Avrupa Birliği (AB), Brexit anlaşmasındaki İrlanda - Kuzey İrlanda sınırı hakkındaki ihtiyat maddesine bir alternatifin kabul edilmeyeceği ve İngiltere'nin birlikten anlaşmasız ayrılması ihtimalinin arttığı uyarısında bulundu.
Londra'da 31 Ekim'de gerçekleşecek Brexit'e ilişkin siyasi kriz derinleşirken, AB Komisyonu anlaşmasız ayrılığa dair son hazırlıklarına ilişkin raporunu yayımladı.
Komisyonun raporunda, İrlanda - Kuzey İrlanda sınırı hakkındaki ihtiyat maddesinin, "Hayırlı Cuma Anlaşmasını" koruyan, uluslararası hukuktan doğan yükümlülükleri güvence altına alan ve Avrupa ortak pazarının bütünlüğünü sürdürebilecek tek çözüm olduğu ifade edildi.
1998 yılında İngiltere ve İrlanda Cumhuriyeti hükümetleri arasında imzalanan Hayırlı Cuma Anlaşması, İrlanda adasında 30 yıl süren "düşük yoğunluklu savaşı" sonlandırmıştı.
İhtiyat maddesi ise Kuzey İrlanda ile İrlanda Cumhuriyeti arasında fiziki bir sınır kurulması ve sınır kontrolleri yapılmasının önüne geçmeyi hedefliyor.
"İngiltere'nin anlaşmasız ayrılma riski arttı"
Raporda, ayrıca, Brexit'in gerçekleşmesine kısa zaman kaldığı belirtilerek, "İngiltere'deki siyasi durum, ülkenin (31 Ekim'de) AB'den anlaşmasız ayrılması riskini arttırdı." değerlendirmesinde bulunuldu.
Komisyon, anlaşmasız Brexit'in üye ülkelerde doğuracağı olumsuz ekonomik sonuçlarla mücadele kapsamında, AB'nin doğal afetler için kullandığı fondan pay aktarılacağını da duyurdu.
Öte yandan, AB Komisyonu Başsözcüsü Mina Andreeva, basına yaptığı açıklamada, Londra'daki siyasi kararlarda değişiklikler olabileceğini ancak birliğin pozisyonunun sabit olduğunu vurguladı.
Andreeva, "İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile yapıcı biçimde çalışmak istiyoruz. Kendisinin bize sunacağı tüm önerilere Brexit anlaşmasına uygun olduğu sürece açığız." dedi.
İngiltere'de siyasi belirsizlik
Başbakan Johnson, geçen hafta parlamentoyu 9 Eylül-14 Ekim tarihlerinde tatil etme kararı almıştı.
Johnson bu adımıyla milletvekillerine anlaşmasız Brexit'i önleyecek yasa çıkarmak için yeterli zamanı bırakmamayı hedefliyordu.
Parlamentoyu tatil kararı muhalefet partileri tarafından "darbe" diye nitelendirilirken, hafta sonunda İngiltere'de 30'dan fazla kentte protesto gösterileri düzenlenmişti.
Ancak Avam Kamarasında, parlamento gündemini belirleme yetkisini hükümetten alıp milletvekillerine veren teklif, dün akşam 301'e karşı 328 oyla kabul edilmişti.
Johnson, dün parlamentoda yapılan kritik oylamada muhalefet partileriyle hareket eden 21 milletvekilini Muhafazakar Partinin parlamento grubundan ihraç etmişti.
Muhalefet partileri bugün parlamentonun alt kanadı Avam Kamarasından ülkenin AB’den anlaşmasız ayrılmasını önleyecek bir yasa tasarısını geçirmeye çalışacak.
Çıkarılacak yasanın, İngiltere ile AB arasında bir Brexit anlaşmasına varılamaması halinde hükümeti AB'den yeni bir erteleme istemeye mecbur bırakacak şekilde formüle edilmesi bekleniyor.
Başbakan Johnson, dünkü oylamanın ardından yaptığı konuşmada, parlamentonun anlaşmasız Brexit'i önleyecek bir yasa çıkarması halinde ülkeyi erken seçime götürmek için bir teklifi parlamentoya sunacağını açıklamıştı.
Brexit süreci
Başbakan Johnson, 31 Ekim'de anlaşma olsun veya olmasın İngiltere'yi AB'den ayırmaktaki kararlılığını sık sık yineliyor.
Eski Başbakan Theresa May'in AB ile vardığı Brexit anlaşması parlamentoda 3 kez reddedilmişti.
Johnson, May'in istifa kararı almasının ardından Muhafazakar Partinin yaklaşık 150 bin üyesinin oylarıyla başbakanlık görevine seçilmişti.
İngiliz parlamentosu, 29 Mart'ta gerçekleşmesi gereken anlaşmasız Brexit'i yasa çıkartarak engellemiş, hükümet AB'nin de onayıyla Brexit'i 31 Ekim'e ertelemişti.
İngiltere, 2016'daki referandumda yüzde 48'e karşı yüzde 52 oyla AB'den ayrılma kararı almıştı.