Ağız Kenarındaki Yaralar
Autlar, aftoz ulser olarak da adlandırılır, kucukturler (yaklaşık 12 mm) ve genellikle dudakların ve yanakların ici kısmında gelişirler ve nadir vakalarda, diş etlerinde ve ust damakta oluşurlar (ağzınızın tavanı) Bulaşıcı değildirler ve genellikle kadınlarda aybaşı donemlerinde ve ergenlik cağlarında cıkarlar
Aftlar, tek başına, kucuk, kırmızı hale icinde san bir nokta t gorunumundedir ve genelde ilk farkına vanlmasına yemek yerken verdiği ağn sebep olur
Genellikle bir hafta 10 gun icinde kaybolurlarTuzlu suyla calkalamak, aftlan daha az ağn verici kılar Sıcak yiyecek ve iceceklerden kacının, aynı şekilde baharatlı ve asitli yiyecekleri de yememeye gayret edin Gercek aft, 14 gun icinde kaybolur Aft, 14 gun icinde gecmezse dişcinizi veya doktorunuzu arayınız Aftlar nuksetmeye devam ederse, doktorunuz, vitamin eksikliğinizi kontrol edecek (ozellikle floik asait veya B12 Vitamini) veya beyaz kan hucrelerinizin duşuk olup olmadığını belirlemek icin kan tahlili yapacaktır
Ucuklar, tip 1 ve 2 herpes simplex virusunden (HSV) oluşur HSV tip 1 ucuklann en bilinen sebebidir Tip 2, ureme organlanndan bulaşan herpes enfeksiyonu (insanların bende herpes var dedikleri zaman kastedilen hastalık) sebebidir, ancak ucuğa da sebep olabilir Yetişkinlerin en az yansı HSV virisunden enfekte olmuşlardır Hangi tip HSV olursa olsun, bukere enfekte olduğunuz zaman, bu enfeksiyon kalıcıdır Enfeksiyon, sinirlerin icinde uyur vaziyette yatar ve coğu zaman herhangi bir belirtisi yoktur Bazı kişilerde, virus donemsel olarak uyanır ve ucuğa sebep olur
Doktorlar, tam olarak neyin virusu harekete gecirdiğini anlayamamaktadırlar Aşağıdaki durum ve koşullar nuksetmesinin sebepleri olarak soylenebilir: Ruhsal endişe, guneş ışığına maruz kalmak, hormonal değişim (aybaşı doneminden once, menapoz ve hamilelik boyunca ya da ağızdan doğum kontrol hapı alındığı donemlerde), fiziksel bitkinlik ve vucudun diğer bolgelerindeki enfeksiyonlar
Ucuklar sıklıkla ağzın kenarında cıkarlar ve genellikle her defasında aynı yerde gorulurler (cunku virus, cildin bu nokrasında uyur) Ucuk, genellikle bir hassasiyet veya karıncalanma hissiyle başlar ve gelişip şişen, ağn veren, kırmızı bir yumruya donuşur Bu donemde, yaranın icindeki virus cok bulaşıcıdır (virus sinirlerin icinde uyurken bulaşıcı değildir)
Bir veya iki gun sonra bolge kabarır, patlar ve uzeri kabuk bağlar Sonra, sarı kabuklar soyulur ve acık renkte bir sıvı akıntısı olur Yara yaklaşık 2 hafta icinde iyileşirUzmanlann bircoğu, asiklovir gibi antiviral ilaclann, yaranın daha hızlı kaybolmasını sağlayacağını duşunmemektedir Bu sebeple, antiviral ilaclar tavsiye edilmemektedir Bazı hastalar, buz uygulayarak ya da sağlık gıdalarının satıldığı yerlerde, hap şeklinde, kolayca bulunabilen LLysine (amino asit) kullanarak başanlı sonuclar almışlardır Ucuklann farklı tedavileri hakkında bilgi edinebilmek icin doktorunuzla goruşunuz
