AbdullahI Yemeni hakkında veri
ABDULLAHI YEMENÎ
Abdullahı Yemeni Yemen'de yetişen büyük velîlerden İsmi, Abdullah bin Ali bin Hasan bin Şeyh Ali'dir Abdullahı Yemenî diye meşhûr olmuştur Hadramût'un Terîm şehrinde doğdu Doğum târihi bilinmemektedir 1627 (H1037) senesinde Yemen'in Veht köyünde vefât etti Kabri orada olup ziyâret mahallidir
AbdullahI Yemeni Ufak yaşta ilim tahsîline başlayan Abdullahı Yemenî ilk olarak Kur'ânı kerîmi ezberledi Zamânının büyük âlimlerinden değişik ilimleri tahsîl etti Şeyh Zeynüddîn bin Hüseyin, Seyyidü'lCelîl Abdullah bin Sâlim ve Şeyh Şihâbüddîn gibi zâtlar onun ilim öğrendiği âlimlerdendir Abdullah Yemenî sonra Bender şehrine gitti Orada büyük fıkıh âlimi Nûreddîn Ali bin Bâyezîd'den fıkıh ilmini tahsîl etti Uzun müddet onun ilim meclislerinde kalıp kendini yetiştirdi ve fıkıh ilminde âlim oldu Bulunduğu yerlerde Tasavvuf ehli zâtların sohbetlerinde bulunup tasavvufda ilerlediSâhil bölgesine gidip, oradaki âlimlerle görüştü, ortak ilim ve mârifet alışverişinde bulundu Bâzı âlimlerden ilim aldı, bâzı kimselere ilim öğretti
Yemen bölgesinde yüksek âlimlerden okuduktan sonradan Hindistan'a giden Abdullahı Yemenî hazretleri Ahmedâbâd şehrinde Şeyhülislâm Şeyh bin Abdullah Ayderûs'u ziyâret edip, onun ilim meclislerinde bulundu Ondan bâzı eserlerini okudu Uzun müddet hizmetinde bulunup istifâde etti Şeyh bin Abdullah Ayderûs ona talebe yetiştirmek üzere hırka giydirip icâzet, diploma verdi
sonra da Bender'de yer alan Seyyidü'lKebîr Ömer bin Abdullah Ayderûs'a gitmesini emretti Bender'e dışarı giden Abdullah Yemenî Ömer bin Abdullah Ayderûs'dan da farklı alanlara yönlendirilmiş ilimleri öğrendi Uzun müddet hizmetinde kalıp icâzet aldı İlim ve tasavvufta yüksek dereceye ulaştıktan sonradan Yemen'e döndü
Yemenliler ona büyük iltifât gösterip, ondan istifâde etmek için etrâfında toplandılar
Fazla ibâdet eden Abdullah Yemenî riyâzet, nefsin istediklerini yapmamak ve mücâhede, nefsin istemediklerini gerçekleştirmek sûretiyle Allahü teâlânın rızâsına kavuşmaya çalıştı Tasavvuf yolunda ilerleyip evliyâlık derecesine ulaştı Onun riyâzet ve mücâhede ile meşgûl olduğu günlerde iblis siyah bir köle biçiminde karşısına çıktı Abdullah Yemenî hazretlerinin önünde diz çöküp; Senin ibâdet ettiğin gibi ibâdet eden hiç bir kimseyi görmedimdiyerek ucba, kendi ibâdetlerini beğendirmeye, bu nedenle onu ibâdetlerinden vazgeçirmeye yeltendi Keşf ve kerâmet sâhibi olan Abdullah Yemenî bunun şeytan olduğunu anlayıp huzûrundan kovdu Çünkü o iblisin Allahü teâlânın sevgili kullarına musallat olup, onları dürüst yoldan saptırmaya çalışacağını biliyordu
Yemen'in Veht köyüne yerleşen Abdullah Yemenî insanlara İslâm dîninin dikte ve yasaklarını anlatmak sûretiyle onların dünya ve âhirette kurtuluşa ermelerine çalıştı Halk Müziği uzakta ve yakından onun sohbet meclislerine koştular Pek fazla kimse ona talebe olmakla şereflendi Yolunu kaybetmiş pek çok kimse, onun bereketli sohbetleriyle hidâyete, doğru yola kavuştu Onun talebeleri arasından pekçok velî yetişti Sohbetinde yetişen velî ve âlimlerden bâzıları şunlardır: Haremeynden gelen Seyyidü'lVelî Muhammed bin Alevî, İmâmü'lCelîl Abdurrahmân bin Akîl, SeyyidülKebîr Ebü'lGays binAhmed, Seyyidü'lAzîm Abdullah elMusâvî, Seyyid Akil bin Ömer ve başkaları
Abdullah Yemenî hazretleri ilim ve fazîlet sâhibi, ilmiyle âmil, eli açık bir zât idi Sultanlar gibi ikrâm ve ihsânlarda bulunurdu Fakirlere pekçok sadaka verirdi Devlet adamları yanına, îtibârı çoktu Fazla hoş yazı yazan ve şiirler söylerdi Şiirleri bir dîvânda toplandı ve millet aralarında meşhûr oldu
