Ayak Bileği Burkulması
Tanımlama:
Ayak bileğindeki bir yada daha fazla bağın kısmi yırtılması veya gerilme ve kopmasıdırİki bağın birden zarar gormesi tek bağın yaralanmasından daha buyuk bir yaralanmaya yol acar
Anatomik İcerik:
Ayak bileğini stabilize eden bağlar Ayak bileği ekleminin 3 ana kemiği (talusTibiafibula) Kan damarları, sinizler, periost ve diğer yardımcı dokular
Belirti ve bulgular:
Sakatlanma anında ayak bileğinde ağrı Ayağın dış bolumunde kopma veya yırtılma hissi Sakatlanan bolgede hafif hassasiyet Biraz fonksiyon kaybıSakatlanan kimse ağırlık kaldırabilir ve yardımsız 30 dakika yuruyebilirSakatlanmanın derecesine gore eklem stabilitesinde biraz kayıp gorulur
Nedenler:
Ayak bileği ekleminin her iki yanından aşırı zorlanması okce kemiği ve ayak bileğinin normal yuvasından gelerek cıkması veya zorlanmasıEklemi yerinde tutan bağların gerilmesi bazen yırtılması
Riski arttıran nedenler:
Eski ayak bileği sakatlığı Ayak bileği yan kısımlarının zorlandığı spor turleri Taekwondo futbol, basketbol, kayak gibi sporlara katılımUzun atlama ve yuksek atlama gibi ayak bileğini burkulmaya zorlayan branşlarAtlayışlarda sıklıkla ayağın yan tarafına duşulur Zorlama meydana geldiği zaman ayak yan kısımlarının yer değiştirmesini onleyecek desteklerden yoksun ayakkabı kullanımı Zayıf kas veya kondisyon Kontak sporlara katılımlarda yetersiz bandajlama Kotu zemin Nasıl Onlenir?
Spor turune uygun kondisyon programına katılmak Yarışma ve antrenmanlardan once ısınma Yarışma ve antrenmanlardan once destek bandaj veya flaster tespiti Uygun koruyucu ayakkabılar giyimi Onemli ayak bileği sakatlıklarından sonra 12 ay aktiviteler suresince sağlam desteklerle ayak bileğini koruyun TIBBİ YAKLAŞIM
Planlama:
Rahatsızlığınız buyuk boyutta ise veya 24 saatte olumlu gelişme olmuyorsa doktor bakımı Teşhisten sonra kendi kendine bakım Havuz tedavisi ,ultrason veya masaj( odemi azaltmak icin)
Tanı Yontemleri:
Belirtileri kendi değerlendirmeniz Tıbbi gecmiş ve dokror muayenesi Kırık ihtimalini ortadan kaldırmak icin ayak bileği, ayak ve diz rontgeni
Olası komplikasyonlar;
Aktivitelere erken donulurse iyileşme suresinin uzaması Sakatlanmanın tekrarlamasın aeğilim Stabil olmayan ve artritik (kireclenmiş) eklem bileği
İyileşme suresi;
Sakatlığın tam derecesi ilk 1224 saatte belirlenemez 1 derece ayak burkulması yapılan uygulamalarla 57 gunde iyileşir Tamamen iyileşme suresi ortalama 6 haftadır
TEDAVİ
Not: Doktorunuzun onerilerine uyun
İlk yardım:
Dinlenme ,buz ,kompresyon ,yukseltme (RICR)
Tedavinin devamı:
Bir gunde 34 kez buz uygulanmasıBuz parcalarını plastik bir torbaya koyup, ıslak bir havluyla sakatlana bolge uzerine sarın Bu uygulama 20 dakika surmelidir Eğer imkanınız varsa girdap banyosu tedavisisni uygulayın Sık sık yapılan hafif masajlar şişmenin azalması ve rahatlamasına neden olacaktır İlac:
Hafif rahatsızlık icin recete gerektirmeyen aspirin ,parasetamol veya ibuprofen kullanabilirsinizLokal merhem ve pomadlar kullanabilirsiniz
Doktorunuz recete verebilir
Sakatlanmadan ghemen sonra ağrıyı azaltmak icin kullanılacak prokain ( lokal anastezik) hyaluronidan enjeksiyonu İhtiyac anında, ağrı icin kuvvetli ilaclar Aktivite:
Cok hafif sakatlanmalar haric 72 saat koltuk değneğiyle yuruyun Normal aktivitelerinize yavaş yavaş donun
Diet:
Toparlanma suresince et, balık,tavuk, peynir, sut ve yumurta gibi bol prateinli beisnlerle dengeli ve iyi besleninHareketsizliğin sebep olduğu kabızlık sorununu cozmek icin bol lifli yiyecekler ve bol sıvı alınız
Doktorunuz vitamin ve mineral onerebilir
Rehabilitasyon:
Sargıya ihtiyac kalmadığı zaman gunluk rehabilitasyon eksersizlerine başlayın Eksersizlerden once ve sonra 10 dakika buz masajı uygulayın DOKTORUNUZU ARAYINIZ
1 haftaicinde iyileşmeyen incinmelerde Tedaviye rağmen bilekte ağrı şişme ve curukluk artıyorsa