Ağız ulserleri, travmatik ulserler olarak da adlandırılır: Ağzı kaplayan mukoza zannın zedelenmesi sonucu meydana gelir Hoyratca diş fırcalama, yanağınızı ısırma, puturlu bir diş ya da takma diş bu zedelenmeye yol acabilir Travmatik ulsere sebep olan sivri bir diş veya diş uygulaması ise, bu durumu, doktorunuza bildiriniz Bu ulserler, sebebi bir kez oğrenildiği zaman, genellikle bir hafta icinde iyileşir
Aft, Ucuk Ve Diğer Ağız Yaraları
Ağız, şişmelere yol acabilecek bircok hastalığa uygun bir ortamdır Bu hastalıklar bulaşıcı değildir
Ağız licken planusu, cok sık karşılaşılan bir vakadır Sebebi bilinmemektedir ve uc şekli vardır En bilinen şekli, yanaklann ic kısmında veya dilin kenarındaki kalın beyaz cizgilerle karakterize olur İkinic şekli, diş etlerinde aşınmış, ağnlı alanlann oluşmasına yol acar Son şekli, en ciddi ve ağızda ağn veren şişkinlikler uretir Bu vaka erkeklerden cok kadınlarda ve genellikle 40 60 yaş arası kişilerde gorulur Bazı kişilerde cilt dokuntulerine de sebep olur
Lichen planus, kronik (uzun vadeli) bir rahatsızlıktır, bir gelir bir kaybolur En sık karşılaşılan lichen planus şekline yakalandıysanız, tedavi gerektirmez Diğer şekillerden biri varsa, doktorunuz kortikosteroid ilaclar yazabilir Doktorunuz veya dişciniz, teşhisi doğrulamak icin bir biyopsi talep edebilir
Ağız lichen planusu olmanın, hastayı kansere meyilli hale getirdiği duşuncesi tartışılmaktadır Lichen planusunuz varsa, doktorunuz, tedbirli olmak adına, duzenli olarak ağzınızı kontrol edip, ağız kanseri belirtilerini kontrol eder
Pemfigoid ve pemfigus,
otoimmun hastalıklardır Pemfigoid hastalığında, cildin herhangi bir yerinde buyuk yaralar oluşur Pemfigus ise, sık karşılaşılmayan ancak ciddi bir hastalıktır ve deride ya da ağızda oluşur Yaralar once ağızda başlar (bazen sadece ağızda olur) sonra da genellikle ciltte oluşur Hassas şişlikler kolayca patlar, ağrılı alanlar oluştururlar, sonra uzerleri kabuk bağlar ve enfekte olurlar Tedavi edilmezse, şişkinlikler sıcrayabilir, yaygın cilt kaybına ve hatta olume bile sebep olur Doktorunuz, pemfigoid veya pemfigus olduğunuz şuphesi taşıyorsa, bir yara numunesi alıp, mikroskop altında inceleyecektir, her iki hastalığın da tedavisinde kortikosteroid ilaclar kullanılır ve bazı vakalarda bağışıklık sistemini koruyucu ilaclar kullanılır Şişkinlikler yaratan tum enfeksiyonlar, antibiyotik gerektirir
Multiform eritema, goreceli olarak sık karşılaşılmayan bir otoimmun hastalıktır Genc erişkinler, ozellikle erkekler bu hastalığa karşı daha fazla elverişlidirler Ağızdaki diğer şişkinlik vakalarından farklı olarak, multiform eritema, başlangıcta cok ciddi ve tahrip edicidir, ağızda ulserlerin gelişmesine sebep olur ve daha sonra bu ulserler dudakların ustune kadar uzanabilir Hastalığa yakalananların yarısında ciltte dokuntuler oluşur; bu dokuntuler, hedef tahtasına benzeyen yaralar şeklinde karakterize olurMultiform eritemanın daha ciddi bir varyantı ağızda, jenital kısımlarda ve gozlerde yaraların oluşmasına sebep olur Ateş, başağrısı, oksurme ve boğaz ağrısı gibi grip belirtileri, hastalığın başlamasından bir hafta once kendini gosterir Yaralar 2 ile 6 hafta arası kalır Hafif seyreden şekli tedavi gerektirmez; daha ciddi şeklin tedavisinde kortikosteroid ilaclar kullanılır
