Aşırı duyarlılık hakkında bilgi,
Aşırı duyarlılık nedir,
Hipersensitivite hakkında bilgi
Aşırı Duyarlılık, (Hipersensitivite) Hakkında Bilgi
Aşırı Duyarlılık, (Hipersensitivite), vucutta yabancı bir antijene maruz kalma durumunda gelişen, uygunsuz veya aşırı bağışıklık yanıtı ve buna bağlı vucudun zedelenmesi durumudur Aşırı duyarlılık, PHG Gell ve RAA Coombs tarafından geliştirilen sınıflandırmaya gore 4 temel tipte incelenir
Tip I Aşırı Duyarlılık Reaksiyonu, Alerji
Normalde zararsız olan belirgin bir cevresel antijenle (alerjan) tekrar karşılaşma sonucu gelişir Birey, soz konusu alerjene karşı daha once IgE sınıfından antikor uretmiştir Kişinin alerjene maruz kalması, yutma yolu ile, nefes alma yolu ile, cilte temas ile veya injeksiyon ile gelişebilir Allerjen karşılaştığı dokulara bağlı olarak sistemik veya lokal bir reaksiyon meydana getirir Alerjinin tetiklenmesi, soz konusu alerjenin, mast hucresi ve bazofil hucrelerin zarlarında yer alan alerjene ozel IgE antikorlar ile birleşmesi sonucu gelişir Bu birleşme sonrası hucrelerden histamin, ve benzeri kimyasal etken maddeler salınır, gelişen reaksiyon alerjenin dozuna ve maruz kalınma yoluna gore değişebilir, goz konjonktivasında, odem, gozlerde kaşıntı ve sulanma olabileceği gibi, dolaşım yetmezliği ve şok meydana gelebilir Bazı alerjik hastalıklara ornek olarak, alerjik astım, alerjik konjonktivit, allerjik rinit, anaflaksi, anjiodem ve urtiker gosterilebilir
Tip II Aşırı Duyarlılık Reaksiyonu
Antikor aracılığıyla aşırı duyarlılık reaksiyonunda, vucudun kendi hucreleri uzerinde yer alan antijenlere karşı gelişen bağışıklık yanıt sonrası antikorlar gelişmiştir Hucreler uzerinde yer alan bu antikorlar icsel, diğer bir deyişle vucuda ait veya dışsal olabilir, dışsal antijenler virusIgG ve IgM sınıfı antikorların soz konusu antijenlerle birleşmesi sonrası, klasik yol uzerinden kompleman sistemi aktivasyonu gercekleşir Kompleman aktivasyonu normalde, patojen maddeleri bağışıklık sistemine sunan hucrelerin ve dolayısıyla patojen taşıyan hucrelerin yok edilmesi amacını taşır Reaksiyon bolgesinde, akut yangı etken maddeleri salgılanır ve hucre zarı eritici bileşenlerin varlığı ile hucreler parcalanır ve hucre olumu gercekleşir Bu reaksiyonun oluşması ve etkinliği, saatler veya gunler boyunca surebilir Bazı ornekleri, otoimmun hemolitik anemi, Goodpasture sendromu, pemfigus, pernisiyoz anemi, immun trombositopeni ve kan transfuzyonu reaksiyonları olarak sıralanabilir
Tip III Aşırı Duyarlılık Reaksiyonu
İmmun kompleks hastalığı veya immun kompleks aşırı duyarlılığı olarak da adlandırılır IgG veya IgM antikorlarının antijenler ile birleşmesi sonucu meydana gelen immun komplekslerin oluşması ve bu immun komplekslerin sistemik dolaşımda yani kanda bulunmaları ile acığa cıkar Bu immun kompleksler değişik dokularda birikerek etkilerini gosterirler, immun kompleks birikimi sıklıkla cilt, bobrekler, ve eklemler gibi dokularda olur, biriktikleri dokuda Tip II aşırı duyarlılık reaksiyonunda olduğu gibi kompleman aktivasyonu ve doku zedelenmesi meydana gelir Bu reaksiyonun gelişmesi ve etkinliği saatler veya gunler boyunca surebilir Bazı ornekleri, immun kompleks glomerulonefriti, romatoid artrit, serum hastalığı, subakut bakteriyel endokardit, sıtmanın bulguları, sistemik lupus eritamatozis ve Arthus reaksiyonu olarak sıralanabilir
Tip IV Aşırı Duyarlılık Reaksiyonu
