Ayasofya Muzesi hakkında bilgi
Ayasofya Muzesiyle ilgili bilgi
Ayasofya hakkında bilgi
Mimarisi, ihtişami, buyukluğu ve işlevselliği yonunden ilk ve son unik uyg ulama olarak gorulen Ayasofya Osmanlı camilerine fikir bazında da olsa esin kaynağı olmuş, doğubatı sentezinin bir urunudur Bu eser dunya mimarlık tarihinin gunu muze kadar ayakta kalmış en onemli anıtları arasında yer almaktadır Bu nedenle Ayasofya tarihi gecmişinin yanı sıra mimarisi mozaikleri ve Turk cağı yapıları ile yuz yıllar boyunca tum insanlığın ilgisini cekmiştir
Ayasofya, 916 yıl kilise 481 yıl cami olmuş, 1935 ten bu yana muze olarak tarihi işlevini surdurmektedir Bizans tarihcileri Theophanes Nikephoros,Gramerci Leon ilk Ayasofya nın imparator I Konstantinos 324337 zamanında yapıldığını ileri surmuşlerdir Bazilika planlı, ahşap catılı bu yapı ,bir ayaklanma sonucunda yanmıştırBu yapıdan hicbir kalıntı gunumuze gelmemiştir
imparator IITheodosius, Ayasofya yı ikinci defa yaptırmış ve 415 te ibadete acmıştırYine bazilika planlı bu Yapı 532 de Nika ihtilali sırasında yanmıştır 1936 yılında yapılan kazılarda bununla ilgili bazı kalıntılar ortaya cıkmıştırBunlar mabede girişi gosteren basamaklar sutunlar başlıklar, ceşitli mimari parcalardır
imparator Iustinians 527565ilk iki Ayasofya dan daha buyuk bir kilise yaptırmak istemiş cağın unlu mimarlarından Miletos lu isidoros ve Trallesi Anthemios agunumuze ulaşan Ayasofya yı yaptırmıştır anadolunun antik şehir kalıntılarından sutunlar başlıklar , mermerler ve renkli taşlar ayasofyada kullanılmak uzere istanbula getirilmiştir
Kilisenin hikayesi ise şoyle anlatılır iustiniansın amcasıimparator iken amcasının devriliş hikayesine iustiniansın adı karışmışAmcası tekrar imparatorluğu aldığında devrilme sorumlularını ararken karşısında istinianusu bulmuş ve tam onu cezalandıracak, belki de istinianusun imparatorluğa gidecek yolunu kesecekken amcasının Ruyasına iki aziz girmiş
Bacchus ve Sergius isimli iki aziz ve genc istinianusun masum olduğuna daır şaitlik yapmışlarBu şahitlik dogrultusunda da imparator onu affetmısGenc istinianus da imparator olur olmaz bu iki aziz adına bir kilise yaptıracagına soz vermiş ve imparator olur olmaz dakilisenin imarına başlamış
ayasofyanın yapımına 23 aralık 532de başlanmış 27 Aralık 537 de tamamlanmıştır Mimari yonden incelendiğinde buyuk bir orta mekan iki yan mekan nef, absis ,ic ve dış nartekslerden meydana gelmiştir ic mekan ,100 x 70 m olcusunde olup ,uzeri dort buyuk ayağın taşıdığı 55 m yuksekliğinde ,3031 m capında kubbe ile ortulmuştur
Ayasofya nın mimarisinin yanı sıra mozaikleri de buyuk onem taşımaktadır En eski mozaikler ic narteks ve yan neflerde altın yaldızlı geometrik ve bitkisel motifli olan mozaiklerdirFigurlu mozaikler IXXIIyuzyıllarda yapılmıştır Bunlar imparator kapısı uzerinde,absiste cıkış kapısı uzerinde ve ust kat galeride gorulmektedir
Ayasofya istanbulun fethi ile birlikte başlayan Turk doneminde ceşitli onarımlar gormuşturMihrap cevresi Turk cini sanatı ve Turk yazı sanatının en guzel orneklerini icerirBunlardan kubbedeki unlu Turk Hattatı kaz asker Mustafa izzet Efendinin Kurandan alınma bir suresi ile 750 m capındaki yuvarlak levhalar en ilgi cekici olanıdır Bu levhalarda allah, Muhammed Omer, Osman, Ali, Hasan, Ebu Bekir,Huseyinin isimleri yazılıdır mihrabın yan duvarlarında ise Osmanlı padişahlarının yazıp buraya hediye ettiği levhalar vardır
Sultan II Selim Sultan IIIMehmet Sultan III Murat ve şehzadelerin turbeleri Sultan IMahmut un şadırvanı sıbyan mektebi imareti kutuphanesi Sultan Abdulmecidin hunkar mahfeli muvakkithanesi
ayasofyadaki Turk cağı ornbekleri olu turbeler, ic donanımı cinileri ve mimarisiyle klasik Osmanlı turbe geleneğinin en guzel orneklerini oluşturmaktadır