrıcalıklara sahipse; daha cok televizyon izlemek ya da havalı spor ayakkabılar almak gibi, sizin 4 yaş cocuğunuz da aynı şeyleri talep etmeye başlarsa şaşırmayın
Coğu zaman, okuloncesi cocuğunuza paylaşmak ve sırasını beklemesi konusunda guvenilir Basit kuralları anlar ve grup icinde oynarken genellikle onlara itaat eder
Gercek hayatı taklide dayanan oyunlar daha karmaşıklaşır Sadece evcilik oynamak yerine 4 yaş cocuğunuz itfaiyecilik, şeker satıcılığı veya sirkcilik oynamaya meyledebilir
Bir grup icinde oynarken genellikle bir cocuk, lider olarak cıkar Diğer cocuklara rolleri dağıtacaktır Genellikle en iyi bolumleri sadık takipcilerine ayıracaktır
DUYGUSAL GELİŞME
Cocuğunuzun hayal dunyası oldukca aktif olmaya devam edecektir Fakat gercek ile hayali olanı ayırt etme yeteneği onemli olcude artar
4 yaşındaki cocuğunuza, oyuncaklarını toplaması veya tabağını temizlemesini soylediğinizde, bazen size “kapa ceneni diyebilir veya kufur edebilir Bunları duymak zor olmasına rağmen, kustahlık cocuğunuzun otoriteyle başa cıkmayı oğrendiğinin ve bağımsızlığının sınırlarını test ettiğinin iyi bir işaretidir Ama yine de, itaatsizlik ve saygısızlık gosterdiği zaman cocuğunuzu paylamanız ve yanlış yaptığını anlatmanız gerekir
Kendine guvenleri artar Yetişkinlerle konuşma şekillerini dinleyin Gecmişte sırnaşık ya da utangac olmuş olabilir Fakat şimdi insanların gozlerine bakar ve dinlemelerini ister
4 yaş cocuğunuz, cinselliğin daha cok farkında olmaya başlar Kızlar ve erkekler arasındaki farklılıklar hakkında sorular sormaya başlayabilir, cinsel bolgelerini inceleyebilir ve diğer cocukların ozel bolgeleri hakkında merakını ifade edebilir
FİZİKSEL DEĞİŞİKLİKLER
Dort yaş cocuğunuz bu yıl ortalama 2 kg alacak ve 5 cm uzayacaktır Alt cenesi daha belirgin bir şekilde buyurken, ust tarafı daha geniş olacaktır Sonuc olarak, yuzu daha geniş ve yuz hatları daha belirgin olur
Bu yılın sonuna doğru, koordinasyon ve dengesi, yetişkin birisininkine benzer olacaktır Ayak parmağının ucunda durabilir, tek ayağı ile zıplayabilir, taklalar atabilir ve hatta sıcrayabilir Dişlerini fırcalama, elbiselerini giyme ya da ayakkabılarını bağlama gibi gorevler şimdi anne veya babanın ufak yardımlarıyla başarılabilir
Sanatsal projelere katılma yeteneği de gelişmiş olacaktır Yılın sonuna doğru, muhtemelen basit geometrik şekilleri kopyalayabilecek, bazı harfleri yazabilecek, bir boya fırcası ile boyama yapabildiği gibi, kesme ve yapıştırma da yapabilecektir
USTESİNDEN GELİNMESİ GEREKEN ZORLUKLAR
Bu yıl, eğitimle ilgili olarak onemli bir tercih yapacaksınız Yeni okul yılı başlarken cocuğunuz ana okuluna başlamalı mı yoksa bir sonraki yıla kadar beklemeli mi? Bu konu, ozellikle cocukları yaz ya da sonbaharda doğan aileler icin can sıkıcıdır Bununla birlikte, yaşın gercek sorun olmadığını aklınızda tutun Cocuklar farklı oranlarda olgunlaşırlar ve sadece bir cocuğun teknik olarak “yaşca yeterli olması demek, onun duygusal, sosyal ya da fiziksel olarak hazır olduğu anlamına gelmez Eğer anaokuluna vermeye karar verirseniz, ozellikle dil bilgisi eğitimi veren okullara gecmeye tam olarak hazır olmayan cocuklar icin duzenlenmiş bir programa sahip olan, gecici anaokulunu duşunun
