imagesastimhastaligivetedavisi5ad58d3caf689
Astım Nedir Nasıl Tanı Koyulur??
Astım, dış ortamda bulunan ceşitli alerjenler (alerjik reaksiyona neden olan madde), sigara dumanı, duygusal faktorler, egzersiz, soğuk havaya maruz kalma gibi tetikleyici faktorlere karşı, havayollarının (bronşların) daralması ile kendisini gosteren ve ataklarla seyreden kronik bir akciğer hastalığıdır
Ataklar dışında coğu kez hicbir yakınması olmayan hastada atak sırasında nefes darlığı, oksuruk, hışıltılı solunum, guclukle balgam cıkarma, goğuste sıkışıklık hissi gibi belirtiler vardır ve bu belirtilerin şiddeti hastadan hastaya cok buyuk değişiklikler gosterebilir Ataklar genellikle gece sabaha karşı ortaya cıkar, kendiliğinden veya ilac kullanarak geriler ve kaybolur ancak yeni bir atakla tekrar ortaya cıkar Tedavi gormemiş ya da duzensiz tedavi gormuş olgularda, zamanla atak sıklığı ve şiddeti artar Bu hastalarda, nefes darlığı, hışıltılı solunum ve goğuste sıkışıklık hissi gibi belirtiler sureklilik kazanabilir
Astımın gorulme sıklığı, ulkeden ulkeye değişmekle birlikte yaklaşık olarak 10%15% kadardır ve gelişmiş ulkelerde oranın daha yuksek olduğu bilinir
Astım İcin Risk Faktoru??
imagesastimhastaligivetedavisi5ad58d3dae042
Astım icin risk faktorleri genetik ve cevresel faktorler olmak uzere iki ana grupta ele alınabilir Genetik faktorlerden en onemlisi alerji varlığıdır Alerji genetik geciş gosterir Bu gecişten sorumlu bazı genler tanımlanmıştır Cevresel faktorler ise alerjenlere, mesleksel bazı toz ve kimyasal maddelere, sigara dumanına ve hava kirliliğine maruziyet; sık sık viral ust solunum yolu enfeksiyonları gecirmek olarak sıralanabilir Yapılan calışmalarda tum dunyada astıma en sık neden olan alerjenin ev tozu akarları olduğu gorulmuş ve bu durumun yaşamın başlangıcında, yani bebeklik doneminde evde yoğun olarak ev tozu akarlarına maruz kalmanın sonucu olduğu anlaşılmıştır Yine cevresel faktorlerde sigara dumanına maruz kalma son derece onemlidir Orneğin gebelik doneminde sigara icen annelerin, cocuklarında astım ve diğer solunum sistemi hastalıklarının daha sık gorulduğu saptanmıştır Sigara aynı zamanda ortamda bulunan alerjenlere karşı duyarlılık gelişmesine sebep olmaktadır
Hastalıkla İlgili Bulgular
Astım, karakteristik olarak ataklar halinde seyreden; nefes darlığı, goğuste sıkışıklık hissi, hışıltılı solunum, oksuruk, zor cıkarılan cok koyu, sert ve yapışkan balgam gibi yakınmalara neden olan akciğer hastalığıdır Hastaların bircoğunda astımla birlikte alerjik rinit (saman nezlesi, alerjik nezle), sinuzit, alerjik konjonktivit (goz alerjisi), egzama gibi hastalık oykulerinin de olduğu saptanır Yine hastaların atakları ile ilgili ozellikler sorgulandığında, bunların coğu kez gecenin ilerleyen saatlerinde ve sabaha karşı ortaya cıktıkları veya tetikleyen faktorlerle (alerjen, soğuk hava, kirli hava, sigara dumanı) karşılaşma durumunda geliştikleri anlaşılır
Atakların şiddeti sadece hafif bir oksurukten, yoğun bakıma yatmayı gerektirecek ciddi solunum yetersizliğine kadar cok geniş bir yelpazededir Ataklar kendiliğinden gerileyebilir ya da gecebilir ancak hasta coğu kez astım ilaclarını kullanarak rahatlar Atak sırasında astım tanısı koymak hekim icin kolaydır cunku hastalığın karakteristik muayene bulguları vardır Atak dışında ise hastalığın oykusu hekimi astım tanısına yonlendirir Tanı icin hastadan akciğer grafisi, solunum fonksiyon testleri, alerji testi, bazı kan tetkikleri istenilir Genellikle, atak donemi dışında akciğer grafisi ve solunum fonksiyon testleri normaldir Alerji testlerinde ise ev tozu akarları, ağac, cicek, tahıl polenleri, evcil hayvan tuy ve epitelleri gibi alerjenlere karşı reaksiyon gorulebilir
Astım Nedir Nasıl Tanı Koyulur??
