Ağır ve Tehlikeli İşler Tuzuğu
Tuzuk Ağır ve Tehlikeli İşler Tuzuğu Nedir Tuzuk Hakkında
AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER TUZUĞU (MULGA)
Bakanlar Kurulu Karar Tarihi No: 29031973 76174
Dayandığı Kanun Tarihi No: 25081971 1475
Resmi Gazete Tarihi No: 09041973 14502
**28042006 tarih ve 26152 SRG de yayımlanan 07042006 tarih ve 200610330 sayılı Ağır Ve Tehlikeli İşler Tuzuğunun Yururlukten Kaldırılması Hakkında Tuzukun 1 maddesi ile yururlukten kaldırılmıştır**
Madde 1 Hangi işlerin ağır ve tehlikeli işlerden sayılacağı, kadınlarla 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş cocukların, hangi ceşit ağır ve tehlikeli işlerde calıştırılabilecekleri bu Tuzukte belirtilmiştir
Madde 2 Ağır ve tehlikeli işler, bu Tuzuğe bağlı cetvelde gosterilmiştir Bu cetvelde, karşısında (K) harfi bulunmayan işlerde kadınlar ve (C) harfi bulunmayan işlerde de 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş cocuklar calıştırılmaz
16 yaşını doldurmamış cocukların ağır ve tehlikeli işlerde calıştırılması yasaktır
Şu kadar ki, ihtisas ve meslek oğrenimi veren okulları bitirip o konudaki işi meslek edinmiş kadınlarla 16 yaşını doldurmuş cocuklar ağır ve tehlikeli işlerde calıştırılabilir
İlgili Bakanlıklarca yeterliği kabul edilen kursları bitirip, o işi meslek edinmiş olan bu gibiler cetvelin 35 inci sırasından 62 nci sırasına kadar (62 dahil) belirtilen işlerde calıştırılabilir
Madde 3 Ağır ve tehlikeli işlerde calıştırılacak işciler (Kadınlar dahil) ile 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş cocukların işe girişlerinde, işin niteliğine ve şartlarına gore bedence bu işlere elverişli ve dayanıklı olduklarının hekim raporu ile saptanması zorunludur İşin devamı suresince de bu işlerde calıştırılmalarında bir sakınca olmadığının;16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş cocuklar icin en az 6 ayda bir, diğerleri icin de en az yılda bir defa hekim raporu ile saptanması zorunludur Bu raporlar; işyeri hekimi, işci sağlığı dispanserleri, bunların bulunmadığı yerlerde sırasıyla en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu Sağlık tesisleri ve hekimleri, sağlık ocağı, Hukumet veya belediye doktorları tarafından verilir Raporlarda hangi bilgilerin bulunacağı Calışma ve Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlıklarınca birlikte saptanır
Bir işcinin, ağır ve tehlikeli işlerde calışanlara ait sağlık durumu raporu olmadıkca ağır ve tehlikeli işlerde calıştırılması yasaktır İşcilerin gerek ilk işe girişlerinde gerekse ara muayenelerinde saptanan sağlık durumları bu rapora işlenir
Bu raporlar, teftişe yetkili memurların her istediğinde gosterilmek uzere işveren veya yetkili tarafından, gizliliğine halel gelmiyecek bir surette işlerindeki kişisel sağlık dosyalarında saklanır İşyeri hekimi tarafından verilen rapora itiraz halinde, işci en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu Hastanesi Sağlık Kurulunca muayeneye tabi tutulur; verilen rapor kesindir
İşyerinden ilişkileri kesilerek yeni bir işe giren işcilerin bu raporları veya ornekleri yeni işveren veya vekilinin isteği halinde o işyerine gonderilir
Madde 4 Kadınlar, ay hali gunlerinde ağır ve tehlikeli işlerde calıştırılamazlar Bu gunlerin sayısı 5 gun olarak hesap edilir Daha fazlası icin hekim raporuna gore hareket edilir
Ay halinin başlangıcı işcinin ihbar tarihidir
Madde 5 İşveren veya vekili, ağır ve tehlikeli işlerde calıştırdığı işcilerin nufus kimlik cuzdanlarının onaylı orneklerini saklayarak, bunları teftiş ve denetlemeye yetkili makam ve memurların her isteyişinde gostermekle odevlidir
Madde 6 Bu Tuzukte belirtilen şartlara aykırı olarak, ağır ve tehlikeli işlerde kadın ve cocuk işci calıştırıldığı veya calışan işcinin sağlık durumu itibariyle boyle bir işte calıştırılmamasının gerektiği saptandığında, bunlar, calışmaktan alıkonur
Madde 7 25081971 gunlu ve 1475 sayılı İş Kanununun 78 inci maddesine dayanılarak Calışma ve Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlıklarınca duzenlenen ve Danıştayca incelenmiş olan bu Tuzuk hukumleri, Resmi Gazete ile yayımı gununde yururluğe girer
Madde 8 Bu Tuzuk hukumlerini Bakanlar Kurulu yurutur
AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLERE AİT CETVEL
(a) 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş cocukların calıştırılabilecekleri işler
(b) Kadınların calıştırılabilecekleri işler
(a) (b) Arama ve sondaj işleri :
1 Komur, petrol, tabii gaz, su, her ceşit maden filizleri ve minarelleri arama ve her ceşit sondaj işleri,(Bu işlerin yalnız yer ustunde yapılan yardımcı hizmetlerinde kadın ve cocuk calıştırılabilir) Komur, petrol, tabii gaz, su maden filizleri ve mineralleri ile taş, toprak, kum ve benzeri maddelerin cıkarılması ve uretimi işleri
