Ataturk'un Yaptığı Yenilikler
Ataturk’un ilke ve gercekleştirmiş olduğu devrimleri Ataturkcu duşunce sistemi icerisinde inceleyebiliriz Ataturkculuk: Esasları Ataturk tarafından belirlenen; devlet hayatına, fikir hayatına, ekonomik hayata, toplumun temel kurumlarına, devletin rejimi ve işleyişine ilişkin gercekci fikirlere ve ilkelere Ataturkculuk denir Ataturkculuk;Turk milletinin,bu gun ve gelecekte tam bağımsızlığa, huzur ve refaha sahip olması, devletin millet egemenliği esasına dayandırılması, aklın ve bilimin rehberliğinde, Turk kulturunun cağdaş uygarlık duzeyi uzerine cıkarılması amacını hedef alır (İlkoğretim Ataturkculuk ve İnkılap Tarihi 8Sınıf Ders Kitabı)
Turkiye Cumhuriyeti’nin guclenmesi ve gelişmesi Turkiye Cumhuriyetinin her turlu tehlikeye karşı korunabilmesi icin Ataturkculuğun bilinmesi ve bunun hayata gecirilmesi gerekir Cunku Turkiye Cumhuriyetinin temeli Ataturkcu duşunce sistemidir Ataturk’un 6 tane ilkesi bulunmaktadır Bunlar:
1 Cumhuriyetcilik: Cumhuriyet halkın yonetime katılması ve milli iradenin egemenliğidir Ataturk’un deyimiyle; “Cumhuriyet rejimi demek demokrasi sistemiyle devlet şekli demektir
2 Milliyetcilik: Milli birlik ve beraberlik anlamına gelmektedir Ataturk milliyetciliğinde ırkcılık yoktur Ataturk milliyetciliği ulke birliği ve ortak gecmiş ve geleceği ongormektedir
3 Halkcılık: Cumhuriyetciliğin ve milliyetciliğin doğal bir sonucudur Halkcılık herkesin kanun onunde eşit olmasını ongormektedir
4 Laiklik: Din ve devlet işlerinin ayrıldığını ongoren laiklik din ve vicdan ozgurluğudur Temel bir ilke olan laiklik akıl ve bilimi esas alır
5 Devletcilik: Ekonomik , kulturel ve sosyal kalkınmada devlete duşen gorevleri belirlemek icin Ataturk’un koyduğu temel ilkelerden biridir Bu ilkenin amacı Turk toplumunu cağdaş uygarlık refah duzeyine yukseltmektir
6 İnkılapcılık: Yenilik değişiklik ve cağdaşlık demektir Ataturkculuğun inkılap anlayışı eskiyi, kotuyu kaldırıp yerine yeniyi, iyiyi ve guzeli koymaktır Bu anlayış, surekli olarak cağdaşlaşmayı kapsar
Ataturk’un ilkelerini incelediğimizde bunların bazı ortak ozelliklerinin olduğunu gozlemleriz Bunları kısaca acıklamak gerekirse şu sonuc ortaya cıkar Ataturk ilkeleri toplum ihtiyacından doğmuş akla ve mantığa dayanır Turk toplumunda bu ilkeler hem sozle soylenmiş hem de pratikte uygulanmıştır Bu ilkeler gunumuzde etkinliklerini koruya bilmişse bu, ilkelerin toplum tarafından benimsendiğinin bir gostergesidir Bu ilkeler bir butundur Yani bir vucudu oluşturan azalar gibidir ve bolunemezler Ataturk ilkelerini butunleyen ilkelerde bulunmaktadır Bunlar :
a) Milli egemenlik
b) Milli birlik ve beraberlik
c) Akılcılık ve bilimsellik
d) Cağdaşlılık ve batılılaşma
e) İnsanlık ve insan sevgisi
f) Ozgurluk ve bağımsızlık
g) Yurttta sulh cihanda sulh
Bu ilkelerin hepsi de farklı olmasına rağmen hepsinin temelinde yenilikci bir anlayış yatmaktadır
Ataturk toplum hayatını duzenlemek ve ilerlemeyi sağlamış olan batı devletlerine ayak uydurabilmek icin bazı devrimler gercekleştirmiştir Bu devrimler şunlardır:
