adet ağrısı nedenleri
Sancılı adet görme fiilen sıradan adet görme mekanizmasının önemli bir parçası olan uterus kasılmalarının bayan tarafından sızı biçiminde hissedilmesidir Bu uterus kasılmalarının amacı uterus iç tabakasının atılarak yenilenmesi sırasında oluşan kanama miktarını en az seviyede tutmaktır Bu kasılmalar sırasında uterusta bölgesel olarak prostaglandin adı verilen bir takım maddeler salgılanır Ağrıya yol açan olayın bu prostaglandinlerin ya fazla miktarda salgılanması veya kadında prostaglandinlere sızı şeklinde bir aşırı duyarlık cevabı oluşması olduğu kabul edilmektedir Prostaglandin salgısı yumurtlama ardından oluşan bir olay olduğundan tipik olarak adet görmeden kısa zaman önce başlayan ve adet bittikten daha sonra tamamen kaybolan adet sancısı yumurtlama olduğunun güvenilir belirtilerinden biridir Sancılı adet görmenin nadir görülen nedenleri aralarında serviks (rahimağzı) girişinin kürtaj, enfeksiyon gibi nedenlere yan olarak daralmış olması ve buna emrindeki olarak adet kanının zorlukla atılmasıve spiral kullanımı gibi nedenler yer alır
Ne gibi belirtiler oluşur
Adet sancısı genelde adet görmeden önceki ilk 24 saat içinde başlar, adet görmekle beraber şiddeti kısa süreli olarak artar ve adet döneminin bitmesine dek artan bir şekilde hafifler Bulantıkusma, halsizlik, ishal, kramplara ek olarak şiddetli bel ağrısı ve baş ağrısı sancıyla beraber sık görülen öteki belirtilerdir Ağrının çok şiddetli olduğu durumlarda bayılma bile ortaya çıkabilir
Ne vakit jinekolojik değerleme gerekir
Adet sancıları sızı kesicilerle denetim altına alınabiliyorsa ve başka bir jinekolojik belirti yoksa jinekolojik tetkik zorunlu değildir Fakat adet sancıları fazla şiddetli olup genel iyilik halini etkilemeye başlamışsa veveya meslek kaybına neden oluyorsa mutlaka jinekolojik değer biçme yapılmalı etkin bir tedavi uygulanmalıdır Jinekolojik değerlendirmenin çok önemli bir amacı vardır Endometriozis (rahim iç tabakasının alışılagelmiş dışı bölgelerde bulunması), kronik enfeksiyon, yapışıklıklar, yumurtalık kistleri, uterus miyomları ve diğer bazı jinekolojik hastalıklar kendilerine özgü belirtiler dışarıya aynen adet sancısı gibi belirtiler de verebilirler Yapılan jinekolojik tetkik bu durumların varlığını ortaya çıkarır ve böyle durumlarda tedavi tamamen öbür olur
Nasıl çare edilir
Eğer jinekolojik muayenede adet sancısını taklit edecek bir durum laf konusuysa (endometriozis, yumurtalık kisti, miyom, spiral, enfeksiyon gibi) öncelikle saptanan hastalık tedavi edilmelidir Yetkisiz değerleme sonucu yapılan tedavinin başarılı olma şansı düşüktür Jinekolojik muayenede hiç bir jinekolojik patoloji saptanmadığında ilk basamak çare ağrı kesicilerdir Kullanılacak sancı kesiciler nonsteroid anti inflamatuar analjezikleradı aşağı gruplandırılan ve sancı kesme dışarıda irin giderici özellikleri de bulunan sızı kesiciler olmalıdır Bu ilaçlar ağrıyı kesmeleri dışarıda prostaglandin üretimini de azaltarak çift yönlü çare yaparlar Adet başlamadan 24 saat öncesinde hekim önerisine göre değişen dozlarda tercihan naproksen sodyum içeren ilaçlar kullanılır ve ağrı devam ettiği sürece ilaçlar alınmaya devam edilir analjezik ilaçlara yanıt alınamayan durumlarda ikinci basamak çare doğum yoklama haplarıdır Dismenore ile yumurtlama aralarında yakın bir ilişki laf konusu olduğundan yumurtlamanın doğum yoklama haplarıyla ortadan kaldırılması ağrıları birçok durumda etkin bir şekilde kontrol altına alır İkinci basamak tedaviden de fayda görmeyen kadınlarda ileri tahlil gerekir Bu amaçla zorunlu ön hazırlığı takiben laparoskopi adı bahşedilen yöntemle karın boşluğu incelenir Bu incelemede genellikle saptanan patoloji endometriozistir ve tedavisi daha farklıdır Olayın psikolojik kompoonentinin varlığından şüphelenildiği durumlarda hekim önerisine kadar psikiyatri konsultasyonu gerekebilir Yoga, transandantal meditasyon, biofeedback, gevşeme gezersizi gibi yöntemler de usulüne uygun olarak uygulandıklarında yardımcı olabilir *