2 Komur, petrol, tabii gaz, su, her ceşit maden filizleri minarelleri ile taş, toprak, kum ve benzeri maddelerin cıkartılması ve uretimi ve bu işlerin yapılmasında tamamlayıcı nitelikte olan kırma, yıkama, zenginleştirme, taşıma, depolama ve benzeri işler (Elle yapılan basit ayıklama işlerinde kadın calıştırılabilir) Metalurji Sanayii ile ilgili işler :
3 Demir ve demirden başka metallerin ve metalsilerin filiz ve minerallerinden itibaren pirometalurjisel, kimyasal, elektrolitik usullerle uretimi işleri ve bunlarla ilgili işler
4 Demir ve demirden başka metallerin ve metalsilerin eritilmesi, saflaştırılması, alaşımlarının uretimi ve bu maksatlarla yapılan her ceşit işler
5 Demir, celik ve alaşımlarının, demirden başka metal ve alaşımlarının, metalsi ve alaşımlarının her ceşit dokum (adi dokum, pres dokum gibi) ve haddeleme, presleme suretiyle sıcak ve soğuk olarak standard şekillendirilmeleri işleri
6 Demir, celik ve alaşımlarına, demirden başka metal ve alaşımlarına, metalsi ve alaşımlarına (Kulce veya takoz halinde veya şekillendirilmiş olanlarına) uygulanan ısı işleri (Tav, su verme ve benzeri işlemler)
7 Kukurtun eritme yoluyla uretimi, oğutulme, ambalajı ve depolanması ve bunlarla ilgili işler Taş ve Toprak Sanayii ile ilgili işler :
8 Taş ocaklarında her ceşit taşın cıkartılması ve işlenmesi işleri (Kırma, kesme, taşıma, yontma, oğutme, cilalama ve benzeri işler dahil, sus ve hatıra eşyası yapımında kullanılan taşların işlenmesi işleri haric)
9 Cimento fabrikalarında; taş ocaklarında dinamitleme, konkasor ve yağcılığı, konkasore vagon devirme ve monitor havai hat yağcılığı, ekskavator işleri ile cimento uretiminde kalker silosu, kalsinator, klinker elevatoru, ambalaj, gezer vinc, kaynak, santralda ocakcılık ve kulculuk, ocak ve fırın duvarcılığı ve tamirciliği, yukleme ve boşaltma, su kulesi, baca ve boya tamiri, gezer vinc yolları, kanalizasyon ve bakım işleri
10 Kirec ve alcı taşının yakılması ve bunları oğutme ve eleme işleri
C K 11 Toprağın pişirilmesi suretiyle imal olunan kiremit, tuğla, ateş tuğlası, boru, pota, kunk ve benzeri inşaat ve mimari malzeme işleri
C K 12 Canak, comlek, cini, fayans, porselen ve seramik imaline ait işler
C K 13 Cam, şişe, optik ve benzeri malzeme fabrika ve imalathanelerinde uretime ilişkin işler
14 11,12 ve 13 numaralı bentlerde belirtilen işlerden fırın işleri ile silis tozları sacan işler Metal ve Metalden Mamul Eşya Sanayii ile ilgili işler :
15 Ağır sac levhaları bağlama, percinleme ve presleme işleri ile kalafat işleri, kara, deniz ve hava taşıtlarının tamir veya imalinde kullanılan malzemenin ozellikleri itibariyle bir kişi tarafından idare edilemeyen işler
16 Gemi inşaat ve tamiratında iskele, dikme ve kızak işleri ile vincler, işci iskeleleri, bumbalar, direkler, demir ve zincirler vesair techizata ait işler
17 İskeleler, şarpantlar, kopruler, motorler, makinalar ve kazanlar imali ve bunların fabrika tecrubeleri ve montajları işleri
C K 18 Demir tel ve cubuktan malzeme imalatı işleri (Civi, zincir, vida vbgibi)
19 Demiri ısıtıp doğerek şekillendirme eya presleme suretiyle ceşitli eşya imali işleri
20 Soğuk demircilik ve her ceşit kaynak işleri (Oksijen, elektrik, punta ve dikiş kaynağı işleri gibi)
21 Bakır, pirinc, aluminyum malzemeden eşya imalatı işleri, (Mutfak ve ev eşyası ile sus eşyası imalatında kadın ve cocuk calıştırılabilir)
22 Kurşun kaynak işleri, seri ve devamlı lehim işleri (Radyo, televizyon, elektrik ve elektronik cihazların imalinde ve onarımında yapılan seri ve devamlı lehim işlerinde kadın calıştırılabilir)
23 Font, celik ve diğer madenleri ve alaşımlarını eritip potalara dokmek suretiyle ceşitli parca eşya imali işleri
24 10 Kg aşan tornacılık; tesviyecilik ve taşlama işleri
25 Her turlu madeni kablo imali, celik tel ve celik şerit soğuk haddeleme, bıcak ve emsali demir eşya imali işleri
K 26 Muharrik kuvvetle işleyen tam otomatik soğuk şekillendirme tezgahlarında yapılan işler
27 Metal yuzeylerde yapılan, mekanik ve kimyasal temizlik işleri ile elektroliz yolu ile yapılan koruyucu kaplama (Nikelaj, kromaj ve kadmiyum kaplama vb) sıcak daldırma yolu ile yapılan koruyucu kaplama (Kurşun, kalay, cinko vb) ceşitli kimyasal maddelerle yapılan diğer koruyucu kaplama (fosfatlama, eloksal vb) ve emaye işleri Ağac ve tahta işleri ve bunlardan mamul eşya sanayii ile ilgili işler
28 Muharrik kuvvetle calışan her turlu testereler ile kesici, yontucu, soyucu, delici makinalar ve hızarlarla yapılan işler
