Soru&Cevap Alışveriş Bağımlılığı Hakkında Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?

Alışveriş bağımlılığı günümüzde birçok insanın, özellikle de kadınların yaşadığı sorunlardan biridir. Bilinenin aksine alışveriş bağımlılığından kurtulmak mümkündür. Alışveriş bağımlılığı tedavisi nedir?, nedenleri nelerdir?, belirtileri nelerdir? hangi doktora gidilir?, kurtulma yolları nelerdir?, zararları nelerdir konularını sizler için araştırdık

Başta kadınlar olmak üzere birçok insan alışverişi bir terapi olarak görür ve yeni şeyler aldığı için kendini mutlu hisseder. Alışveriş sitesi gibi teknolojik kolaylık da sağlanınca, alışveriş bağımlılığı riski artabiliyor. Fakat alışveriş, bir bağımlılık haline geldiği zaman hem maddi hem manevi olarak insanı yıpratan bir durum oluşturabilir. Bu nedenle alışveriş bağımlılığında da dikkat etmemiz gerekir.

Alışveriş Bağımlılığı Tedavisi Nedir?​

Alışveriş bağımlılığı, kontrolsüz bir şekilde alışveriş yapma ihtiyacı hissetme ve bu davranışın hayatı olumsuz etkilemesiyle karakterize edilen bir psikolojik bozukluktur. Bu bağımlılık, maddi açıdan zorluklar yaratabilir, kişisel ilişkileri etkileyebilir ve stres, kaygı ve depresyona neden olabilir. Ancak, alışveriş bağımlılığı tedavisi mümkündür ve birçok farklı yaklaşım kullanılabilir.
Terapi: Terapi, alışveriş bağımlılığı tedavisinde en etkili yöntemlerden biridir. Bu tedavi, genellikle bilişsel davranış terapisi (BDT) veya psikodinamik terapi olarak bilinir. BDT, kişinin alışverişe olan yaklaşımını değiştirmesine yardımcı olurken, psikodinamik terapi kişinin alışveriş bağımlılığındaki altta yatan nedenleri keşfetmeye yardımcı olur.
İlaç tedavisi: Alışveriş bağımlılığı tedavisinde ilaç tedavisi, bazı durumlarda yardımcı olabilir. Örneğin, antidepresanlar veya antianksiyete ilaçları gibi ilaçlar, kaygı veya depresyonla ilişkili semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
Destek grupları: Alışveriş bağımlılığıyla başa çıkmak için destek gruplarına katılmak, kişinin diğerleriyle deneyimlerini paylaşmasına, öğrenmesine ve destek almasına olanak tanır. Bu gruplar, Alkolikler Anonymous gibi bazı bağımlılık grupları gibi çalışabilir.
Kendi kendine yardım: Alışveriş bağımlılığı tedavisi için, kişi kendine yardım etme konusunda da adımlar atabilir. Örneğin, bir bütçe oluşturmak, kişinin harcamalarını kontrol etmesine ve para biriktirmesine yardımcı olabilir. Ayrıca, kişinin kendine hedefler koyması ve bunları takip etmesi, alışveriş bağımlılığıyla başa çıkmada yardımcı olabilir.
Özetle, alışveriş bağımlılığı tedavisi için farklı yaklaşımlar mevcuttur ve kişinin alışveriş bağımlılığındaki semptomları ve nedenleri değerlendirilerek en uygun tedavi yöntemi belirlenmelidir. Terapi, ilaç tedavisi, destek grupları ve kendi kendine yardım, alışveriş bağımlılığı tedavisinde etkili olabilir.

Alışveriş Bağımlılığı Nedenleri Nelerdir?​

Modern yaşamın bir hastalığı olan alışveriş bağımlılığı yüzünden birçok kişi bireysel ve toplumsal sorunlar yaşamaktadır. Yapılan bir araştırmaya göre kadınlarda %6, erkeklerde ise %5 gibi bir oranda alışveriş bağımlılığı görülebilmektedir. Erkekler genellikle teknolojik ve elektronik aletleri, kadınlar ise giyim ve makyaj ürünlerine ilgi gösteriyor. Uzmanlara göre alışveriş bağımlılığının temel nedenleri arasında ise kredi kartlarının yaygınlaşması, taksit kolaylığı, sosyal çevreye uyum sağlamak istemek, diğerlerinden yoksul görünmeme isteği, marka takıntısı yer almaktadır. Bağımlı kişiler alışveriş yaparken utangaç ve suçlu hissetse de kendilerine engel olamamaktadırlar.

