AY VE AY'IN YAPISI
Ay, Yerkurenin uydusu olan kucuk bir gezegendir Guneş'ten aldığı ışığı yansıttığı icin parlak gorulur Ay'daki kraterlerin, goktaşlarının carpmasıyla oluştuğu sanılmaktadır
Ay'a ilk defa 20 Temmuz 1969'da inilmiştir Yapılan incelemeler sonucunda aşağıdaki sonuclara ulaşılmıştır:
Ay'da hava ve su olmadığı icin hayat yoktur
Gece ve gunduz arasındaki sıcaklık farkı coktur Gunduzleri 100C ye cıkan sıcaklık geceleri sıfırın altına duşer
Ay'dan gokyuzu atmosfer olmadığı icin simsiyah gorunur
Ay'ın yuzeyi gri renkli kum ve kayalarla kaplıdır
Yuzeyinde krater adı verilen buyuk cukurlar vardır Bu kraterler, uzayda dolaşan buyuk kayaların Ay'a carpması sonucu oluşmuştur
Ay, uc değişik hareket yapar:
1 Kendi cevresinde doner Bu donuşunu 29,5 gunde tamamlar
2 Yerkure cevresinde doner Bu donuşunu de 29,5 gunde tamamlar
3 Yerkure ile birlikte Guneş'in cevresinde doner Bu donuş bir yıl surer
Ay'ın kendi cevresinde ve Dunya cevresindeki donuşlerini aynı surede tamamlaması nedeniyle biz hep aynı yuzunu goruruz Ay'daki gece ve gunduz 5'er gun surer
Ay'ı her gun aynı saatte, aynı yerde goremeyiz Bunun nedeni, Dunya'nın kendi cevresindeki hareketi ile Ay'ın Dunya cevresindeki hareketidir Ay'ın gorunumundeki farklılıklara Ay'ın evreleri denir
Ay'ın dort ana evresi vardır:
Yeniay: Bu evrede Dunya, Ay ve Guneş aynı doğrultudadır Ayın ışık almayan yuzu Dunya'ya donuk olduğundan yeniay gorulmez
İlkdordun: Ay, Guneş batarken tepemizde gozlenir
Dolunay: Ay, Guneş batarken doğuda gozlenir
Sondordun: Guneş doğarken tepemizde gozlenir
GUNEŞ, DUNYA VE AY ARASINDAKİ İLİŞKİLER
Guneş, Dunya ve Ay'ın hareketleri, Dunyamızı etkileyen iki onemli olaya yol car Bunlardan biri, Guneş ve Ay tutulması, diğeri ise gelgit olayıdır
Guneş Tutulması: Guneş tutulmasında Ay, Guneş ve Dunya'nın arasına girer Bu konumda Dunya'nın bir bolumu Guneş'ten doğrudan ışık alamaz Bu olay, Dunya'nın bu bolgesinde yaşayanlar icin Guneş tutulmasıdır
Ay Tutulması: Ay tutulmasında Dunya, Guneş ve Ay arasına girer Bu durumda Ay'ın tamamı ya da bir bolumu belirli bir zaman diliminde Guneş'ten ışık alamaz Dunya'nın golgesi uzerine duştuğunden Ay kararmış gorunur Bu olaya Ay tutulması denir
GelGit Olayı: Kutle cekimi kanunu uyarınca Guneş, Dunya ve Ay da birbirlerini cekerler Ay, Dunya'yı kendine doğru cekerken, cekim kuvveti Dunya'nın Ay'a yakın bolgelerinde daha fazla olur Bu durumda Ay'a yakın bolgelerdeki sular kabarırken, bıraktıkları boşluk diğer bolgelerin suları tarafından doldurulur Yani bir bolgede gel denilen kabarma olayı yaşanırken, başka bir bolgede git olayı yani alcalma olayı meydana gelir Gelgit olayı bir yerde 6 saatte bir yinelenir Suların kabarmasından 6 saat sonra sular cekilir Daha sonraki 6 saatte yine kabarır Oyleyse iki kabarma ya da alcalma arasındaki sure 12 saattir
Gel, git olayı nedeniyle; Dunya'nın kendi etrafında donuş hızı azalmaktadır(gunler uzamaktadır) Ay, giderek Dunya'dan uzaklaşmaktadır