Hucre aracılığıyla aşırı duyarlılık olarak da adlandırılır, etken bileşenler bağışıklık sistemi hucreleridir Değişik alt grupları vardır;Gecikmiş tip aşırı duyarlılıkta, etken hucreler T lenfositleri ve antikorları bu lenfositlere sunan ozelleşmiş hucrelerdir Antikorlar bağışıklık sistemindeki etkin hucrelere sunulmadan once işlenir, bunu antikorla karşılaşan dokuda yerleşik olan makrofaj, Langerhans hucresi veya damar endotel hucresi gibi hucreler gercekleştirir Kendisine antikor sunulan T lenfosit aktif bir hale gecer ve bazı sitokinler salgılar, bu sitokinlere ornek olarak tumor nekroz faktoru (TNF), interlokin 2 (IL2), ve interferon gama (IFNgama) verilebilir, bu sitokinler, bağışıklık sistemindeki hucreleri uyarır ve etkinleşmelerini sağlarlar Temel etken hucre, makrofajlardır, bu hucreler doku duzeyinde antikoru ortamdan kaldırmak icin etkinlik gosterirler, makrofajlar daha sonra gelişen gerileme fazında da rol oynarlar Bazı ornekleri, kontakt dermatit, BCG aşısı veya tuberkuloz etkeni ile karşılaşma sonrası gelişen PPD testi, olarak sıralanabilir Gelişmesi saatler ve gunler alırBazı kronik alerjik hastalıklar veya parazit infeksiyonlarında gelişen hucresel bağışıklık yanıtında etken hucre makrofaj değil de eozinofil ve bazofil hucrelerdir Bazı ornekleri, kronik astım, kronik alerjik rinit, gibi hastalıklarıdırSitolitik T lenfositlere (STL), bağlı gelişen hucresel bağışıklık yanıtı, bu tip reaksiyonda, antijen ile uyarılmış STL hucreleri, zarlarında ozel antijen kompleksi bulunan hucreleri ortamdan kaldırırlar Bu bağışıklık reaksiyonu, viral infeksiyonlara ve organ transplantasyonlarına karşı gelişirDoğal oldurucu hucreler (natural killer cells) tarafından meydana gelen hucresel bağışıklık Bu hucreler yuzeylerinde immun globulin veya T hucresi reseptoru taşımayan buyuk lenfosit (Akyuvar) hucreleridir Virus veya mikropla infekte olmuş hucreleri, ve tumor hucrelerini eritici mekanizmaları oldurerek doğal bağışıkta rol oynarlar
Aşırı duyarlılık nedir,
Hipersensitivite hakkında bilgi
Aşırı Duyarlılık, (Hipersensitivite) Hakkında Bilgi
Aşırı Duyarlılık, (Hipersensitivite), vucutta yabancı bir antijene maruz kalma durumunda gelişen, uygunsuz veya aşırı bağışıklık yanıtı ve buna bağlı vucudun zedelenmesi durumudur Aşırı duyarlılık, PHG Gell ve RAA Coombs tarafından geliştirilen sınıflandırmaya gore 4 temel tipte incelenir
Tip I Aşırı Duyarlılık Reaksiyonu, Alerji
Normalde zararsız olan belirgin bir cevresel antijenle (alerjan) tekrar karşılaşma sonucu gelişir Birey, soz konusu alerjene karşı daha once IgE sınıfından antikor uretmiştir Kişinin alerjene maruz kalması, yutma yolu ile, nefes alma yolu ile, cilte temas ile veya injeksiyon ile gelişebilir Allerjen karşılaştığı dokulara bağlı olarak sistemik veya lokal bir reaksiyon meydana getirir Alerjinin tetiklenmesi, soz konusu alerjenin, mast hucresi ve bazofil hucrelerin zarlarında yer alan alerjene ozel IgE antikorlar ile birleşmesi sonucu gelişir Bu birleşme sonrası hucrelerden histamin, ve benzeri kimyasal etken maddeler salınır, gelişen reaksiyon alerjenin dozuna ve maruz kalınma yoluna gore değişebilir, goz konjonktivasında, odem, gozlerde kaşıntı ve sulanma olabileceği gibi, dolaşım yetmezliği ve şok meydana gelebilir Bazı alerjik hastalıklara ornek olarak, alerjik astım, alerjik konjonktivit, allerjik rinit, anaflaksi, anjiodem ve urtiker gosterilebilir
Tip II Aşırı Duyarlılık Reaksiyonu
