But Burkulması nedenleri
Ayak Burkulması tedavisi
Ayak Burkulmasının Nedenleri
But bileği ekleminin her iki yanından fazla zorlanması ökçe kemiği ve but bileğinin olağan yuvasından gelerek çıkması veya zorlanmasıEklemi yerinde tutan bağların gerilmesi bazen yırtılması
Riski arttıran nedenler:
Eski üçgenin taban olmayan kenarı bileği sakatlığı
Ayak bileği tabi kısımlarının zorlandığı spor türleri Taekwondo futbol, basketbol, kayak gibi sporlara katılımUzun atlama ve yüksek atlama gibi etap bileğini burkulmaya zorlayan branşlarAtlayışlarda çoğunlukla ayağın yan tarafına düşülür
Zorlama meydana geldiği zaman ayak bağlı kısımlarının yer değiştirmesini önleyecek desteklerden yoksun pabuç kullanımı
Çelimsiz adale ya da kondisyon
Kontak sporlara katılımlarda eksik bandajlama
Kötü zemin
Etap bileği burkulması sonrası ayak bileğinde;
* Sızı
* Şişme
* Kızarıklık, birkaç gün sonra morarma
* Dokununca hassasiyet
* Tartma verirken ağrı ve üstüne basamama
Bu belirtilerden herhangi biri varsa, şiddetli olmasa bile mutlaka doktora başvurun
Nasıl Önlenir?
Spor türüne yerinde kondisyon programına yeralma
Yarışma ve antrenmanlardan önce ısınma
Müsabaka ve antrenmanlardan önce yardım bandaj veya flaster tespiti
Yerinde koruyucu ayakkabılar giyimi
Önemli bacak bileği sakatlıklarından daha sonra 12 ay aktiviteler süresince sağlam desteklerle ayak bileğini koruyun
ILK MÜDAHALE
Eğer sadece kolay bir burkulma ise, ne yapmalıyız?
En önemlisi o bölgeye anında baskı uygulamaktır (soğuk uygulamasından kayda değer !) Fakat bu tedbirli bir dilekçe olmalı ve sadece burkulan bölgeye! Bileğin her tarafını sarıp adamak olmaz ! Yoksa bilek yine şişer Şişme iç kanamadır ve bölgenin iyileşmesini fazla geciktirir böylece yumuşak bir araç gereç ile (örneğin bir çift çorap) bölgeye baskı uygulamalı ve o şekilde bandajlamalıdır Bandajı ayağın altından geçirerek 8 şeklinde yapınız Varsa bir sünger de zorlama için kullanılabilir Baskının çok sert olması gerekmez, sadece doğru bölgeye uygulanmalıdır Etap ilk 24 saat içinde muhtemel olduğunca kalp seviyesinden daha yüksekte tutulmaya çalışılarak dinlenilmelidir Eğer burkulma derhal buz varsa onu da kullan, ama buzun kırılmış olması ve torbanın ayağın biçimini alması gerekir, çünkü zorlama uygulamasını engellememelidir Buzun etkisi basınç uygulamasının aynıdır, damarlar daralır ve kanama azalır Buzu sakın aracısız olarak cilt üzerine başvuru, ara sıra kumaş bulunsun Buza dayanabildiğin kadar dayan sonra baskı uygulamaya devam! Bu ikisini dönüşümlü olarak uygulamak en iyi sonucu verir
Bu süre içinde sıcaktan olabildiğince kaçın, bileğini sıcak suya sokma veya ısıtıcı kremler yararlanma sakın! Içki alma, aspirin gibi kanı sulandırıcı ilaçlar alma asgari 24 saati böyle dinlenerek geçireceksin Eğer sızı azalmaz, ve geceyi iyi geçiremezsen sabaha doktora gitmelisin
Ayak bileği yaralanmalarının büyük kısmı iyi bir muayeneye basit bir röntgen eklenmesi ile yeterli derecede değerlendirilebilir Arada Bir tomografi veya MR gerekebilir