Dort yaş cocuğunuzun yeni keşfedilmiş guveninin de olumsuz yonleri vardır Ozellikle yaşıtlarının yanındayken, bilincli bir şekilde yanlış davranarak gosteriş yapan ovungen biri olabilir Eğer kafadarları yanındayken cocuğunuzu disiplin altına almak istiyorsanız, hataları hakkında konuşmadan once onu gruptan uzaklaştırın Şayet onu herkesin onunde azarlarsanız, yanlış davranışına utanmadan devam etmesi icin teşvik etmiş ya da kızdırmış olabilirsiniz
Bu yaş cocukları, uzun hikayeler anlatılmasına bayılırlar Her zaman yalan soylemezler, sadece hayal kurmaya duşkundurler, fakat bazen cocuklar sıkıntıdan kurtulmak ya da işlerini halletmek icin de yalan soylerler Ebeveynler, cocuklarının doğru ya da yanlış ahlaki değerlerle doğmadıklarını anlamalıdırlar ve yalan soyleme durumu zihinsel gelişimlerinin normal bir parcasıdır
NASIL YARDIM EDİLİR ?
Okul oncesi cocuklara ofkeleriyle başa cıkmalarında ve başkaları ya da kendilerine zarar vermeyecek şekilde ofkelerini ifade etmelerinde yardımcı olmak onemlidir Cocuğunuzu duşmanca duygularını sergilemek yerine, duyguları hakkında konuşmaya teşvik edin Ona aynı zamanda negatif enerjisini aktarabileceği uygun bir yer sağlayabilirsiniz Orneğin, minyatur bir yumruklama kum torbası satın alabilirsinizSiz, onu duygularını seslendirmeye cesaretlendirirken, aynı zamanda bunu yumruklayabilir
Bazı cocuklar sosyal ilişkilerde diğerlerinden daha başarılıdırlar Kacınılmaz olarak bazı cocuklar terk edilecek, gormezden gelinecek ya da onemsenmeyecektir Bu cocukların sosyal becerilerini geliştirmeye calışın, sınıf dışında bir iki sınıf arkadaşını bir araya getirecek oyun zamanları duzenleyin Eğer farklı bir ortamda birlikte oynarlarsa, cocuklar kendilerini, birbirlerine cok yakın hissederler
Cocuğunuzun televizyon izlemesini dikkatle takip edin Uygun şekilde kullanıldığı takdirde, televizyon iyi bir eğitim aracı olabilir Gercekten Amerikan Pediatri Akademisi’ne gore, televizyonda eğitim programlarını izleyen cocuklar, izlemeyenlerine gore matematik ve okumada daha iyidirler, fakat cok fazla televizyon (gunde 12 saatten fazla video oyunları ve video kasetleri dahil) ya da televizyonun yanlış şekilde izlenmesi, cocuğunuza zararlı olabilir Orneğin, TV’de sergilenen şiddet goruntulerine cok fazla maruz kalmak, cocuğunuzu daha saldırgan yapabilir
DİL YETENEKLERİ
Dort yaş cocuğunuzun kelime haznesi, şimdi ortalama 1500 sozcuğe ulaşmıştır Beşinci doğum gunune kadar, bu rakam 2500’e ulaşacaktır Bir seferde sekiz kelimeyi birbirine bağlayarak, ayrıntılı hikayeler anlatabilir Anlatımları, yalnızca başından gecmiş olaylara dair değil, aynı zamanda ruya ve imgeleriyle ilgili olacaktır
Konuşmasının coğu gayet acıktır Bununla birlikte 5 yaş ortalarına kadar “F , “V, “S ve “Z sesleri hala sıkıntı verebilir
