bilgiliadam
Yeni Üye
Akciğer amfizemi amfizem Solunum yetmezliğine yol açan en yaygın kronik akciğer hastalıklarından biridir Amfizem, akciğerlerdeki hava keseciklerinin (alveol) gerilip genişlemesiyle beliren bir hastalıktır Bu genişleme hava, keseciklerini birbirinden ayıran ince duvarların yırtılmasına ve dolayısıyla akciğerlerde elastikiyet kaybına yol açar Sonuçta akciğerlere hava girişi ve hava keseciklerinde kan gazları (oksijenkarbon dioksit) dengesi bozulur, İlerlemiş amfizem olgularında akciğerler genişlemiş, solmuş ve kurumuşturEsneklikleri kalmadığından bir yastık gibidirler Göğüs kafesi açıldığında, akciğerler sönmez, çünkü esneklik kaybı nedeniyle içlerinde hava kalır NEDENLERİ Akciğer amfizemi kronik bronşit, astım, akciğer veremi gibi hastalıklar sonucunda gelişebilir Özellikle ileri yaşlarda, akciğerlerde yaygın bağdoku artışı esnekliğin yitirilmesine ve amfızeme yol açabilir Çoğu araştırma amfizeme ırsi bir yatkınlık olabileceğini göstermiştir Fakat bu hastalığın aşina en kayda değer nedeni sigara alışkanlığıdır Amfizem oluşumuna yol açan ,etkenler şunlardır: Ufak bronş dallarının tıkanması sonucunda içerideki havanın dışarı atılamaması, hava keseciklerinin aşırı gerilmesiyle akciğer esnekliğinin yitirilmesi, keseciklerde biriken hava kabarcıklarının etkisiyle kesecikler arası duvarların yırtılması, hava keseciklerinde kanın oksijen alabilmesi için gerekli yüzeyin azalması ve dolaşım direncinin artmasıyla akciğer damarlarında lezyonlar oluşması Son olarak değinilen faktör, uzun erimde solunum yetmezliğine yol açarak sağ kalbin yükünü artırır ve kalp yetmezliğine neden olur Kronik amfizemde bitik alırken göğüs sürekli genişler Akciğerler fazla gerilmiştir Bitik verdikten daha sonra akciğerlerde kalan hava miktarı artmış, engebeli solgun alıp vermede akciğere girip meydana çıkan hava miktarı azalmıştır BELİRTİLERİ Rahatsızlık gürültüsüz ilerler ve ama ileri konut?relerinde belirti verir Ilk semptom nefes darlığıdır; ilk olarak hareket esnasında, ama sonra dinlenirken de gözlenir İleri evrelerde solunum yüzeyselleşir Soluk alınırken göğüs kafesini genişle?deri hareket ancak asistan solunum kaslarıyla yapılabilir Buna “dikine solunum denir, çünkü soluk alırken göğsün enine çapı artmaz, dikine bir hareket görülür Soluk alma kısa, verme ise uzun sürer Nefes darlığının yanında ara sıra eksik miktarda koyu kıvamlı balgamlı öksürük görülür Amfizeme kronik bronşit eklenmişse balgam daha fazla ve irinlidir Hastanın tipik bir dış görünüşü vardır: Göğüs kafesinin önarkadaki çapı genişlemiş, “fıçı göğüs denen inşa gelişmiştir Köprücük kemikleri üzerindeki çukur bölgeler akciğer tepesinin genişlemesiyle şişmiş görünür Cilt ve mukozalar mavimtırak bir renk alır Morarma cilt ve mukozalann altındaki kılcal damarlarda iyi oksijenlenmemiş hemoglobin bulunmasına bağlıdır Dokuların yetkisiz oksijenlenmesi genel bir düşkünlüğe, iştah ve kilo kaybına yol açar INCELEMELER Sağlıklı bir insanın derin benzi atmış alıp bu?nu çabucak dışarı vermesi istendiğinde, alınan havanın yüzde 80′i ilk saniyede dı?şarı atılabilir Amfizemde ise bronş tıkanması ve eksilen elastikiyet sonucunda dışarı atılabilen hava miktarı büyük ölçüde azalmıştır Amfizem tanısında solunum işlevindeki bozukluğu belirlemeye karşın testler büyük tartma taşır So?lunum fizyopatolojisi laboratuvarlarında yapılan bu testler kronik amfizem tanısını kesinleştirir Çare Geçmişte kısıtlı olan tedavi olanakları günümüzde manâlı ölçüde gelişmiştir Tedavinin bir bölümü solunum eğitiminden oluşur Solunumda yeniden eğitim hastanın yakınmalarını azaltır; böylece alışılmış ve üretken bir yaşama hazırlanmasını sağlar Baştan eğitimin amacı karın kasları ve diyafram yoluyla solunumun veriminin artırılmasıdır Burada başarıya giden yol, sıhhat görevlilerinin yetenekli, hastaların da kararlı ve sabırlı olmasından geçer Tedavinin temeli bitik alıp verme alıştırmalarıdır Hastanın dudakları kapalıyken veya ıslık çalar gibi soluması, böylece asistan solunum kaslarını geliştirmesi sağlanır Soluma alıştırmaları 15° eğimli bir yüzeyde, ayaklar yukarı?da yapıldığında iç organlar diyaframı göğüs kafesine içten iter ve kasılmaların etkisi artar Hap tedavisinde bronş duvarına yapışan balgamın çıkarılmasını kolaylaştıran