Antikor aracılığıyla aşırı duyarlılık reaksiyonunda, vucudun kendi hucreleri uzerinde yer alan antijenlere karşı gelişen bağışıklık yanıt sonrası antikorlar gelişmiştir Hucreler uzerinde yer alan bu antikorlar icsel, diğer bir deyişle vucuda ait veya dışsal olabilir, dışsal antijenler virusIgG ve IgM sınıfı antikorların soz konusu antijenlerle birleşmesi sonrası, klasik yol uzerinden kompleman sistemi aktivasyonu gercekleşir Kompleman aktivasyonu normalde, patojen maddeleri bağışıklık sistemine sunan hucrelerin ve dolayısıyla patojen taşıyan hucrelerin yok edilmesi amacını taşır Reaksiyon bolgesinde, akut yangı etken maddeleri salgılanır ve hucre zarı eritici bileşenlerin varlığı ile hucreler parcalanır ve hucre olumu gercekleşir Bu reaksiyonun oluşması ve etkinliği, saatler veya gunler boyunca surebilir Bazı ornekleri, otoimmun hemolitik anemi, Goodpasture sendromu, pemfigus, pernisiyoz anemi, immun trombositopeni ve kan transfuzyonu reaksiyonları olarak sıralanabilir
Tip III Aşırı Duyarlılık Reaksiyonu
İmmun kompleks hastalığı veya immun kompleks aşırı duyarlılığı olarak da adlandırılır IgG veya IgM antikorlarının antijenler ile birleşmesi sonucu meydana gelen immun komplekslerin oluşması ve bu immun komplekslerin sistemik dolaşımda yani kanda bulunmaları ile acığa cıkar Bu immun kompleksler değişik dokularda birikerek etkilerini gosterirler, immun kompleks birikimi sıklıkla cilt, bobrekler, ve eklemler gibi dokularda olur, biriktikleri dokuda Tip II aşırı duyarlılık reaksiyonunda olduğu gibi kompleman aktivasyonu ve doku zedelenmesi meydana gelir Bu reaksiyonun gelişmesi ve etkinliği saatler veya gunler boyunca surebilir Bazı ornekleri, immun kompleks glomerulonefriti, romatoid artrit, serum hastalığı, subakut bakteriyel endokardit, sıtmanın bulguları, sistemik lupus eritamatozis ve Arthus reaksiyonu olarak sıralanabilir
Tip IV Aşırı Duyarlılık Reaksiyonu
Hucre aracılığıyla aşırı duyarlılık olarak da adlandırılır, etken bileşenler bağışıklık sistemi hucreleridir Değişik alt grupları vardır;Gecikmiş tip aşırı duyarlılıkta, etken hucreler T lenfositleri ve antikorları bu lenfositlere sunan ozelleşmiş hucrelerdir Antikorlar bağışıklık sistemindeki etkin hucrelere sunulmadan once işlenir, bunu antikorla karşılaşan dokuda yerleşik olan makrofaj, Langerhans hucresi veya damar endotel hucresi gibi hucreler gercekleştirir Kendisine antikor sunulan T lenfosit aktif bir hale gecer ve bazı sitokinler salgılar, bu sitokinlere ornek olarak tumor nekroz faktoru (TNF), interlokin 2 (IL2), ve interferon gama (IFNgama) verilebilir, bu sitokinler, bağışıklık sistemindeki hucreleri uyarır ve etkinleşmelerini sağlarlar Temel etken hucre, makrofajlardır, bu hucreler doku duzeyinde antikoru ortamdan kaldırmak icin etkinlik gosterirler, makrofajlar daha sonra gelişen gerileme fazında da rol oynarlar Bazı ornekleri, kontakt dermatit, BCG aşısı veya tuberkuloz etkeni ile karşılaşma sonrası gelişen PPD testi, olarak sıralanabilir Gelişmesi saatler ve gunler alırBazı kronik alerjik hastalıklar veya parazit infeksiyonlarında gelişen hucresel bağışıklık yanıtında etken hucre makrofaj değil de eozinofil ve bazofil hucrelerdir Bazı ornekleri, kronik astım, kronik alerjik rinit, gibi hastalıklarıdırSitolitik T lenfositlere (STL), bağlı gelişen hucresel bağışıklık yanıtı, bu tip reaksiyonda, antijen ile uyarılmış STL hucreleri, zarlarında ozel antijen kompleksi bulunan hucreleri ortamdan kaldırırlar Bu bağışıklık reaksiyonu, viral infeksiyonlara ve organ transplantasyonlarına karşı gelişirDoğal oldurucu hucreler (natural killer cells) tarafından meydana gelen hucresel bağışıklık Bu hucreler yuzeylerinde immun globulin veya T hucresi reseptoru taşımayan buyuk lenfosit (Akyuvar) hucreleridir Virus veya mikropla infekte olmuş hucreleri, ve tumor hucrelerini eritici mekanizmaları oldurerek doğal bağışıkta rol oynarlar