Dil bilgisi hataları daha az meydana gelir Orneğin “hayır gitme , “oraya gitme olur “Nerde ayakkabılar, “ayakkabılarım neredeye donuşur
“Nasıl ve “nerede sozcuklerini kullanarak sorular sorar ve hatta sizin pek cok “neden sorularınıza cevap verebilir
SOSYAL YETENEKLER
Cocuğunuz, arkadaş ve tanıdıklarıyla duzenli olarak iletişim kurar Hatta bir “en iyi arkadaş secmiş olabilir Genellikle fakat her zaman değil secilen cocuk aynı cinsiyetten olacaktır Cocuğunuzun akranları, onun davranışı uzerinde gercek bir etkiye sahip olmaya başlayacaktır Orneğin, eğer yeni arkadaşı birtakım ayrıcalıklara sahipse; daha cok televizyon izlemek ya da havalı spor ayakkabılar almak gibi, sizin 4 yaş cocuğunuz da aynı şeyleri talep etmeye başlarsa şaşırmayın
Coğu zaman, okuloncesi cocuğunuza paylaşmak ve sırasını beklemesi konusunda guvenilir Basit kuralları anlar ve grup icinde oynarken genellikle onlara itaat eder
Gercek hayatı taklide dayanan oyunlar daha karmaşıklaşır Sadece evcilik oynamak yerine 4 yaş cocuğunuz itfaiyecilik, şeker satıcılığı veya sirkcilik oynamaya meyledebilir
Bir grup icinde oynarken genellikle bir cocuk, lider olarak cıkar Diğer cocuklara rolleri dağıtacaktır Genellikle en iyi bolumleri sadık takipcilerine ayıracaktır
DUYGUSAL GELİŞME
Cocuğunuzun hayal dunyası oldukca aktif olmaya devam edecektir Fakat gercek ile hayali olanı ayırt etme yeteneği onemli olcude artar
4 yaşındaki cocuğunuza, oyuncaklarını toplaması veya tabağını temizlemesini soylediğinizde, bazen size “kapa ceneni diyebilir veya kufur edebilir Bunları duymak zor olmasına rağmen, kustahlık cocuğunuzun otoriteyle başa cıkmayı oğrendiğinin ve bağımsızlığının sınırlarını test ettiğinin iyi bir işaretidir Ama yine de, itaatsizlik ve saygısızlık gosterdiği zaman cocuğunuzu paylamanız ve yanlış yaptığını anlatmanız gerekir
Kendine guvenleri artar Yetişkinlerle konuşma şekillerini dinleyin Gecmişte sırnaşık ya da utangac olmuş olabilir Fakat şimdi insanların gozlerine bakar ve dinlemelerini ister
4 yaş cocuğunuz, cinselliğin daha cok farkında olmaya başlar Kızlar ve erkekler arasındaki farklılıklar hakkında sorular sormaya başlayabilir, cinsel bolgelerini inceleyebilir ve diğer cocukların ozel bolgeleri hakkında merakını ifade edebilir
FİZİKSEL DEĞİŞİKLİKLER
Dort yaş cocuğunuz bu yıl ortalama 2 kg alacak ve 5 cm uzayacaktır Alt cenesi daha belirgin bir şekilde buyurken, ust tarafı daha geniş olacaktır Sonuc olarak, yuzu daha geniş ve yuz hatları daha belirgin olur
Bu yılın sonuna doğru, koordinasyon ve dengesi, yetişkin birisininkine benzer olacaktır Ayak parmağının ucunda durabilir, tek ayağı ile zıplayabilir, taklalar atabilir ve hatta sıcrayabilir Dişlerini fırcalama, elbiselerini giyme ya da ayakkabılarını bağlama gibi gorevler şimdi anne veya babanın ufak yardımlarıyla başarılabilir
Sanatsal projelere katılma yeteneği de gelişmiş olacaktır Yılın sonuna doğru, muhtemelen basit geometrik şekilleri kopyalayabilecek, bazı harfleri yazabilecek, bir boya fırcası ile boyama yapabildiği gibi, kesme ve yapıştırma da yapabilecektir
USTESİNDEN GELİNMESİ GEREKEN ZORLUKLAR