C K 29 Kurutma işleri ile yapıştırma, kontraplak, kontrtabla ve suni tahta imali işleri Yapı İşleri :
30 Bina, duvar, set, baraj, yol, demiryolu inşaası ve tamiri işleri (Yardımcı işlerde cocuk calıştırılabilir)
31 Havai hat, tunel, kopru, iskele, liman, dalgakıran, kanalizasyon, lağım, kuyu, kanal ve benzerleri yerustu ve yeraltı su ustu ve su altı inşaatı ve tamiratı işleri ile tazyikli hava ile temel inşaat ve yıkım işleri
32 Kirec, beton, asfalt ve benzerleri gibi yapı malzeme ve maddeleri ihzar ve tatbikatına ait işler
33 Asbest tozları ile yapılan her ceşit imalatın (Dam tecrit malzemesi, cimento ve asbest esaslı borular, kaucuklu ve plastikli yer doşemeleri imali gibi) asbest hazırlama ve hamur yapma işleri(Hamurun şekillendirilmiş ve bu suretle zararlı etkisi giderilmiş kademelerinde kadın ve cocuk calıştırılabilir)
34 Toprak kazma, yarma ve doldurma işleri Kimya sanayi ile ilgili işler :
35 Klorur asidi, sulfat asidi, nitrat asidi ve benzeri her ceşit tahriş edici ve yakıcı asitler ile sodyum ve potasyum hidroksit amonyak gibi alkalilerin uretimi ve bunlarla yapılan işler
36 Aldehitler, ketonlar, eterler, karbon sulfur, analin, alkoller, solventler, tinerler, trikloretilen ve benzerleri gibi ucucu ve parlayıcı maddelerin imali ve bunlarla yapılan işler
37 Ham petrol ve katranların distilasyonu, bitum, madeni yağlar ve her turlu akaryakıt ve rafinasyon işleri (Maddelerin kucuk mikyaslarda yağlama, silme işleri gibi kullanılmasına ilişkin işlerde kadın ve cocuklar calıştırılabilir)
38 Odun ve komurlerin gazlaştırılmaları, koklaştırılmaları ve bunlardan elde edilen bitum, katran gibi ara ve art urunlerin distilasyonu işleri
39 Hava gazı, yer gazı, bio gaz ve asetilen uretimi işleri
40 Asfalt ile dam tecrit maddeleri ve yağlamaya ozgu olup petrol tasfiyehanelerinde elde edilemeyen sıvı ve katı yağların imali işleri
41 Her turlu patlayıcı madde ve muhimmatın imali, depolanması ve nakli işleri
42 Her turlu zehirli gazların ve harb gazlarının uretimi kullanılması depolanması ve nakli işleri
43 Aktif komurlerin diğer aktif maddelerin ve ceşitli kimyasal maddelerin emprenyasyon işleri
44 Her turlu patlayıcı maddenin kullanıldığı işler ile toz ve gaz maskeleri, koruyucu başlık ve elbiseler kullanılması zorunlu bulunan işler
45 Piroteknik malzemesi hazırlama ve imali işleri (Aydınlatma ve işaret fişekleri, havai fişekler şenlik maytabları, tabanca mantarı benzerleri)
46 Kibrit imaline ait işler (Kimyasal maddelerin karıştırılması, hamur yapma ve kurutma işleri dışındaki işlerde kadın ve cocuk calıştırılabilir)
47 Her turlu organik ve anorganik zehirli veya tahriş edici maddelerle boya ve vernik imali ve bunlardan meydana gelen zehirli ve tahriş edici boyaların kullanılması işleri
48 Kimyasal gubrelerin istihsali ve istihzarı işleri
49 Sellulozik boya imali işleri
50 Selluloit imali ve lak nitrosellulozu ile yapılan ceşitli kimyasal maddelerin imali işleri
51 Ensektisit, rodentisit ve tarımsal mucadele ilacları istihsali ve istihzarı işleri
52 Flor, klor, brom, iyot uretimi ve bunların muharriş turevlerinin imali işleri
53 Organik ve anorganik pigmentlerin imali işleri
54 İnsan sağlığına zarar verici kimyasal maddelerin yukleme boşaltma ve nakli işleri
55 Akumulator imali ve seri olarak akumulatorlerin bakım ve şarj işleri
K 56 Uyuşturucu maddelerin imali işleri
C K 57 Bitkisel ve hayvansal yağların uretimi ve bunlardan yapılan maddelerin imaline ilişkin işler (Karbon sulfur gibi parlayıcı veya tahriş edici solventlerle yapılan prine ve benzeri yağlı maddelerden ekstraksiyon yolu ile yağ uretimi işlerinde ekstraksiyon kademelerinde kadın ve cocuk calıştırılamaz)
58 Suni lifler ve diğer sentetik lifler ile plastik maddelerin imali işleri
59 Tabakhaneler ile her ceşit deri fabrika ve imalathanelerinde tabaklama, nakil ve depolama işleri
60 Ham kurkleri işleme ve boyama işleri
K 61 Kaucuk ve lastik sanayiinde, lastik hamurunun hazırlanmasından her ceşit şekillendirilmiş mamul yapımına kadar butun işler (Lastik hamurunun hazırlanmasında kadın calıştırılamaz)
C K 62 Plastik maddelerin şekillendirilmesi ve plastik eşya imali işleri (Bu tip imalatta meydana gelen ara veya ana mamul bir kişi tarafından idare edilemiyecek buyukluk ve ağırlıkta ise bu işlerde kadın ve cocuk calıştırılamaz) İplik ve Dokuma Sanayii ile ilgili işler:
C K 63 Cırcır fabrikalarındaki işler
K 64 Pamuk keten, yun, ipek, pacavra ve benzerleri temizleme ve harman işleri ile bunların dokuntulerini ayırma ve didikleme işleri
K 65 Pamuk, keten, yun ipek ve benzerleriyle bunların dokuntulerini hallac, haşıl, tarak ve kolalama tezgahlarında yapılan işler