Pamukcuk
Candida albicans, ağzınızda doğal olarak yerleşmiş bir mantardır, iyi huylu bakteriler bunu diğer mikroorganizmalarla dengede tutarlar Buna karşın, enfeksiyona karşı direnciniz azsa veya antibiyotik ya da kortikosteroid ilaclar kullanıyorsanız, vucudunuzun doğal dengesi bozuktur ve mantar bu durumda coğalıp ağızda pamukcuk oluşmasına yol acar
Ağn, sarıbeyaz renk, ağız ve boğazın hassas zarında kabarık lekeler ana belirtiler Diş fırcalanması sırasında lekeler torpulenmişse, cildin ağrılı alanları acığa cıkmış demektir Bazen, ağzınızda beyaz lekeler veya yaralar olmasa bile, Calbikanlar dilinizin yanmasına sebep olur
Pamukcuk ciddi bir durum değildir ancak nuksedebilir Kronik hastalar HIV, AİDS olanlar veya kemoterapi gorenler de dahil pamukcuk hastalığına meyillidirler, ancak yaşı ilerlemiş olanlar ve cocuklar da etkilenirler
Pamukcuktan şupheleniyorsanız, dişcinizi veya doktorunuzu gorunuz Sizi tetkik ettikten sonra, teşhisi teyit etmek icin, etkilenen alandan ufak bir ornek alır Vakanın tedavi edilmesi icin, mantar onleyici ilaclar, genellikle yaranın tam ustune uygulanır Ayrıca, inatcı vakalarda, mantarın ağzınızdan yok edilmesi icin ağız ilacları kullanılır
Autlar, aftoz ulser olarak da adlandırılır, kucukturler (yaklaşık 12 mm) ve genellikle dudakların ve yanakların ici kısmında gelişirler ve nadir vakalarda, diş etlerinde ve ust damakta oluşurlar (ağzınızın tavanı) Bulaşıcı değildirler ve genellikle kadınlarda aybaşı donemlerinde ve ergenlik cağlarında cıkarlar
Aftlar, tek başına, kucuk, kırmızı hale icinde san bir nokta t gorunumundedir ve genelde ilk farkına vanlmasına yemek yerken verdiği ağn sebep olur
Genellikle bir hafta 10 gun icinde kaybolurlarTuzlu suyla calkalamak, aftlan daha az ağn verici kılar Sıcak yiyecek ve iceceklerden kacının, aynı şekilde baharatlı ve asitli yiyecekleri de yememeye gayret edin Gercek aft, 14 gun icinde kaybolur Aft, 14 gun icinde gecmezse dişcinizi veya doktorunuzu arayınız Aftlar nuksetmeye devam ederse, doktorunuz, vitamin eksikliğinizi kontrol edecek (ozellikle floik asait veya B12 Vitamini) veya beyaz kan hucrelerinizin duşuk olup olmadığını belirlemek icin kan tahlili yapacaktır
Ucuklar, tip 1 ve 2 herpes simplex virusunden (HSV) oluşur HSV tip 1 ucuklann en bilinen sebebidir Tip 2, ureme organlanndan bulaşan herpes enfeksiyonu (insanların bende herpes var dedikleri zaman kastedilen hastalık) sebebidir, ancak ucuğa da sebep olabilir Yetişkinlerin en az yansı HSV virisunden enfekte olmuşlardır Hangi tip HSV olursa olsun, bukere enfekte olduğunuz zaman, bu enfeksiyon kalıcıdır Enfeksiyon, sinirlerin icinde uyur vaziyette yatar ve coğu zaman herhangi bir belirtisi yoktur Bazı kişilerde, virus donemsel olarak uyanır ve ucuğa sebep olur
