Hazırlayan: Uzman Diyetisyen Şeniz Ilgaz
Sağlık Bakanlığı Ana Cocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Mudurluğu
Anne sutunun bazı durumlarda sağılarak bebeğe verilmesi gerekebilir Ozellikle sutu olduğu halde bebeğinden ayrı kalması gereken anneler, calışan anneler ya da herhangi bir nedenle sutunu bebeğine veremeyen annelerin desteklenmesi ve bilgilendirilmesi gerekir
Sut sağılması şu durumlarda yararlıdır:
Tıkanık (şiş) memeyi rahatlatmak,
Kanal tıkanıklığını ya da sut birikmesini tedavi etmek,
Cokuk bir meme başından emmeyi oğrenene kadar bebeği beslemek,
Emmeyi duzenlemede zorluk ceken bir bebeği besleme,
Memeyi istemeyen bir bebeği emmekten hoşlanmayı oğreninceye kadar beslemek,
Duşuk doğum ağırlıklı ve ememeyen bir bebeği beslemek,
Yeterli ememeyen bir hasta bebeği beslemek,
Anne ya da bebek hasta ise sutun kalanını saklamak,
Annesi işe gittiğinde bebeği icin sut bırakacağı zaman, Anne bebeğinden uzakta iken sut akmasını onlemek,
Bebeğin cok dolu bir memeyi almasını kolaylaştırmak,
Sutu doğrudan bebeğin ağzına sağmak,
Meme ucu ve meme cevresindeki kahverengi bolgeyi kurutmak ve yara olmaktan korumak
Sutun sağılması, annenin emzirmeye başlamasına ya da bunu surdurmesine yardım gereken pek cok durumda yararlıdır Butun emziren annelerin sut sağmayı oğrenmesi gereklidir Boylece gereksinim duyduklarında anneler ne yapacaklarını bilecekler ve gerek işe gittiklerinde gerekse bebeklerinden ayrı kalmaları gerektiğinde ve yukarıdaki gibi pek cok nedenle karşı karşıya kaldıklarında sutlerini sağarak, sut oluşumunun ve emzirmenin surekliliğini sağlayacaklardır
Elle sağma, sutu sağmak icin en iyi yoldur
Herhangi bir alet gerektirmez ve anne her yerde, her zaman yapabilir Sut sağılmadan once ellerin iyice yıkanması cok onemlidir
Temel nokta her kadının sutunu kendisinin sağmasıdır Cunku başka birisi denerse ağrıyabilir
Sağılan anne sutu, iyice yıkanmış ve kaynatılmış suda bekletilen temiz bir geniş ağızlı fincan ya da bardağa sağılabilir
Sutu sağmak icin “elle sağma dışında birkac yontem daha vardır Bunlardan şırınga pompası ile sağma da yine annelere gosterebileceğiniz ve kolayca uygulanabilecek bir yontemdir Şırınga pompası lastik hazneli pompadan daha kullanışlıdır, temizlenmesi ve sterilize edilmesi de daha kolaydır Elektrikli pompalar ise genellikle hastanelerde yeğlenir
Enjektor Pompa İle Sut Sağma
Ağız kısmındaki lastiğin iyice bukulebilir durumda olduğundan emin olun,
Huni kısmını meme ucunun ustune yerleştirin,
Hava sızıntısı olmayacak şekilde tum cevre derisine sıkıca temas ettiğinden emin olun,
Dış silindir aşağıya cekin, meme ucu huninin icine doğru cekilecektir,
Dış silindiri bırakıp sonra yeniden aşağıya cekin, 12 dakika sonra sut akmaya başlar ve dış silindirde birikir,
Sut akması durunca, lastiği gevşetin, sutu boşaltın ve olayı yineleyin
Bir anne ne sıklıkla sutunu boşaltmalı?
Sutun sağılma nedenine bağlıdır ama genellikle cocuk emmek istedikce yapılmalıdır
Anne sutunun oluşumunu ve devamını sağlayarak duşuk doğum ağırlıklı ya da yeni doğmuş bir bebeği beslemek icin,
Sut ilk gunde, olanaklı ise doğumdan ilk altı saat icinde sağılmaya başlanmalı,
Sut, bebek istedikce verebilecek miktarda sağılmalı,
Hasta bir bebeğe yeterli sutu sağlamak icin en az her uc saatte bir sağma yapılmalı,
Sut bir iki hafta sonra azılıyor gibi ise sut uretimini arttırmak icin sut bir iki gun sık (her yarım saatte bir ya da saatte, geceleri ise en az her uc saatte bir) sağılmalı,
Anne işe gittiğinde bebeğine sut bırakmak istiyorsa, işe gitmeden once olduğunca cok memeyi boşaltmalı, ayrıca işte de sağmalı,
İş yerinde sut akması ya da tıkanık meme oluşumunu onlemek icin gerektiği kadar boşaltmalı
Sağılmış Sutun Saklanması
Sağılmış sut bardağının ya da kabının ustunu kapatılır Evin en soğuk yerine konulur
Sut bebeğe verilmeden once kaynatılmaz ya da ısıtılmaz Isı sutteki bircok antimikrobik etmenleri yok eder
Sağılmış anne sutu dışarıda inek sutunden daha uzun dayanabilir, cunku icinde antimikrobik etmenler vardır
Sıcak iklimde ve buzdolabı dışında bile mikroplar sağılmış anne sutunde en azından 8 saat uremezler Bebeğe bir iş gunu boyunca verilebilir Buzdolabında ise 24 saat bozulmadan anne sutu saklanabilir
