Ağızda aft, ağızın içinde bulunan ve mukoza denilen hassas dokunun bir kısmının aşınması veya yok olması ile başlar Bir Takım ilaçları göstermek, bazı kimyasallar, uçuk ve pamukçuk gibi bazı enfeksiyonlar aftın sebepleri olabilirler En yaygın sebep, ağızın yanlışlıkla ısırılmasıdır yani mekanik bir sebeptir Birçok durumda ağızda oluşan aftlar zararsızdır ve herhangi tıbbi bir tedaviye ihtiyaç duyulmadan kendi kendine birkaç gün içinde geçer Aftlar, insanların yüzde yirmisini etkileyen ve bilinen belirli bir sebebi olmayan ve tekrarlayan yaralardır
Aft Yara Niçin Çıkar?
Yanlışlıkla yanağı ısırmak
Diş fırçalarken oluşabilecek kazalar (mesela fırçanın tesadüfen kayması)
Hatalı hizzalanmış ya da çok sivri dişlerin sürtmesi
Hatalı hizalanmış diş protezinin veya diş telinin sürtmesi
Temizlenmeyen ağız
Acı yemekler nedeniyle ağızda oluşan yanıklar
Sigarayı bıraklamaya vücudun gösterdiği tepki (geçicidir)
Demir eksikliği
Gluten enteropatisi
B12 vitamini eksikliği
Gargara gibi güçlü mikrop öldürücülerden kaynaklı tahriş
Ağızda pamukçuk rahatsızlığı
Uçuk
Bir Takım ilaçlara gösterilen tepki (mesela kemoterapi için verilenler)
Otoimmün rahatsızlıklar
Frengi rahatsızlığı
Dudak kanseri
AIDS, şeker hastalığı, tüberkiloz, bağırsak iltihabı
Yetişkinlerde görülen ve tekrarlayan aftların beşte birinin aşina bir nedeni yoktur Ağızın iç kısmı, dil ve diş etleri de afttan etkilenebilir Şehvetli açıdan stresli olunan zamanlarda ve menstüral periodlar esnasında (adet kanamaları) yeni aftların oluşma ihtimali fazladır
Bu koşul aftaların bağışıklık sistemi ile benzer olabileceği fikrini ortaya koyar Zira bağışıklık sistemi hormonal değişikliklerden ve stresden etkilenir Aftın arkasında yatan tetikleyici unsur virüs veya alerjik bir reaksiyon olabilir
Tedavi edilmeyen aftlar:
– Bakteriyel enfeksiyonlara
– Ağızda iltihaplanmaya
– Diş apselerine sebep olabilir
Belirtileri Nelerdir:
Belirtiler, aftın sebeplerine tarafından değişkenlik gösterir Ama bu belirtiler aralarında öne çıkanlar:
Ağızın içinde yuvarlak bere veya yaralar
Yaraların etrafında kabarıklık
Hassaslık
Çiğneme yada fırçalamada hassasiyet nedeniyle zorlanma
Tuzlu, ekşi veya baharatlı yiyecekler tüketildiğinde yarada duyulan acı ve rahatsızlık
İştah kaybı
Teşhisi:
Maddi Muayene: Aftlar rahatsızlıkların nedenlerine tarafından değişiklik gösterebilirler Örneğin aft büyük ve sarımsı ise bu aftın travma kaynaklı olması olasıdır Uçuklar ise dile, diş etlerine, yanak içlerine ve boğaza yayılırlar Eğer yarayla beraber alev de görülüyorsa bu da bir uçuk belirtisi olabilir
Kan Testi: Enfeksiyon belirtilerinin teşhisi için
Deri Biopsisi: Afttan minik bir doku parçası alınarak laboratuvarda incelenmesi
Biçiminde sıralanabilir
Tedavisi: Çoğu aft zararsızdır ve tıbbi bir tedavi olmadan birkaç gün içinde kendiliğinden geçer Ama aftöz ve uçuk gibi bir takım enfeksiyonlardan kaynaklı yaralar tedavi edilmelidir
Tedavi opsiyonları aralarında:
Bitkisel Tedavi yöntemlerini uygulayabilirsiniz
Aft iyileşene dek acı ve ekşi gıdalardan uzakta durmak
Akıcı gıdaları bolca harcamak
Ağızı ılık ve biraz tuzlandırılmış su ile düzenli olarak çalkalamak
Ağızı pak tutmak
Parasetamol gibi sızı kesiciler olmak
Aftlara antiseptik jel sürmek
İlaçlı gargara kullanmak
Steroid jelleri ya da tabletleri göstermek
Aftözleri iltihap gidericiler ile tedavi etmek
Virüs kaynaklı uçukları antivürüs ilaçları ile tedavi etmek
Ağızda oluşan mantar kaynaklı paslı tabakaları antimantar ilaçları ile çare etmek
Bazı durumlarda bağışıklığı bastıran ilaçlar uygulamak
Aftlardan korunmanın yolları:
Dişlerimiz günde iki kez fırçalamalıyız
Diş ipi kullanmalıyız
Diş doktorumuza düzenli olarak gitmeliyiz
Dişlerimizi dikkatlice fırçalamalıyız, fırçanın kayıp ağızda bir hasar oluşturmasına müsade vermemeliyiz
Dengeli beslenmeliyiz
Aftın arkasında yatan şeker hastalığı veya bağırsak iltihaplanması gibi rahatsızlıkları, bu hastalıklara uygun doğrultuda çare etmeliyiz
Eğer aftlarınız birkaç gün içinde geçmiyorsa veya sık sık baştan ortaya çıkıyorsa, doktorunuza başvurmanız yardımsever olacaktır *
Aft Yara Niçin Çıkar?
