Karın sağ alt kısmında, apandiks (appendiks vermiformis) denilen, kalın bağırsağın uzantısı biçiminde, çıkmaz yola benzetebileceğimiz bir barsak bölümüdür. Solucan şeklinde ve hareket kabiliyeti olan bu organın içinden besin geçmez. Yaklaşık uzunluğu 9-10 cm ‘dir ancak daha uzun veya daha kısa olabilir. Apandiksin vücuttaki fonksiyonu tam olarak bilinmemektedir , ancak lenf dokusu açısından zengin bir yapıdır. Apandiksin çoğunlukla dışkı parçaları veya daha az bir ihtimalle safra taşı , tümör veya bağırsak kurtları ile tıkanması sonucu iltihaplanmasına apandisit denilir. Apandiks yırtılıp içindeki iltihabi mataryel karın boşluğuna yayıldığında ciddi problemler ortaya çıkar , tedavi edilmediğinde tehlikeli bir durum olan peritonit (karın zarı iltihabı) tablosuna yol açabilir. Apandisitin toplumda görülme oranı ortalama %7 kadardır. Çocuklukta 6-10 yaş , yetişkinlerde 20-30 yaşlarda sık görülür.
AKUT APANDİSİT NEDEN OLUŞUR?
Apandiks içi boş , kanal şeklinde bir organdır. Apandiks lümeninde (içinde) bir çok mikroorganizma yaşar. Apandiks lümeni tıkandığında kalın bağırsak ile bağlantısı zayıflar, içerisindeki mikroorganizmalar çoğalarak hastalık yapıcı hale gelir. Apandiks lümeninde oluşan iltihap ve mikropların birikmesi sonucu lümen içi basınç artarak, apandiks duvarına bası yapar ve apandisit denilen tabloya neden olur. Apandiks lümeni içerisindeki basınç daha da artarsa apandiks duvarı kanlanması bozulur ve çürümeye başlar ve delinir. Apandiks duvarının delinmesine , halk arasında ” apandisit patlaması” denilir. Bu ciddi olayın sonucu lokal veya yaygın “peritonit” tablosunun gelişimidir ve bu tablodan hayatı tehdit eden bir patoloji gelişebilir.
AKUT APANDİSİT BELİRTİLERİ NELERDİR?
- Karın ağrısı ,bu ağrı göbek çevresinde başlar ve yavaş yavaş artan bir şekilde karın sağ alt kısmına yerleşir. Şiddeti artıp azalarak ataklar şeklinde devam eder, genital bölgelere veya kasık bölgesine, bazen da bele doğru yayılım gösterebilir.
- İştahsızlık
- Bulantı – kusma
- Yüksek ateş
- Solukluk – çarpıntı
- İshal veya kabızlık görülebilir
- Fizik muayene , apandisit tanısında en önemli tanı aracıdır.
- Kan tetkikleri
- Karın ultrasonu(USG) ve
- Karın tomografisi (BT) ayırıcıtanıgerekli olduğunda müracaat edilir, ancak her hastada yapılması gerekli değildir,
AKUT APANDİSİT TEDAVİSİ NASILDIR?
Akut apandisit’ te ,tek tedavi seçeneği, iltihaplı apandiksin çıkarılmasıdır. Bu ameliyatın adı apandektomi’dir. Bu ameliyat genel anestezi altında açık veya kapalı (laparoskopik) yöntemle yapılabilir.
Açık apandektomi, karın sağ alt kısımdan yapılan 4-5 cm’lik kesi ile iltihaplı apandiks karın dışına alınır.
Kapalı apandektomi (laparoskopik), hastanın karın boşluğuna giren kamera ve uzun çubuk şeklindeki aletlerle iltihaplı apandiksin karın dışına alınır.