afyon düğünleri,afyon nikah adetleri,afyon düğün gelenekleri
AFYON NIKAH GELENEĞİ
Afyon'da evlenme törenleri sırasıyla şöyle oluşmaktadır: Dünür gezme(görücülük), söz kesilip kahve içme, nişan(yavuklu olma), şerbet içilmesi, müşterek sini( tepsiyle baş üstünde nişan hediyesi olan şeker, çerez, iç çamaşırı, kaba şaka, çorap vb hafif eşya) gönderilmesi, sini ardı (nişan tepsilerinin iki taraflı gönderilmesinden daha sonra kız evince yapılan yemek yemek ziyafeti), kandillikler(kandil günlerinde gönderilen kına ve kandil helvası, buna karşılık kız evinden oğlan evine bir tepsi ağzıaçık, bir değişiklik börek ya da lokma) gönderilmesi, hıdrellez daveti(nişanlık zamanı hıdrelleze rastlarsa erkek çocuk göre Hıdrellezlikgönderilir Kuzu kesilerek yemekli kır daveti yapılır Festival(kız evinden oğlan evine, erkek çocuk evinden kız evine iki taraflı çamaşır), kurban bayramında ise süslenmiş koç(oğlan evinden kız evine) gönderilir
Nişandan düğün haftasına değin bu töre ve gelenekler, ailelerin maddî durumuna göre yapılır Nikah haftasından önce iki aile, düğün, düğün ve esvap kesme gününü tesbit eder, hazırlıklara başlar Oğlan evi tarafı gelini tanınmış bir mağazaya misafir etme eder Mağazada gelin için alınacak giysi ve gelinlik vb eşyaya bakılır Buna Esvap Kesmeadı verilir Esvap kesmeyle beraber, her iki taraf, nikah için yakınları (benzer,arkadaş ve akraba) gösteri etmek üzere Okucuadı verilen sözlü davetçi gönderirler Günümüzde ise davetiye kartları gönderilmektedir
Kadın okuyucular nikah sahibinin yakınlarını ev ev dolaşarak düğüne ağırlama ederler Böylece nikah başlamış olur Nikah dört gün devam eder Çarşamba günü düğünde erkek çocuk evinde yemek davetleri öğleden itibaren başlar
Akşam yemeğine daha çok gençler(damadın arkadaşları) misafir etme edilir Aynı gün öğleden daha sonra Saç Kesmeyapılır Kaynananın başkanlığında topluluk bir kadın grubu erkek çocuk evinden kız evine gider Kız evinden asgari iki tefçi bayan oğlan evinden gelen bayan grubunu ayakta tef çalarak ve türkü söyleyerek, nikah evinin mereni başında ya da taşlığında karşılar Kız evinden çağrılmış olan misafirler öteki davetlilerle birlikte toplanır Çengiler aralıksız olarak türkü söylemeye devam eder Gelin kız, kaynananın bulunduğu yere kazanç Kaynananın ve misafirlerin ellerini öptükten sonra kaynananın önüne diz çöker Önce kayınvalide, görümce, teyze,yenge(amca, dayı hanımları) birer ikişer saç Tlfini kesmek suretiyle Saç Kesmetöreni yerine getirilir Bu törende kayınvalide, geline ziynet olarak ne takacaksa (altın, inci, gerdanlık, küpe, bilezik vb) sırasıyla takar Tören bittikten daha sonra gelişlerinde olduğu gibi giderlerken de çengiler, ayakta çalarak uğurlarlar Saç kesme töreninin akşamı Kına Gecesiyapılır
Kına Gecesi:
Erkek evi:
Oğlan evinde bir miktar kına ile zorunlu mumlar hazırlanarak kız evine gönderilir Bu gecede damadın arkadaşları çoğunluktadır Kına gecesinde sağdıcın görevi çoktur Misafirleri sağdıç karşılar, ağırlar
