Bacaklarım ağrıyor Siyatik mi? diye düşünüyor olabilirsiniz Hapishane hastalığı olarak bilinen siyatik hemen tüm omurga ve sinir hastalıklarında ortaya çıkabiliyor*
Siyatik insan bedenindeki en uzun sinir Omurilikten kalçaya, bacakların arkasına kadar gidiyor Siyatik siniri boyunca yayılan ağrıya siyatik deniyor Siyatik ağrısı üst bacağın arka kısmı, arka bacağın dış tarafı ve siyatik siniri boyunca etkili oluyor
Siyatik tek başına hastalık değil; bir hastalığın göstergesi Genellikle bel fıtığı gibi başka bir sorunun belirtisi olarak ortaya çıkıyor
Özellikle akut siyatik ağrısı çok rahatsız edebilir Ağrı birden ortaya çıkabilir Zamanla artabilir Oturmak, yürümek gibi hareketlerde alevlenebilir
Nedeni ne?*
Siyatik belirti olduğu için pek çok farklı sağlık sorunuyla ilişkili ortaya çıkabilir Bazılarını sıralayalım:
•Omurlar arasındaki kıkırdak disklerinin yerinden oynaması *(disk kayması)
•Omurlardaki kıkırdak sıvısının azalması
•Omurların alt bölümünün zedelenmesi veya iltihaplanması
•Dizkapağı iltihabı
•Sinir iltihabı
•Bazı hastalıklar ve tümörler (Lomber spinal stenoz, Spondilolistezis, Piriformis sendromu, Spinal Tümörler)
•Travma (Trafik kazası ağır yaralanma vb)
Belirtileri ne?
Hafif ağrı, sızı, yanma genellikle ilk belirtisi Bazen bir sarsıntı veya elektrik çarpması gibi hissedilebilir Öksürük ve hapşırmaya neden olabilir Uzun süre oturmak belirtileri kötüleştirebilir Diğer belirtilere bakalım:
•Ağrı (Bel, kalça, uyluk ve baldırlarda)
•Uyuşma (Bacak ve ayakta kas zayıflığı, uyuşma)
•Karıncalanma (Özellikle ayak parmaklarında)
Mesane ve bağırsak kontrolü kaybı (Kauda ekuina sendromu’nda görülür Çok nadir ancak ciddi bir durum olduğundan en kısa sürede doktor muayenesi şart)
Kimler risk altında?
Yaşam tarzı tercihleri ve dolaylı olarak belli yaş, meslek grupları daha fazla risk altında Yakından bakalım:
İlerlemiş yaş (Omurga yaşa bağlı olarak deforme olur Buna bağlı olarak siyatik gelişebilir Özellikle 40 yaş üstünde)Çeşitli meslek grupları (Uzun süre motorlu araç kullanan, ağır işlerde çalışan, iş gereği eğilip kalkması gereken veya uzun süre hareketsiz kalanlar)Yanlış yaşam tarzı (Sedanter yaşayanlar, yani fiziksel aktivitelerini minimum düzeyde tutanlar daha fazla risk altında)Diyabet (Şeker sinir hasarını ve dolayısıyla siyatik riskini arttırır)Nasıl tedavi edilir?