Sancılı adet görme fiilen sıradan adet görme mekanizmasının önemli bir parçası olan uterus kasılmalarının bayan tarafından sızı biçiminde hissedilmesidir Bu uterus kasılmalarının amacı uterus iç tabakasının atılarak yenilenmesi sırasında oluşan kanama miktarını en az seviyede tutmaktır Bu kasılmalar sırasında uterusta bölgesel olarak prostaglandin adı verilen bir takım maddeler salgılanır Ağrıya yol açan olayın bu prostaglandinlerin ya fazla miktarda salgılanması veya kadında prostaglandinlere sızı şeklinde bir aşırı duyarlık cevabı oluşması olduğu kabul edilmektedir Prostaglandin salgısı yumurtlama ardından oluşan bir olay olduğundan tipik olarak adet görmeden kısa zaman önce başlayan ve adet bittikten daha sonra tamamen kaybolan adet sancısı yumurtlama olduğunun güvenilir belirtilerinden biridir Sancılı adet görmenin nadir görülen nedenleri aralarında serviks (rahimağzı) girişinin kürtaj, enfeksiyon gibi nedenlere yan olarak daralmış olması ve buna emrindeki olarak adet kanının zorlukla atılmasıve spiral kullanımı gibi nedenler yer alır
Ne gibi belirtiler oluşur
Adet sancısı genelde adet görmeden önceki ilk 24 saat içinde başlar, adet görmekle beraber şiddeti kısa süreli olarak artar ve adet döneminin bitmesine dek artan bir şekilde hafifler Bulantıkusma, halsizlik, ishal, kramplara ek olarak şiddetli bel ağrısı ve baş ağrısı sancıyla beraber sık görülen öteki belirtilerdir Ağrının çok şiddetli olduğu durumlarda bayılma bile ortaya çıkabilir
Ne vakit jinekolojik değerleme gerekir
Adet sancıları sızı kesicilerle denetim altına alınabiliyorsa ve başka bir jinekolojik belirti yoksa jinekolojik tetkik zorunlu değildir Fakat adet sancıları fazla şiddetli olup genel iyilik halini etkilemeye başlamışsa veveya meslek kaybına neden oluyorsa mutlaka jinekolojik değer biçme yapılmalı etkin bir tedavi uygulanmalıdır Jinekolojik değerlendirmenin çok önemli bir amacı vardır Endometriozis (rahim iç tabakasının alışılagelmiş dışı bölgelerde bulunması), kronik enfeksiyon, yapışıklıklar, yumurtalık kistleri, uterus miyomları ve diğer bazı jinekolojik hastalıklar kendilerine özgü belirtiler dışarıya aynen adet sancısı gibi belirtiler de verebilirler Yapılan jinekolojik tetkik bu durumların varlığını ortaya çıkarır ve böyle durumlarda tedavi tamamen öbür olur
Nasıl çare edilir
Eğer jinekolojik muayenede adet sancısını taklit edecek bir durum laf konusuysa (endometriozis, yumurtalık kisti, miyom, spiral, enfeksiyon gibi) öncelikle saptanan hastalık tedavi edilmelidir Yetkisiz değerleme sonucu yapılan tedavinin başarılı olma şansı düşüktür Jinekolojik muayenede hiç bir jinekolojik patoloji saptanmadığında ilk basamak çare ağrı kesicilerdir Kullanılacak sancı kesiciler nonsteroid anti inflamatuar analjezikleradı aşağı gruplandırılan ve sancı kesme dışarıda irin giderici özellikleri de bulunan sızı kesiciler olmalıdır Bu ilaçlar ağrıyı kesmeleri dışarıda prostaglandin üretimini de azaltarak çift yönlü çare yaparlar Adet başlamadan 24 saat öncesinde hekim önerisine göre değişen dozlarda tercihan naproksen sodyum içeren ilaçlar kullanılır ve ağrı devam ettiği sürece ilaçlar alınmaya devam edilir analjezik ilaçlara yanıt alınamayan durumlarda ikinci basamak çare doğum yoklama haplarıdır Dismenore ile yumurtlama aralarında yakın bir ilişki laf konusu olduğundan yumurtlamanın doğum yoklama haplarıyla ortadan kaldırılması ağrıları birçok durumda etkin bir şekilde kontrol altına alır İkinci basamak tedaviden de fayda görmeyen kadınlarda ileri tahlil gerekir Bu amaçla zorunlu ön hazırlığı takiben laparoskopi adı bahşedilen yöntemle karın boşluğu incelenir Bu incelemede genellikle saptanan patoloji endometriozistir ve tedavisi daha farklıdır Olayın psikolojik kompoonentinin varlığından şüphelenildiği durumlarda hekim önerisine kadar psikiyatri konsultasyonu gerekebilir Yoga, transandantal meditasyon, biofeedback, gevşeme gezersizi gibi yöntemler de usulüne uygun olarak uygulandıklarında yardımcı olabilir *