Astım, dış ortamda bulunan ceşitli alerjenler (alerjik reaksiyona neden olan madde), sigara dumanı, duygusal faktorler, egzersiz, soğuk havaya maruz kalma gibi tetikleyici faktorlere karşı, havayollarının (bronşların) daralması ile kendisini gosteren ve ataklarla seyreden kronik bir akciğer hastalığıdır
Ataklar dışında coğu kez hicbir yakınması olmayan hastada atak sırasında nefes darlığı, oksuruk, hışıltılı solunum, guclukle balgam cıkarma, goğuste sıkışıklık hissi gibi belirtiler vardır ve bu belirtilerin şiddeti hastadan hastaya cok buyuk değişiklikler gosterebilir Ataklar genellikle gece sabaha karşı ortaya cıkar, kendiliğinden veya ilac kullanarak geriler ve kaybolur ancak yeni bir atakla tekrar ortaya cıkar Tedavi gormemiş ya da duzensiz tedavi gormuş olgularda, zamanla atak sıklığı ve şiddeti artar Bu hastalarda, nefes darlığı, hışıltılı solunum ve goğuste sıkışıklık hissi gibi belirtiler sureklilik kazanabilir
Astımın gorulme sıklığı, ulkeden ulkeye değişmekle birlikte yaklaşık olarak 10%15% kadardır ve gelişmiş ulkelerde oranın daha yuksek olduğu bilinir
Astım İcin Risk Faktoru??
imagesastimhastaligivetedavisi5ad58d3dae042
Astım icin risk faktorleri genetik ve cevresel faktorler olmak uzere iki ana grupta ele alınabilir Genetik faktorlerden en onemlisi alerji varlığıdır Alerji genetik geciş gosterir Bu gecişten sorumlu bazı genler tanımlanmıştır Cevresel faktorler ise alerjenlere, mesleksel bazı toz ve kimyasal maddelere, sigara dumanına ve hava kirliliğine maruziyet; sık sık viral ust solunum yolu enfeksiyonları gecirmek olarak sıralanabilir Yapılan calışmalarda tum dunyada astıma en sık neden olan alerjenin ev tozu akarları olduğu gorulmuş ve bu durumun yaşamın başlangıcında, yani bebeklik doneminde evde yoğun olarak ev tozu akarlarına maruz kalmanın sonucu olduğu anlaşılmıştır Yine cevresel faktorlerde sigara dumanına maruz kalma son derece onemlidir Orneğin gebelik doneminde sigara icen annelerin, cocuklarında astım ve diğer solunum sistemi hastalıklarının daha sık gorulduğu saptanmıştır Sigara aynı zamanda ortamda bulunan alerjenlere karşı duyarlılık gelişmesine sebep olmaktadır
Hastalıkla İlgili Bulgular
Astım, karakteristik olarak ataklar halinde seyreden; nefes darlığı, goğuste sıkışıklık hissi, hışıltılı solunum, oksuruk, zor cıkarılan cok koyu, sert ve yapışkan balgam gibi yakınmalara neden olan akciğer hastalığıdır Hastaların bircoğunda astımla birlikte alerjik rinit (saman nezlesi, alerjik nezle), sinuzit, alerjik konjonktivit (goz alerjisi), egzama gibi hastalık oykulerinin de olduğu saptanır Yine hastaların atakları ile ilgili ozellikler sorgulandığında, bunların coğu kez gecenin ilerleyen saatlerinde ve sabaha karşı ortaya cıktıkları veya tetikleyen faktorlerle (alerjen, soğuk hava, kirli hava, sigara dumanı) karşılaşma durumunda geliştikleri anlaşılır
Atakların şiddeti sadece hafif bir oksurukten, yoğun bakıma yatmayı gerektirecek ciddi solunum yetersizliğine kadar cok geniş bir yelpazededir Ataklar kendiliğinden gerileyebilir ya da gecebilir ancak hasta coğu kez astım ilaclarını kullanarak rahatlar Atak sırasında astım tanısı koymak hekim icin kolaydır cunku hastalığın karakteristik muayene bulguları vardır Atak dışında ise hastalığın oykusu hekimi astım tanısına yonlendirir Tanı icin hastadan akciğer grafisi, solunum fonksiyon testleri, alerji testi, bazı kan tetkikleri istenilir Genellikle, atak donemi dışında akciğer grafisi ve solunum fonksiyon testleri normaldir Alerji testlerinde ise ev tozu akarları, ağac, cicek, tahıl polenleri, evcil hayvan tuy ve epitelleri gibi alerjenlere karşı reaksiyon gorulebilir