1 Siyasal Alanda Yapılan Devrimler: Ataturk toplum hayatını kemiren monarşik yonetimi kaldırmak ile siyasal alandaki ilk devrimini yapmıştır yani cumhuriyeti ilan etmiştir Bunu gercekleştirmek icin once saltanatı kaldırmıştır Bu devrimler sosyal hayatı derinden etkilemiştir ve toplum kabuk değiştirmiştir Din hayatını devletten cekmek icin ise halifeliği kaldırmıştır Bu da laik bir hayatın başlangıcı olmuştur ki eğitim icin cok onemli bir değişim olmuştur Halifeliğin kaldırılması ile laiklik konusunda buyuk bir adım atılmıştır
2 Toplumsal devrimler : Toplumsal yapı unsurlarının bir coğunda yapılmıştır Asıl toplumun tabanına inen yani teferruat sayacağımız devrimler olmuş Kılık kıyafetten soyadı kanununa, olcu, saat ve takvim gibi hayatın bircok alanıyla ilgilidir Toplum zor da olsa bu devrimlere ayak uydurmuş ve cektiği zorlukların mukafatını ileriki zamanlarda almıştır
3 Hukuk Devrimi: Mecelle kaldırılmış ve Turk medeni kanunu getirilmiş Aile hayatından siyasi haklara, eğitimden ozel haklara bir cok yonuyle modernleşmenin onu acılmıştır Ayrıca laikliğin hukuk duzenine uygulanması da gercekleşmiştir
4 Eğitim ve Kultur Alanındaki Devrimler: Yozlaşmış kurumlardan biri olan medreseler kapatılmış, oğretim birleştirilmiş(tevhidi tedrisat kanunu), yeni Turk harfleri kabul edilmiş, yuksek oğretimler kurumları duzenlenmiştir Ataturk Osmanlıdaki eğitim sistemini toplumun ihtiyaclarına cevap veremeyeceği goruşundedir Bu nedenle modern eğitim sisteminin oluşturulmasına karar vermiştir Bu konuda Arap alfabesinin kaldırılması ile eğitimde modernleşme hareketleri hız kazanmıştır
5 Ekonomik Alandaki Devrimler: Aşar gibi koyluyu ezen vergiler kaldırılmış Ciftci uretim icin teşvik edildi Teşviki sanayi kanunu ile sanayi alanında calışmalar başlatılmıştır I – II kalkınma planları uygulanmıştır Sanayi alanında gerekli değişimler yapılmıştır
Ataturk’un ilke ve gercekleştirmiş olduğu devrimleri Ataturkcu duşunce sistemi icerisinde inceleyebiliriz Ataturkculuk: Esasları Ataturk tarafından belirlenen; devlet hayatına, fikir hayatına, ekonomik hayata, toplumun temel kurumlarına, devletin rejimi ve işleyişine ilişkin gercekci fikirlere ve ilkelere Ataturkculuk denir Ataturkculuk;Turk milletinin,bu gun ve gelecekte tam bağımsızlığa, huzur ve refaha sahip olması, devletin millet egemenliği esasına dayandırılması, aklın ve bilimin rehberliğinde, Turk kulturunun cağdaş uygarlık duzeyi uzerine cıkarılması amacını hedef alır (İlkoğretim Ataturkculuk ve İnkılap Tarihi 8Sınıf Ders Kitabı)
Turkiye Cumhuriyeti’nin guclenmesi ve gelişmesi Turkiye Cumhuriyetinin her turlu tehlikeye karşı korunabilmesi icin Ataturkculuğun bilinmesi ve bunun hayata gecirilmesi gerekir Cunku Turkiye Cumhuriyetinin temeli Ataturkcu duşunce sistemidir Ataturk’un 6 tane ilkesi bulunmaktadır Bunlar:
1 Cumhuriyetcilik: Cumhuriyet halkın yonetime katılması ve milli iradenin egemenliğidir Ataturk’un deyimiyle; “Cumhuriyet rejimi demek demokrasi sistemiyle devlet şekli demektir
2 Milliyetcilik: Milli birlik ve beraberlik anlamına gelmektedir Ataturk milliyetciliğinde ırkcılık yoktur Ataturk milliyetciliği ulke birliği ve ortak gecmiş ve geleceği ongormektedir
3 Halkcılık: Cumhuriyetciliğin ve milliyetciliğin doğal bir sonucudur Halkcılık herkesin kanun onunde eşit olmasını ongormektedir
4 Laiklik: Din ve devlet işlerinin ayrıldığını ongoren laiklik din ve vicdan ozgurluğudur Temel bir ilke olan laiklik akıl ve bilimi esas alır