Doktorlar, tam olarak neyin virusu harekete gecirdiğini anlayamamaktadırlar Aşağıdaki durum ve koşullar nuksetmesinin sebepleri olarak soylenebilir: Ruhsal endişe, guneş ışığına maruz kalmak, hormonal değişim (aybaşı doneminden once, menapoz ve hamilelik boyunca ya da ağızdan doğum kontrol hapı alındığı donemlerde), fiziksel bitkinlik ve vucudun diğer bolgelerindeki enfeksiyonlar
Ucuklar sıklıkla ağzın kenarında cıkarlar ve genellikle her defasında aynı yerde gorulurler (cunku virus, cildin bu nokrasında uyur) Ucuk, genellikle bir hassasiyet veya karıncalanma hissiyle başlar ve gelişip şişen, ağn veren, kırmızı bir yumruya donuşur Bu donemde, yaranın icindeki virus cok bulaşıcıdır (virus sinirlerin icinde uyurken bulaşıcı değildir)
Bir veya iki gun sonra bolge kabarır, patlar ve uzeri kabuk bağlar Sonra, sarı kabuklar soyulur ve acık renkte bir sıvı akıntısı olur Yara yaklaşık 2 hafta icinde iyileşirUzmanlann bircoğu, asiklovir gibi antiviral ilaclann, yaranın daha hızlı kaybolmasını sağlayacağını duşunmemektedir Bu sebeple, antiviral ilaclar tavsiye edilmemektedir Bazı hastalar, buz uygulayarak ya da sağlık gıdalarının satıldığı yerlerde, hap şeklinde, kolayca bulunabilen LLysine (amino asit) kullanarak başanlı sonuclar almışlardır Ucuklann farklı tedavileri hakkında bilgi edinebilmek icin doktorunuzla goruşunuz
Ağız ulserleri, travmatik ulserler olarak da adlandırılır: Ağzı kaplayan mukoza zannın zedelenmesi sonucu meydana gelir Hoyratca diş fırcalama, yanağınızı ısırma, puturlu bir diş ya da takma diş bu zedelenmeye yol acabilir Travmatik ulsere sebep olan sivri bir diş veya diş uygulaması ise, bu durumu, doktorunuza bildiriniz Bu ulserler, sebebi bir kez oğrenildiği zaman, genellikle bir hafta icinde iyileşir
Aft, Ucuk Ve Diğer Ağız Yaraları
Ağız, şişmelere yol acabilecek bircok hastalığa uygun bir ortamdır Bu hastalıklar bulaşıcı değildir
Ağız licken planusu, cok sık karşılaşılan bir vakadır Sebebi bilinmemektedir ve uc şekli vardır En bilinen şekli, yanaklann ic kısmında veya dilin kenarındaki kalın beyaz cizgilerle karakterize olur İkinic şekli, diş etlerinde aşınmış, ağnlı alanlann oluşmasına yol acar Son şekli, en ciddi ve ağızda ağn veren şişkinlikler uretir Bu vaka erkeklerden cok kadınlarda ve genellikle 40 60 yaş arası kişilerde gorulur Bazı kişilerde cilt dokuntulerine de sebep olur
Lichen planus, kronik (uzun vadeli) bir rahatsızlıktır, bir gelir bir kaybolur En sık karşılaşılan lichen planus şekline yakalandıysanız, tedavi gerektirmez Diğer şekillerden biri varsa, doktorunuz kortikosteroid ilaclar yazabilir Doktorunuz veya dişciniz, teşhisi doğrulamak icin bir biyopsi talep edebilir
Ağız lichen planusu olmanın, hastayı kansere meyilli hale getirdiği duşuncesi tartışılmaktadır Lichen planusunuz varsa, doktorunuz, tedbirli olmak adına, duzenli olarak ağzınızı kontrol edip, ağız kanseri belirtilerini kontrol eder