C K 66 Pamuk, keten, yun, ipek ve benzerleriyle bunların dokuntulerinin hallac, tarak ve kolalama tezgahlarından bolme ile ayrılmış ve fenni iklim ve aspirasyon tesisatı olan iplikhane ve dokuma hazırlama işleri
K 67 Her turlu ilkel ve mamul maddelerin boyanması, gazlanması ve ağartılması işleri
68 Suni ipek imalinde hazırlama ve uretme işleri
K 69 Tafta, vernikli veya su gecmez bezler ve muşamba imali işleri
K 70 Kıl mensucat, her turlu kece ve aba mali işleri Kağıt ve selluloz Sanayii ile ilgili işler
C K 71 Kağıt hamuru ve odun hamuru uretimi işleri
C K 72 Selluloz uretimi işleri
73 Kağıt ve selluloz uretiminde klor, hipoklorit, kukurt dioksit, hiposulfit gibi tahriş edici ve zararlı maddelerin uretimi ile cozeltilerinin hazırlanması, kullanılması ve geri kazanılması işleri
K 74 Seri olarak otomatik makinalarla kağıt, karton, mukavva imali işleri Gıda ve icki sanayi ile ilgili işler
C K 75 Zahire depolarındaki işler ile un ve celtik fabrikalarındaki işler
76 Ekmek ve maya fırın ve fabrikalarındaki hazırlama ve imale ait işler
77 Mezbaha işleri, sakadat atelye ve fabrikalarındaki işler
C K 78 Balıkhane işleri
79 Soğuk hava depolarındaki işler
80 Tuzlalarda su icinde calışma işleri ile tuz doldurma ve hamallık işleri
C K 81 Şeker fabrikalarında hazırlama ve uretime ait işler
K 82 Alkol ve her turlu alkollu ickilerin imali işleri Tutun sanayi ile ilgili işler
83 Balyaların depolara taşınması işleri
84 İmalathane ve depolardaki aktarma işleri
K 85 Sigara imalathane ve fabrikalarında yaprak tutun rutubetlendirme daireleri, ayırma ve temizleme makineleri, tutun filtreleri işleri
K 86 Tutun harman ve kıyımhane işleri Enerji uretimi, nakli ve dağıtımı ile ilgili işler:
87 Buhar, gaz vesair muharrik kuvvet uretimiyle ilgili işler
88 Elektriğin uretimi, nakli ve dağıtımı işleri ile akumulator dairelerinde yapılan her turlu işler
89 Hareket halinde bulunan makine, motor ve aksamı ile transmisyon tertibatının yağlanması, tamiri ve temizlenmesi gibi işler Nakliye ve benzeri işler:
90 (Değişik: 12051991911546 K) Aracsız olarak yirmibeş kilodan, elli kiloya kadar (elli kilo dahil) ağırlık taşıma, boşaltma ve yukleme işleri
91 El arabası gibi araclarla elli kilodan yukarı ağırlık taşıma, boşaltma ve yukleme işleri
92 Uc ve dort tekerlekli ve pedallı arabalarla altmış kilodan yukarı ağırlık taşıma, boşaltma ve yukleme işleri
93 En cok %10 rampalı yerlerde vagonetlerle 300 kilodan yukarı ağırlık taşıma, boşaltma ve yukleme işleri
C K 94 Cuvallama, fıcılama, istifleme ve benzeri işler
K 95 İnsan ve eşya taşımaya ozgu taşıt araclarında pilotluk, kaptanlık, şoforluk ve bunlara yardımcılık işleri
K 96 Her turlu taşıt araclarında makinistlik, arabacılık, frencilik, makascılık ve bunlara yardımcılık işleri Ceşitli işler :
97 Denizlerde gollerde ve nehirlerde balık ve diğer hayvanların ve bitkilerin avlanması, toplanması, uretilmesi ve dalyan işleri
98 Sunger avcılığı işleri
99 İtfaiye işleri
100 Ocakcılık, ateşcilik işleri ile ocak ve baca temizleme işleri
K 101 Buyuk camaşırhanelerde yapılan işler
102 Lağım işleri
103 Copculuk işleri
104 Hayvansal gubre işleri
K 105 Pacavracılık işleri
106 Bataklık kurutma, su altı ve toprak altı işleri ile suya girilerek yapılan her turlu işler
107 Duşme tehlikesi fazla olan yuksek yerlerde yapılan inşaat ve tamirat işleri
K 108 Radyoloji işleri ile radyum ve radyo aktif maddelerle yapılan işler
K 109 Vahşi veya zehirli hayvan bulunduran bahcelerdeki ve hayvan terbiyesi muesseselerindeki işler
K 110 Filim, plak ve benzeri cisimlerin tutuşucu cinsten maddelerle yapılması ve kullanılması ile ilgili işler ve projeksiyon işleri
C K 111 Matbaa murekkebi imali işleri
K 112 Keten, kenevir ve jutten iplik, sicim, halat imali ve bunlarla yapılan dokuma işleri
K 113 Hastane, bakteriyoloji ve kimya laboratuvarları ve eczacılık işleri
K 114 Hayvan tahniti işleri
K 115 Kemik, boynuz, tırnak ve hayvan kanı ile ilgili uretim işleri
C K 116 Tutkal, jelatin ve kola imali işleri
117 Metalden matbaa harfi imali ve klişe imali işleri
K 118 Tuylu olarak kullanılacak derileri hazırlama işleri
K 119 Kuş ve hayvan tuyu kıllarının temizlenmesi, didiklenmesi, ayrılması ve bunlara benzer işler
K 120 Sungerleri temizleme, yıkama, beyazlatma ve boyama işleri
C K 121 Deri sanayiinde mamul derilere yuz ve fantazi fason yapma ve derileri perdahlama işleri
K 122 Makinasız deniz nakil araclarında (Mavna, şat ve benzerleri) yapılan butun işler
123 Yuzer vinc ve taraklarda yapılan işler
K 124 Hava alanlarındaki ucuşa hazırlık işleri ile yer hizmetleri ve bakım işleri
K 125 Ucaklarda yapılan butun işler