Bu yıl, eğitimle ilgili olarak onemli bir tercih yapacaksınız Yeni okul yılı başlarken cocuğunuz ana okuluna başlamalı mı yoksa bir sonraki yıla kadar beklemeli mi? Bu konu, ozellikle cocukları yaz ya da sonbaharda doğan aileler icin can sıkıcıdır Bununla birlikte, yaşın gercek sorun olmadığını aklınızda tutun Cocuklar farklı oranlarda olgunlaşırlar ve sadece bir cocuğun teknik olarak “yaşca yeterli olması demek, onun duygusal, sosyal ya da fiziksel olarak hazır olduğu anlamına gelmez Eğer anaokuluna vermeye karar verirseniz, ozellikle dil bilgisi eğitimi veren okullara gecmeye tam olarak hazır olmayan cocuklar icin duzenlenmiş bir programa sahip olan, gecici anaokulunu duşunun
Dort yaş cocuğunuzun yeni keşfedilmiş guveninin de olumsuz yonleri vardır Ozellikle yaşıtlarının yanındayken, bilincli bir şekilde yanlış davranarak gosteriş yapan ovungen biri olabilir Eğer kafadarları yanındayken cocuğunuzu disiplin altına almak istiyorsanız, hataları hakkında konuşmadan once onu gruptan uzaklaştırın Şayet onu herkesin onunde azarlarsanız, yanlış davranışına utanmadan devam etmesi icin teşvik etmiş ya da kızdırmış olabilirsiniz
Bu yaş cocukları, uzun hikayeler anlatılmasına bayılırlar Her zaman yalan soylemezler, sadece hayal kurmaya duşkundurler, fakat bazen cocuklar sıkıntıdan kurtulmak ya da işlerini halletmek icin de yalan soylerler Ebeveynler, cocuklarının doğru ya da yanlış ahlaki değerlerle doğmadıklarını anlamalıdırlar ve yalan soyleme durumu zihinsel gelişimlerinin normal bir parcasıdır
NASIL YARDIM EDİLİR ?
Okul oncesi cocuklara ofkeleriyle başa cıkmalarında ve başkaları ya da kendilerine zarar vermeyecek şekilde ofkelerini ifade etmelerinde yardımcı olmak onemlidir Cocuğunuzu duşmanca duygularını sergilemek yerine, duyguları hakkında konuşmaya teşvik edin Ona aynı zamanda negatif enerjisini aktarabileceği uygun bir yer sağlayabilirsiniz Orneğin, minyatur bir yumruklama kum torbası satın alabilirsinizSiz, onu duygularını seslendirmeye cesaretlendirirken, aynı zamanda bunu yumruklayabilir
Bazı cocuklar sosyal ilişkilerde diğerlerinden daha başarılıdırlar Kacınılmaz olarak bazı cocuklar terk edilecek, gormezden gelinecek ya da onemsenmeyecektir Bu cocukların sosyal becerilerini geliştirmeye calışın, sınıf dışında bir iki sınıf arkadaşını bir araya getirecek oyun zamanları duzenleyin Eğer farklı bir ortamda birlikte oynarlarsa, cocuklar kendilerini, birbirlerine cok yakın hissederler
Cocuğunuzun televizyon izlemesini dikkatle takip edin Uygun şekilde kullanıldığı takdirde, televizyon iyi bir eğitim aracı olabilir Gercekten Amerikan Pediatri Akademisi’ne gore, televizyonda eğitim programlarını izleyen cocuklar, izlemeyenlerine gore matematik ve okumada daha iyidirler, fakat cok fazla televizyon (gunde 12 saatten fazla video oyunları ve video kasetleri dahil) ya da televizyonun yanlış şekilde izlenmesi, cocuğunuza zararlı olabilir Orneğin, TV’de sergilenen şiddet goruntulerine cok fazla maruz kalmak, cocuğunuzu daha saldırgan yapabilir