Kız evinden bir grup, oğlan evine hayırlı olsuna gelir Bir odada, sofra ve saz heyeti kurulur Vakit yatsıyı geçince kına aydınlatma törenine başlanır Bir tas içinde karılmış kına önce damadın, sonra sağdıcın sağ elinin üç parmağına(yarım el) yakılır Kına yakılmaya başlarken saz heyeti ve düğünde yer alan gençler Kına Türküsüsöylerler Kına yakıldıktan sonradan güvey ile sağdıç, babanın ve aile büyüklerinin ellerini öperler
Kız Evi:
Saç kesme töreni gecesi, oğlan evinden, yeniden başlarında kaynana elde etmek üzere kalabalık bir grup kız evine kazanç Karşılama gündüzki gibidir Gelin kız ile sağdıç el öperler Gelin kızın avcuna bir parça kına konularak, bunun üstüne bahşişler verilir Kız evinde eğlence, erkek çocuk evi gittikten daha sonra daha çok olur Kızın arkadaşları, etrafını sararlar ve binbir özentiyle ellerine ve ayaklarına kına yakarlar Kızlar tefçinin eşliğinde kına türküsü söyleyerek geç saatlere dek eğlenirler Kız tarafı kına yakanlara haşhaşlı pide, öğme, reçel, peynir, zeytin gibi yiyecekler ikram eder Oğlan ve kız evinin ileri gelenlerinden birer grup, birbirlerini ziyaret ederek, bahtı açık olmasını dilerler
Gelin Alma:
Perşembe sabahı her iki taraf da hareketlidir Erkek Çocuk evinden kız evine bir kamyon gönderilir Bu kamyona çeyizler yüklenir Kızın çeyizi sandık, yatak odası takımı, halı, koltuk takımı, battaniye, yatak takımı ve mutfak takımından(tencere, tabak, çatal bıçak takımı, çay takımı, fincan takımı, su takımı, su ve ocak güğümleri, tepsi vb) oluşur Çeyizle beraber kız evinden giden kadınlar, çeyizleri asar ve gelin odasını hazırlar
Gelin hazırlanır, gelin elde etmek üzere oğlan evinin akrabaları ve kaynana kız evine giderler Gelin kızın babası, yakın akrabaları duvak örterler, görümlük para verirler Bu merasim fazla üzücü olur Duvak örtülünce kayınvalide, gelini arabaya bindirir Hareket etmeden önce dua okunur Akrabalar oğlan evine giderler Oğlan akrabaları ve kayınpeder gelini beklemektedir Gelin, evin önüne gelince arabadan inmeden bir kurban kesilir Gelini arabadan kayınpederi indirir Gelin orada bulunanların elini öper Duvağı örtülüdür Erkek Çocuk evinin akrabaları el öpme esnasında geline görümlük hediyeler verirler, ziynet eşyası takanlar da olur Cuma günü öğleden sonradan kadın misafirler gelin görmeye gelirler Kız evi üzüntülü, oğlan evi neşelidir, gülünür, eğlenilir Böylece düğünün bir kısmı her yerde olur
El Öpme Daveti:
Pazar günü kız evi erkek çocuk evine bir tepsi baklava(Pazar baklavası) gönderir Baklavayı götüren kadınlar, kadınları öğle yemeğine, erkekleri akşam yemeğine gösteri eder El öpme daveti Pazartesi günü yapılır Bu yemek fazla çeşitlidir Yemekten daha sonra kahve içilir, kız evinin her yerde aldığı dürüler dağıtılır
Çeyiz İndirme Daveti:
El öpme davetinden birkaç gün sonradan erkek çocuk evi, kız evinin kadınlarını öğle, erkeklerini akşam yemeğine misafir etme eder Bu davetin amacı, asılı duran çeyizlerin indirilmesiyle düğünün bittiğini gösterir İlimizde ayrıca, imece, aşure, sıra geceleri (gecekler)gibi gelenekler de vardır *