Hâller ve kerâmetler sâhibi olan Abdullah Yemenî hazretlerinin çok kerâmetleri görüldü Bir defâsında Sâhil bölgesine gitmişti Vâlinin adamları haksız olarak aidat ve mülk istediler Abdullah Yemenî hazretleri haksız vergi vermenin haram olduğunu belirterek devretmek istemedi Vâli vazifelilerine dikte verip ısrar edince, Abdullah Yemenî hazretleri dört kişinin bile baskı kaldırabileceği bir yükü elleriyle kaldırdı, bir kenara fırlattı ve oradan uzaklaştı Bu durumu işiten vâli korktu, huzûruna gelerek bağışlama ve özür diledi
Bir defâsında da fakirlerden bir topluluk Abdullahı Yemenî hazretlerine gelerek Allahü teâlâya kendilerini varlıklı kılması için duâ etmesini istediler Duâ etti ve Allahü teâlâ onları zengin kıldı Bâzıları da Allahü teâlânın kendilerine hacca gitmeyi kolaylaştırması için duâ etmesini istediler O kimseler ellerinde hiç imkân olmadığı hâlde kolaylıkla hacca gittiler
Abdullah Yemenî hazretleri kerâmetlerini gizlerdi Yakın talebe ve dostlarına da gizlemelerini emrederdi İstikâmet yâni doğruluk üzere olunuz Çünkü en büyük kerâmet istikâmet üzere olmaktırderdi Kendisinden zuhûr eden ve görmüş oldukları kerâmetleri hicrî 1040 senesine kadar anlatmamaları üstüne söz almıştı Bu Nedenle 1040 yılına yakın vefât edeceğini de kerâmetle bildirmişti
Ömrünü İslâmiyeti öğrenmek ve öğretmekle geçiren Abdullahı Yemenî hazretleri 1627 (H1037) senesinde Yemen'in Veht köyünde vefât etti Orada defn edildi Kabri ziyâret mahallidir Ziyâret edenlerin, onu vesîle ederek yaptıkları duâlar kabûl olunmakta ve korktuklarından kesin olmaktadırlar Abdullahı Yemenî hazretlerinin kabri üzerine, Osmanlılar vaktinde Yemen vâlisi Muhammed Paşa bir türbe yaptırmıştır
1) Câmiu KerâmâtilEvliyâ; c2 s127
2) ElMeşreot gibi yaşamaRevî; c2, s192
alıntıdır *
ABDULLAHI YEMENÎ
Abdullahı Yemeni Yemen'de yetişen büyük velîlerden İsmi, Abdullah bin Ali bin Hasan bin Şeyh Ali'dir Abdullahı Yemenî diye meşhûr olmuştur Hadramût'un Terîm şehrinde doğdu Doğum târihi bilinmemektedir 1627 (H1037) senesinde Yemen'in Veht köyünde vefât etti Kabri orada olup ziyâret mahallidir
AbdullahI Yemeni Ufak yaşta ilim tahsîline başlayan Abdullahı Yemenî ilk olarak Kur'ânı kerîmi ezberledi Zamânının büyük âlimlerinden değişik ilimleri tahsîl etti Şeyh Zeynüddîn bin Hüseyin, Seyyidü'lCelîl Abdullah bin Sâlim ve Şeyh Şihâbüddîn gibi zâtlar onun ilim öğrendiği âlimlerdendir Abdullah Yemenî sonra Bender şehrine gitti Orada büyük fıkıh âlimi Nûreddîn Ali bin Bâyezîd'den fıkıh ilmini tahsîl etti Uzun müddet onun ilim meclislerinde kalıp kendini yetiştirdi ve fıkıh ilminde âlim oldu Bulunduğu yerlerde Tasavvuf ehli zâtların sohbetlerinde bulunup tasavvufda ilerlediSâhil bölgesine gidip, oradaki âlimlerle görüştü, ortak ilim ve mârifet alışverişinde bulundu Bâzı âlimlerden ilim aldı, bâzı kimselere ilim öğretti
Yemen bölgesinde yüksek âlimlerden okuduktan sonradan Hindistan'a giden Abdullahı Yemenî hazretleri Ahmedâbâd şehrinde Şeyhülislâm Şeyh bin Abdullah Ayderûs'u ziyâret edip, onun ilim meclislerinde bulundu Ondan bâzı eserlerini okudu Uzun müddet hizmetinde bulunup istifâde etti Şeyh bin Abdullah Ayderûs ona talebe yetiştirmek üzere hırka giydirip icâzet, diploma verdi
sonra da Bender'de yer alan Seyyidü'lKebîr Ömer bin Abdullah Ayderûs'a gitmesini emretti Bender'e dışarı giden Abdullah Yemenî Ömer bin Abdullah Ayderûs'dan da farklı alanlara yönlendirilmiş ilimleri öğrendi Uzun müddet hizmetinde kalıp icâzet aldı İlim ve tasavvufta yüksek dereceye ulaştıktan sonradan Yemen'e döndü