Tuzuk Ağır ve Tehlikeli İşler Tuzuğu Nedir Tuzuk Hakkında
AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER TUZUĞU (MULGA)
Bakanlar Kurulu Karar Tarihi No: 29031973 76174
Dayandığı Kanun Tarihi No: 25081971 1475
Resmi Gazete Tarihi No: 09041973 14502
**28042006 tarih ve 26152 SRG de yayımlanan 07042006 tarih ve 200610330 sayılı Ağır Ve Tehlikeli İşler Tuzuğunun Yururlukten Kaldırılması Hakkında Tuzukun 1 maddesi ile yururlukten kaldırılmıştır**
Madde 1 Hangi işlerin ağır ve tehlikeli işlerden sayılacağı, kadınlarla 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş cocukların, hangi ceşit ağır ve tehlikeli işlerde calıştırılabilecekleri bu Tuzukte belirtilmiştir
Madde 2 Ağır ve tehlikeli işler, bu Tuzuğe bağlı cetvelde gosterilmiştir Bu cetvelde, karşısında (K) harfi bulunmayan işlerde kadınlar ve (C) harfi bulunmayan işlerde de 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş cocuklar calıştırılmaz
16 yaşını doldurmamış cocukların ağır ve tehlikeli işlerde calıştırılması yasaktır
Şu kadar ki, ihtisas ve meslek oğrenimi veren okulları bitirip o konudaki işi meslek edinmiş kadınlarla 16 yaşını doldurmuş cocuklar ağır ve tehlikeli işlerde calıştırılabilir
İlgili Bakanlıklarca yeterliği kabul edilen kursları bitirip, o işi meslek edinmiş olan bu gibiler cetvelin 35 inci sırasından 62 nci sırasına kadar (62 dahil) belirtilen işlerde calıştırılabilir
Madde 3 Ağır ve tehlikeli işlerde calıştırılacak işciler (Kadınlar dahil) ile 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş cocukların işe girişlerinde, işin niteliğine ve şartlarına gore bedence bu işlere elverişli ve dayanıklı olduklarının hekim raporu ile saptanması zorunludur İşin devamı suresince de bu işlerde calıştırılmalarında bir sakınca olmadığının;16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş cocuklar icin en az 6 ayda bir, diğerleri icin de en az yılda bir defa hekim raporu ile saptanması zorunludur Bu raporlar; işyeri hekimi, işci sağlığı dispanserleri, bunların bulunmadığı yerlerde sırasıyla en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu Sağlık tesisleri ve hekimleri, sağlık ocağı, Hukumet veya belediye doktorları tarafından verilir Raporlarda hangi bilgilerin bulunacağı Calışma ve Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlıklarınca birlikte saptanır
Bir işcinin, ağır ve tehlikeli işlerde calışanlara ait sağlık durumu raporu olmadıkca ağır ve tehlikeli işlerde calıştırılması yasaktır İşcilerin gerek ilk işe girişlerinde gerekse ara muayenelerinde saptanan sağlık durumları bu rapora işlenir
Bu raporlar, teftişe yetkili memurların her istediğinde gosterilmek uzere işveren veya yetkili tarafından, gizliliğine halel gelmiyecek bir surette işlerindeki kişisel sağlık dosyalarında saklanır İşyeri hekimi tarafından verilen rapora itiraz halinde, işci en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu Hastanesi Sağlık Kurulunca muayeneye tabi tutulur; verilen rapor kesindir
İşyerinden ilişkileri kesilerek yeni bir işe giren işcilerin bu raporları veya ornekleri yeni işveren veya vekilinin isteği halinde o işyerine gonderilir
Madde 4 Kadınlar, ay hali gunlerinde ağır ve tehlikeli işlerde calıştırılamazlar Bu gunlerin sayısı 5 gun olarak hesap edilir Daha fazlası icin hekim raporuna gore hareket edilir
Ay halinin başlangıcı işcinin ihbar tarihidir
Madde 5 İşveren veya vekili, ağır ve tehlikeli işlerde calıştırdığı işcilerin nufus kimlik cuzdanlarının onaylı orneklerini saklayarak, bunları teftiş ve denetlemeye yetkili makam ve memurların her isteyişinde gostermekle odevlidir
Madde 6 Bu Tuzukte belirtilen şartlara aykırı olarak, ağır ve tehlikeli işlerde kadın ve cocuk işci calıştırıldığı veya calışan işcinin sağlık durumu itibariyle boyle bir işte calıştırılmamasının gerektiği saptandığında, bunlar, calışmaktan alıkonur
Madde 7 25081971 gunlu ve 1475 sayılı İş Kanununun 78 inci maddesine dayanılarak Calışma ve Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlıklarınca duzenlenen ve Danıştayca incelenmiş olan bu Tuzuk hukumleri, Resmi Gazete ile yayımı gununde yururluğe girer
Madde 8 Bu Tuzuk hukumlerini Bakanlar Kurulu yurutur
AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLERE AİT CETVEL
(a) 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş cocukların calıştırılabilecekleri işler
(b) Kadınların calıştırılabilecekleri işler
(a) (b) Arama ve sondaj işleri :
1 Komur, petrol, tabii gaz, su, her ceşit maden filizleri ve minarelleri arama ve her ceşit sondaj işleri,(Bu işlerin yalnız yer ustunde yapılan yardımcı hizmetlerinde kadın ve cocuk calıştırılabilir) Komur, petrol, tabii gaz, su maden filizleri ve mineralleri ile taş, toprak, kum ve benzeri maddelerin cıkarılması ve uretimi işleri