Alışveriş Bağımlılığı Belirtileri Nelerdir?​

Psikolojik bir hastalık olan alışveriş bağımlılığında kişilerin gösterdiği pek çok belirti vardır. Psikolojik rahatsızlığın yanı sıra davranış biçimi olarak ortaya çıkabilmektedir. Genel olarak bakılacak olursa hastalığın gösterdiği belirtiler arasında kişinin şunların olduğu söylenebilir;
· Alışveriş yaptıktan sonra rahatlama hissi,
· Alışveriş yaptıktan sonra güçlü ve üstün olduğunu hissetme,
· Alışveriş yaptıktan sonra aşırı mutlu hissetmesi,
· Alışveriş yapmaya takıntılı olmak,
· Kontrolsüz şekilde alışveriş yapma arzusu,
· Para harcamayı istemek,
· Kızgın, kaygılı veya üzgün hissedildiğinde bu dürtülerin giderilmek istenmesi,
· Alışveriş sonrası uzun vadede pişmanlık, utangaçlık veya suçluluk gibi duyguların oluşması.

Alışveriş Bağımlılığı için Hangi Doktora Gidilir?​

Alışveriş bağımlıları genellikle duygusal boşluklarını doldurmak veya yüzleşmekte olduğu zorlu yanlarından kaçınmak için alışverişe başvurur. Satın alma davranışıyla bu duygulardan kaçınmak ister. Tedavinin ilkelerini ise olayın farkında olmak, karar vermek ve eyleme geçmek oluşturur. Alışveriş bağımlılığı bu nedenler dolayısıyla psikolojik bir rahatsızlık olarak kabul edilmektedir. Psikolojik bir rahatsızlık olarak kabul edilen ve son zamanlarda hızla artış gösteren bu hastalığın ortaya çıkardığı bağımlılık durumunu ortadan kaldırmak ve tedavi olmak için mutlaka uzman bir psikoloğa başvurulmalıdır.

Alışveriş Bağımlılığından Kurtulma Yolları Nelerdir?​

Modern yaşamın getirdikleriyle beraber en sık rastlanılan psikolojik rahatsızlardan biri haline gelen alışveriş bağımlılığının genellikle altına yatan şey mutsuzluğu giderme güdüsüdür. Kadınların erkeklere göre daha sık olarak yakalandıkları bu bağımlılıktan sakınmak için bazı yöntemler kullanılabilir. İşte o yöntemler;
1- Alışverişe çıkarken yanınıza kredi kartı almayın. Yanınızda sadece ihtiyacınıza yetecek kadar para bulundurun.
2- Gördüğünüz veya beğendiğiniz bir ürüne gerçekten ihtiyaç duyup duymadığınızı sorgulayın.
3- Alışveriş için kendinize bir bütçe ayırın ve bu bütçenin dışında alışveriş yapmamaya çalışın.
4- Bağımlılığın altında yatan en büyük nedenlerden birisi mutsuzluğu giderme güdüsüdür. Bu sebeple kendinizi mutlu hissettiğiniz aktivite ve hobilere vakit ayırabilirsiniz.
5- Ani alışverişlerden kaçınarak gereksiz yere alışveriş yapmadan önce benzer bir ürüne sahip olup olmadığınızı kontrol edip karar verin.
6 -Moraliniz bozuk veya kendinizi mutsuz hissettiğinizde alışverişe çıkmayın. Gündelik hayattaki modunuzu alışverişle ilişkilendirmemek için farklı aktiviteler yönelin.
7- Kendinize bir kumbara alarak birikim yapmaya başlayabilirsiniz. Para tasarrufu yapmaya başladığınızda alışveriş yapma isteğiniz azalacaktır.
8- Kullanmadığınız eşyaları ihtiyaç sahiplerine dağıtarak kendinizi mutlu ve huzurlu hissedebilir gereksiz alışveriş yapmaktan kaçınabilirsiniz.
9- İndirim dönemlerinde herhangi bir ürüne ihtiyacınız yoksa indirim var diye alışveriş yapmayın.
10- Her türlü yöntemi denemenize rağmen hala bağımlılıktan kurtulamadıysanız profesyonel bir destek olarak uzman bir psikolog ile görüşebilirsiniz.

Alışveriş Bağımlılığı Zararları Nelerdir?​

Alışveriş bağımlılığı son dönemlerde ortaya çıkan ve uzmanlarca son derece tehlikeli görülen bir hastalıktır. Bu hastalığın tehlikeli olarak görülmesinin nedeni olarak ise bağımlılığının bir akıl sağlığı ve psikolojik hastalık olduğudur. Unutulmamalıdır ki bu hastalık sebebiyle kişiler kendilerini büyük borçların altına sokabilir, hayatlarını mahvedebilir ve yakınlarından uzaklaşabilmektedir. Modernleşmeyle birlikte toplumlardaki tüketim anlayışının hızla büyümesi sonucunda insanlar alışveriş bağımlısı olabilmekte ve hayatlarını ve çevresinde bulunan kişileri etkileyen bir döngünün içine düşebilmektedir. Fiziksel olarak alkol ve uyuşturucu etkisi olmasa da uzmanlar alışveriş bağımlılığının kumar, iş ve seks bağımlılığı gibi bir hastalık olduğunda hem fikirdir.