Yemenliler ona büyük iltifât gösterip, ondan istifâde etmek için etrâfında toplandılar
Fazla ibâdet eden Abdullah Yemenî riyâzet, nefsin istediklerini yapmamak ve mücâhede, nefsin istemediklerini gerçekleştirmek sûretiyle Allahü teâlânın rızâsına kavuşmaya çalıştı Tasavvuf yolunda ilerleyip evliyâlık derecesine ulaştı Onun riyâzet ve mücâhede ile meşgûl olduğu günlerde iblis siyah bir köle biçiminde karşısına çıktı Abdullah Yemenî hazretlerinin önünde diz çöküp; Senin ibâdet ettiğin gibi ibâdet eden hiç bir kimseyi görmedimdiyerek ucba, kendi ibâdetlerini beğendirmeye, bu nedenle onu ibâdetlerinden vazgeçirmeye yeltendi Keşf ve kerâmet sâhibi olan Abdullah Yemenî bunun şeytan olduğunu anlayıp huzûrundan kovdu Çünkü o iblisin Allahü teâlânın sevgili kullarına musallat olup, onları dürüst yoldan saptırmaya çalışacağını biliyordu
Yemen'in Veht köyüne yerleşen Abdullah Yemenî insanlara İslâm dîninin dikte ve yasaklarını anlatmak sûretiyle onların dünya ve âhirette kurtuluşa ermelerine çalıştı Halk Müziği uzakta ve yakından onun sohbet meclislerine koştular Pek fazla kimse ona talebe olmakla şereflendi Yolunu kaybetmiş pek çok kimse, onun bereketli sohbetleriyle hidâyete, doğru yola kavuştu Onun talebeleri arasından pekçok velî yetişti Sohbetinde yetişen velî ve âlimlerden bâzıları şunlardır: Haremeynden gelen Seyyidü'lVelî Muhammed bin Alevî, İmâmü'lCelîl Abdurrahmân bin Akîl, SeyyidülKebîr Ebü'lGays binAhmed, Seyyidü'lAzîm Abdullah elMusâvî, Seyyid Akil bin Ömer ve başkaları
Abdullah Yemenî hazretleri ilim ve fazîlet sâhibi, ilmiyle âmil, eli açık bir zât idi Sultanlar gibi ikrâm ve ihsânlarda bulunurdu Fakirlere pekçok sadaka verirdi Devlet adamları yanına, îtibârı çoktu Fazla hoş yazı yazan ve şiirler söylerdi Şiirleri bir dîvânda toplandı ve millet aralarında meşhûr oldu
Hâller ve kerâmetler sâhibi olan Abdullah Yemenî hazretlerinin çok kerâmetleri görüldü Bir defâsında Sâhil bölgesine gitmişti Vâlinin adamları haksız olarak aidat ve mülk istediler Abdullah Yemenî hazretleri haksız vergi vermenin haram olduğunu belirterek devretmek istemedi Vâli vazifelilerine dikte verip ısrar edince, Abdullah Yemenî hazretleri dört kişinin bile baskı kaldırabileceği bir yükü elleriyle kaldırdı, bir kenara fırlattı ve oradan uzaklaştı Bu durumu işiten vâli korktu, huzûruna gelerek bağışlama ve özür diledi
Bir defâsında da fakirlerden bir topluluk Abdullahı Yemenî hazretlerine gelerek Allahü teâlâya kendilerini varlıklı kılması için duâ etmesini istediler Duâ etti ve Allahü teâlâ onları zengin kıldı Bâzıları da Allahü teâlânın kendilerine hacca gitmeyi kolaylaştırması için duâ etmesini istediler O kimseler ellerinde hiç imkân olmadığı hâlde kolaylıkla hacca gittiler
Abdullah Yemenî hazretleri kerâmetlerini gizlerdi Yakın talebe ve dostlarına da gizlemelerini emrederdi İstikâmet yâni doğruluk üzere olunuz Çünkü en büyük kerâmet istikâmet üzere olmaktırderdi Kendisinden zuhûr eden ve görmüş oldukları kerâmetleri hicrî 1040 senesine kadar anlatmamaları üstüne söz almıştı Bu Nedenle 1040 yılına yakın vefât edeceğini de kerâmetle bildirmişti
Ömrünü İslâmiyeti öğrenmek ve öğretmekle geçiren Abdullahı Yemenî hazretleri 1627 (H1037) senesinde Yemen'in Veht köyünde vefât etti Orada defn edildi Kabri ziyâret mahallidir Ziyâret edenlerin, onu vesîle ederek yaptıkları duâlar kabûl olunmakta ve korktuklarından kesin olmaktadırlar Abdullahı Yemenî hazretlerinin kabri üzerine, Osmanlılar vaktinde Yemen vâlisi Muhammed Paşa bir türbe yaptırmıştır
1) Câmiu KerâmâtilEvliyâ; c2 s127
2) ElMeşreot gibi yaşamaRevî; c2, s192
alıntıdır *