Tedavi
En sık görülen yaralanma dış tahvil yırtılmalarıdır Çok hafif olanları (grade I) dışarıda büyük çoğunluğuna alçı uygulanması gerekir Alçı uygulanmayan vakalarda bağlar tam formunda iyileşemez ve ayak bileğinde aralıksız burkulmalar olur Ayak bileğinin fizyolojik önearkaya hareketine dairesel bir hareket eklenir Bu da zamanla kireçlenmeye niçin olur Günümüzde üstüne kolaylıkla basılabilen, banyo yapılabilen, üzerine kundura giyilebilen alçı teknolojileri nedeniyle risk edinmek son derece anlamsız hale gelmektedir Alçı süresi yaralanmanın ağırlığına tarafından 36 haftadır Çok ciddi olanlarda ameliyat gerekebilir
İç bağlar arada bir yırtılır ve büyük kısmına cerrahi müdahale gerekir Huysuz halde bağ iyileşmez ve dış bağ yırtıklarına aynı biçimde öğütücü bir hareket gelişir ve kısa vakit (13 sene) ciddi kireçlenmeler oluşur
Fibulanın etap bileği ekleminin dış kısmındaki bölümüne dış malleol denir Dış malleol kırıkların kimsesiz ve kaymamış ise 6 hafta süren bir alçı yeterlidir Dış malleol kırıkları iç senet yırtığı ile birlikteyse kısa süreli bir çıkık oluşur Çekilen filmlerde çıkık yerine oturmuş olarak görülse bile operasyon mutlaka gerekir
Tibianın eklemin iç desteğini yaratıcı kemik çıkıntısın iç malleol denir Buranın kırıklarının büyük çoğunluğu ameliyatı gerektirir
Zamanında tedavi edilmeyen senet yaralanmalarına ait problemlerde rekonstriksiyon ameliyatları gerekebilir
Seçme Parça *
Ayak Burkulması tedavisi
Ayak Burkulmasının Nedenleri
But bileği ekleminin her iki yanından fazla zorlanması ökçe kemiği ve but bileğinin olağan yuvasından gelerek çıkması veya zorlanmasıEklemi yerinde tutan bağların gerilmesi bazen yırtılması
Riski arttıran nedenler:
Eski üçgenin taban olmayan kenarı bileği sakatlığı
Ayak bileği tabi kısımlarının zorlandığı spor türleri Taekwondo futbol, basketbol, kayak gibi sporlara katılımUzun atlama ve yüksek atlama gibi etap bileğini burkulmaya zorlayan branşlarAtlayışlarda çoğunlukla ayağın yan tarafına düşülür
Zorlama meydana geldiği zaman ayak bağlı kısımlarının yer değiştirmesini önleyecek desteklerden yoksun pabuç kullanımı
Çelimsiz adale ya da kondisyon
Kontak sporlara katılımlarda eksik bandajlama
Kötü zemin
Etap bileği burkulması sonrası ayak bileğinde;
* Sızı
* Şişme
* Kızarıklık, birkaç gün sonra morarma
* Dokununca hassasiyet
* Tartma verirken ağrı ve üstüne basamama
Bu belirtilerden herhangi biri varsa, şiddetli olmasa bile mutlaka doktora başvurun
Nasıl Önlenir?
Spor türüne yerinde kondisyon programına yeralma
Yarışma ve antrenmanlardan önce ısınma
Müsabaka ve antrenmanlardan önce yardım bandaj veya flaster tespiti
Yerinde koruyucu ayakkabılar giyimi
Önemli bacak bileği sakatlıklarından daha sonra 12 ay aktiviteler süresince sağlam desteklerle ayak bileğini koruyun
ILK MÜDAHALE
Eğer sadece kolay bir burkulma ise, ne yapmalıyız?
