Yaz geldi; yine klima ve vantilatörler en yakınımız oldu. Onların yokluğunu yelpaze ve bulduğumuz herhangi bir kağıt parçasıyla telafi etmeye çalışsak da; hiçbiri yerlerini tutmuyor. Bu nedenle bu güzide icatların mucitlerini analım dedik.
Schuyler Skaats Wheeler, vantilatörün mucidi.
1860 yılında Amerika'nın New York kentinde doğan bir mühendis kendisi. 22 yaşındayken çok amaçlı elektrik motorlu fanı icat etti. Bu buluşu ile Amerika'nın en önemli mühendislik ödüllerini kazanmanın yanında Amerikan Elektrik Mühendisleri Enstitüsü başkanlığına kadar yükseldi.
Bulduğu elektrik fanının gelişmiş versiyonunun patentini aşağıdaki ürün ile aldı.
Ürün görüldüğü üzere bugünkü kullandığımız vantilatörün en ilkel hali ancak çalışmasında ve şeklinde fazla bir değişim olmamış. O günlerden serbest çalışacak bir pervanenin özellikle çocuklara zarar vereceği düşünülmüş ve pervane bir kafes içine alınmış.
İlk yapılan örneğin özellikleri...
Weeler'ın vantilatöründe hız bir lamba ile kontrol ediliyordu. Bu lamba aynı zamanda akımdaki dalgalanmaları düzenliyordu. Hız ise dakikada 900 ile 1600 devir arasında değişecek şekilde tasarlanmıştı.
Tarihi değiştiren bir ürün; vantilatör.
Bu elektrik fanının bulunması ile hava soğutmalı endüstriyel ürünlerin gelişimi çok büyük hız kazandı. Bunun yanında bizi ilgilendiren kısmı tabii ki yazları sağlıklı bir serinlik sunması.
Willis Carrier da klimayı icat eden mucit.
1876 yılında Amerika'nın New York şehrinde doğan klimanın mucidi mühendis olarak tanınıyor.
1902'de bir üretim çalışmasına yazdığı eleştiri, tarihin ilk modern klima modeli olarak kabul ediliyor.
Bu çalışmada kullandığı; sıcaklık kontrolü, nem kontrolü, hava döngüsü ve havalandırma kontrolü, havanın temizlenmesi prensipleri çalışmanın en önemli detayları olarak tüm endüstriyi ve bilim dünyasını etkiledi ve ortaya ilk modern iklimlendirme ürünü ortaya çıkmış oldu.
1906 ve 1907'de aldığı patentlerin ardından tüm bilim ve sanayi çevrelerince kabul edilen adımını 1911 yılında attı.
1911'de sanayi ve bilim çevrelerinin katıldığı bir konferansta konu ile ilgili bulgularını sunan Carrier, o tarihten sonra otomatik iklimlendirme kontrolü ile ilgili tüm prensipleri çözümleyen ve harekete geçiren kişi olarak tanındı.
Klimanın icadı öncelikle özel soğuk mekanları ortaya çıkardı.
myhistoryfix.com
Soğutulmuş sinema salonu ve restoran gibi mekanlar, sıcak bölgelerde insanların gözde mekanları haline gelmişti.
Klimanın evlere kadar ulaşması çok uzun sürmedi.
Aynı prensip ile üretilmiş ev tipi klimaların tüketici ile buluşması çok uzun sürmedi. Özellikle ev tipi dayanıklı tüketim ürünleri üreten Philco şirketinin portatif olarak ürettiği ev tipi klimalar bugünkü sektörü şekillendiren tarihi adım oldu.
Günümüzde yaz aylarımızın kahramanı kesinlikle bu iki adam. Huzur içinde yatsınlar.