Ayasofya Camii Dünya mimarlık tarihinin günümüze değin ayakta kalan en manâlı eserleri arasındadır Ayasofya ’nın İmparator I Konstantinos vaktinde yapıldığı ileri sürülmektedir 916 yıl kilise, 481 yıl cami olarak hizmet veren Ayasofya 1935 yılında müzeye dönüştürülmüştür
Ayasofya bir ayaklanma sonucunda yanar ve II Theodosius ikinci kez 415 tarihinde Ayasofyayı ibadete açar 532 yılında bir kez daha yanan Ayasofya imparator Justinianus üçüncü kere inşa ettirti
Ayasofyanın yapımına 532 yılında başlandı ve 27 Aralık 537 yılında tamamlandı Büyük bir orta mekan, iki bağlı mekan, apsis, iç ve dış nartekslerden meydana gelir Üzeri dört büyük ayağın taşıdığı 55 m yükseklikte 3031 m çapında kubbe ile örtülüdür
İstanbul ’un 1453 ’te Osmanlı Türkleri tarafından fethinden sonra, fethin sembolü olarak, anında Ayasofya kilisesi camiye dönüştürülmüştür
II Selim döneminde bitkinlik veya dayanıksızlık belirtileri bildiren bina, dünyanın ilk zelzele mühendislerinden biri sayılan Osmanlı baş mimarı Mimar sinan göre eklenen dış istinat yapılarıyla destek edilerek, son derece sağlamlaştırılmıştır
Günümüzde binanın dört tarafındaki toplam 24 payandanın bir kısmı Osmanlı dönemine, bir kısmı ise Bizans dönemine aittir Bu istinat yapılarıyla birlikte, Sinan ayrıca, kubbeyi içeren payeler ile tabi duvarlar arasındaki boşlukları kemerler ile besleyerek kubbeyi tamamen sağlamlaştırmış
Ayasofya boyutu ve mimari yapısıyla tartı taşır Yapıldığı dönemin dünyasında hiçbir bazilika planlı yapı Ayasofya ’nın kubbesinin boyutundaki bir kubbe ile örtülebilmiş ve böylesine büyük bir iç mekana sahip değildi *