Sağlık Bakanlığı Ana Cocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Mudurluğu
Anne sutunun bazı durumlarda sağılarak bebeğe verilmesi gerekebilir Ozellikle sutu olduğu halde bebeğinden ayrı kalması gereken anneler, calışan anneler ya da herhangi bir nedenle sutunu bebeğine veremeyen annelerin desteklenmesi ve bilgilendirilmesi gerekir
Sut sağılması şu durumlarda yararlıdır:
Tıkanık (şiş) memeyi rahatlatmak,
Kanal tıkanıklığını ya da sut birikmesini tedavi etmek,
Cokuk bir meme başından emmeyi oğrenene kadar bebeği beslemek,
Emmeyi duzenlemede zorluk ceken bir bebeği besleme,
Memeyi istemeyen bir bebeği emmekten hoşlanmayı oğreninceye kadar beslemek,
Duşuk doğum ağırlıklı ve ememeyen bir bebeği beslemek,
Yeterli ememeyen bir hasta bebeği beslemek,
Anne ya da bebek hasta ise sutun kalanını saklamak,
Annesi işe gittiğinde bebeği icin sut bırakacağı zaman, Anne bebeğinden uzakta iken sut akmasını onlemek,
Bebeğin cok dolu bir memeyi almasını kolaylaştırmak,
Sutu doğrudan bebeğin ağzına sağmak,
Meme ucu ve meme cevresindeki kahverengi bolgeyi kurutmak ve yara olmaktan korumak
Sutun sağılması, annenin emzirmeye başlamasına ya da bunu surdurmesine yardım gereken pek cok durumda yararlıdır Butun emziren annelerin sut sağmayı oğrenmesi gereklidir Boylece gereksinim duyduklarında anneler ne yapacaklarını bilecekler ve gerek işe gittiklerinde gerekse bebeklerinden ayrı kalmaları gerektiğinde ve yukarıdaki gibi pek cok nedenle karşı karşıya kaldıklarında sutlerini sağarak, sut oluşumunun ve emzirmenin surekliliğini sağlayacaklardır
Elle sağma, sutu sağmak icin en iyi yoldur
Herhangi bir alet gerektirmez ve anne her yerde, her zaman yapabilir Sut sağılmadan once ellerin iyice yıkanması cok onemlidir
Temel nokta her kadının sutunu kendisinin sağmasıdır Cunku başka birisi denerse ağrıyabilir
Sağılan anne sutu, iyice yıkanmış ve kaynatılmış suda bekletilen temiz bir geniş ağızlı fincan ya da bardağa sağılabilir
Sutu sağmak icin “elle sağma dışında birkac yontem daha vardır Bunlardan şırınga pompası ile sağma da yine annelere gosterebileceğiniz ve kolayca uygulanabilecek bir yontemdir Şırınga pompası lastik hazneli pompadan daha kullanışlıdır, temizlenmesi ve sterilize edilmesi de daha kolaydır Elektrikli pompalar ise genellikle hastanelerde yeğlenir
Enjektor Pompa İle Sut Sağma
Ağız kısmındaki lastiğin iyice bukulebilir durumda olduğundan emin olun,
Huni kısmını meme ucunun ustune yerleştirin,
Hava sızıntısı olmayacak şekilde tum cevre derisine sıkıca temas ettiğinden emin olun,
Dış silindir aşağıya cekin, meme ucu huninin icine doğru cekilecektir,
Dış silindiri bırakıp sonra yeniden aşağıya cekin, 12 dakika sonra sut akmaya başlar ve dış silindirde birikir,
Sut akması durunca, lastiği gevşetin, sutu boşaltın ve olayı yineleyin
Bir anne ne sıklıkla sutunu boşaltmalı?
Sutun sağılma nedenine bağlıdır ama genellikle cocuk emmek istedikce yapılmalıdır
Anne sutunun oluşumunu ve devamını sağlayarak duşuk doğum ağırlıklı ya da yeni doğmuş bir bebeği beslemek icin,
Sut ilk gunde, olanaklı ise doğumdan ilk altı saat icinde sağılmaya başlanmalı,
Sut, bebek istedikce verebilecek miktarda sağılmalı,
Hasta bir bebeğe yeterli sutu sağlamak icin en az her uc saatte bir sağma yapılmalı,
Sut bir iki hafta sonra azılıyor gibi ise sut uretimini arttırmak icin sut bir iki gun sık (her yarım saatte bir ya da saatte, geceleri ise en az her uc saatte bir) sağılmalı,
Anne işe gittiğinde bebeğine sut bırakmak istiyorsa, işe gitmeden once olduğunca cok memeyi boşaltmalı, ayrıca işte de sağmalı,
İş yerinde sut akması ya da tıkanık meme oluşumunu onlemek icin gerektiği kadar boşaltmalı
Sağılmış Sutun Saklanması
Sağılmış sut bardağının ya da kabının ustunu kapatılır Evin en soğuk yerine konulur
Sut bebeğe verilmeden once kaynatılmaz ya da ısıtılmaz Isı sutteki bircok antimikrobik etmenleri yok eder
Sağılmış anne sutu dışarıda inek sutunden daha uzun dayanabilir, cunku icinde antimikrobik etmenler vardır
Sıcak iklimde ve buzdolabı dışında bile mikroplar sağılmış anne sutunde en azından 8 saat uremezler Bebeğe bir iş gunu boyunca verilebilir Buzdolabında ise 24 saat bozulmadan anne sutu saklanabilir