2 Komur, petrol, tabii gaz, su, her ceşit maden filizleri minarelleri ile taş, toprak, kum ve benzeri maddelerin cıkartılması ve uretimi ve bu işlerin yapılmasında tamamlayıcı nitelikte olan kırma, yıkama, zenginleştirme, taşıma, depolama ve benzeri işler (Elle yapılan basit ayıklama işlerinde kadın calıştırılabilir) Metalurji Sanayii ile ilgili işler :
3 Demir ve demirden başka metallerin ve metalsilerin filiz ve minerallerinden itibaren pirometalurjisel, kimyasal, elektrolitik usullerle uretimi işleri ve bunlarla ilgili işler
4 Demir ve demirden başka metallerin ve metalsilerin eritilmesi, saflaştırılması, alaşımlarının uretimi ve bu maksatlarla yapılan her ceşit işler
5 Demir, celik ve alaşımlarının, demirden başka metal ve alaşımlarının, metalsi ve alaşımlarının her ceşit dokum (adi dokum, pres dokum gibi) ve haddeleme, presleme suretiyle sıcak ve soğuk olarak standard şekillendirilmeleri işleri
6 Demir, celik ve alaşımlarına, demirden başka metal ve alaşımlarına, metalsi ve alaşımlarına (Kulce veya takoz halinde veya şekillendirilmiş olanlarına) uygulanan ısı işleri (Tav, su verme ve benzeri işlemler)
7 Kukurtun eritme yoluyla uretimi, oğutulme, ambalajı ve depolanması ve bunlarla ilgili işler Taş ve Toprak Sanayii ile ilgili işler :
8 Taş ocaklarında her ceşit taşın cıkartılması ve işlenmesi işleri (Kırma, kesme, taşıma, yontma, oğutme, cilalama ve benzeri işler dahil, sus ve hatıra eşyası yapımında kullanılan taşların işlenmesi işleri haric)
9 Cimento fabrikalarında; taş ocaklarında dinamitleme, konkasor ve yağcılığı, konkasore vagon devirme ve monitor havai hat yağcılığı, ekskavator işleri ile cimento uretiminde kalker silosu, kalsinator, klinker elevatoru, ambalaj, gezer vinc, kaynak, santralda ocakcılık ve kulculuk, ocak ve fırın duvarcılığı ve tamirciliği, yukleme ve boşaltma, su kulesi, baca ve boya tamiri, gezer vinc yolları, kanalizasyon ve bakım işleri
10 Kirec ve alcı taşının yakılması ve bunları oğutme ve eleme işleri
C K 11 Toprağın pişirilmesi suretiyle imal olunan kiremit, tuğla, ateş tuğlası, boru, pota, kunk ve benzeri inşaat ve mimari malzeme işleri
C K 12 Canak, comlek, cini, fayans, porselen ve seramik imaline ait işler
C K 13 Cam, şişe, optik ve benzeri malzeme fabrika ve imalathanelerinde uretime ilişkin işler
14 11,12 ve 13 numaralı bentlerde belirtilen işlerden fırın işleri ile silis tozları sacan işler Metal ve Metalden Mamul Eşya Sanayii ile ilgili işler :
15 Ağır sac levhaları bağlama, percinleme ve presleme işleri ile kalafat işleri, kara, deniz ve hava taşıtlarının tamir veya imalinde kullanılan malzemenin ozellikleri itibariyle bir kişi tarafından idare edilemeyen işler
16 Gemi inşaat ve tamiratında iskele, dikme ve kızak işleri ile vincler, işci iskeleleri, bumbalar, direkler, demir ve zincirler vesair techizata ait işler
17 İskeleler, şarpantlar, kopruler, motorler, makinalar ve kazanlar imali ve bunların fabrika tecrubeleri ve montajları işleri
C K 18 Demir tel ve cubuktan malzeme imalatı işleri (Civi, zincir, vida vbgibi)
19 Demiri ısıtıp doğerek şekillendirme eya presleme suretiyle ceşitli eşya imali işleri
20 Soğuk demircilik ve her ceşit kaynak işleri (Oksijen, elektrik, punta ve dikiş kaynağı işleri gibi)
21 Bakır, pirinc, aluminyum malzemeden eşya imalatı işleri, (Mutfak ve ev eşyası ile sus eşyası imalatında kadın ve cocuk calıştırılabilir)
22 Kurşun kaynak işleri, seri ve devamlı lehim işleri (Radyo, televizyon, elektrik ve elektronik cihazların imalinde ve onarımında yapılan seri ve devamlı lehim işlerinde kadın calıştırılabilir)
23 Font, celik ve diğer madenleri ve alaşımlarını eritip potalara dokmek suretiyle ceşitli parca eşya imali işleri
24 10 Kg aşan tornacılık; tesviyecilik ve taşlama işleri
25 Her turlu madeni kablo imali, celik tel ve celik şerit soğuk haddeleme, bıcak ve emsali demir eşya imali işleri
K 26 Muharrik kuvvetle işleyen tam otomatik soğuk şekillendirme tezgahlarında yapılan işler
27 Metal yuzeylerde yapılan, mekanik ve kimyasal temizlik işleri ile elektroliz yolu ile yapılan koruyucu kaplama (Nikelaj, kromaj ve kadmiyum kaplama vb) sıcak daldırma yolu ile yapılan koruyucu kaplama (Kurşun, kalay, cinko vb) ceşitli kimyasal maddelerle yapılan diğer koruyucu kaplama (fosfatlama, eloksal vb) ve emaye işleri Ağac ve tahta işleri ve bunlardan mamul eşya sanayii ile ilgili işler
28 Muharrik kuvvetle calışan her turlu testereler ile kesici, yontucu, soyucu, delici makinalar ve hızarlarla yapılan işler
