5. Sınıf Türkçe Çalışma Kitabı 1. Tema Çocuk Dünyası Oyuncak Metni Etkinlik Soruları Ve Cevapları Meb Yayınları Sayfa 10 11 12 13 14 15 ,
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
5. Sınıf Meb Yayınları Ortaokul Türkçe Ders Kitabı Sayfa 10 Cevabı
1. Metnin başlığı ve görselleri size neler çağrıştırıyor?
Cevap: Bir çocuğun alamadığı bir oyuncak var ve ona beslediği hayranlığı anlatıyor gibi düşünüyorum.
2. Unutamadığınız bir oyuncağınız var mı? Anlatınız.
Cevap: Bir uçağım vardı hem konuşuyor hem ışıkları yanıyor hemde uçuyordu. Ben onunla oynamayı çok severdim. Hep kıymet vererek kullandım hala bozulmadan duruyor saklıyorum.
5. Sınıf Meb Yayınları Ortaokul Türkçe Ders Kitabı Sayfa 12 Cevabı
1. ETKİNLİK
Aşağıda, metinde geçen bazı kelimeler ve kelimelerin anlamları verilmiştir. Anlamlarından hareketle kelimeleri örnekteki gibi bulmacaya yerleştiriniz.
1. Tren vagonlarını çeken, tekerlekli, buharlı, elektrikli, termik motorlu veya sıkıştırılmış havalı makine. LOKOMATİF
2. Yük ve yolcu taşımakta kullanılan, lokomotifin çektiği demir yolu aracı. TREN
3. Tren, tramvay vb. taşıtlarda tekerleklerin üzerinde hareket ettiği demirden yol. RAY
4. Kurdele, şerit, kumaş vb.nin kelebek şeklinde bağlanmış biçimi. FİYONK
5. Döndüğünde bir mekanizmayı işleten bir eksene dikey olarak bağlanmış, iki veya ikiden çok kanattan yapılmış alet. PERVANE
6. Kaslarda ve özellikle eklemlerde kendini gösteren ağrılı hastalıkların genel adı. ROMATİZMA
7. Topuk kemiği. AŞIK
8. Bir şey enlemesine veya boylamasına kesildiğinde ortaya çıkan yüzey. KESİT
9. Gerçekte öyle olmayıp öyle geçinen veya bilinen. SÖZDE
5. Sınıf Meb Yayınları Ortaokul Türkçe Ders Kitabı Sayfa 13 Cevabı
2. ETKİNLİK
a) Hikâyede aynı kavram alanına giren sözcükleri aşağıdaki kutucuklara yazınız. Bulduğunuz sözcüğün hangi kavramla ilişkili olduğunu kutucuğun üstündeki boşluğa yazınız.
Cevap: Organ – Göz, burun, diz, el, bacak, ayak, kulak
Cevap: Oyuncak – Elektrikli tren, helikopter, taş bebek, deniz motoru
Cevap: Köy oyunları- Aşık oyunu, tahtadan kılış oyunu, askercilik oyunu, birdirbir oyunu, beştaş
Cevap: Tren – Lokomotif, ray, vagon
b) Öğrendiğiniz sözcüklerden kendi sözlüğünüzü oluşturunuz.
Cevap: Aşık oyunu: Köylülerin keçilerin aşık kemiğiyle oynadıkları bir oyun adı.
Cevap: Lokomatif: Demiryollarında vagonları çeken, tekerlekler üzerine yerleştirilmiş, buharlı, elektrikli, termik motorlu ya da sıkıştırılmış havalı makine.
Geçen gün köye gittik. Lokomatiften indim koşarak arkadaşlarımla buluştum ve hemen aşık oyunu oynamak istedim.
3. ETKİNLİK
Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle yanıtlayınız.
1. Dede, neden kızının ve torununun evden gitmesine seviniyor?
Cevap: Çünkü dede kızı ve torunları evden ayrılır ayrılmaz torunlarının oyuncakları ile oynuyordu.
2. Dedenin oyuncaklarla oynarken ara sıra dışarıya bakmasının nedeni nedir?
Cevap: Çünkü torunlarının oyuncaklarıyla oynarken yakalanmak istemiyordu.
3. Sizce, dede neden oyuncaklarla oynamanın yetişkin işi olmadığını düşünmektedir?
Cevap: Çünkü yaşıtlarından kimse oyuncak oynamaz. Bu şekilde geçmişten beri dayatılmış bir kuraldır.
4. Oyuncaklarla oynarken dedenin her şeyi unutmasının nedeni ne olabilir? Sizin de her şeyi unuttuğunuz anlarınız oluyor mu? Anlatınız.
Cevap: Çünkü dede oyuncaklarla oynarken geçmişe döner ve tüm sıkıntılarını unutur. Kafasını çocukluk zamanlarına yorar bunun için şimdiki tüm hastalıklarını ve gerçek dünyayı unutur.
