Akdeniz Bolgesinde Calınan Calgı Turleri
Akdeniz Bolgesine Ait Calgılar
Akdenizin calgıları nelerdir
Akdeniz Bolgesinin Calgıları
1 Tezeneli Calgılar
Divan, Tambura, Bağlama ve Curadır
Cura: İlimizde cok ceşitli tiplerde curaya rastlanır İki telli ve uc telli curalar ve ozellikle parmak curası adı da verilen curanın ilimizde ayrı bir yeri ve onemi vardır Mızrap kullanmadan, parmaklar marifetiyle ezgi calınır Teke yoresi muzikleri, ozellikle gurbet havaları cura ve sipsi ile birlikte calındığı zaman butunluk sağlar
2 Yaylı Calgılar:
Kabak Kemane: İlimizde yaygın olarak calınan bir halk sazıdır Yorede su kabağından yapılanı tercih edilir ve yaygındır At kılından yapılan bir yayla calınır
Rebab
Rebab'ın tarihini inceleyecek olursak, iki rivayetle karşılaşıyoruz Birincisi; Uygar Turklerinden beri calındığı ve Ortacağ'da Turkİslam dunyasında cok kullanılmış bir musiki aletidirDiğeri ise Eski İran Musikisi'nden Eski Arap Musikisi'ne gecip butun Yakın Doğu ve Akdeniz'e yayıldığıdırTek tellisinden beş tellisine kadar kullanıldığı gorulmuşturMevlana zamanında Anadolu'da dort telli Arap rebab'ın calındığı ve onun emriyle altı tele cıkarıldığı bası kaynaklarda vardırMızrapla calınan şekilleride vardırYaylı sazların atası sayılmaktadırHindistan cevizi tekne, teknenin uzerinde gerilmiş deri, tellerin gectiği bir eşik, uzun bir sap ve bulgulardan oluşur, birde dize veya yere koymak icin demirden bir ayağı vardırAkdeniz Bolgesinin Calgıları
Sipsi: Halk calgılarımızın ufleme ile (nefesli) calınan en kucuk boylu calgılarından birisi olup,Sipsi adı ( İnce kucuk ) anlamına gelirGol kenarlarında, sazlıklarda veya sulak arazilerde yetişen, kamış veya kargı dediğimiz malzemeden yapılır Bu malzemeleri ceşitlilik gosterir Bunların et kalınlığı (ic capı) 45 mm olanları kullanılırEge bolgesinde ve Teke yoresinde kullanılan calgılardandırBatı Akdeniz Bolgesinde ozellikle teke yoresi; denilen Burdur, Isparta, Denizli, Muğla, Afyon ve Antalya'nın ozellikle Korkuteli Elmalı dolaylarında en fazla da Burdur'da ve yaygın olarak kullanıldığı bilinmektedirSipsi ile calınan halk ezgilerinin oyunlu alanlarına sipsi oyunlarıda denilmektedirAkdeniz Bolgesinin Calgıları
3 Nefesli Calgılar:
Sipsi: Burdur'a ozgu bir calgıdır Sipsi, Turk Halk Muziği nefesli calgıları icinde en kucuğudur ve boyuna gore, gur bir ses vardır Sipsinin dunyada bir cok benzer turleri olmasına rağmen, calım tekniği ve cıkartılan ses bakımından Burdur Sipsisi hic birine benzemez Boyu; 1525 cm'dir İc capı 5 mm capında kesilmiş su kamışı uzerine on kısmında 5, arkada 1 olmak uzere, kucuk perde delikleri acılır Perde aralıklarındaki boşluklara, yorede ala eğri, ala zehir adı verilen yabani erik cinsinden bir ağacın ince dallarının kabuğu boru şeklinde cıkartılarak sus olsun diye gecilir Yorede demir kargı adı verilen ince 35 cm uzunluğunda su kamışlarından cuk cuk, ağızlık yapılır ve entonasyonu sağlamak, ses genişliğini artırmak, nefes ve parmak kullanma tekniğine dayanır Bir oktav ses genişliği vardır