C K 29 Kurutma işleri ile yapıştırma, kontraplak, kontrtabla ve suni tahta imali işleri Yapı İşleri :
30 Bina, duvar, set, baraj, yol, demiryolu inşaası ve tamiri işleri (Yardımcı işlerde cocuk calıştırılabilir)
31 Havai hat, tunel, kopru, iskele, liman, dalgakıran, kanalizasyon, lağım, kuyu, kanal ve benzerleri yerustu ve yeraltı su ustu ve su altı inşaatı ve tamiratı işleri ile tazyikli hava ile temel inşaat ve yıkım işleri
32 Kirec, beton, asfalt ve benzerleri gibi yapı malzeme ve maddeleri ihzar ve tatbikatına ait işler
33 Asbest tozları ile yapılan her ceşit imalatın (Dam tecrit malzemesi, cimento ve asbest esaslı borular, kaucuklu ve plastikli yer doşemeleri imali gibi) asbest hazırlama ve hamur yapma işleri(Hamurun şekillendirilmiş ve bu suretle zararlı etkisi giderilmiş kademelerinde kadın ve cocuk calıştırılabilir)
34 Toprak kazma, yarma ve doldurma işleri Kimya sanayi ile ilgili işler :
35 Klorur asidi, sulfat asidi, nitrat asidi ve benzeri her ceşit tahriş edici ve yakıcı asitler ile sodyum ve potasyum hidroksit amonyak gibi alkalilerin uretimi ve bunlarla yapılan işler
36 Aldehitler, ketonlar, eterler, karbon sulfur, analin, alkoller, solventler, tinerler, trikloretilen ve benzerleri gibi ucucu ve parlayıcı maddelerin imali ve bunlarla yapılan işler
37 Ham petrol ve katranların distilasyonu, bitum, madeni yağlar ve her turlu akaryakıt ve rafinasyon işleri (Maddelerin kucuk mikyaslarda yağlama, silme işleri gibi kullanılmasına ilişkin işlerde kadın ve cocuklar calıştırılabilir)
38 Odun ve komurlerin gazlaştırılmaları, koklaştırılmaları ve bunlardan elde edilen bitum, katran gibi ara ve art urunlerin distilasyonu işleri
39 Hava gazı, yer gazı, bio gaz ve asetilen uretimi işleri
40 Asfalt ile dam tecrit maddeleri ve yağlamaya ozgu olup petrol tasfiyehanelerinde elde edilemeyen sıvı ve katı yağların imali işleri
41 Her turlu patlayıcı madde ve muhimmatın imali, depolanması ve nakli işleri
42 Her turlu zehirli gazların ve harb gazlarının uretimi kullanılması depolanması ve nakli işleri
43 Aktif komurlerin diğer aktif maddelerin ve ceşitli kimyasal maddelerin emprenyasyon işleri
44 Her turlu patlayıcı maddenin kullanıldığı işler ile toz ve gaz maskeleri, koruyucu başlık ve elbiseler kullanılması zorunlu bulunan işler
45 Piroteknik malzemesi hazırlama ve imali işleri (Aydınlatma ve işaret fişekleri, havai fişekler şenlik maytabları, tabanca mantarı benzerleri)
46 Kibrit imaline ait işler (Kimyasal maddelerin karıştırılması, hamur yapma ve kurutma işleri dışındaki işlerde kadın ve cocuk calıştırılabilir)
47 Her turlu organik ve anorganik zehirli veya tahriş edici maddelerle boya ve vernik imali ve bunlardan meydana gelen zehirli ve tahriş edici boyaların kullanılması işleri
48 Kimyasal gubrelerin istihsali ve istihzarı işleri
49 Sellulozik boya imali işleri
50 Selluloit imali ve lak nitrosellulozu ile yapılan ceşitli kimyasal maddelerin imali işleri
51 Ensektisit, rodentisit ve tarımsal mucadele ilacları istihsali ve istihzarı işleri
52 Flor, klor, brom, iyot uretimi ve bunların muharriş turevlerinin imali işleri
53 Organik ve anorganik pigmentlerin imali işleri
54 İnsan sağlığına zarar verici kimyasal maddelerin yukleme boşaltma ve nakli işleri
55 Akumulator imali ve seri olarak akumulatorlerin bakım ve şarj işleri
K 56 Uyuşturucu maddelerin imali işleri
C K 57 Bitkisel ve hayvansal yağların uretimi ve bunlardan yapılan maddelerin imaline ilişkin işler (Karbon sulfur gibi parlayıcı veya tahriş edici solventlerle yapılan prine ve benzeri yağlı maddelerden ekstraksiyon yolu ile yağ uretimi işlerinde ekstraksiyon kademelerinde kadın ve cocuk calıştırılamaz)
58 Suni lifler ve diğer sentetik lifler ile plastik maddelerin imali işleri
59 Tabakhaneler ile her ceşit deri fabrika ve imalathanelerinde tabaklama, nakil ve depolama işleri
60 Ham kurkleri işleme ve boyama işleri
K 61 Kaucuk ve lastik sanayiinde, lastik hamurunun hazırlanmasından her ceşit şekillendirilmiş mamul yapımına kadar butun işler (Lastik hamurunun hazırlanmasında kadın calıştırılamaz)
C K 62 Plastik maddelerin şekillendirilmesi ve plastik eşya imali işleri (Bu tip imalatta meydana gelen ara veya ana mamul bir kişi tarafından idare edilemiyecek buyukluk ve ağırlıkta ise bu işlerde kadın ve cocuk calıştırılamaz) İplik ve Dokuma Sanayii ile ilgili işler:
C K 63 Cırcır fabrikalarındaki işler
K 64 Pamuk keten, yun, ipek, pacavra ve benzerleri temizleme ve harman işleri ile bunların dokuntulerini ayırma ve didikleme işleri
K 65 Pamuk, keten, yun ipek ve benzerleriyle bunların dokuntulerini hallac, haşıl, tarak ve kolalama tezgahlarında yapılan işler
