Ağızda ülser olarak bilinen aftlar, ağız içinde oluşan en sık ağrılı yaralardır. Klasik lezyon al, yuvarlak yahut oval ülserler halinde olup, ekseriyetle 1 cm den küçüktürler. Ağızda mukoza üzerinde meydana gelir. Topluluğun %40 ının ömürleri müddetince ağızlarında aft oluşur. Tekrarlayan bir durum olmadığı takdirde tetkik yahut tedavi gerekmez.
En sık olarak ergenlik ve genç erişkinlik devrinde görülür, yaşlandıkça daha az oluşur.Bulaşıcı değildir.
Ağızdaki aftların nedeni bilinmiyor. Aftı olan kişilerin büyük çoğunluğunda neden olacak öteki bir sorun da yoktur. Hem kalıtsal hemde çevresel nedenleri varsada kesin nedeni muayyen değildir. Bir çok faktör hassas bireylerde neden olarak öne sürülmüşsede kesin neden bilinmemektedir.
- Oral travma
- Ağız içi ateşli enfeksiyonlar
- Adet kanamaları ile alakalı hormonal değişiklikler
- Anksiyete yahut gerilim
- Sigarayı bırakma
- Kalıtım
- Besin alerjileri; çikolata, domates, fındık, ananas ve benzoik asit
- Sodyum lauril sülfat ihtiva eden diş macunları
- Demir, folik asit yahut B12 vitamini eksikliği
-İnflamatuar barsak marazları.
- Çölyak illeti (gluten duyarlılığı) aft gelişimi ile alakalı bulunmuştur.
- Behçet illeti; Ağızda aft, genital yaralar ve göz iltihabı ile karakterize bir durumdur.
- AIDS virüsü ile enfeksiyon da aft ile alakalı bulunmuştur.
TANI
Aftlara dikkatli bir anamnez ve tipik görünüşü ile tanı konmaktadır. Şayet tanı kesin değil, hastalık daha şiddetli, ya da gayri belirtiler mevcutsa, biyopsi ve birtakım testler yapmak gerekebilir. Aftların herpes yahut mantar enfeksiyonları, travma ya da kanser ile bağlantılı olabileceği unutulmamalıdır. Aftlar inflamatuar barsak marazları, HIV enfeksiyonu ve birtakım tıbbi durumlar ile birlikte de görülebilir.
TEDAVİ
Tuzlu su ile gargara yapılabilir yahut gayri antiseptik gargaralar kullanılabilir. Bazen topikal kalamin losyonu yahut benzokainli ağrı gidericili merhem kullanılabilir.
Meyan kökü ekstresi glycyrrhiza güzelleştirici tesir yanında aftlara bağlı ağrıyı azaltabilir.
Eksiklik varsa folik asit, demir, vitamin B12 verilebilir. Tedavi birkaç ay sürebilir.
Kortikosteroidler: Çok şiddetli durumlarda, oral yahut topikal verilebilir.
Aftın Önlenmesi İçin
Sert diş fırçası, kaba azıklar, küçük bir travma afta neden olabilir.,kullanılmamalıdır.
Gerilim azaltma: gerilim tekrarlayan aftlar için bir neden olduğundan gerilimi azaltın.
Sodyum lauryl sülfat içeren diş macunlarından kaçının.
Çiğneme sırasında konuşmayın.
Sistemsiz diş yüzeylerinin tamir ettirin.
Hormonal faktörler bazen premenstrüel periyotta aftı tetikleyebilir.
Demir, folik asit yahut B12 vitamini eksikliği varsa, tedavi edilmelidir.
En sık olarak ergenlik ve genç erişkinlik devrinde görülür, yaşlandıkça daha az oluşur.Bulaşıcı değildir.
Ağızdaki aftların nedeni bilinmiyor. Aftı olan kişilerin büyük çoğunluğunda neden olacak öteki bir sorun da yoktur. Hem kalıtsal hemde çevresel nedenleri varsada kesin nedeni muayyen değildir. Bir çok faktör hassas bireylerde neden olarak öne sürülmüşsede kesin neden bilinmemektedir.
- Oral travma
- Ağız içi ateşli enfeksiyonlar
- Adet kanamaları ile alakalı hormonal değişiklikler
- Anksiyete yahut gerilim
- Sigarayı bırakma
- Kalıtım
- Besin alerjileri; çikolata, domates, fındık, ananas ve benzoik asit
- Sodyum lauril sülfat ihtiva eden diş macunları
- Demir, folik asit yahut B12 vitamini eksikliği
-İnflamatuar barsak marazları.
- Çölyak illeti (gluten duyarlılığı) aft gelişimi ile alakalı bulunmuştur.
- Behçet illeti; Ağızda aft, genital yaralar ve göz iltihabı ile karakterize bir durumdur.
- AIDS virüsü ile enfeksiyon da aft ile alakalı bulunmuştur.
TANI
Aftlara dikkatli bir anamnez ve tipik görünüşü ile tanı konmaktadır. Şayet tanı kesin değil, hastalık daha şiddetli, ya da gayri belirtiler mevcutsa, biyopsi ve birtakım testler yapmak gerekebilir. Aftların herpes yahut mantar enfeksiyonları, travma ya da kanser ile bağlantılı olabileceği unutulmamalıdır. Aftlar inflamatuar barsak marazları, HIV enfeksiyonu ve birtakım tıbbi durumlar ile birlikte de görülebilir.
TEDAVİ
Tuzlu su ile gargara yapılabilir yahut gayri antiseptik gargaralar kullanılabilir. Bazen topikal kalamin losyonu yahut benzokainli ağrı gidericili merhem kullanılabilir.
Meyan kökü ekstresi glycyrrhiza güzelleştirici tesir yanında aftlara bağlı ağrıyı azaltabilir.
Eksiklik varsa folik asit, demir, vitamin B12 verilebilir. Tedavi birkaç ay sürebilir.
Kortikosteroidler: Çok şiddetli durumlarda, oral yahut topikal verilebilir.
Aftın Önlenmesi İçin
Sert diş fırçası, kaba azıklar, küçük bir travma afta neden olabilir.,kullanılmamalıdır.
Gerilim azaltma: gerilim tekrarlayan aftlar için bir neden olduğundan gerilimi azaltın.
Sodyum lauryl sülfat içeren diş macunlarından kaçının.
Çiğneme sırasında konuşmayın.
Sistemsiz diş yüzeylerinin tamir ettirin.
Hormonal faktörler bazen premenstrüel periyotta aftı tetikleyebilir.
Demir, folik asit yahut B12 vitamini eksikliği varsa, tedavi edilmelidir.