Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati enflasyonda 2023 seçimlerine tek hane ile gidileceğini söyledi.
Yüzde 36,08 ile 19 yılın zirvesinde olan enflasyonun daha da yükselmesi beklenirken, bunun nasıl başarılacağı merak konusu oldu.
Bu nasıl mümkün olacak?
Merkez Bankası cari açığa odaklanmıştı
Eylül 2020'de yapılan ilk faiz indirimi sonrasında Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu, fiyat istikrarının sağlanması için, yaptığı Enflasyon Raporu sunumunda önceliğin enflasyondan cari açık önleme konusunda kaydığını açıklamıştı.
Cari açık önlenerek dövizde istikrar ve fiyatlarda dengelenmenin oluşacağına dikkat çeken Kavcıoğlu'nun açıklaması tartışma yaratmıştı.
Seçim öncesi döneme dikkat çekiliyor
Zamanında yapılması halinde Haziran 2023'te planlanan seçimlere yaklaşık 1,5 yıl var.
Bakan Nebati de bir röportajında seçimler öncesi enflasyonda tek hanenin görüleceğini belirtti.
Geçtiğimiz aylarda enflasyondaki yükseliş bu kadar hızlanmadan önce Cumhurbaşkanı Erdoğan da aynı söylemde bulunmuştu.
Yurt dışı ziyareti dönüşü uçakta açıklamalarda bulunan Erdoğan, “Göreceksiniz enflasyon inşallah seçim öncesi nerelere düşecek; çok açık net bütün delilleriyle her şeyiyle ortada” demişti.
Seçim öncesi hesaplanan ne? Enflasyon nasıl düşecek?
Bilgi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Cem Başlevent, Erdoğan'ın Kasım ayındaki açıklaması sonrası bu konuya değinmiş ve Twitter hesabında şöyle bir açıklama yapmıştı:
Kur şokuyla yükselen enflasyon, 1 yıl sonra baz etkisi ile düşer (Bkz. 2018-19). Sarayın planı bunu tam seçim öncesinde denk getirmek. 'İşler düzeliyor, istikrar sürsün' dedirtmek.
Baz etkisi ile 1 yıl sonra düşüyor
Başlevent bu açıklama sonrası ise Sözcü'ye verdiği bir demecinde ise şunları söylüyor:
Erdoğan’ın ‘seçim öncesi enflasyonun çok düşük düzeylere ulaşacağına' dair demeci, sarayın ekonomi alanındaki oyun planını biraz netleştiriyor. 2018 ve 2019 yıllarında da görüldüğü üzere bir kur şoku yaşandıktan sonra enflasyon çok yüksek düzeye ulaşıyor ve kurun da sakinleşmesi ve baz etkisiyle birlikte 1 yıl sonra enflasyon tek hanelere düşüyor.
Enflasyonda düşüş mümkün mü?
Başlevent ayrıca o dönem yapılan Birleşik Arap Emirlikleri anlaşmalarına ve ülkenin Türkiye'de yatırım hazırlığı yaptığı yönündeki haberlere dikkat çekerek, “Vatandaşların yüksek kurdan döviz bozdurması ve Körfez ülkelerinden gelecek parayla da kurun ve dolayısıyla enflasyonun seçim öncesi dönemde düşmesi umuluyor olabilir” demişti.
20 Aralık'ta çıkarılan kur korumalı mevduat ürünleri ile de bu hedeflenmiş oldu.
Başlevent Kasım ayında, “Bu elbette bu kez de mümkün olabilir” derken, risklere de işaret ederek “Ancak önümüzdeki aylarda yaşanacak olan enflasyon ve hayat pahalılığı çok can yakıcı olacağı için seçim öncesi bu oyunu oynamak iktidar açısından riskli. Seçmenin ‘işler düzeliyor, mevcut yönetime bir dönem daha şans verelim' diyeceğinin garantisi yok” açıklamasını da yapmıştı.
Ankara'da yapılan enflasyon hesabı
Cem Başlevent, bu konuda bugün de Nebati açıklamaları sonrasında şu hatırlatmayı yaptı:
Yeni bir kur şoku olmazsa, enflasyonda en düşük düzeyin seçim öncesine denk gelebileceğini, Ankara'da bu hesabın yapıldığını 1,5 ay önce iddia etmiş ve tartışmıştık. Bakan Bey daha açık bir şekilde dile getirmiş.
Doların düşmemesinin nedeni ne?
Geçtiğimiz günlerde BAE Varlık Fonu tarafından yapılan açıklama ve dolar/TL'de son dönemde uzmanların tüm müdahalelere rağmen belli bir aralıkta tutulma söylemleri sonrası Cem Başlevent'in bu twiti de akla düşüyor.