Gebe kalmada güçlük arz eden çiftlerin değerlendirmesi kapsamında yapılan rahim tüp filmi normal ise, kadın düzenli adet görüyor ise, USG incelemesinde hiçbir problem yok ise, erkek sperm değerleri normal ise bu kısırlığa açıklanamayan kısırlık denir.
Kısırlık problemi yaşayan çiftler haklı olarak şunu sormaktadırlar: Her şey normal ise neden bebeğimiz olmuyor?
Açıklanamayan kısırlığın temelinde şu an tespit edilemeyen, moleküler düzeyde problemler olabilir. Örneğin spermin yumurta içerisine girip dölleyebilmesi için yumurtanın zarına bağlanması gereklidir.(ki bu bağlanma için Z proteini denilen bir molekül gereklidir.). Bu Z proteini gibi yüzlerce protein gebe kalmada rol oynar. Bu yüzlerce proteini araştırmak çok maliyetli olması nedeni ile gereksizdir. Ayrıca aşılama ve tüp bebek yöntemi ile bilinmeyen birçok problem aşılmış olmaktadır. Örneğin tüp bebekte sperm mikroenjeksiyon yöntemi ile yumurta içerisine direkt olarak bırakılmaktadır (Z proteinine gerek kalmamaktadır).
Açıklanamayan kısırlık tedavisinde 2-3 kez aşılama yapılmalıdır. Açıklanamayan kısırlıkta aşılamanın başarısı uygulama başına %20 civarındadır. Aşılama tedavisi başarısız olur ise tüp bebek tedavisine başlanmalıdır.