5. Metindeki dedenin plastikten yapılan kurşun askerleri sevmemesinin nedeni ne olabilir? Sizce oyuncağın malzemesi oyuncağı sevmede etkili midir? Açıklayınız.
Cevap: Çünkü plastik oyuncaklar diğerleri gibi hareket etmez. Bunun için askerlerin özelliklerini yansıtmazlar.
6. Oyuncaklarla oynamak sadece çocukların mı hakkıdır? Neden?
Cevap: Hayır oyun oynamak kendine hobi edinmek her bireyin hakkı bence. Oyuncaklar yaratıcılığı geliştirir insanları dış dünyaya kapatır. Oyun oynarken kısa sürede olsa insan dünyanın meşakkatinden kurtulur.
7. Okuduğunuz metnin türü ne olabilir? Bunu metnin hangi özelliklerinden anladınız?
Cevap: Bu metnin türü hikayedir. Olay örgüsü kısa kahraman çeşitliliği az yeri ve zamanı belli metinlere denir.
4. ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerin başına cümlede verilen bilgiler doğruysa (D), yanlışsa (Y) yazınız.
(Y) “Bayılıyorum torunlarımın oyuncak trenleri ile oynamaya.” cümlesinde “bayılıyorum” kelimesi gerçek anlamda kullanılmıştır.
(Y) “Bir keresinde öylesine dalmıştım ki elektrikli trenle oynarken gelişlerini fark edememiştim.” cümlesinde “dalmıştım” sözcüğü mecaz anlamda kullanılmıştır.
(D) “Yüksekten bir bırakıyorum aşağı, hoop! ”cümlesinde “aşağı” kelimesi gerçek anlamda kullanılmıştır.
(Y) “Dizlerimdeki o acımasız romatizma ağrılarını bile…” cümlesinde “ağrı” kelimesi mecaz anlamda kullanılmıştır.
5. Sınıf Meb Yayınları Ortaokul Türkçe Ders Kitabı Sayfa 14 Cevabı
5. ETKİNLİK
a) Aşağıda cümlelerde geçen deyimlerin altını çiziniz.
1. Pencereden dışarı bakıyorum, onlar gözden kayboluncaya kadar.
2. Onların evden çıkmalarını bekliyorum, dört gözle bekliyorum.
3. Utancımdan kıpkırmızı olmuştum.
4. Kızım beni yere yatmış, trenle oynarken görünce , bana, “Ne o baba, çocukluğa mı özendin?” diye takılmıştı.
b) Yukarıdaki deyimler dışında metinde geçen farklı iki deyim bularak cümle içinde kullanınız.
Cevap: Elimde değil: Yapmak istediği şeyi yapamamak, kendi iradesinin yetmemesi
Özenip benzenmek: Çok özen gösterip titizlikle, ayrıntılarına varıncaya değin ele almak
c) Bulduğunuz deyimler cümlenin anlamına katkı sağlamakta mıdır? Açıklayınız.
Cevap: Bulduğum deyimler metni desteklemektedir. Konuyu hayal etmemize yardımcı olur.
6. ETKİNLİK
“Oyuncak” metni ile aşağıdaki metni tür ve biçim bakımından karşılaştırınız.
OYUNCAK
Tür: Hikaye
Biçim: Düz metin
OYUNCAKÇI AMCA
Tür: Şiir
Biçim: Dörtlük
5. Sınıf Meb Yayınları Ortaokul Türkçe Ders Kitabı Sayfa 15 Cevabı
7. ETKİNLİK
Eski oyuncaklarla günümüzdeki oyuncaklar arasındaki benzerlik ve farklılıkları anlatınız.
Cevap: Eskiden çocuklar kendi oyuncaklarını doğadan buldukları ile hayal gücünü birleştirerek kendileri yapıyorlardı. Daha doğal oyuncaklardı. Şimdi türlü türlü bazen zararlı maddelerden üretilen kimi zaman çocuğun hayal gücünü kısıtlayan oyuncaklar bolca var.
8. ETKİNLİK
Aşağıdaki karikatürden hareketle bir hikâye ya da duygu ve düşüncelerinizi anlatan bir metin yazınız.
Cevap: Bu karikatürde bir annenin sitemi ve içinde bulunduğu zor durum resmedilmiş. Anne belli ki çocuğun bilgisayar başında çok oynadığından rahatsız ve onu dışarı da oynamaya davet ediyor. Çünkü çocuklar dışarıda enerjilerini atarlar, temiz hava alırlar, arkadaşlıklarını güçlendirirler
GELECEK DERSE HAZIRLIK
1. Ailenizdeki ya da çevrenizdeki yetişkinlerden çocukluklarında oynadıkları bir oyunu öğreniniz.
Cevap: Bu soruyu anneme yönelttim ve eskiden çelik çomak oynadığını söyledi
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
5. Sınıf Meb Yayınları Ortaokul Türkçe Ders Kitabı Sayfa 10 Cevabı
1. Metnin başlığı ve görselleri size neler çağrıştırıyor?
Cevap: Bir çocuğun alamadığı bir oyuncak var ve ona beslediği hayranlığı anlatıyor gibi düşünüyorum.