alıntı
Akdeniz Bolgesine Ait Calgılar
Akdenizin calgıları nelerdir
Akdeniz Bolgesinin Calgıları
1 Tezeneli Calgılar
Divan, Tambura, Bağlama ve Curadır
Cura: İlimizde cok ceşitli tiplerde curaya rastlanır İki telli ve uc telli curalar ve ozellikle parmak curası adı da verilen curanın ilimizde ayrı bir yeri ve onemi vardır Mızrap kullanmadan, parmaklar marifetiyle ezgi calınır Teke yoresi muzikleri, ozellikle gurbet havaları cura ve sipsi ile birlikte calındığı zaman butunluk sağlar
2 Yaylı Calgılar:
Kabak Kemane: İlimizde yaygın olarak calınan bir halk sazıdır Yorede su kabağından yapılanı tercih edilir ve yaygındır At kılından yapılan bir yayla calınır
Rebab
Rebab'ın tarihini inceleyecek olursak, iki rivayetle karşılaşıyoruz Birincisi; Uygar Turklerinden beri calındığı ve Ortacağ'da Turkİslam dunyasında cok kullanılmış bir musiki aletidirDiğeri ise Eski İran Musikisi'nden Eski Arap Musikisi'ne gecip butun Yakın Doğu ve Akdeniz'e yayıldığıdırTek tellisinden beş tellisine kadar kullanıldığı gorulmuşturMevlana zamanında Anadolu'da dort telli Arap rebab'ın calındığı ve onun emriyle altı tele cıkarıldığı bası kaynaklarda vardırMızrapla calınan şekilleride vardırYaylı sazların atası sayılmaktadırHindistan cevizi tekne, teknenin uzerinde gerilmiş deri, tellerin gectiği bir eşik, uzun bir sap ve bulgulardan oluşur, birde dize veya yere koymak icin demirden bir ayağı vardırAkdeniz Bolgesinin Calgıları
Sipsi: Halk calgılarımızın ufleme ile (nefesli) calınan en kucuk boylu calgılarından birisi olup,Sipsi adı ( İnce kucuk ) anlamına gelirGol kenarlarında, sazlıklarda veya sulak arazilerde yetişen, kamış veya kargı dediğimiz malzemeden yapılır Bu malzemeleri ceşitlilik gosterir Bunların et kalınlığı (ic capı) 45 mm olanları kullanılırEge bolgesinde ve Teke yoresinde kullanılan calgılardandırBatı Akdeniz Bolgesinde ozellikle teke yoresi; denilen Burdur, Isparta, Denizli, Muğla, Afyon ve Antalya'nın ozellikle Korkuteli Elmalı dolaylarında en fazla da Burdur'da ve yaygın olarak kullanıldığı bilinmektedirSipsi ile calınan halk ezgilerinin oyunlu alanlarına sipsi oyunlarıda denilmektedirAkdeniz Bolgesinin Calgıları
3 Nefesli Calgılar:
Sipsi: Burdur'a ozgu bir calgıdır Sipsi, Turk Halk Muziği nefesli calgıları icinde en kucuğudur ve boyuna gore, gur bir ses vardır Sipsinin dunyada bir cok benzer turleri olmasına rağmen, calım tekniği ve cıkartılan ses bakımından Burdur Sipsisi hic birine benzemez Boyu; 1525 cm'dir İc capı 5 mm capında kesilmiş su kamışı uzerine on kısmında 5, arkada 1 olmak uzere, kucuk perde delikleri acılır Perde aralıklarındaki boşluklara, yorede ala eğri, ala zehir adı verilen yabani erik cinsinden bir ağacın ince dallarının kabuğu boru şeklinde cıkartılarak sus olsun diye gecilir Yorede demir kargı adı verilen ince 35 cm uzunluğunda su kamışlarından cuk cuk, ağızlık yapılır ve entonasyonu sağlamak, ses genişliğini artırmak, nefes ve parmak kullanma tekniğine dayanır Bir oktav ses genişliği vardır
alıntı