Ay, Yerkurenin uydusu olan kucuk bir gezegendir Guneş'ten aldığı ışığı yansıttığı icin parlak gorulur Ay'daki kraterlerin, goktaşlarının carpmasıyla oluştuğu sanılmaktadır
Ay'a ilk defa 20 Temmuz 1969'da inilmiştir Yapılan incelemeler sonucunda aşağıdaki sonuclara ulaşılmıştır:
Ay'da hava ve su olmadığı icin hayat yoktur
Gece ve gunduz arasındaki sıcaklık farkı coktur Gunduzleri 100C ye cıkan sıcaklık geceleri sıfırın altına duşer
Ay'dan gokyuzu atmosfer olmadığı icin simsiyah gorunur
Ay'ın yuzeyi gri renkli kum ve kayalarla kaplıdır
Yuzeyinde krater adı verilen buyuk cukurlar vardır Bu kraterler, uzayda dolaşan buyuk kayaların Ay'a carpması sonucu oluşmuştur
Ay, uc değişik hareket yapar:
1 Kendi cevresinde doner Bu donuşunu 29,5 gunde tamamlar
2 Yerkure cevresinde doner Bu donuşunu de 29,5 gunde tamamlar
3 Yerkure ile birlikte Guneş'in cevresinde doner Bu donuş bir yıl surer
Ay'ın kendi cevresinde ve Dunya cevresindeki donuşlerini aynı surede tamamlaması nedeniyle biz hep aynı yuzunu goruruz Ay'daki gece ve gunduz 5'er gun surer
Ay'ı her gun aynı saatte, aynı yerde goremeyiz Bunun nedeni, Dunya'nın kendi cevresindeki hareketi ile Ay'ın Dunya cevresindeki hareketidir Ay'ın gorunumundeki farklılıklara Ay'ın evreleri denir
Ay'ın dort ana evresi vardır:
Yeniay: Bu evrede Dunya, Ay ve Guneş aynı doğrultudadır Ayın ışık almayan yuzu Dunya'ya donuk olduğundan yeniay gorulmez
İlkdordun: Ay, Guneş batarken tepemizde gozlenir
Dolunay: Ay, Guneş batarken doğuda gozlenir
Sondordun: Guneş doğarken tepemizde gozlenir
GUNEŞ, DUNYA VE AY ARASINDAKİ İLİŞKİLER
Guneş, Dunya ve Ay'ın hareketleri, Dunyamızı etkileyen iki onemli olaya yol car Bunlardan biri, Guneş ve Ay tutulması, diğeri ise gelgit olayıdır
Guneş Tutulması: Guneş tutulmasında Ay, Guneş ve Dunya'nın arasına girer Bu konumda Dunya'nın bir bolumu Guneş'ten doğrudan ışık alamaz Bu olay, Dunya'nın bu bolgesinde yaşayanlar icin Guneş tutulmasıdır
Ay Tutulması: Ay tutulmasında Dunya, Guneş ve Ay arasına girer Bu durumda Ay'ın tamamı ya da bir bolumu belirli bir zaman diliminde Guneş'ten ışık alamaz Dunya'nın golgesi uzerine duştuğunden Ay kararmış gorunur Bu olaya Ay tutulması denir
GelGit Olayı: Kutle cekimi kanunu uyarınca Guneş, Dunya ve Ay da birbirlerini cekerler Ay, Dunya'yı kendine doğru cekerken, cekim kuvveti Dunya'nın Ay'a yakın bolgelerinde daha fazla olur Bu durumda Ay'a yakın bolgelerdeki sular kabarırken, bıraktıkları boşluk diğer bolgelerin suları tarafından doldurulur Yani bir bolgede gel denilen kabarma olayı yaşanırken, başka bir bolgede git olayı yani alcalma olayı meydana gelir Gelgit olayı bir yerde 6 saatte bir yinelenir Suların kabarmasından 6 saat sonra sular cekilir Daha sonraki 6 saatte yine kabarır Oyleyse iki kabarma ya da alcalma arasındaki sure 12 saattir
Gel, git olayı nedeniyle; Dunya'nın kendi etrafında donuş hızı azalmaktadır(gunler uzamaktadır) Ay, giderek Dunya'dan uzaklaşmaktadır