Dimağ araknoid ismi verilen örümcek ağına benzeyen bir zar ile kaplanmıştır. Dimağ omurilik likidi (BOS) denilen likit dimağda bulunmakta olup araknoid zar çift hale gelir yahut bir tarafından yırtılırsa içi BOS ile dolar ve bura araknoid kist denilir.
Çoklukla gelişimseldir ( ana karnında iken olan değişiklikler sonrasında olur). Nadiren travma yahut kanama sonrası da görülebilir. En sık rastlanılan yerleşim noktası dimağın ön ve taban kısmı olan sylvian fissür denilen temporal ile frontal loplar arasında olan doğal yarıktadır. Ama dimağ yüzeyinin yahut yarıklarının her mekanında olabilir.
Klinik bulguların varlığı yahut yokluğu ekseriyetle dimağın hangi tarafında araknoid kist olduğuna bağlıdır. Ekseriyetle rastgele bir sorun yaratmaz ve öteki bir sebep ile yapılan CT yahut MRI da tesadüfen görülürler.
Şayet büyümeye devam ederse dimağın o kısmına bası yapar ve çalışmasını etkileyerek felçlik gibisi tablo yapabilir. Bazen de baş ağrısı olabileceği üzere nadiren epilepsi nöbetine de neden olabilir.
NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Umumiyetle birinci yapılan test BBT (Bilgisayarlı Dimağ Tomografisi) olup X ışını kullanılarak manzara elde edilir ve likit siyah olarak görülür. MRI (Manyetik Rezonans Görüntüleme) ise daha sonra tanıyı katılaştırmak için yapılan testtir burada manyetik alan kullanılır X ışını kullanılmaz.
Araknoid kist bulunduğunda BBT ile sizi dimağ cerrahi yahut nöroloji ( yaşa nazaran erişkin yahut evlat nöroloji ) eksperinin değerlendirmesi gerekmektedir. Vakaların birçoklarında kistin büyüyüp büyümediğinin ve/veya epilepsi nöbeti üzere klinik bulgu verip vermediğinin takibi yapılır. Bunlardan sair bir şey yapılmaz. Şayet araknoid kist ile bir bulgunuz varsa o hengam cerrahi düşünülebilir. Cerrahi her hengam gerekmez. Dimağda araknoid kisti olup da beraberinde epilepsi nöbeti geçirenin bu epilepsi nöbetinin araknoid kiste bağlı olup olmadığını kesinlikle nöroloji eksperinin yapacağı EEG üzere testlerle pahalandırmak gerekir. Testler şayet araknoid kiste bağlı olduğunu destekliyorsa cerrahi yapılmalıdır. Umumide Tip 1 araknoid kistlere cerrahi uygulanmaz, takip edilir. Tip 2 ve Tip 3 araknoid kistler ise klinik bulgu ile birlikte değerlendirilirler.
Şayet cerrahi gerekiyorsa hangi tip cerrahi yapılmalıdır?
İki çeşit cerrahi alternatif vardır. Hangisinin sizin için mütenasip olacağını cerrah belirleyecektir, bu karar birçok faktöre bağlıdır. Burada gaye kistin boşaltılması yahut bir bölgeye ağızlaştırılmasıdır.
Ameliyatta ya kiste girilip kisti öteki araknoid boşluklara ağızlaştırılır yada kist bir şant yardımı ile periton denilen karındaki boşluğa ağızlaştırılır.
Araknoid kist büyüyebilir mi?
Nadiren de olsa EVET bu kistlerin büyüyebilir ama büyümeleri ekseriyetle yavaş olur. Kistin büyüyüp olağan likit akımını kesintiye uğratmasından korkulur. Şayet bu türlü olursa cerrahi önerilir. Kistin büyüyüp büyümediği nizamlı aralıklarla tanıyı koyan doktorunuzun malumatı dahilinde dimağ MRG çektirilerek yapılmalıdır. Her semptom çabucak araknoid kist ile ilişkilendirilmemeli ve kesinlikle yaşa nazaran erişkin yahut evlat nöroloji mütehassısı ile birlikte değerlendirilip karar verilmelidir.
Lütfen doktorunuzun tekliflerini dikkate alın.