En önemlisi o bölgeye anında baskı uygulamaktır (soğuk uygulamasından kayda değer !) Fakat bu tedbirli bir dilekçe olmalı ve sadece burkulan bölgeye! Bileğin her tarafını sarıp adamak olmaz ! Yoksa bilek yine şişer Şişme iç kanamadır ve bölgenin iyileşmesini fazla geciktirir böylece yumuşak bir araç gereç ile (örneğin bir çift çorap) bölgeye baskı uygulamalı ve o şekilde bandajlamalıdır Bandajı ayağın altından geçirerek 8 şeklinde yapınız Varsa bir sünger de zorlama için kullanılabilir Baskının çok sert olması gerekmez, sadece doğru bölgeye uygulanmalıdır Etap ilk 24 saat içinde muhtemel olduğunca kalp seviyesinden daha yüksekte tutulmaya çalışılarak dinlenilmelidir Eğer burkulma derhal buz varsa onu da kullan, ama buzun kırılmış olması ve torbanın ayağın biçimini alması gerekir, çünkü zorlama uygulamasını engellememelidir Buzun etkisi basınç uygulamasının aynıdır, damarlar daralır ve kanama azalır Buzu sakın aracısız olarak cilt üzerine başvuru, ara sıra kumaş bulunsun Buza dayanabildiğin kadar dayan sonra baskı uygulamaya devam! Bu ikisini dönüşümlü olarak uygulamak en iyi sonucu verir
Bu süre içinde sıcaktan olabildiğince kaçın, bileğini sıcak suya sokma veya ısıtıcı kremler yararlanma sakın! Içki alma, aspirin gibi kanı sulandırıcı ilaçlar alma asgari 24 saati böyle dinlenerek geçireceksin Eğer sızı azalmaz, ve geceyi iyi geçiremezsen sabaha doktora gitmelisin
Ayak bileği yaralanmalarının büyük kısmı iyi bir muayeneye basit bir röntgen eklenmesi ile yeterli derecede değerlendirilebilir Arada Bir tomografi veya MR gerekebilir
Tedavi
En sık görülen yaralanma dış tahvil yırtılmalarıdır Çok hafif olanları (grade I) dışarıda büyük çoğunluğuna alçı uygulanması gerekir Alçı uygulanmayan vakalarda bağlar tam formunda iyileşemez ve ayak bileğinde aralıksız burkulmalar olur Ayak bileğinin fizyolojik önearkaya hareketine dairesel bir hareket eklenir Bu da zamanla kireçlenmeye niçin olur Günümüzde üstüne kolaylıkla basılabilen, banyo yapılabilen, üzerine kundura giyilebilen alçı teknolojileri nedeniyle risk edinmek son derece anlamsız hale gelmektedir Alçı süresi yaralanmanın ağırlığına tarafından 36 haftadır Çok ciddi olanlarda ameliyat gerekebilir
İç bağlar arada bir yırtılır ve büyük kısmına cerrahi müdahale gerekir Huysuz halde bağ iyileşmez ve dış bağ yırtıklarına aynı biçimde öğütücü bir hareket gelişir ve kısa vakit (13 sene) ciddi kireçlenmeler oluşur
Fibulanın etap bileği ekleminin dış kısmındaki bölümüne dış malleol denir Dış malleol kırıkların kimsesiz ve kaymamış ise 6 hafta süren bir alçı yeterlidir Dış malleol kırıkları iç senet yırtığı ile birlikteyse kısa süreli bir çıkık oluşur Çekilen filmlerde çıkık yerine oturmuş olarak görülse bile operasyon mutlaka gerekir
Tibianın eklemin iç desteğini yaratıcı kemik çıkıntısın iç malleol denir Buranın kırıklarının büyük çoğunluğu ameliyatı gerektirir
Zamanında tedavi edilmeyen senet yaralanmalarına ait problemlerde rekonstriksiyon ameliyatları gerekebilir
Seçme Parça *