Pemfigoid ve pemfigus,
otoimmun hastalıklardır Pemfigoid hastalığında, cildin herhangi bir yerinde buyuk yaralar oluşur Pemfigus ise, sık karşılaşılmayan ancak ciddi bir hastalıktır ve deride ya da ağızda oluşur Yaralar once ağızda başlar (bazen sadece ağızda olur) sonra da genellikle ciltte oluşur Hassas şişlikler kolayca patlar, ağrılı alanlar oluştururlar, sonra uzerleri kabuk bağlar ve enfekte olurlar Tedavi edilmezse, şişkinlikler sıcrayabilir, yaygın cilt kaybına ve hatta olume bile sebep olur Doktorunuz, pemfigoid veya pemfigus olduğunuz şuphesi taşıyorsa, bir yara numunesi alıp, mikroskop altında inceleyecektir, her iki hastalığın da tedavisinde kortikosteroid ilaclar kullanılır ve bazı vakalarda bağışıklık sistemini koruyucu ilaclar kullanılır Şişkinlikler yaratan tum enfeksiyonlar, antibiyotik gerektirir
Multiform eritema, goreceli olarak sık karşılaşılmayan bir otoimmun hastalıktır Genc erişkinler, ozellikle erkekler bu hastalığa karşı daha fazla elverişlidirler Ağızdaki diğer şişkinlik vakalarından farklı olarak, multiform eritema, başlangıcta cok ciddi ve tahrip edicidir, ağızda ulserlerin gelişmesine sebep olur ve daha sonra bu ulserler dudakların ustune kadar uzanabilir Hastalığa yakalananların yarısında ciltte dokuntuler oluşur; bu dokuntuler, hedef tahtasına benzeyen yaralar şeklinde karakterize olurMultiform eritemanın daha ciddi bir varyantı ağızda, jenital kısımlarda ve gozlerde yaraların oluşmasına sebep olur Ateş, başağrısı, oksurme ve boğaz ağrısı gibi grip belirtileri, hastalığın başlamasından bir hafta once kendini gosterir Yaralar 2 ile 6 hafta arası kalır Hafif seyreden şekli tedavi gerektirmez; daha ciddi şeklin tedavisinde kortikosteroid ilaclar kullanılır
Pamukcuk
Candida albicans, ağzınızda doğal olarak yerleşmiş bir mantardır, iyi huylu bakteriler bunu diğer mikroorganizmalarla dengede tutarlar Buna karşın, enfeksiyona karşı direnciniz azsa veya antibiyotik ya da kortikosteroid ilaclar kullanıyorsanız, vucudunuzun doğal dengesi bozuktur ve mantar bu durumda coğalıp ağızda pamukcuk oluşmasına yol acar
Ağn, sarıbeyaz renk, ağız ve boğazın hassas zarında kabarık lekeler ana belirtiler Diş fırcalanması sırasında lekeler torpulenmişse, cildin ağrılı alanları acığa cıkmış demektir Bazen, ağzınızda beyaz lekeler veya yaralar olmasa bile, Calbikanlar dilinizin yanmasına sebep olur
Pamukcuk ciddi bir durum değildir ancak nuksedebilir Kronik hastalar HIV, AİDS olanlar veya kemoterapi gorenler de dahil pamukcuk hastalığına meyillidirler, ancak yaşı ilerlemiş olanlar ve cocuklar da etkilenirler
Pamukcuktan şupheleniyorsanız, dişcinizi veya doktorunuzu gorunuz Sizi tetkik ettikten sonra, teşhisi teyit etmek icin, etkilenen alandan ufak bir ornek alır Vakanın tedavi edilmesi icin, mantar onleyici ilaclar, genellikle yaranın tam ustune uygulanır Ayrıca, inatcı vakalarda, mantarın ağzınızdan yok edilmesi icin ağız ilacları kullanılır