Tedavinin amacı, siyatiğe neden olan asıl hastalığın tanısı ve tedavisi Hastalığın asıl nedeninin bilinmesi önemli olduğundan hastanın sağlık geçmişi ayrıntılı olarak incelenir Fiziki muayenenin ardından tanı konur Tedavi bileşenleri: Yatak istirahati Yaşam tarzında değişiklik Ağrı kesici ilaçlar Fizik tedavi
Siyatik genelde bel fıtığıyla karıştırılır Ağrının siyatik sinirinden kaynaklandığını anlamak için hasta sırt üstü yatırılır Bacaklar gergin bir şekilde yavaş yavaş yukarı kaldırılır Bu sırada uyluğun arka tarafında ve bacakta ağrı varsa siyatik teşhisi kesinleşir
Siyatiği olan kişilerin yarısında ağrı 4 hafta içinde tedavi olmaksızın kaybolur Yalnızca % 5 – 10?u ameliyata gerek duyar Ağrı 6 haftadan fazla sürerse ya da dayanamayacağınız kadar şiddetliyse, en etkin sonuçlar fizik tedavi ve manuel terapi yöntemleriyle alınabilir Bu yöntemlerle düzelmeyen hastalarda lokal anesteziyle birlikte düşük doz kortizon piriformis kasına enjekte edilerek rahatlama sağlanabilir Genellikle son seçenek olarak kemonükleoliz ya da perkütan diskektomi önerilebilir
Siyatik insan bedenindeki en uzun sinir Omurilikten kalçaya, bacakların arkasına kadar gidiyor Siyatik siniri boyunca yayılan ağrıya siyatik deniyor Siyatik ağrısı üst bacağın arka kısmı, arka bacağın dış tarafı ve siyatik siniri boyunca etkili oluyor
Siyatik tek başına hastalık değil; bir hastalığın göstergesi Genellikle bel fıtığı gibi başka bir sorunun belirtisi olarak ortaya çıkıyor
Özellikle akut siyatik ağrısı çok rahatsız edebilir Ağrı birden ortaya çıkabilir Zamanla artabilir Oturmak, yürümek gibi hareketlerde alevlenebilir
Nedeni ne?*
Siyatik belirti olduğu için pek çok farklı sağlık sorunuyla ilişkili ortaya çıkabilir Bazılarını sıralayalım:
•Omurlar arasındaki kıkırdak disklerinin yerinden oynaması *(disk kayması)
•Omurlardaki kıkırdak sıvısının azalması
•Omurların alt bölümünün zedelenmesi veya iltihaplanması
•Dizkapağı iltihabı
•Sinir iltihabı
•Bazı hastalıklar ve tümörler (Lomber spinal stenoz, Spondilolistezis, Piriformis sendromu, Spinal Tümörler)
•Travma (Trafik kazası ağır yaralanma vb)
Belirtileri ne?
Hafif ağrı, sızı, yanma genellikle ilk belirtisi Bazen bir sarsıntı veya elektrik çarpması gibi hissedilebilir Öksürük ve hapşırmaya neden olabilir Uzun süre oturmak belirtileri kötüleştirebilir Diğer belirtilere bakalım:
•Ağrı (Bel, kalça, uyluk ve baldırlarda)
•Uyuşma (Bacak ve ayakta kas zayıflığı, uyuşma)
•Karıncalanma (Özellikle ayak parmaklarında)
Mesane ve bağırsak kontrolü kaybı (Kauda ekuina sendromu’nda görülür Çok nadir ancak ciddi bir durum olduğundan en kısa sürede doktor muayenesi şart)
Kimler risk altında?
Yaşam tarzı tercihleri ve dolaylı olarak belli yaş, meslek grupları daha fazla risk altında Yakından bakalım:
İlerlemiş yaş (Omurga yaşa bağlı olarak deforme olur Buna bağlı olarak siyatik gelişebilir Özellikle 40 yaş üstünde)Çeşitli meslek grupları (Uzun süre motorlu araç kullanan, ağır işlerde çalışan, iş gereği eğilip kalkması gereken veya uzun süre hareketsiz kalanlar)Yanlış yaşam tarzı (Sedanter yaşayanlar, yani fiziksel aktivitelerini minimum düzeyde tutanlar daha fazla risk altında)Diyabet (Şeker sinir hasarını ve dolayısıyla siyatik riskini arttırır)Nasıl tedavi edilir?
Tedavinin amacı, siyatiğe neden olan asıl hastalığın tanısı ve tedavisi Hastalığın asıl nedeninin bilinmesi önemli olduğundan hastanın sağlık geçmişi ayrıntılı olarak incelenir Fiziki muayenenin ardından tanı konur Tedavi bileşenleri: Yatak istirahati Yaşam tarzında değişiklik Ağrı kesici ilaçlar Fizik tedavi
Siyatik genelde bel fıtığıyla karıştırılır Ağrının siyatik sinirinden kaynaklandığını anlamak için hasta sırt üstü yatırılır Bacaklar gergin bir şekilde yavaş yavaş yukarı kaldırılır Bu sırada uyluğun arka tarafında ve bacakta ağrı varsa siyatik teşhisi kesinleşir
Siyatiği olan kişilerin yarısında ağrı 4 hafta içinde tedavi olmaksızın kaybolur Yalnızca % 5 – 10?u ameliyata gerek duyar Ağrı 6 haftadan fazla sürerse ya da dayanamayacağınız kadar şiddetliyse, en etkin sonuçlar fizik tedavi ve manuel terapi yöntemleriyle alınabilir Bu yöntemlerle düzelmeyen hastalarda lokal anesteziyle birlikte düşük doz kortizon piriformis kasına enjekte edilerek rahatlama sağlanabilir Genellikle son seçenek olarak kemonükleoliz ya da perkütan diskektomi önerilebilir