AFYON NIKAH GELENEĞİ
Afyon'da evlenme törenleri sırasıyla şöyle oluşmaktadır: Dünür gezme(görücülük), söz kesilip kahve içme, nişan(yavuklu olma), şerbet içilmesi, müşterek sini( tepsiyle baş üstünde nişan hediyesi olan şeker, çerez, iç çamaşırı, kaba şaka, çorap vb hafif eşya) gönderilmesi, sini ardı (nişan tepsilerinin iki taraflı gönderilmesinden daha sonra kız evince yapılan yemek yemek ziyafeti), kandillikler(kandil günlerinde gönderilen kına ve kandil helvası, buna karşılık kız evinden oğlan evine bir tepsi ağzıaçık, bir değişiklik börek ya da lokma) gönderilmesi, hıdrellez daveti(nişanlık zamanı hıdrelleze rastlarsa erkek çocuk göre Hıdrellezlikgönderilir Kuzu kesilerek yemekli kır daveti yapılır Festival(kız evinden oğlan evine, erkek çocuk evinden kız evine iki taraflı çamaşır), kurban bayramında ise süslenmiş koç(oğlan evinden kız evine) gönderilir
Nişandan düğün haftasına değin bu töre ve gelenekler, ailelerin maddî durumuna göre yapılır Nikah haftasından önce iki aile, düğün, düğün ve esvap kesme gününü tesbit eder, hazırlıklara başlar Oğlan evi tarafı gelini tanınmış bir mağazaya misafir etme eder Mağazada gelin için alınacak giysi ve gelinlik vb eşyaya bakılır Buna Esvap Kesmeadı verilir Esvap kesmeyle beraber, her iki taraf, nikah için yakınları (benzer,arkadaş ve akraba) gösteri etmek üzere Okucuadı verilen sözlü davetçi gönderirler Günümüzde ise davetiye kartları gönderilmektedir
Kadın okuyucular nikah sahibinin yakınlarını ev ev dolaşarak düğüne ağırlama ederler Böylece nikah başlamış olur Nikah dört gün devam eder Çarşamba günü düğünde erkek çocuk evinde yemek davetleri öğleden itibaren başlar
Akşam yemeğine daha çok gençler(damadın arkadaşları) misafir etme edilir Aynı gün öğleden daha sonra Saç Kesmeyapılır Kaynananın başkanlığında topluluk bir kadın grubu erkek çocuk evinden kız evine gider Kız evinden asgari iki tefçi bayan oğlan evinden gelen bayan grubunu ayakta tef çalarak ve türkü söyleyerek, nikah evinin mereni başında ya da taşlığında karşılar Kız evinden çağrılmış olan misafirler öteki davetlilerle birlikte toplanır Çengiler aralıksız olarak türkü söylemeye devam eder Gelin kız, kaynananın bulunduğu yere kazanç Kaynananın ve misafirlerin ellerini öptükten sonra kaynananın önüne diz çöker Önce kayınvalide, görümce, teyze,yenge(amca, dayı hanımları) birer ikişer saç Tlfini kesmek suretiyle Saç Kesmetöreni yerine getirilir Bu törende kayınvalide, geline ziynet olarak ne takacaksa (altın, inci, gerdanlık, küpe, bilezik vb) sırasıyla takar Tören bittikten daha sonra gelişlerinde olduğu gibi giderlerken de çengiler, ayakta çalarak uğurlarlar Saç kesme töreninin akşamı Kına Gecesiyapılır
Kına Gecesi:
Erkek evi:
Oğlan evinde bir miktar kına ile zorunlu mumlar hazırlanarak kız evine gönderilir Bu gecede damadın arkadaşları çoğunluktadır Kına gecesinde sağdıcın görevi çoktur Misafirleri sağdıç karşılar, ağırlar