5 Devletcilik: Ekonomik , kulturel ve sosyal kalkınmada devlete duşen gorevleri belirlemek icin Ataturk’un koyduğu temel ilkelerden biridir Bu ilkenin amacı Turk toplumunu cağdaş uygarlık refah duzeyine yukseltmektir
6 İnkılapcılık: Yenilik değişiklik ve cağdaşlık demektir Ataturkculuğun inkılap anlayışı eskiyi, kotuyu kaldırıp yerine yeniyi, iyiyi ve guzeli koymaktır Bu anlayış, surekli olarak cağdaşlaşmayı kapsar
Ataturk’un ilkelerini incelediğimizde bunların bazı ortak ozelliklerinin olduğunu gozlemleriz Bunları kısaca acıklamak gerekirse şu sonuc ortaya cıkar Ataturk ilkeleri toplum ihtiyacından doğmuş akla ve mantığa dayanır Turk toplumunda bu ilkeler hem sozle soylenmiş hem de pratikte uygulanmıştır Bu ilkeler gunumuzde etkinliklerini koruya bilmişse bu, ilkelerin toplum tarafından benimsendiğinin bir gostergesidir Bu ilkeler bir butundur Yani bir vucudu oluşturan azalar gibidir ve bolunemezler Ataturk ilkelerini butunleyen ilkelerde bulunmaktadır Bunlar :
a) Milli egemenlik
b) Milli birlik ve beraberlik
c) Akılcılık ve bilimsellik
d) Cağdaşlılık ve batılılaşma
e) İnsanlık ve insan sevgisi
f) Ozgurluk ve bağımsızlık
g) Yurttta sulh cihanda sulh
Bu ilkelerin hepsi de farklı olmasına rağmen hepsinin temelinde yenilikci bir anlayış yatmaktadır
Ataturk toplum hayatını duzenlemek ve ilerlemeyi sağlamış olan batı devletlerine ayak uydurabilmek icin bazı devrimler gercekleştirmiştir Bu devrimler şunlardır:
1 Siyasal Alanda Yapılan Devrimler: Ataturk toplum hayatını kemiren monarşik yonetimi kaldırmak ile siyasal alandaki ilk devrimini yapmıştır yani cumhuriyeti ilan etmiştir Bunu gercekleştirmek icin once saltanatı kaldırmıştır Bu devrimler sosyal hayatı derinden etkilemiştir ve toplum kabuk değiştirmiştir Din hayatını devletten cekmek icin ise halifeliği kaldırmıştır Bu da laik bir hayatın başlangıcı olmuştur ki eğitim icin cok onemli bir değişim olmuştur Halifeliğin kaldırılması ile laiklik konusunda buyuk bir adım atılmıştır
2 Toplumsal devrimler : Toplumsal yapı unsurlarının bir coğunda yapılmıştır Asıl toplumun tabanına inen yani teferruat sayacağımız devrimler olmuş Kılık kıyafetten soyadı kanununa, olcu, saat ve takvim gibi hayatın bircok alanıyla ilgilidir Toplum zor da olsa bu devrimlere ayak uydurmuş ve cektiği zorlukların mukafatını ileriki zamanlarda almıştır
3 Hukuk Devrimi: Mecelle kaldırılmış ve Turk medeni kanunu getirilmiş Aile hayatından siyasi haklara, eğitimden ozel haklara bir cok yonuyle modernleşmenin onu acılmıştır Ayrıca laikliğin hukuk duzenine uygulanması da gercekleşmiştir
4 Eğitim ve Kultur Alanındaki Devrimler: Yozlaşmış kurumlardan biri olan medreseler kapatılmış, oğretim birleştirilmiş(tevhidi tedrisat kanunu), yeni Turk harfleri kabul edilmiş, yuksek oğretimler kurumları duzenlenmiştir Ataturk Osmanlıdaki eğitim sistemini toplumun ihtiyaclarına cevap veremeyeceği goruşundedir Bu nedenle modern eğitim sisteminin oluşturulmasına karar vermiştir Bu konuda Arap alfabesinin kaldırılması ile eğitimde modernleşme hareketleri hız kazanmıştır
5 Ekonomik Alandaki Devrimler: Aşar gibi koyluyu ezen vergiler kaldırılmış Ciftci uretim icin teşvik edildi Teşviki sanayi kanunu ile sanayi alanında calışmalar başlatılmıştır I – II kalkınma planları uygulanmıştır Sanayi alanında gerekli değişimler yapılmıştır