maddeler ve bronş kasılmalarını gevşeten maddeler kullanılır Ayrıca bol akışkan alınması ve buhar tedavisi de yararlıdır Bu tedavilere tatmin edici yanıt alınamazsa tabi etkilerine dikkat edilerek kortikosteroitlere başvurulur Bu gruptan “bekloakcigeramfizemiamfizem5c4fd4dfc2fdfalt akcigeramfizemiamfizem5c4fd4dfc2fdfalt akcigeramfizemiamfizem5c4fd4dfc2fdfalt akcigeramfizemiamfizem5c4fd4dfc2fdfalt zon adlı ilaç burun spreyi biçiminde kullanılır Bu yoldan verildiğinde genel dolaşıma karışması bir ölçüde önlendiğinden bekloakcigeramfizemiamfizem5c4fd4dfc2fdfalt akcigeramfizemiamfizem5c4fd4dfc2fdfalt akcigeramfizemiamfizem5c4fd4dfc2fdfalt akcigeramfizemiamfizem5c4fd4dfc2fdfalt zon asgari bağlı etki gösteren kortizonlu hap olarak bilinir ve kortikosteroit tedavisi gerektiren olgularda genelde yeğlenir Burun spreyi 24 saatte 24 defa kullanılır Akciğer amfizemine eklenerek solunum güçlüğünü artıran bronşit gibi iltihaplı hastalıklarda antibiyotik tedavisi gereklidir Amfizemi hazırlayıcı değişik etkenler vardır Yapı (kalıtsal) yatkınlık da hastalığın ortaya çıkmasında kayda değer rol oynar Mesela, aynı sağlıksız meslek koşullarında, tozların ve solunum yollarına zararlı gazların bulunduğu ortamlarda çalışan bronşitli hastaların yalnız bir bö?lümünde amfizem gelişir Alınacak ilk tedbir bronş iltihabına neden olabilecek soğuk ve ıslak ortamlardan kaçınmaktır Solunum yollarını kesintisiz yoran cam üflemeciliği, nefesli çalgı araklamak gibi meslekler de amfizem tehlikesi yaratabilir Solunum sistemini ilgilendiren soğuk algınlığı gibi en bayağı enfeksiyonlar bile önemsenerek zamanında çare edilmelidir Astım hastalarının düzenli çare görmeleri gerekir Astım nöbetlerini başlatan etkenler belirlenmeli, hastalık tedaviyle kontrol aşağı tutulamazsa hastanın yaşadığı çevreyi değiştirmesi önerilmelidir Deniz düzeyi ve 1500 m üzerindeki dağ iklimleri alerji etkenlerinin azlığı sebebiyle bu hastalara daha uygundur Fazla miktarda toz ve akciğere zararlı gazlar içeren ortamlarda çalışanlar, amfizem belirtileri ortaya çıkar çıkmaz meslek değiştirmelidirler Akciğer amfizeminin tedavisi var mıdır? Akciğer Amfizemi geriye doğru dönüşü olmayan yapı (anatomîk) ve fonksiyonel değişimlerin sonucudur böylece olguların tam iyileşme sağlanamaz Ama hasta kesin sınırlar içinde rahatlatılarak yaşamını sürdürebilir,’ Akciğer amfızemi kronik bronşitin son aşaması mıdır ? Sadece bronş ve akciğerlerdeki doku yıkımı düşünüldüğünde kuşkusuz, amfizem kronik bronşitin son durağıdır Lakin solunum işlevi bir iyice ele alınırsa, akciğerdeki doku yıkımıyla yürek hastalığı aralarında da bağlamak gerekir, Amfizern zamanla kor pulmonale adıyla aşina sağ kalp yetmezliğine yol açar Bu gelişme amfizemli hastalarda ölümle sonuçlanabilir Kor pulmonale ne vakit gelişir? id Kalpten akciğerlere pompalanan kan burada dirençle karşılaşınca, yürek sınırılarını zorlayarak çalışmaya başlar Kor pulmonale akciğerdeki direncin, kalbi olanaklarının sınırında çalışmaya zorladığı dönemde gelişir Kalbi fazla yoran bu koşul aleyhinde sağ kalpte ağır, karşılanamayan (dekompanse) yetmezlik baş gösterir daha sonra akciğer içi kan dolaşımı yavaşlar Yavaşlama sonucunda solunum yetmezliği ve morarma belirir Bu durumdaki hasta hiçbir maddi iş yapamaz İleri vaka?larda yataktan bile kalkamaz Kor pulmonale nasıl sonuçlanabilir? Hastalığın gidişi ağırdır Etkin tedavi uygulanmazsa ilerleyerek ölümle sonuçlanır Akciğer amfızemi fazla güvenli olmayan midir? Yaşlılarda ve bitkiler tedavisi gören cisim direnci düşmüş kişilerde fazla sonuçlara yol açabilir şeker hastalığı ve frengi tedavisi, gören, her yerde canlandırma kliniklerinde yatan ya da kronik hastalıkları olan kişiler de tehlike altındadır Bütün bu durumlarda amfizem ölüm?le sonuçlanabilir Amfızemli yaşlıların akciğer enfeksiyonlarından korunması için ne yapılmalıdır? Bu hastalarda grip aşısının koruyucu etkisi fazla önemlidir Aralıklarla uygulanan koruyucu antibiyotik tedavisi son yıllarda böylece yararlı görülmemektedir; çünkü geniş etkin antibiyotiklerle tedavinin ast etkileri vardır Örneğin, hastada aatibiyotîklere dayanıklılık gelişebilmektedir Grip aşısının yanı sıra sigara dumanından ve hava kirliliğinden korunma, sağlıklı bir ortamda alıştırma gibi önlemler tatmin edici olur