Yanlışlıkla yanağı ısırmak
Diş fırçalarken oluşabilecek kazalar (mesela fırçanın tesadüfen kayması)
Hatalı hizzalanmış ya da çok sivri dişlerin sürtmesi
Hatalı hizalanmış diş protezinin veya diş telinin sürtmesi
Temizlenmeyen ağız
Acı yemekler nedeniyle ağızda oluşan yanıklar
Sigarayı bıraklamaya vücudun gösterdiği tepki (geçicidir)
Demir eksikliği
Gluten enteropatisi
B12 vitamini eksikliği
Gargara gibi güçlü mikrop öldürücülerden kaynaklı tahriş
Ağızda pamukçuk rahatsızlığı
Uçuk
Bir Takım ilaçlara gösterilen tepki (mesela kemoterapi için verilenler)
Otoimmün rahatsızlıklar
Frengi rahatsızlığı
Dudak kanseri
AIDS, şeker hastalığı, tüberkiloz, bağırsak iltihabı
Yetişkinlerde görülen ve tekrarlayan aftların beşte birinin aşina bir nedeni yoktur Ağızın iç kısmı, dil ve diş etleri de afttan etkilenebilir Şehvetli açıdan stresli olunan zamanlarda ve menstüral periodlar esnasında (adet kanamaları) yeni aftların oluşma ihtimali fazladır
Bu koşul aftaların bağışıklık sistemi ile benzer olabileceği fikrini ortaya koyar Zira bağışıklık sistemi hormonal değişikliklerden ve stresden etkilenir Aftın arkasında yatan tetikleyici unsur virüs veya alerjik bir reaksiyon olabilir
Tedavi edilmeyen aftlar:
– Bakteriyel enfeksiyonlara
– Ağızda iltihaplanmaya
– Diş apselerine sebep olabilir
Belirtileri Nelerdir:
Belirtiler, aftın sebeplerine tarafından değişkenlik gösterir Ama bu belirtiler aralarında öne çıkanlar:
Ağızın içinde yuvarlak bere veya yaralar
Yaraların etrafında kabarıklık
Hassaslık
Çiğneme yada fırçalamada hassasiyet nedeniyle zorlanma
Tuzlu, ekşi veya baharatlı yiyecekler tüketildiğinde yarada duyulan acı ve rahatsızlık
İştah kaybı
Teşhisi:
Maddi Muayene: Aftlar rahatsızlıkların nedenlerine tarafından değişiklik gösterebilirler Örneğin aft büyük ve sarımsı ise bu aftın travma kaynaklı olması olasıdır Uçuklar ise dile, diş etlerine, yanak içlerine ve boğaza yayılırlar Eğer yarayla beraber alev de görülüyorsa bu da bir uçuk belirtisi olabilir
Kan Testi: Enfeksiyon belirtilerinin teşhisi için
Deri Biopsisi: Afttan minik bir doku parçası alınarak laboratuvarda incelenmesi
Biçiminde sıralanabilir
Tedavisi: Çoğu aft zararsızdır ve tıbbi bir tedavi olmadan birkaç gün içinde kendiliğinden geçer Ama aftöz ve uçuk gibi bir takım enfeksiyonlardan kaynaklı yaralar tedavi edilmelidir
Tedavi opsiyonları aralarında:
Bitkisel Tedavi yöntemlerini uygulayabilirsiniz
Aft iyileşene dek acı ve ekşi gıdalardan uzakta durmak
Akıcı gıdaları bolca harcamak
Ağızı ılık ve biraz tuzlandırılmış su ile düzenli olarak çalkalamak
Ağızı pak tutmak
Parasetamol gibi sızı kesiciler olmak
Aftlara antiseptik jel sürmek
İlaçlı gargara kullanmak
Steroid jelleri ya da tabletleri göstermek
Aftözleri iltihap gidericiler ile tedavi etmek
Virüs kaynaklı uçukları antivürüs ilaçları ile tedavi etmek
Ağızda oluşan mantar kaynaklı paslı tabakaları antimantar ilaçları ile çare etmek
Bazı durumlarda bağışıklığı bastıran ilaçlar uygulamak
Aftlardan korunmanın yolları:
Dişlerimiz günde iki kez fırçalamalıyız
Diş ipi kullanmalıyız
Diş doktorumuza düzenli olarak gitmeliyiz
Dişlerimizi dikkatlice fırçalamalıyız, fırçanın kayıp ağızda bir hasar oluşturmasına müsade vermemeliyiz
Dengeli beslenmeliyiz
Aftın arkasında yatan şeker hastalığı veya bağırsak iltihaplanması gibi rahatsızlıkları, bu hastalıklara uygun doğrultuda çare etmeliyiz
Eğer aftlarınız birkaç gün içinde geçmiyorsa veya sık sık baştan ortaya çıkıyorsa, doktorunuza başvurmanız yardımsever olacaktır *