Kız evinden bir grup, oğlan evine hayırlı olsuna gelir Bir odada, sofra ve saz heyeti kurulur Vakit yatsıyı geçince kına aydınlatma törenine başlanır Bir tas içinde karılmış kına önce damadın, sonra sağdıcın sağ elinin üç parmağına(yarım el) yakılır Kına yakılmaya başlarken saz heyeti ve düğünde yer alan gençler Kına Türküsüsöylerler Kına yakıldıktan sonradan güvey ile sağdıç, babanın ve aile büyüklerinin ellerini öperler
Kız Evi:
Saç kesme töreni gecesi, oğlan evinden, yeniden başlarında kaynana elde etmek üzere kalabalık bir grup kız evine kazanç Karşılama gündüzki gibidir Gelin kız ile sağdıç el öperler Gelin kızın avcuna bir parça kına konularak, bunun üstüne bahşişler verilir Kız evinde eğlence, erkek çocuk evi gittikten daha sonra daha çok olur Kızın arkadaşları, etrafını sararlar ve binbir özentiyle ellerine ve ayaklarına kına yakarlar Kızlar tefçinin eşliğinde kına türküsü söyleyerek geç saatlere dek eğlenirler Kız tarafı kına yakanlara haşhaşlı pide, öğme, reçel, peynir, zeytin gibi yiyecekler ikram eder Oğlan ve kız evinin ileri gelenlerinden birer grup, birbirlerini ziyaret ederek, bahtı açık olmasını dilerler
Gelin Alma:
Perşembe sabahı her iki taraf da hareketlidir Erkek Çocuk evinden kız evine bir kamyon gönderilir Bu kamyona çeyizler yüklenir Kızın çeyizi sandık, yatak odası takımı, halı, koltuk takımı, battaniye, yatak takımı ve mutfak takımından(tencere, tabak, çatal bıçak takımı, çay takımı, fincan takımı, su takımı, su ve ocak güğümleri, tepsi vb) oluşur Çeyizle beraber kız evinden giden kadınlar, çeyizleri asar ve gelin odasını hazırlar
Gelin hazırlanır, gelin elde etmek üzere oğlan evinin akrabaları ve kaynana kız evine giderler Gelin kızın babası, yakın akrabaları duvak örterler, görümlük para verirler Bu merasim fazla üzücü olur Duvak örtülünce kayınvalide, gelini arabaya bindirir Hareket etmeden önce dua okunur Akrabalar oğlan evine giderler Oğlan akrabaları ve kayınpeder gelini beklemektedir Gelin, evin önüne gelince arabadan inmeden bir kurban kesilir Gelini arabadan kayınpederi indirir Gelin orada bulunanların elini öper Duvağı örtülüdür Erkek Çocuk evinin akrabaları el öpme esnasında geline görümlük hediyeler verirler, ziynet eşyası takanlar da olur Cuma günü öğleden sonradan kadın misafirler gelin görmeye gelirler Kız evi üzüntülü, oğlan evi neşelidir, gülünür, eğlenilir Böylece düğünün bir kısmı her yerde olur
El Öpme Daveti:
Pazar günü kız evi erkek çocuk evine bir tepsi baklava(Pazar baklavası) gönderir Baklavayı götüren kadınlar, kadınları öğle yemeğine, erkekleri akşam yemeğine gösteri eder El öpme daveti Pazartesi günü yapılır Bu yemek fazla çeşitlidir Yemekten daha sonra kahve içilir, kız evinin her yerde aldığı dürüler dağıtılır
Çeyiz İndirme Daveti:
El öpme davetinden birkaç gün sonradan erkek çocuk evi, kız evinin kadınlarını öğle, erkeklerini akşam yemeğine misafir etme eder Bu davetin amacı, asılı duran çeyizlerin indirilmesiyle düğünün bittiğini gösterir İlimizde ayrıca, imece, aşure, sıra geceleri (gecekler)gibi gelenekler de vardır *