C K 66 Pamuk, keten, yun, ipek ve benzerleriyle bunların dokuntulerinin hallac, tarak ve kolalama tezgahlarından bolme ile ayrılmış ve fenni iklim ve aspirasyon tesisatı olan iplikhane ve dokuma hazırlama işleri
K 67 Her turlu ilkel ve mamul maddelerin boyanması, gazlanması ve ağartılması işleri
68 Suni ipek imalinde hazırlama ve uretme işleri
K 69 Tafta, vernikli veya su gecmez bezler ve muşamba imali işleri
K 70 Kıl mensucat, her turlu kece ve aba mali işleri Kağıt ve selluloz Sanayii ile ilgili işler
C K 71 Kağıt hamuru ve odun hamuru uretimi işleri
C K 72 Selluloz uretimi işleri
73 Kağıt ve selluloz uretiminde klor, hipoklorit, kukurt dioksit, hiposulfit gibi tahriş edici ve zararlı maddelerin uretimi ile cozeltilerinin hazırlanması, kullanılması ve geri kazanılması işleri
K 74 Seri olarak otomatik makinalarla kağıt, karton, mukavva imali işleri Gıda ve icki sanayi ile ilgili işler
C K 75 Zahire depolarındaki işler ile un ve celtik fabrikalarındaki işler
76 Ekmek ve maya fırın ve fabrikalarındaki hazırlama ve imale ait işler
77 Mezbaha işleri, sakadat atelye ve fabrikalarındaki işler
C K 78 Balıkhane işleri
79 Soğuk hava depolarındaki işler
80 Tuzlalarda su icinde calışma işleri ile tuz doldurma ve hamallık işleri
C K 81 Şeker fabrikalarında hazırlama ve uretime ait işler
K 82 Alkol ve her turlu alkollu ickilerin imali işleri Tutun sanayi ile ilgili işler
83 Balyaların depolara taşınması işleri
84 İmalathane ve depolardaki aktarma işleri
K 85 Sigara imalathane ve fabrikalarında yaprak tutun rutubetlendirme daireleri, ayırma ve temizleme makineleri, tutun filtreleri işleri
K 86 Tutun harman ve kıyımhane işleri Enerji uretimi, nakli ve dağıtımı ile ilgili işler:
87 Buhar, gaz vesair muharrik kuvvet uretimiyle ilgili işler
88 Elektriğin uretimi, nakli ve dağıtımı işleri ile akumulator dairelerinde yapılan her turlu işler
89 Hareket halinde bulunan makine, motor ve aksamı ile transmisyon tertibatının yağlanması, tamiri ve temizlenmesi gibi işler Nakliye ve benzeri işler:
90 (Değişik: 12051991911546 K) Aracsız olarak yirmibeş kilodan, elli kiloya kadar (elli kilo dahil) ağırlık taşıma, boşaltma ve yukleme işleri
91 El arabası gibi araclarla elli kilodan yukarı ağırlık taşıma, boşaltma ve yukleme işleri
92 Uc ve dort tekerlekli ve pedallı arabalarla altmış kilodan yukarı ağırlık taşıma, boşaltma ve yukleme işleri
93 En cok %10 rampalı yerlerde vagonetlerle 300 kilodan yukarı ağırlık taşıma, boşaltma ve yukleme işleri
C K 94 Cuvallama, fıcılama, istifleme ve benzeri işler
K 95 İnsan ve eşya taşımaya ozgu taşıt araclarında pilotluk, kaptanlık, şoforluk ve bunlara yardımcılık işleri
K 96 Her turlu taşıt araclarında makinistlik, arabacılık, frencilik, makascılık ve bunlara yardımcılık işleri Ceşitli işler :
97 Denizlerde gollerde ve nehirlerde balık ve diğer hayvanların ve bitkilerin avlanması, toplanması, uretilmesi ve dalyan işleri
98 Sunger avcılığı işleri
99 İtfaiye işleri
100 Ocakcılık, ateşcilik işleri ile ocak ve baca temizleme işleri
K 101 Buyuk camaşırhanelerde yapılan işler
102 Lağım işleri
103 Copculuk işleri
104 Hayvansal gubre işleri
K 105 Pacavracılık işleri
106 Bataklık kurutma, su altı ve toprak altı işleri ile suya girilerek yapılan her turlu işler
107 Duşme tehlikesi fazla olan yuksek yerlerde yapılan inşaat ve tamirat işleri
K 108 Radyoloji işleri ile radyum ve radyo aktif maddelerle yapılan işler
K 109 Vahşi veya zehirli hayvan bulunduran bahcelerdeki ve hayvan terbiyesi muesseselerindeki işler
K 110 Filim, plak ve benzeri cisimlerin tutuşucu cinsten maddelerle yapılması ve kullanılması ile ilgili işler ve projeksiyon işleri
C K 111 Matbaa murekkebi imali işleri
K 112 Keten, kenevir ve jutten iplik, sicim, halat imali ve bunlarla yapılan dokuma işleri
K 113 Hastane, bakteriyoloji ve kimya laboratuvarları ve eczacılık işleri
K 114 Hayvan tahniti işleri
K 115 Kemik, boynuz, tırnak ve hayvan kanı ile ilgili uretim işleri
C K 116 Tutkal, jelatin ve kola imali işleri
117 Metalden matbaa harfi imali ve klişe imali işleri
K 118 Tuylu olarak kullanılacak derileri hazırlama işleri
K 119 Kuş ve hayvan tuyu kıllarının temizlenmesi, didiklenmesi, ayrılması ve bunlara benzer işler
K 120 Sungerleri temizleme, yıkama, beyazlatma ve boyama işleri
C K 121 Deri sanayiinde mamul derilere yuz ve fantazi fason yapma ve derileri perdahlama işleri
K 122 Makinasız deniz nakil araclarında (Mavna, şat ve benzerleri) yapılan butun işler
123 Yuzer vinc ve taraklarda yapılan işler
K 124 Hava alanlarındaki ucuşa hazırlık işleri ile yer hizmetleri ve bakım işleri
K 125 Ucaklarda yapılan butun işler