2. Unutamadığınız bir oyuncağınız var mı? Anlatınız.
Cevap: Bir uçağım vardı hem konuşuyor hem ışıkları yanıyor hemde uçuyordu. Ben onunla oynamayı çok severdim. Hep kıymet vererek kullandım hala bozulmadan duruyor saklıyorum.
5. Sınıf Meb Yayınları Ortaokul Türkçe Ders Kitabı Sayfa 12 Cevabı
1. ETKİNLİK
Aşağıda, metinde geçen bazı kelimeler ve kelimelerin anlamları verilmiştir. Anlamlarından hareketle kelimeleri örnekteki gibi bulmacaya yerleştiriniz.
1. Tren vagonlarını çeken, tekerlekli, buharlı, elektrikli, termik motorlu veya sıkıştırılmış havalı makine. LOKOMATİF
2. Yük ve yolcu taşımakta kullanılan, lokomotifin çektiği demir yolu aracı. TREN
3. Tren, tramvay vb. taşıtlarda tekerleklerin üzerinde hareket ettiği demirden yol. RAY
4. Kurdele, şerit, kumaş vb.nin kelebek şeklinde bağlanmış biçimi. FİYONK
5. Döndüğünde bir mekanizmayı işleten bir eksene dikey olarak bağlanmış, iki veya ikiden çok kanattan yapılmış alet. PERVANE
6. Kaslarda ve özellikle eklemlerde kendini gösteren ağrılı hastalıkların genel adı. ROMATİZMA
7. Topuk kemiği. AŞIK
8. Bir şey enlemesine veya boylamasına kesildiğinde ortaya çıkan yüzey. KESİT
9. Gerçekte öyle olmayıp öyle geçinen veya bilinen. SÖZDE
5. Sınıf Meb Yayınları Ortaokul Türkçe Ders Kitabı Sayfa 13 Cevabı
2. ETKİNLİK
a) Hikâyede aynı kavram alanına giren sözcükleri aşağıdaki kutucuklara yazınız. Bulduğunuz sözcüğün hangi kavramla ilişkili olduğunu kutucuğun üstündeki boşluğa yazınız.
Cevap: Organ – Göz, burun, diz, el, bacak, ayak, kulak
Cevap: Oyuncak – Elektrikli tren, helikopter, taş bebek, deniz motoru
Cevap: Köy oyunları- Aşık oyunu, tahtadan kılış oyunu, askercilik oyunu, birdirbir oyunu, beştaş
Cevap: Tren – Lokomotif, ray, vagon
b) Öğrendiğiniz sözcüklerden kendi sözlüğünüzü oluşturunuz.
Cevap: Aşık oyunu: Köylülerin keçilerin aşık kemiğiyle oynadıkları bir oyun adı.
Cevap: Lokomatif: Demiryollarında vagonları çeken, tekerlekler üzerine yerleştirilmiş, buharlı, elektrikli, termik motorlu ya da sıkıştırılmış havalı makine.
Geçen gün köye gittik. Lokomatiften indim koşarak arkadaşlarımla buluştum ve hemen aşık oyunu oynamak istedim.
3. ETKİNLİK
Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle yanıtlayınız.
1. Dede, neden kızının ve torununun evden gitmesine seviniyor?
Cevap: Çünkü dede kızı ve torunları evden ayrılır ayrılmaz torunlarının oyuncakları ile oynuyordu.
2. Dedenin oyuncaklarla oynarken ara sıra dışarıya bakmasının nedeni nedir?
Cevap: Çünkü torunlarının oyuncaklarıyla oynarken yakalanmak istemiyordu.
3. Sizce, dede neden oyuncaklarla oynamanın yetişkin işi olmadığını düşünmektedir?
Cevap: Çünkü yaşıtlarından kimse oyuncak oynamaz. Bu şekilde geçmişten beri dayatılmış bir kuraldır.
4. Oyuncaklarla oynarken dedenin her şeyi unutmasının nedeni ne olabilir? Sizin de her şeyi unuttuğunuz anlarınız oluyor mu? Anlatınız.
Cevap: Çünkü dede oyuncaklarla oynarken geçmişe döner ve tüm sıkıntılarını unutur. Kafasını çocukluk zamanlarına yorar bunun için şimdiki tüm hastalıklarını ve gerçek dünyayı unutur.