Tanımlama:
Ayak bileğindeki bir yada daha fazla bağın kısmi yırtılması veya gerilme ve kopmasıdırİki bağın birden zarar gormesi tek bağın yaralanmasından daha buyuk bir yaralanmaya yol acar
Anatomik İcerik:
Ayak bileğini stabilize eden bağlar Ayak bileği ekleminin 3 ana kemiği (talusTibiafibula) Kan damarları, sinizler, periost ve diğer yardımcı dokular
Belirti ve bulgular:
Sakatlanma anında ayak bileğinde ağrı Ayağın dış bolumunde kopma veya yırtılma hissi Sakatlanan bolgede hafif hassasiyet Biraz fonksiyon kaybıSakatlanan kimse ağırlık kaldırabilir ve yardımsız 30 dakika yuruyebilirSakatlanmanın derecesine gore eklem stabilitesinde biraz kayıp gorulur
Nedenler:
Ayak bileği ekleminin her iki yanından aşırı zorlanması okce kemiği ve ayak bileğinin normal yuvasından gelerek cıkması veya zorlanmasıEklemi yerinde tutan bağların gerilmesi bazen yırtılması
Riski arttıran nedenler:
Eski ayak bileği sakatlığı Ayak bileği yan kısımlarının zorlandığı spor turleri Taekwondo futbol, basketbol, kayak gibi sporlara katılımUzun atlama ve yuksek atlama gibi ayak bileğini burkulmaya zorlayan branşlarAtlayışlarda sıklıkla ayağın yan tarafına duşulur Zorlama meydana geldiği zaman ayak yan kısımlarının yer değiştirmesini onleyecek desteklerden yoksun ayakkabı kullanımı Zayıf kas veya kondisyon Kontak sporlara katılımlarda yetersiz bandajlama Kotu zemin Nasıl Onlenir?
Spor turune uygun kondisyon programına katılmak Yarışma ve antrenmanlardan once ısınma Yarışma ve antrenmanlardan once destek bandaj veya flaster tespiti Uygun koruyucu ayakkabılar giyimi Onemli ayak bileği sakatlıklarından sonra 12 ay aktiviteler suresince sağlam desteklerle ayak bileğini koruyun TIBBİ YAKLAŞIM
Planlama:
Rahatsızlığınız buyuk boyutta ise veya 24 saatte olumlu gelişme olmuyorsa doktor bakımı Teşhisten sonra kendi kendine bakım Havuz tedavisi ,ultrason veya masaj( odemi azaltmak icin)
Tanı Yontemleri:
Belirtileri kendi değerlendirmeniz Tıbbi gecmiş ve dokror muayenesi Kırık ihtimalini ortadan kaldırmak icin ayak bileği, ayak ve diz rontgeni
Olası komplikasyonlar;
Aktivitelere erken donulurse iyileşme suresinin uzaması Sakatlanmanın tekrarlamasın aeğilim Stabil olmayan ve artritik (kireclenmiş) eklem bileği
İyileşme suresi;
Sakatlığın tam derecesi ilk 1224 saatte belirlenemez 1 derece ayak burkulması yapılan uygulamalarla 57 gunde iyileşir Tamamen iyileşme suresi ortalama 6 haftadır
TEDAVİ
Not: Doktorunuzun onerilerine uyun
İlk yardım:
Dinlenme ,buz ,kompresyon ,yukseltme (RICR)
Tedavinin devamı:
Bir gunde 34 kez buz uygulanmasıBuz parcalarını plastik bir torbaya koyup, ıslak bir havluyla sakatlana bolge uzerine sarın Bu uygulama 20 dakika surmelidir Eğer imkanınız varsa girdap banyosu tedavisisni uygulayın Sık sık yapılan hafif masajlar şişmenin azalması ve rahatlamasına neden olacaktır İlac:
Hafif rahatsızlık icin recete gerektirmeyen aspirin ,parasetamol veya ibuprofen kullanabilirsinizLokal merhem ve pomadlar kullanabilirsiniz
Doktorunuz recete verebilir
Sakatlanmadan ghemen sonra ağrıyı azaltmak icin kullanılacak prokain ( lokal anastezik) hyaluronidan enjeksiyonu İhtiyac anında, ağrı icin kuvvetli ilaclar Aktivite:
Cok hafif sakatlanmalar haric 72 saat koltuk değneğiyle yuruyun Normal aktivitelerinize yavaş yavaş donun
Diet:
Toparlanma suresince et, balık,tavuk, peynir, sut ve yumurta gibi bol prateinli beisnlerle dengeli ve iyi besleninHareketsizliğin sebep olduğu kabızlık sorununu cozmek icin bol lifli yiyecekler ve bol sıvı alınız
Doktorunuz vitamin ve mineral onerebilir
Rehabilitasyon:
Sargıya ihtiyac kalmadığı zaman gunluk rehabilitasyon eksersizlerine başlayın Eksersizlerden once ve sonra 10 dakika buz masajı uygulayın DOKTORUNUZU ARAYINIZ
1 haftaicinde iyileşmeyen incinmelerde Tedaviye rağmen bilekte ağrı şişme ve curukluk artıyorsa