5. Metindeki dedenin plastikten yapılan kurşun askerleri sevmemesinin nedeni ne olabilir? Sizce oyuncağın malzemesi oyuncağı sevmede etkili midir? Açıklayınız.
Cevap: Çünkü plastik oyuncaklar diğerleri gibi hareket etmez. Bunun için askerlerin özelliklerini yansıtmazlar.
6. Oyuncaklarla oynamak sadece çocukların mı hakkıdır? Neden?
Cevap: Hayır oyun oynamak kendine hobi edinmek her bireyin hakkı bence. Oyuncaklar yaratıcılığı geliştirir insanları dış dünyaya kapatır. Oyun oynarken kısa sürede olsa insan dünyanın meşakkatinden kurtulur.
7. Okuduğunuz metnin türü ne olabilir? Bunu metnin hangi özelliklerinden anladınız?
Cevap: Bu metnin türü hikayedir. Olay örgüsü kısa kahraman çeşitliliği az yeri ve zamanı belli metinlere denir.
4. ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerin başına cümlede verilen bilgiler doğruysa (D), yanlışsa (Y) yazınız.
(Y) “Bayılıyorum torunlarımın oyuncak trenleri ile oynamaya.” cümlesinde “bayılıyorum” kelimesi gerçek anlamda kullanılmıştır.
(Y) “Bir keresinde öylesine dalmıştım ki elektrikli trenle oynarken gelişlerini fark edememiştim.” cümlesinde “dalmıştım” sözcüğü mecaz anlamda kullanılmıştır.
(D) “Yüksekten bir bırakıyorum aşağı, hoop! ”cümlesinde “aşağı” kelimesi gerçek anlamda kullanılmıştır.
(Y) “Dizlerimdeki o acımasız romatizma ağrılarını bile…” cümlesinde “ağrı” kelimesi mecaz anlamda kullanılmıştır.
5. Sınıf Meb Yayınları Ortaokul Türkçe Ders Kitabı Sayfa 14 Cevabı
5. ETKİNLİK
a) Aşağıda cümlelerde geçen deyimlerin altını çiziniz.
1. Pencereden dışarı bakıyorum, onlar gözden kayboluncaya kadar.
2. Onların evden çıkmalarını bekliyorum, dört gözle bekliyorum.
3. Utancımdan kıpkırmızı olmuştum.
4. Kızım beni yere yatmış, trenle oynarken görünce , bana, “Ne o baba, çocukluğa mı özendin?” diye takılmıştı.
b) Yukarıdaki deyimler dışında metinde geçen farklı iki deyim bularak cümle içinde kullanınız.
Cevap: Elimde değil: Yapmak istediği şeyi yapamamak, kendi iradesinin yetmemesi
Özenip benzenmek: Çok özen gösterip titizlikle, ayrıntılarına varıncaya değin ele almak
c) Bulduğunuz deyimler cümlenin anlamına katkı sağlamakta mıdır? Açıklayınız.
Cevap: Bulduğum deyimler metni desteklemektedir. Konuyu hayal etmemize yardımcı olur.
6. ETKİNLİK
“Oyuncak” metni ile aşağıdaki metni tür ve biçim bakımından karşılaştırınız.
OYUNCAK
Tür: Hikaye
Biçim: Düz metin
OYUNCAKÇI AMCA
Tür: Şiir
Biçim: Dörtlük
5. Sınıf Meb Yayınları Ortaokul Türkçe Ders Kitabı Sayfa 15 Cevabı
7. ETKİNLİK
Eski oyuncaklarla günümüzdeki oyuncaklar arasındaki benzerlik ve farklılıkları anlatınız.
Cevap: Eskiden çocuklar kendi oyuncaklarını doğadan buldukları ile hayal gücünü birleştirerek kendileri yapıyorlardı. Daha doğal oyuncaklardı. Şimdi türlü türlü bazen zararlı maddelerden üretilen kimi zaman çocuğun hayal gücünü kısıtlayan oyuncaklar bolca var.
8. ETKİNLİK
Aşağıdaki karikatürden hareketle bir hikâye ya da duygu ve düşüncelerinizi anlatan bir metin yazınız.
Cevap: Bu karikatürde bir annenin sitemi ve içinde bulunduğu zor durum resmedilmiş. Anne belli ki çocuğun bilgisayar başında çok oynadığından rahatsız ve onu dışarı da oynamaya davet ediyor. Çünkü çocuklar dışarıda enerjilerini atarlar, temiz hava alırlar, arkadaşlıklarını güçlendirirler
GELECEK DERSE HAZIRLIK
1. Ailenizdeki ya da çevrenizdeki yetişkinlerden çocukluklarında oynadıkları bir oyunu öğreniniz.
Cevap: Bu soruyu anneme yönelttim ve eskiden çelik çomak oynadığını söyledi
